Τα επτά ευέλικτα εργαλεία της κυβέρνησης για να στηρίξει έμπρακτα την οικονομία, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά
«Αντιμετωπίζουμε τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού με υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα» ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, τονίζοντας πως «αποδεικνύεται ότι η κυβέρνηση διαθέτει και υλοποιεί ένα συνεκτικό, ρεαλιστικό, ολοκληρωμένο και δυναμικό σχέδιο για τη στήριξη της οικονομίας».
Μιλώντας στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, κατά την δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου για τις μικροχρηματοδοτήσεις, ο υπουργός Οικονομικών αναφέρθηκε στο οικονομικό σχέδιο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, σημειώνοντας ότι αυτό «ξεδιπλώνεται μεθοδικά και αποφασιστικά, όπως αναγνωρίζεται και διεθνώς, με σημαντικές πολιτικές, οι οποίες ανταποκρίνονται στις ανάγκες κάθε φάσης της υγειονομικής κρίσης. Σχέδιο με βασικούς στόχους την ενδυνάμωση του δημόσιου συστήματος υγείας, τη στήριξη της απασχόλησης, την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων και την τόνωση της κοινωνικής συνοχής».
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε πως «η κυβέρνηση έχει ενεργοποιήσει ή δρομολογεί ένα πλήθος από εναλλακτικά, συμπληρωματικά, σημαντικά εργαλεία» και έχει ενεργοποιήσει επτά εργαλεία:
Πρώτο, η επιστρεπτέα προκαταβολή, συνολικού ύψους 2 δισ. ευρώ, της οποίας η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε -όπως τόνισε- με επιτυχία, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η δεύτερη. Κατά την πρώτη φάση, επειδή πλέον υπάρχουν οριστικά στοιχεία, 52.494 επιχειρήσεις έλαβαν σημαντικά χρηματικά ποσά, συνολικού ύψους 602 εκατ. ευρώ. Δηλαδή -κατά μέσο όρο- περίπου 11.500 ευρώ ανά επιχείρηση. Από αυτές, 7.598 επιχειρήσεις δεν έχουν εργαζόμενους, 30.006 επιχειρήσεις έχουν από 1 έως 5 εργαζόμενους και 11.480 επιχειρήσεις διαθέτουν από 6 έως 20 εργαζόμενους. Δηλαδή, το 94% του συνόλου των βοηθούμενων επιχειρήσεων διαθέτει μέχρι 20 εργαζόμενους, αποδεικνύοντας έτσι ότι βοηθήθηκαν, κυρίως, οι πολύ μικρές και οι μικρές επιχειρήσεις.
Για επιχειρήσεις από 1 έως 50 εργαζόμενους, που συνιστούν το 86% του συνόλου των επωφελούμενων επιχειρήσεων, ο υπουργός ανέφερε πως «μοιράστηκαν το 80% των διαθέσιμων πόρων. Αυτό είναι στοιχείο όχι μόνο κοινωνικής αποτελεσματικότητας, αλλά και κοινωνικής δικαιοσύνης. Για να γίνει η εκταμίευση γρήγορα, χρησιμοποιήθηκαν τα διαθέσιμα, τότε, στοιχεία Μαρτίου για τη μείωση του τζίρου των επιχειρήσεων».
Στη δεύτερη φάση, που ξεκίνησε τη Δευτέρα, ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, «η στήριξη θα αφορά μεγαλύτερο αριθμό επιχειρήσεων και πολύ μεγαλύτερο ποσό, που καταρχήν διαμορφώνεται στα 1,4 δισ. ευρώ. Ήδη, η εκδήλωση ενδιαφέροντος είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Σύμφωνα με χθεσινοβραδινά στοιχεία από την ΑΑΔΕ, περίπου 47.000 επιχειρήσεις έχουν κάνει ήδη αίτηση. Και καλούμε και τις υπόλοιπες επιχειρήσεις να κάνουν τη σχετική αίτηση».
Δεύτερο εργαλείο, οι αναστολές των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, για όλους τους μήνες της κρίσης του κορωνοϊού, και η ρύθμισή τους σε 12 άτοκες δόσεις ή 24 δόσεις, με χαμηλό επιτόκιο, γύρω στο 2,5%, πολύ λιγότερο από το μισό αυτού που ισχύει σήμερα για τις 24 δόσεις -και έναρξη αποπληρωμής το 2021», είπε ο κ. Χ Σταϊκούρας «άλλη μια σημαντική πηγή ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων».
Τρίτο μέτρο, η επιδότηση επιτοκίου όλων των επιχειρηματικών δανείων των επιχειρήσεων, οι οποίες ανήκουν σε πληττόμενους κλάδους.
