Τέλος στην ταλαιπωρία δεκαετιών για πολίτες και επιχειρήσεις βάζει ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας
Ανάσα και για τους ιδιώτες
Σταματης Ζαχαρος
Τέλος στην ταλαιπωρία δεκαετιών για πτωχευμένους ιδιώτες και επιχειρηματίες βάζει ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας, που κατατέθηκε τη Δευτέρα για ψήφιση στη Βουλή. Ανθρωποι που έχαναν τα σπίτια και τις επιχειρήσεις τους συνέχιζαν να χρωστούν με το υφιστάμενο καθεστώς και ουσιαστικά έμπαιναν σε έναν κυκεώνα χρεών, δικαστικών διαδικασιών και απαγορεύσεων από τον οποίο δύσκολα ξεμπέρδευαν οι ίδιοι και ενδεχομένως οι κληρονόμοι τους.
Επίσης, ενισχύονται οι διαδικασίες που προηγούνται της πτώχευσης, με στόχο να διευκολυνθούν όσοι χρωστούν και να φθάνουν στην πτώχευση μόνο εκείνοι που δεν έχουν καμία άλλη επιλογή. Ο νέος νόμος στην ουσία κωδικοποιεί όλες τις υφιστάμενες διατάξεις και προσθέτει όσες ακόμη είναι απαραίτητες. Η προετοιμασία για τον νέο νόμο κράτησε πολλούς μήνες και το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών έτυχε θετικής ανταπόκρισης από όλα τα εμπλεκόμενα μέλη. Με την ψήφιση του νέου Πτωχευτικού θα δίνεται η δυνατότητα ακόμα και σε ιδιώτες να κηρύσσουν πτώχευση. Μέχρι σήμερα, ένας δανειολήπτης μπορεί να έχανε το σπίτι του, αλλά, αν η υπολειπόμενη αξία του δανείου του ήταν μεγαλύτερη από το ποσό του πλειστηριασμού, η τράπεζα συνέχιζε να απαιτεί οφειλές ακόμα και από ανθρώπους που δεν είχαν ουσιαστικά εισοδήματα. Πλέον, η διαδικασία αλλάζει και γίνεται περίπου ίδια με αυτή που ισχύει εδώ και αιώνες σε χώρες όπως οι ΗΠΑ.
Ο δανειολήπτης που θα χάνει το σπίτι του θα απαλλάσσεται σε διάστημα ενός έτους από κάθε υποχρέωση. Εντός αυτού του διαστήματος, το Δημόσιο και οι υπόλοιποι πιστωτές θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν οποιονδήποτε έλεγχο θέλουν, αλλά μετά την παρέλευσή του ο ιδιώτης θα είναι «καθαρός» και ουδείς θα μπορεί να απαιτήσει κάτι επιπλέον. Σε περίπτωση που ο οφειλέτης δεν χάνει την πρώτη του κατοικία ή κάποιο ουσιώδες περιουσιακό στοιχείο, το διάστημα απαλλαγής επεκτείνεται στα τρία χρόνια. Μετά θα είναι «καθαρός» επίσης.
Αυτή η αλλαγή είναι εξαιρετικά ουσιώδης για τις επιχειρήσεις. Για να γίνει εύκολα αντιληπτό πόσο σημαντική είναι, το παράδειγμα της Πειραϊκής Πατραϊκής είναι χαρακτηριστικό. Η βιομηχανία έχει κηρύξει πτώχευση εδώ και δεκαετίες. Συνεχίζει, όμως, να θεωρείται «υπό πτώχευση» και ακόμη το ελληνικό Δημόσιο καταγράφει τα χρέη της στις ληξιπρόθεσμες οφειλές, τις οποίες φυσικά ουδέποτε θα εισπράξει. Αντίστοιχα, αν υποθέσουμε ότι ο ιδιοκτήτης της εταιρείας θα ήθελε να ξεκινήσει μια νέα δραστηριότητα, ουσιαστικά δεν θα είχε τη δυνατότητα.
ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ
Πριν, βεβαίως, από την πτώχευση, ο νέος κώδικας προβλέπει διάφορα στάδια με στόχο τη διευκόλυνση όσων χρωστούν. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η δυνατότητα συνολικής ρύθμισης των οφειλών σε 240 δόσεις που περιλαμβάνεται στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου. Οι οφειλέτες θα έχουν τη δυνατότητα να συγκεντρώνουν όλες τις οφειλές προς το Δημόσιο, τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία και να αποπληρώνουν σε διάστημα 20 ετών. Στον «κουμπαρά» των οφειλών περιλαμβάνονται, φυσικά, και τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί με εγγύηση του Δημοσίου (π.χ., πυροπαθείς, πλημμυροπαθείς κ.ά.).
Προς διευκόλυνση των οφειλετών, προβλέπονται και άλλες διατάξεις, όπως η κρατική επιδότηση δανείου α’ κατοικίας αλλά και η εξαγορά των ακινήτων που βγαίνουν σε πλειστηριασμό από ιδιωτικό φορέα, ο οποίος θα εγγυάται την παραμονή ευάλωτων κοινωνικά ομάδων στο ακίνητο, με τη στήριξη φυσικά του Δημοσίου. Ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας έχει τύχει ευρύτατης αποδοχής κατά την περίοδο της δημόσιας διαβούλευσης, με τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, να στοχεύει ουσιαστικά σε πολλούς διαφορετικούς άξονες με την εφαρμογή του.
Πρώτον, δίνεται οριστική λύση στο θέμα των «κόκκινων» δανείων για ανθρώπους που είναι σε πραγματική αδυναμία πληρωμής.
Δεύτερον, απελευθερώνονται παραγωγικές μονάδες της χώρας, που είναι δεσμευμένες σε ατέρμονες διαδικασίες πτώχευσης ή ρύθμισης. Μπορεί να προσελκύσουν το ενδιαφέρον επενδυτών.
Τρίτον, ενισχύεται η εμπιστοσύνη των επενδυτών στην ελληνική οικονομία. Θα γνωρίζουν ότι σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να μπλέξουν για δεκαετίες σε γραφειοκρατικές διαδικασίες, ενώ γίνεται πιο εύκολη η πρόβλεψη των επενδύσεων.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ»
Επίσης, ενισχύονται οι διαδικασίες που προηγούνται της πτώχευσης, με στόχο να διευκολυνθούν όσοι χρωστούν και να φθάνουν στην πτώχευση μόνο εκείνοι που δεν έχουν καμία άλλη επιλογή. Ο νέος νόμος στην ουσία κωδικοποιεί όλες τις υφιστάμενες διατάξεις και προσθέτει όσες ακόμη είναι απαραίτητες. Η προετοιμασία για τον νέο νόμο κράτησε πολλούς μήνες και το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών έτυχε θετικής ανταπόκρισης από όλα τα εμπλεκόμενα μέλη. Με την ψήφιση του νέου Πτωχευτικού θα δίνεται η δυνατότητα ακόμα και σε ιδιώτες να κηρύσσουν πτώχευση. Μέχρι σήμερα, ένας δανειολήπτης μπορεί να έχανε το σπίτι του, αλλά, αν η υπολειπόμενη αξία του δανείου του ήταν μεγαλύτερη από το ποσό του πλειστηριασμού, η τράπεζα συνέχιζε να απαιτεί οφειλές ακόμα και από ανθρώπους που δεν είχαν ουσιαστικά εισοδήματα. Πλέον, η διαδικασία αλλάζει και γίνεται περίπου ίδια με αυτή που ισχύει εδώ και αιώνες σε χώρες όπως οι ΗΠΑ.
