Μεσοπρόθεσμο: Έρχονται μειώσεις - Τι ισχύει για ΕΝΦΙΑ και ασφαλιστικές εισφορές
Πράσινη μετάβαση και ψηφιακός μετασχηματισμός στο επίκεντρο
Μία σειρά από ελαφρύνσεις παραμένουν κρυμμένες στο νέο οικονομικό σχέδιο της κυβέρνησης. Ωστόσο κάποιες ήδη «φωτογραφίζονται» και αναμένεται σύντομα να γίνουν γνωστές στους πολίτες.
Στις νέες ρυθμίσεις θα περιλαμβάνονται η μείωση του ΕΝΦΙΑ, η οριστική κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, η κατάργηση του Τέλους Επιτηδεύματος, η παγίωση των μειώσεων στις ασφαλιστικές εισφορές και η περαιτέρω μείωση των φορολογικών συντελεστών για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις.
Όλα όμως θα εξαρτώνται από τις προτεραιότητες που θα ορίζει η κυβέρνηση για το κάθε έτος ενώ απαραίτητα προϋπόθεση για τη χώρα μας είναι η επίτευξη των ρυθμών ανάπτυξης που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα και οι οποίοι σε μέσο όρο είναι κοντά στο 4%.
Για τα επόμενα χρόνια διατηρεί προβλέψεις για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης μέχρι και το 2025, καθώς επίσης και μεγάλες επενδύσεις.
Σε ότι αφορά τα δημοσιονομικά εκτιμάται ότι φέτος το πρωτογενές αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης θα διαμορφωθεί σε έλλειμμα 7,1% του ΑΕΠ, το 2022 σε έλλειμμα 0,5% του ΑΕΠ, ενώ από το 2023 η χώρα θα επιστρέψει σε πρωτογενή πλεονάσματα.
«Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι κατόπιν της ενεργοποίησης της γενικής ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το παρόν ΜΠΔΣ καταρτίζεται με βάση τις πολιτικές που έχουν ήδη θεσμοθετηθεί και ανακοινωθεί οι οποίες έχουν ενσωματωθεί στο σενάριο βάσης και δεν παρουσιάζονται εν προκειμένω εναλλακτικά σενάρια που οδηγούν σε σημαντικές δημοσιονομικές αποκλίσεις σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα» αναφέρεται στο Μεσοπρόθεσμο, προαναγγέλλοντας νέες ελαφρύνσεις.
Ειδικότερα αναφέρεται ότι «Με δεδομένο συνεπώς ότι το σενάριο βάσης απεικονίζει αποκλειστικά τις ήδη θεσμοθετημένες κυβερνητικές αποφάσεις, δεν αντανακλά τις κυβερνητικές πολιτικές που θα νομοθετηθούν στο μέλλον στη βάση του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου που κατά περίπτωση προκύπτει από τον συνδυασμό του ΜΠΔΣ και των νέων στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων, που θα γίνουν γνωστοί σε μεταγενέστερο χρόνο όταν ολοκληρωθούν οι σχετικές συζητήσεις για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες που θα ισχύσουν στην ευρωζώνη από το 2023 και εντεύθεν».
Με στήριξη από την θετική επίδραση των παρεμβάσεων στήριξης και «συνεχίζοντας με την πλήρη εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» η ανάπτυξη το τρέχον έτος εκτιμάται στο 3,6%, ενώ για το 2022 προβλέπεται ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης της τάξης του 6,2% και για την υπόλοιπη περίοδο του ΜΠΔΣ αναμένεται κατά μέσο όρο ανάπτυξη της τάξης του 4%.