Τέταρτο εργαλείο, το κεφάλαιο κίνησης στο πλαίσιο του Ταμείου Επιχειρηματικότητας ΙΙ (ΤΕΠΙΧ ΙΙ). Ο υπουργός ανέφερε πως η Αναπτυξιακή Τράπεζα, ανακοίνωσε πως έχουν ήδη εγκριθεί και προωθηθεί σε όλες τις συνεργαζόμενες τράπεζες, 10.150 αιτήσεις, συνολικού ύψους 1,29 δισ. ευρώ, ώστε να προχωρήσει η υπογραφή συμβάσεων με τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις και η εκταμίευση των ποσών.
Πέμπτο εργαλείο που ενισχύει την αγορά, ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, είναι το Ταμείο Εγγυοδοσίας της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, το οποίο τέθηκε σε λειτουργία στις 3 Ιουνίου και διαθέτει στην αγορά νέα δάνεια, που, μέσω μόχλευσης φθάνουν τα 7 δισ. ευρώ. Η παρεχόμενη εγγύηση, από την Αναπτυξιακή Τράπεζα, είναι έως 80% σε κάθε δάνειο κεφαλαίου κίνησης, ενώ σε επίπεδο χαρτοφυλακίου κάθε τραπεζικού ιδρύματος έως 40% για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και 30% για μεγάλες.
Έκτο και έβδομο μέτρο είναι η σχεδιαζόμενη, γενναία, μείωση στην προκαταβολή φόρου για τις επιχειρήσεις και φυσικά, το υπό συζήτηση νέο θεσμικό πλαίσιο για τις μικροχρηματοδοτήσεις, σημείωσε ο υπουργός.
Ο κ. Σταϊκούρας, μιλώντας για το νομοσχέδιο των μικροχρηματοδοτήσεων, ειδικά, ανέφερε πως δημιουργείται ένα νέο πλαίσιο χορήγησης μικροπιστώσεων, προσφέροντας με τον τρόπο αυτό ένα εργαλείο ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων, κυρίως των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Πλαίσιο που, όπως παρατήρησε, «ξεκίνησε μεν να διαμορφώνει -πράγματι- η προηγούμενη κυβέρνηση, αλλά που τελικά ουδέποτε υλοποίησε, αλλά η σημερινή κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προχωράει στη νομοθέτησή του, έχοντας συμπεριλάβει σημαντικές βελτιώσεις, προσθήκες και διορθώσεις, οι οποίες συνεχίζονται ακόμη και σήμερα».
Ο υπουργός ανέφερε πως θα κατατεθούν, μια τροπολογία και νομοτεχνικές βελτιώσεις στο νομοσχέδιο, με παρατηρήσεις που έγιναν τόσο στην δημόσια διαβούλευση, αλλά και με τη συζήτηση με τα κόμματα που έγινε στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της Τράπεζας της Ελλάδος και άλλων φορέων.
Ειδικότερα, όπως ανέφερε ο υπουργός, θα συμπεριληφθούν οι φορείς αλληλέγγυας οικονομίας στους δικαιούχους για να ιδρύουν μικροχρηματοδοτικές οντότητες ή να συμμετέχουν σε αυτές, καθώς και στους ελέγχους των μελών που συμμετέχουν σε αυτές.
Στόχος είναι, ανέφερε ο υπουργός, «να διαμορφωθεί ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό εργαλείο, που έρχεται να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό το οποίο υπάρχει στην επιχειρηματική δραστηριότητα».
Ο Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε πως το νομοσχέδιο «είναι συνεκτικό, καθώς ενσωματώνει πρόνοιες που διασφαλίζουν τη λειτουργικότητα και αποτελεσματικότητά του. Είναι συμβατό με τις ευρωπαϊκές πρακτικές. Είναι ρεαλιστικό, χωρίς να δημιουργεί περίεργα μορφώματα, όπως είναι κάποια “παράλληλα τραπεζικά συστήματα”. Είναι κοινωνικό, καινοτόμο, καθώς εισάγει ένα εντελώς νέο, σύγχρονο και δυναμικό εργαλείο παροχής ρευστότητας. Είναι αυστηρό αλλά όχι βαρύ, ώστε να διασφαλίζεται η διαφάνεια. Είναι ελκυστικό, αφού προβλέπονται συγκεκριμένες φορολογικές απαλλαγές με σκοπό την παροχή κινήτρων. Είναι ευέλικτο, ώστε να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα, να περιοριστεί η παραοικονομία και να προωθηθεί η υγιής επιχειρηματική κουλτούρα». Και με τρόπο αυτό, «αποδεικνύει για μια ακόμα φορά έμπρακτα, ότι συνεχίζει να στηρίζει την επιχειρηματική κοινότητα, και ιδιαίτερα τις μικρές επιχειρήσεις».
