Καλάθι του νοικοκυριού: Χαμηλότερο το κόστος του σε σύγκριση με άλλες 5 χώρες
H έρευνα του ΙΕΛΚΑ έγινε σε 5.000 κωδικούς προϊόντων από Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία, Ιταλία και Ηνωμένο Βασίλειο - Το «βαρίδι» του ΦΠΑ
Χαμηλότερα σε σχέση με άλλες πέντε βασικές ευρωπαϊκές αγορές κινούνται οι τιμές σε 41 προϊόντα του «καλαθιού του νοικοκυριού», σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ την οποία παρουσίασε σήμερα στο υπουργείο Ανάπτυξης ο Γεν. Διευθυντής του Ινστιτούτου κ. Λ. Κιοσσές παρουσία του υπ. Ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη. Μάλιστα εάν εξαιρούνταν ο ΦΠΑ οι τιμές επί των προϊόντων στη χώρα μας θα ήταν ακόμη πιο μικρές σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες, γεγονός που καταδεικνύει ότι το 13% ΦΠΑ εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό βαρίδι στις τελικές τιμές των προϊόντων.
Η σύγκριση έγινε επί 5000 κωδικών προϊόντων σε βασικές αλυσίδες του οργανωμένου λιανεμπορίου Ελλάδας, Ισπανίας, Πορτογαλίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Ηνωμένου Βασιλείου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Κιοσσές η Ισπανία έχει 1% φθηνότερο καλάθι απ’ την Ελλάδα. Αντίθετα στη χώρα μας το καλάθι των 41 προϊόντων είναι 1% φθηνότερο απ’ το αντίστοιχο της Πορτογαλίας, 5% έναντι της Ιταλίας, 8% έναντι του Ηνωμένου Βασιλείου και έναντι 15% της Γαλλίας
«Το καλάθι του νοικοκυριού μας έχει φέρει σε ανταγωνιστική θέση έναντι των υπολοίπων χωρών», σημείωσε μεταξύ άλλων ο Άδωνις Γεωργιάδης. «Η έρευνα αυτή καταρρίπτει τους μύθους της ‘ακριβότερης’ Ελλάδας και της γενικευμένης αισχροκέρδειας που προσπαθούν να μεταφέρουν κάποιοι. Μεμονωμένα περιστατικά ίσως υπάρχουν, όχι όμως γενικευμένη αισχροκέρδεια. Και αυτά προσπαθούμε να τα αντιμετωπίσουμε όπως δείχνουν και οι πρόσφατες κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε Σούπερ Μάρκετ, χονδρεμπορικές επιχειρήσεις και πρατήρια υγρών καυσίμων», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης.
«Οπότε απ’ τη μία έχουμε το καλάθι του νοικοκυριού με το οποίο προσπαθούμε να φρενάρουμε τον πληθωρισμό και απ’ την άλλη έχουμε την κάρτα αγορών που θα ενεργοποιηθεί απ’ τον προσεχή Φεβρουάριο με την οποία θα στηρίξουμε την ίδια την κατανάλωση», υπογράμμισε ο κ. Γεωργιάδης
Αυτό είναι αποτέλεσμα της διαφοράς που έχει ο χαμηλός ΦΠΑ ανά χώρα (πρόκειται για τον ΦΠΑ που αναφέρεται σε τρόφιμα και ποτά). Στην Ελλάδα αυτός ο ΦΠΑ είναι 13%.
Σημειωτέον πως ο ΦΠΑ είναι σημαντικά υψηλότερος από το Ηνωμένο Βασίλειο (0% ή 5%) και τη Γαλλία (10% και 5,5%), την Ισπανία (10% και 4%), την Πορτογαλία (13% και 6%), την Ιταλία (5% και 4%), αλλά και τις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Η βασική διαφορά είναι ότι τρόφιμα που στην Ελλάδα υπάγονται στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ με 24% στις υπόλοιπες χώρες υπάγονται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ, ο οποίος είναι και χαμηλότερος του ελληνικού με 6%, 5,5%, 4% ή ακόμα και 0%. Σημειώνεται ότι η επίδραση ειδικών φόρων κατανάλωσης (π.χ. καφές) δεν είναι δυνατόν να συνυπολογιστεί στα παραπάνω στοιχεία.