Στο σύνολο της περιόδου 2022-2025, τα τρία τέταρτα της ανάπτυξης αναμένεται να προέλθουν μεσοσταθμικά από τις συνιστώσες της εγχώριας ζήτησης, με τον εξωτερικό τομέα να συνεισφέρει κατά το υπόλοιπο ένα τέταρτο. Κινητήρια δύναμη της εγχώριας ζήτησης αναμένεται να αποτελέσουν οι επενδύσεις, φτάνοντας τη συμμετοχή τους στο ΑΕΠ στο 16,7% το 2025, από 11,1% το 2020.
Καθοριστική συμβολή στην εξέλιξη αυτή θα έχει το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0». Το Σχέδιο αυτό περιλαμβάνει σειρά φιλόδοξων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που θα οδηγήσουν σε ένα πιο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό, φιλικό στο περιβάλλον οικονομικό μοντέλο, με ένα φορολογικό σύστημα που στοχεύει στην ανάπτυξη και ένα αποτελεσματικό δίχτυ κοινωνικής προστασίας. Πρόκειται για ένα πλέγμα μεταρρυθμίσεων που συνδυάζει οικονομική αποτελεσματικότητα με κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη.
Οι συνολικοί πόροι του Σχεδίου ανέρχονται σε 30,5 δισ. ευρώ έως το 2026, εκ των οποίων 17,8 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ δάνεια. Είναι μια μοναδική ευκαιρία για την επιτάχυνση της οικονομικής ανάκαμψης της χώρας με στόχο οι συνολικοί επενδυτικοί πόροι που θα ενεργοποιηθούν να ανέλθουν σε περίπου 59 δισ. ευρώ, δηλ. διπλάσιοι από το μέγεθος του ίδιου του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η ανάπτυξη θα εστιάσει σε τέσσερις πυλώνες: την πράσινη μετάβαση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την απασχόληση – δεξιότητες – κοινωνική συνοχή και τις ιδιωτικές επενδύσεις.
– Φόροι σε αγαθά και υπηρεσίες. Από 25,919 δις ευρώ που εκτιμάται ότι θα ανέλθουν φέτος θα εκτιναχθούν στα 31,722 δις. ευρώ το 2025 λόγω της αύξησης της κατανάλωσης και ταχύτερης ανάπτυξης της οικονομίας. Οι εισπράξεις από το ΦΠΑ από 16,998 δις. ευρώ φέτος θα φθάσουν 21,519 δις. ευρώ το 2025.
– Φόροι Ακίνητης Περιουσίας. Τα έσοδα θα παραμείνουν σχεδόν «παγωμένα» καθώς από 2,620 δις. ευρώ που εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν φέτος το 2025 υπολογίζεται να ανέρχονται σε 2,5 δις. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι η συνολική επιβάρυνση των ιδιοκτητών ακινήτων από τον ΕΝΦΙΑ δεν θα μεταβληθεί και ότι ο δημοσιονομικός χώρος που θα προκύψει από την αύξηση και επέκταση των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων το 2022 θα χρησιμοποιηθεί για να αποτραπούν οι επιβαρύνσεις στους ιδιοκτήτες με ακίνητα χαμηλής και μεσαίας αξίας.
Στις νέες ρυθμίσεις θα περιλαμβάνονται η μείωση του ΕΝΦΙΑ, η οριστική κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, η κατάργηση του Τέλους Επιτηδεύματος, η παγίωση των μειώσεων στις ασφαλιστικές εισφορές και η περαιτέρω μείωση των φορολογικών συντελεστών για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις.
Όλα όμως θα εξαρτώνται από τις προτεραιότητες που θα ορίζει η κυβέρνηση για το κάθε έτος ενώ απαραίτητα προϋπόθεση για τη χώρα μας είναι η επίτευξη των ρυθμών ανάπτυξης που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα και οι οποίοι σε μέσο όρο είναι κοντά στο 4%.