Μιλώντας στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, κατά την δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου για τις μικροχρηματοδοτήσεις, ο υπουργός Οικονομικών αναφέρθηκε στο οικονομικό σχέδιο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, σημειώνοντας ότι αυτό «ξεδιπλώνεται μεθοδικά και αποφασιστικά, όπως αναγνωρίζεται και διεθνώς, με σημαντικές πολιτικές, οι οποίες ανταποκρίνονται στις ανάγκες κάθε φάσης της υγειονομικής κρίσης. Σχέδιο με βασικούς στόχους την ενδυνάμωση του δημόσιου συστήματος υγείας, τη στήριξη της απασχόλησης, την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων και την τόνωση της κοινωνικής συνοχής».
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε πως «η κυβέρνηση έχει ενεργοποιήσει ή δρομολογεί ένα πλήθος από εναλλακτικά, συμπληρωματικά, σημαντικά εργαλεία» και έχει ενεργοποιήσει επτά εργαλεία:
Πρώτο, η επιστρεπτέα προκαταβολή, συνολικού ύψους 2 δισ. ευρώ, της οποίας η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε -όπως τόνισε- με επιτυχία, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η δεύτερη. Κατά την πρώτη φάση, επειδή πλέον υπάρχουν οριστικά στοιχεία, 52.494 επιχειρήσεις έλαβαν σημαντικά χρηματικά ποσά, συνολικού ύψους 602 εκατ. ευρώ. Δηλαδή -κατά μέσο όρο- περίπου 11.500 ευρώ ανά επιχείρηση. Από αυτές, 7.598 επιχειρήσεις δεν έχουν εργαζόμενους, 30.006 επιχειρήσεις έχουν από 1 έως 5 εργαζόμενους και 11.480 επιχειρήσεις διαθέτουν από 6 έως 20 εργαζόμενους. Δηλαδή, το 94% του συνόλου των βοηθούμενων επιχειρήσεων διαθέτει μέχρι 20 εργαζόμενους, αποδεικνύοντας έτσι ότι βοηθήθηκαν, κυρίως, οι πολύ μικρές και οι μικρές επιχειρήσεις.
Για επιχειρήσεις από 1 έως 50 εργαζόμενους, που συνιστούν το 86% του συνόλου των επωφελούμενων επιχειρήσεων, ο υπουργός ανέφερε πως «μοιράστηκαν το 80% των διαθέσιμων πόρων. Αυτό είναι στοιχείο όχι μόνο κοινωνικής αποτελεσματικότητας, αλλά και κοινωνικής δικαιοσύνης. Για να γίνει η εκταμίευση γρήγορα, χρησιμοποιήθηκαν τα διαθέσιμα, τότε, στοιχεία Μαρτίου για τη μείωση του τζίρου των επιχειρήσεων».
Στη δεύτερη φάση, που ξεκίνησε τη Δευτέρα, ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, «η στήριξη θα αφορά μεγαλύτερο αριθμό επιχειρήσεων και πολύ μεγαλύτερο ποσό, που καταρχήν διαμορφώνεται στα 1,4 δισ. ευρώ. Ήδη, η εκδήλωση ενδιαφέροντος είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Σύμφωνα με χθεσινοβραδινά στοιχεία από την ΑΑΔΕ, περίπου 47.000 επιχειρήσεις έχουν κάνει ήδη αίτηση. Και καλούμε και τις υπόλοιπες επιχειρήσεις να κάνουν τη σχετική αίτηση».
Δεύτερο εργαλείο, οι αναστολές των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, για όλους τους μήνες της κρίσης του κορωνοϊού, και η ρύθμισή τους σε 12 άτοκες δόσεις ή 24 δόσεις, με χαμηλό επιτόκιο, γύρω στο 2,5%, πολύ λιγότερο από το μισό αυτού που ισχύει σήμερα για τις 24 δόσεις -και έναρξη αποπληρωμής το 2021», είπε ο κ. Χ Σταϊκούρας «άλλη μια σημαντική πηγή ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων».
Τρίτο μέτρο, η επιδότηση επιτοκίου όλων των επιχειρηματικών δανείων των επιχειρήσεων, οι οποίες ανήκουν σε πληττόμενους κλάδους.
