Η σημερινή έλευση του φθινοπώρου προκαλεί άγχος στους ηγέτες της Δύσης, καθώς ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την εξασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας για τον φετινό χειμώνα, ο οποίος προβλέπεται ιδιαίτερα δύσκολος, εξαιτίας της απειλής που ελλοχεύει να κλείσει η Ρωσία τη στρόφιγγα της προμήθειας της Ευρώπης με φυσικό αέριο.

Όπως όλα δείχνουν, η χθεσινή ανακοίνωση της Gazprom, με την οποία θέτει εμμέσως εκτός συστήματος παροχής τη Γερμανία και τη Γαλλία, επιβεβαίωσε τελικά την πρόθεση του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν να πιέσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, προκειμένου να «συνθηκολογήσουν» στους όρους του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού.

Η Ρωσία επικαλέστηκε «απαραίτητες εργασίες» σε έναν σταθμό συμπίεσης του αγωγού που συνδέει τα κοιτάσματα αερίου στη Σιβηρία με τη βόρεια Γερμανία κι έτσι η Gazprom έκοψε την παροχή μέχρι τις 3 τα ξημερώματα του Σαββάτου (ώρα Ελλάδας), αυξάνοντας κι άλλο την πίεση προς το Βερολίνο και το Παρίσι.

Αυτή η απόφαση της Ρωσίας οδήγησε τον Γερμανό Καγκελάριο, Όλαφ Σόλτς να ανακοινώσει χθες ένα νέο, τρίτο κατά σειρά, πακέτο στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων στη χώρα του, το οποίο περιέγραψε ως «τεράστιο, ακριβές και στοχευμένο», ενώ το Παρίσι αρνήθηκε να σχολιάσει την διακοπή της ροής φυσικού αερίου από τον αγωγό Nord Stream 1, με τη Γαλλίδα υπουργό Ενέργειας, Ανιές Πανιέ-Ρινασέ να διευκρινίζει απλά πως «η Γαλλία προετοιμάζεται για το σενάριο αυτό από την άνοιξη».

Τα πιθανά σενάρια

Παρότι οι συνθήκες είναι πλέον πιο ώριμες για την εισαγωγή ανώτατου ορίου στις τιμές του φυσικού αερίου, υπό συζήτηση μεταξύ των Υπουργών Ενέργειας των 27 κρατών -μελών αποτελεί η τελική του μορφή και μαζί το πεδίο εφαρμογής του, ώστε να εξασφαλιστεί η ικανοποιητική άσκηση πίεσης από την ΕΕ προς το Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη από τον περασμένο Μάρτιο ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης με επιστολή του προς την Πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ζητώντας την επιβολή ανώτατου ορίου στην τιμή TTF του φυσικού αερίου, προκειμένου να περιοριστούν άμεσα οι επιπτώσεις στις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας, στα 27 κράτη- μέλη. Παράλληλα, ο Υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας απέστειλε χθες επιστολή προς τους ομολόγους του, παρουσιάζοντας, μεταξύ άλλων, τον ελληνικό μηχανισμό ανάκτησης υπερεσόδων από τις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τα χρήματα που έχουν ανακτηθεί στις πρώτες 55 ημέρες της εφαρμογής του μηχανισμού και την ελληνική πρόταση για έναν μόνιμο ευρωπαϊκό μηχανισμό που αποσυνδέει τις τιμές φυσικού αερίου από αυτές του ρεύματος.

«Η Ελλάδα διαδραματίζει αποφασιστικό ρόλο με συγκεκριμένες προτάσεις για μια κοινή ευρωπαϊκή απάντηση στην αντιμετώπιση της διεθνούς ενεργειακής κρίσης», επισήμανε ο κ. Σκρέκας, ο οποίος αναμένεται να συμμετάσχει στην κρίσιμη συνάντηση των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, στις 9 Σεπτεμβρίου.

Μια άλλη εναλλακτική πρόταση που έχει πέσει στο τραπέζι των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ είναι η επιβολή ανώτατου ορίου στο φυσικό αέριο, το οποίο κατευθύνεται στην ηλεκτροπαραγωγή, γενικεύοντας δηλαδή την εξαίρεση που πέτυχαν στην κατεύθυνση αυτή η Ισπανία και η Πορτογαλία στη Σύνοδο Κορυφής του περασμένου Μαρτίου, λόγω του υψηλού ποσοστού ηλεκτροπαραγωγής τους από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Με στόχο την εξασφάλιση ικανών ποσοτήτων πετρελαίου, αλλά και την πτώση της τιμής του συνάμα, το επικρατέστερο σενάριο, σύμφωνα με τη Wall Street Journal, για τις χώρες που μετέχουν στους G-7, είναι η απαγόρευση της χρηματοδότησης και της ασφάλισης ρωσικού πετρελαίου εκτός εάν αυτό πωληθεί κάτω από μια καθορισμένη τιμή. Αν και φιλόδοξο, το όποιο σχέδιο επιβολής πλαφόν στο πετρέλαιο θα πρέπει να εγκριθεί και να εφαρμοστεί άμεσα και πάντως πριν τις 5 Δεκεμβρίου, οπότε τίθεται σε ισχύ το νέο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ προς τη Ρωσία, στο οποίο περιλαμβάνονται αντίμετρα για το ρωσικό πετρέλαιο με τις υπογραφές των 27 κρατών – μελών.