Ρυθμός ανάπτυξης και έλλειμμα
Σε ό,τι αφορά τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας για το 2021, αν και τον τοποθετεί στο 3,6%, εντούτοις η κυβέρνηση θεωρεί ότι θα είναι υψηλότερος, ειδικά όπως αναφέρει, «αν επιβεβαιωθούν και στους επόμενους μήνες οι πολύ θετικές εξελίξεις που κατέγραψε για το ΑΕΠ η ΕΛΣΤΑΤ για το πρώτο τρίμηνο του 2021».Για τα επόμενα χρόνια διατηρεί προβλέψεις για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης μέχρι και το 2025, καθώς επίσης και μεγάλες επενδύσεις.
Σε ότι αφορά τα δημοσιονομικά εκτιμάται ότι φέτος το πρωτογενές αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης θα διαμορφωθεί σε έλλειμμα 7,1% του ΑΕΠ, το 2022 σε έλλειμμα 0,5% του ΑΕΠ, ενώ από το 2023 η χώρα θα επιστρέψει σε πρωτογενή πλεονάσματα.
«Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι κατόπιν της ενεργοποίησης της γενικής ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το παρόν ΜΠΔΣ καταρτίζεται με βάση τις πολιτικές που έχουν ήδη θεσμοθετηθεί και ανακοινωθεί οι οποίες έχουν ενσωματωθεί στο σενάριο βάσης και δεν παρουσιάζονται εν προκειμένω εναλλακτικά σενάρια που οδηγούν σε σημαντικές δημοσιονομικές αποκλίσεις σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα» αναφέρεται στο Μεσοπρόθεσμο, προαναγγέλλοντας νέες ελαφρύνσεις.
Ειδικότερα αναφέρεται ότι «Με δεδομένο συνεπώς ότι το σενάριο βάσης απεικονίζει αποκλειστικά τις ήδη θεσμοθετημένες κυβερνητικές αποφάσεις, δεν αντανακλά τις κυβερνητικές πολιτικές που θα νομοθετηθούν στο μέλλον στη βάση του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου που κατά περίπτωση προκύπτει από τον συνδυασμό του ΜΠΔΣ και των νέων στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων, που θα γίνουν γνωστοί σε μεταγενέστερο χρόνο όταν ολοκληρωθούν οι σχετικές συζητήσεις για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες που θα ισχύσουν στην ευρωζώνη από το 2023 και εντεύθεν».
Με στήριξη από την θετική επίδραση των παρεμβάσεων στήριξης και «συνεχίζοντας με την πλήρη εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» η ανάπτυξη το τρέχον έτος εκτιμάται στο 3,6%, ενώ για το 2022 προβλέπεται ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης της τάξης του 6,2% και για την υπόλοιπη περίοδο του ΜΠΔΣ αναμένεται κατά μέσο όρο ανάπτυξη της τάξης του 4%.
Στο σύνολο της περιόδου 2022-2025, τα τρία τέταρτα της ανάπτυξης αναμένεται να προέλθουν μεσοσταθμικά από τις συνιστώσες της εγχώριας ζήτησης, με τον εξωτερικό τομέα να συνεισφέρει κατά το υπόλοιπο ένα τέταρτο. Κινητήρια δύναμη της εγχώριας ζήτησης αναμένεται να αποτελέσουν οι επενδύσεις, φτάνοντας τη συμμετοχή τους στο ΑΕΠ στο 16,7% το 2025, από 11,1% το 2020.
Καθοριστική συμβολή στην εξέλιξη αυτή θα έχει το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0». Το Σχέδιο αυτό περιλαμβάνει σειρά φιλόδοξων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που θα οδηγήσουν σε ένα πιο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό, φιλικό στο περιβάλλον οικονομικό μοντέλο, με ένα φορολογικό σύστημα που στοχεύει στην ανάπτυξη και ένα αποτελεσματικό δίχτυ κοινωνικής προστασίας. Πρόκειται για ένα πλέγμα μεταρρυθμίσεων που συνδυάζει οικονομική αποτελεσματικότητα με κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη.