Τέταρτο εργαλείο, το κεφάλαιο κίνησης στο πλαίσιο του Ταμείου Επιχειρηματικότητας ΙΙ (ΤΕΠΙΧ ΙΙ). Ο υπουργός ανέφερε πως η Αναπτυξιακή Τράπεζα, ανακοίνωσε πως έχουν ήδη εγκριθεί και προωθηθεί σε όλες τις συνεργαζόμενες τράπεζες, 10.150 αιτήσεις, συνολικού ύψους 1,29 δισ. ευρώ, ώστε να προχωρήσει η υπογραφή συμβάσεων με τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις και η εκταμίευση των ποσών.
Πέμπτο εργαλείο που ενισχύει την αγορά, ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, είναι το Ταμείο Εγγυοδοσίας της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, το οποίο τέθηκε σε λειτουργία στις 3 Ιουνίου και διαθέτει στην αγορά νέα δάνεια, που, μέσω μόχλευσης φθάνουν τα 7 δισ. ευρώ. Η παρεχόμενη εγγύηση, από την Αναπτυξιακή Τράπεζα, είναι έως 80% σε κάθε δάνειο κεφαλαίου κίνησης, ενώ σε επίπεδο χαρτοφυλακίου κάθε τραπεζικού ιδρύματος έως 40% για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και 30% για μεγάλες.
Έκτο και έβδομο μέτρο είναι η σχεδιαζόμενη, γενναία, μείωση στην προκαταβολή φόρου για τις επιχειρήσεις και φυσικά, το υπό συζήτηση νέο θεσμικό πλαίσιο για τις μικροχρηματοδοτήσεις, σημείωσε ο υπουργός.
Ο κ. Σταϊκούρας, μιλώντας για το νομοσχέδιο των μικροχρηματοδοτήσεων, ειδικά, ανέφερε πως δημιουργείται ένα νέο πλαίσιο χορήγησης μικροπιστώσεων, προσφέροντας με τον τρόπο αυτό ένα εργαλείο ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων, κυρίως των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Πλαίσιο που, όπως παρατήρησε, «ξεκίνησε μεν να διαμορφώνει -πράγματι- η προηγούμενη κυβέρνηση, αλλά που τελικά ουδέποτε υλοποίησε, αλλά η σημερινή κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προχωράει στη νομοθέτησή του, έχοντας συμπεριλάβει σημαντικές βελτιώσεις, προσθήκες και διορθώσεις, οι οποίες συνεχίζονται ακόμη και σήμερα».
Ο υπουργός ανέφερε πως θα κατατεθούν, μια τροπολογία και νομοτεχνικές βελτιώσεις στο νομοσχέδιο, με παρατηρήσεις που έγιναν τόσο στην δημόσια διαβούλευση, αλλά και με τη συζήτηση με τα κόμματα που έγινε στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της Τράπεζας της Ελλάδος και άλλων φορέων.
Ειδικότερα, όπως ανέφερε ο υπουργός, θα συμπεριληφθούν οι φορείς αλληλέγγυας οικονομίας στους δικαιούχους για να ιδρύουν μικροχρηματοδοτικές οντότητες ή να συμμετέχουν σε αυτές, καθώς και στους ελέγχους των μελών που συμμετέχουν σε αυτές.
Στόχος είναι, ανέφερε ο υπουργός, «να διαμορφωθεί ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό εργαλείο, που έρχεται να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό το οποίο υπάρχει στην επιχειρηματική δραστηριότητα».
Ο Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε πως το νομοσχέδιο «είναι συνεκτικό, καθώς ενσωματώνει πρόνοιες που διασφαλίζουν τη λειτουργικότητα και αποτελεσματικότητά του. Είναι συμβατό με τις ευρωπαϊκές πρακτικές. Είναι ρεαλιστικό, χωρίς να δημιουργεί περίεργα μορφώματα, όπως είναι κάποια “παράλληλα τραπεζικά συστήματα”. Είναι κοινωνικό, καινοτόμο, καθώς εισάγει ένα εντελώς νέο, σύγχρονο και δυναμικό εργαλείο παροχής ρευστότητας. Είναι αυστηρό αλλά όχι βαρύ, ώστε να διασφαλίζεται η διαφάνεια. Είναι ελκυστικό, αφού προβλέπονται συγκεκριμένες φορολογικές απαλλαγές με σκοπό την παροχή κινήτρων. Είναι ευέλικτο, ώστε να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα, να περιοριστεί η παραοικονομία και να προωθηθεί η υγιής επιχειρηματική κουλτούρα». Και με τρόπο αυτό, «αποδεικνύει για μια ακόμα φορά έμπρακτα, ότι συνεχίζει να στηρίζει την επιχειρηματική κοινότητα, και ιδιαίτερα τις μικρές επιχειρήσεις».