Ήδη από χθες, οι κεντρικοί τραπεζίτες των χωρών της Ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και ο Γιάννης Στουρνάρας, βρίσκονται στο 45όροφο κτίριο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην Φρανκφούρτη και οι συζητήσεις δίνουν και παίρνουν καθώς η σημερινή ημέρα, αλλά και όλο το πρωί της Πέμπτης δεν φαίνεται να φτάνουν για να αποφασιστούν οι δύο σημαντικές ανακοινώσεις τις οποίες περιμένει η παγκόσμια χρηματοοικονομική αγορά:

Η αύξηση των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ και
Το εργαλείο για την προστασία του spread των ομολόγων των υπερχρεωμένων οικονομιών της ευρωζώνης.
Η συνεδρίαση δεν γίνεται σε καλό κλίμα, καθώς εδώ και καιρό η ΕΚΤ κατηγορείται ότι έχει χάσει το τρένο των εξελίξεων και παρακολουθεί ασθμαίνοντας την αμερικανική FED, η οποία φάνηκε να αντιδρά πιο δυναμικά στην διόγκωση του πληθωρισμού. Η Κριστίν Λαγκάρντ έχει ήδη ανακοινώσει από τις 9 Ιουνίου ότι το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ θα ανέβει κατά 25 μονάδες βάσης αυτό τον μήνα και θα έχει άλλη μία αύξηση τον Σεπτέμβριο, το ύψος της οποίας θα αποφασιζόταν αν θα ήταν ανάλογο της πρώτης ή διπλάσιο. Τώρα όμως, η Γαλλίδα πιέζεται εντονότατα να διπλασιάσει αυτό το νούμερο ανακοινώνοντας αύξηση 0,50% στη συνέντευξη της Πέμπτης, προεξοφλώντας το ίδιο ποσοστό και για τον Σεπτέμβριο. Μάλιστα, υψηλότατο στέλεχος Κεντρικής Τράπεζας με γνώση των διαπραγματεύσεων μας έλεγε συγκεκριμένα: «Δεν αποκλείω τις 50 μονάδες βάσης».


Και ενώ στην άτολμη Ευρώπη, είναι πολλοί εκείνοι που λένε ότι αν η ΕΚΤ προχωρήσει σε μία τέτοια κίνηση αυτό θα πλήξει την αξιοπιστία της, εξίσου πολλοί υποστηρίζουν ότι δεν μπορεί μία προηγούμενη συντηρητική ανακοίνωση να δεσμεύσει τις αποφάσεις, όταν είναι σαφές ότι η κατάσταση έχει αλλάξει άρδην και άρα απαιτεί γενναίες παρεμβάσεις. Και αυτό, όταν ήδη στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η FED ετοιμάζεται να ανακοινώσει στα τέλη Ιουλίου αύξηση επιτοκίων κατά 100 μονάδες βάσης αντί των 75, που ήδη θεωρούνται δεδομένες.

Αξίζει πάντως, να αναφέρουμε ότι η όλη κατάσταση έχει προκαλέσει θύελλα μέσα στο κτίριο της ΕΚΤ και πληροφορίες θέλουν την Κριστίν Λαγκάρντ να έχει αναζητήσει σημαντικές ευθύνες από το γραφείο Στατιστικής της Τράπεζας, το οποίο είχε υποτιμήσει την ένταση που θα είχε το φαινόμενο του πληθωρισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι προβλέψεις του Μαρτίου για τον ετήσιο πληθωρισμό του 2022 είχαν ως βασικό σενάριο το 5,1%, ενώ τον Ιούνιο έκλεισε στο 8,6% με μέσο ποσοστό εξαμήνου το 7,4%. Επιπλέον, η καθυστέρηση της αντίδρασης της ΕΚΤ θεωρείται ως η βασική αιτία που οδήγησε στην πτώση της αξίας του ευρώ, το οποίο βρέθηκε για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια κάτω από το 1 προς 1 με το δολάριο. Και μπορεί μεν η απόλυτη ισοτιμία των δύο νομισμάτων να κάνει πιο ανταγωνιστικές τις εξαγωγές της Ευρώπης, αυτό όμως την ίδια στιγμή σημαίνει επιπλέον πληθωριστικές πιέσεις.


Ο μηχανισμός αντιμετώπισης των ομολόγων Ελλάδας, Ιταλίας, Ισπανίας, Πορτογαλίας
Η δεύτερη ανακοίνωση που θα πρέπει να κάνει την Πέμπτη η Κριστίν Λαγκάρντ αφορά στον περιβόητο πια μηχανισμό που θα αντιμετωπίσει τον κατακερματισμό της αγοράς των ευρωπαϊκών κρατικών ομολόγων και θα προστατεύσει τέσσερις χώρες -την Ιταλία, την Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία- από την πιθανότατη έντονη αύξηση στην απόδοση των ομολόγων τους. Οι λεπτομέρειες για το εργαλείο αυτό κρατιούνται ως επτασφράγιστο μυστικό με πολλούς φυσικά να θεωρούν ότι ο βασικός λόγος που έχει αποτρέψει τις διαρροές είναι οι πολύ μεγάλες οι διαφωνίες στους κόλπους των Κεντρικών Τραπεζιτών. Το αποτέλεσμα είναι να τίθεται εν κινδύνω ακόμη και η ανακοίνωση του εργαλείου. Όπως μας έλεγε συγκεκριμένα στέλεχος που γνωρίζει την πορεία των συζητήσεων «μάλλον θα ανακοινωθούν μαζί επιτόκια και εργαλείο, εάν υπάρξει συμφωνία».

Ο μηχανισμός στην ουσία θα αφορά στους όρους βάσει των οποίων η ΕΚΤ θα προχωρά σε αγορές ομολόγων των τεσσάρων χωρών που προαναφέραμε, χωρίς όμως αυτές οι αγορές να αλλάζουν στην ουσία της την απόφαση που έχει πάρει η Τράπεζα για σύσφιξη της αγοράς που έχει ήδη ξεκινήσει από την 1η Ιουλίου. Κι αν σας φαίνεται αυτή μία δύσκολη εξίσωση, είναι διότι είναι ακριβώς τέτοια.