Ο δανειολήπτης που θα χάνει το σπίτι του θα απαλλάσσεται σε διάστημα ενός έτους από κάθε υποχρέωση. Εντός αυτού του διαστήματος, το Δημόσιο και οι υπόλοιποι πιστωτές θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν οποιονδήποτε έλεγχο θέλουν, αλλά μετά την παρέλευσή του ο ιδιώτης θα είναι «καθαρός» και ουδείς θα μπορεί να απαιτήσει κάτι επιπλέον. Σε περίπτωση που ο οφειλέτης δεν χάνει την πρώτη του κατοικία ή κάποιο ουσιώδες περιουσιακό στοιχείο, το διάστημα απαλλαγής επεκτείνεται στα τρία χρόνια. Μετά θα είναι «καθαρός» επίσης.
Αυτή η αλλαγή είναι εξαιρετικά ουσιώδης για τις επιχειρήσεις. Για να γίνει εύκολα αντιληπτό πόσο σημαντική είναι, το παράδειγμα της Πειραϊκής Πατραϊκής είναι χαρακτηριστικό. Η βιομηχανία έχει κηρύξει πτώχευση εδώ και δεκαετίες. Συνεχίζει, όμως, να θεωρείται «υπό πτώχευση» και ακόμη το ελληνικό Δημόσιο καταγράφει τα χρέη της στις ληξιπρόθεσμες οφειλές, τις οποίες φυσικά ουδέποτε θα εισπράξει. Αντίστοιχα, αν υποθέσουμε ότι ο ιδιοκτήτης της εταιρείας θα ήθελε να ξεκινήσει μια νέα δραστηριότητα, ουσιαστικά δεν θα είχε τη δυνατότητα.
ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ
Πριν, βεβαίως, από την πτώχευση, ο νέος κώδικας προβλέπει διάφορα στάδια με στόχο τη διευκόλυνση όσων χρωστούν. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η δυνατότητα συνολικής ρύθμισης των οφειλών σε 240 δόσεις που περιλαμβάνεται στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου. Οι οφειλέτες θα έχουν τη δυνατότητα να συγκεντρώνουν όλες τις οφειλές προς το Δημόσιο, τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία και να αποπληρώνουν σε διάστημα 20 ετών. Στον «κουμπαρά» των οφειλών περιλαμβάνονται, φυσικά, και τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί με εγγύηση του Δημοσίου (π.χ., πυροπαθείς, πλημμυροπαθείς κ.ά.).
Προς διευκόλυνση των οφειλετών, προβλέπονται και άλλες διατάξεις, όπως η κρατική επιδότηση δανείου α’ κατοικίας αλλά και η εξαγορά των ακινήτων που βγαίνουν σε πλειστηριασμό από ιδιωτικό φορέα, ο οποίος θα εγγυάται την παραμονή ευάλωτων κοινωνικά ομάδων στο ακίνητο, με τη στήριξη φυσικά του Δημοσίου. Ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας έχει τύχει ευρύτατης αποδοχής κατά την περίοδο της δημόσιας διαβούλευσης, με τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, να στοχεύει ουσιαστικά σε πολλούς διαφορετικούς άξονες με την εφαρμογή του.
Πρώτον, δίνεται οριστική λύση στο θέμα των «κόκκινων» δανείων για ανθρώπους που είναι σε πραγματική αδυναμία πληρωμής.
Δεύτερον, απελευθερώνονται παραγωγικές μονάδες της χώρας, που είναι δεσμευμένες σε ατέρμονες διαδικασίες πτώχευσης ή ρύθμισης. Μπορεί να προσελκύσουν το ενδιαφέρον επενδυτών.
Τρίτον, ενισχύεται η εμπιστοσύνη των επενδυτών στην ελληνική οικονομία. Θα γνωρίζουν ότι σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να μπλέξουν για δεκαετίες σε γραφειοκρατικές διαδικασίες, ενώ γίνεται πιο εύκολη η πρόβλεψη των επενδύσεων.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ»