Οι συνολικοί πόροι του Σχεδίου ανέρχονται σε 30,5 δισ. ευρώ έως το 2026, εκ των οποίων 17,8 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ δάνεια. Είναι μια μοναδική ευκαιρία για την επιτάχυνση της οικονομικής ανάκαμψης της χώρας με στόχο οι συνολικοί επενδυτικοί πόροι που θα ενεργοποιηθούν να ανέλθουν σε περίπου 59 δισ. ευρώ, δηλ. διπλάσιοι από το μέγεθος του ίδιου του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η ανάπτυξη θα εστιάσει σε τέσσερις πυλώνες: την πράσινη μετάβαση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την απασχόληση – δεξιότητες – κοινωνική συνοχή και τις ιδιωτικές επενδύσεις.
Τι προβλέπεται για φορολογικά έσοδα
– Φόροι εισοδήματος. Από 13,023 δις. ευρώ που εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν φέτος από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις το 2025 τα έσοδα από τους φόρους εισοδήματα θα εκτιναχθούν στα 19,6 δις. ευρώ. Πιο συγκεκριμένα οι εισπράξεις από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων από 9,558 δις. ευρώ φέτος θα σκαρφαλώσουν στα 12,627 δις. ευρώ το 2025. Τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων από 2,309 δις. ευρώ που υπολογίζεται ότι θα ανέλθουν φέτος εκτιμάται ότι θα φθάσουν στα 5,662 δις. ευρώ το 2025. Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών η ενίσχυση των εσόδων στηρίζεται αποκλειστικά στην πρόβλεψη για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας. Για το έτος 2022 έχει προβλεφθεί η επέκταση των μέτρων της αναστολής πληρωμής εισφοράς αλληλεγγύης για τον ιδιωτικό τομέα με κόστος 767 εκατ. ευρώ και της διατήρησης της μείωσης των τριών μονάδων ασφαλιστικών εισφορών για τον ιδιωτικό τομέα με κόστος 816 εκατ. ευρώ. Επιπλέον από το 2022 και έπειτα προβλέπεται σε μόνιμη βάση διατήρηση της μείωσης του ποσοστού της προκαταβολής φόρου που προκύπτει από επιχειρηματική δραστηριότητα φυσικών προσώπων στο 55% και των νομικών προσώπων στο 80%. Επίσης στα δημοσιονομικά αποτελέσματα έχει ληφθεί υπόψη η μείωση του ποσοστού φορολογίας νομικών προσώπων από 24% στο 22% με εκτιμώμενο κόστος 183 εκατ. ευρώ για το 2022, 112 εκατ. ευρώ για το 2023, 125 εκατ. ευρώ για το 2024 και 136 εκατ. ευρώ για το 2025.– Φόροι σε αγαθά και υπηρεσίες. Από 25,919 δις ευρώ που εκτιμάται ότι θα ανέλθουν φέτος θα εκτιναχθούν στα 31,722 δις. ευρώ το 2025 λόγω της αύξησης της κατανάλωσης και ταχύτερης ανάπτυξης της οικονομίας. Οι εισπράξεις από το ΦΠΑ από 16,998 δις. ευρώ φέτος θα φθάσουν 21,519 δις. ευρώ το 2025.
– Φόροι Ακίνητης Περιουσίας. Τα έσοδα θα παραμείνουν σχεδόν «παγωμένα» καθώς από 2,620 δις. ευρώ που εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν φέτος το 2025 υπολογίζεται να ανέρχονται σε 2,5 δις. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι η συνολική επιβάρυνση των ιδιοκτητών ακινήτων από τον ΕΝΦΙΑ δεν θα μεταβληθεί και ότι ο δημοσιονομικός χώρος που θα προκύψει από την αύξηση και επέκταση των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων το 2022 θα χρησιμοποιηθεί για να αποτραπούν οι επιβαρύνσεις στους ιδιοκτήτες με ακίνητα χαμηλής και μεσαίας αξίας.