Σημειώνεται ότι πέρα από τον ΦΠΑ παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν συγκρίνονται τιμές ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες είναι:
-Η απόσταση της χώρας από τα παραγωγικά κέντρα της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης και τα αντίστοιχα κόστη
-Το κόστος ενέργειας και μεταφορών
-Η πολυπλοκότητα της γεωγραφίας της κάθε χώρας (π.χ. οδικό δίκτυο, νησιά κλπ)
-Το μέγεθος της αγοράς και αντίστοιχες οικονομίες κλίμακας στις προμήθειες των προϊόντων
-Το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών σε σχέση με τα τρόφιμα και τις πρώτες ύλες παρασκευής τους
-Τα διάφορα κόστη παραγωγής (ενέργεια, πρώτες ύλες, μισθολογικό κόστος, χρηματοοικονομικό κόστος, γραφειοκρατία)
-Η παραγωγικότητα της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου σε κάθε χώρα
-Οι καταναλωτικές συνήθειες και η αγοραστική δυνατότητα σε κάθε χώρα
-Το ύψος της φορολογίας σε κάθε χώρα
Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ τα δεδομένα τιμών υπολογίζονται από γνωστά παρατηρητήρια τιμών των χωρών που εξετάστηκαν και για την Ελλάδα στα πρωτογενή δεδομένα από τιμοληψίες σε μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ. Τα κριτήρια επιλογής των προϊόντων στο καλάθι ήταν ένας συνδυασμός αντίστοιχων χρησιμοποιούμενων καλαθιών για εκτίμηση στο εξωτερικό, καθώς και κοινής διαθεσιμότητας στοιχείων τιμών στις χώρες που εξετάσθηκαν. Σε κάθε νέα μέτρηση ανανεώνεται το δείγμα των κωδικών που μετρούνται και ανάλογα τη διαθεσιμότητα επιλέγονται διαφορετικές ποσότητες προϊόντων.
Επίσης τα στοιχεία προέρχονται από τις παρακάτω αλυσίδες σουπερμάρκετ:
-Ελλάδα: Σκλαβενίτης, ΑΒ, My Market, Μασούτης, Market In
-Ηνωμένο Βασίλειο: Morrisons, ASDA, Sainsbury’s, Coop, Ocado, TESCO
-Ισπανία: Carrefour, Marcadona, Caprabo, Condis, Dia, Eroski
-2-
-Ιταλία: CosiComodo, emiDrive, Pim Spesa, Agora, Everli, HeyConad, easyCoop
-Πορτογαλία: continente, MiniPreco, Auchan
-Γαλλία: monoprix plus, carrefour, super U, Auchan, Aldi
Η σύγκριση έγινε επί 5000 κωδικών προϊόντων σε βασικές αλυσίδες του οργανωμένου λιανεμπορίου Ελλάδας, Ισπανίας, Πορτογαλίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Ηνωμένου Βασιλείου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Κιοσσές η Ισπανία έχει 1% φθηνότερο καλάθι απ’ την Ελλάδα. Αντίθετα στη χώρα μας το καλάθι των 41 προϊόντων είναι 1% φθηνότερο απ’ το αντίστοιχο της Πορτογαλίας, 5% έναντι της Ιταλίας, 8% έναντι του Ηνωμένου Βασιλείου και έναντι 15% της Γαλλίας
«Το καλάθι του νοικοκυριού μας έχει φέρει σε ανταγωνιστική θέση έναντι των υπολοίπων χωρών», σημείωσε μεταξύ άλλων ο Άδωνις Γεωργιάδης. «Η έρευνα αυτή καταρρίπτει τους μύθους της ‘ακριβότερης’ Ελλάδας και της γενικευμένης αισχροκέρδειας που προσπαθούν να μεταφέρουν κάποιοι. Μεμονωμένα περιστατικά ίσως υπάρχουν, όχι όμως γενικευμένη αισχροκέρδεια. Και αυτά προσπαθούμε να τα αντιμετωπίσουμε όπως δείχνουν και οι πρόσφατες κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε Σούπερ Μάρκετ, χονδρεμπορικές επιχειρήσεις και πρατήρια υγρών καυσίμων», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης.
«Οπότε απ’ τη μία έχουμε το καλάθι του νοικοκυριού με το οποίο προσπαθούμε να φρενάρουμε τον πληθωρισμό και απ’ την άλλη έχουμε την κάρτα αγορών που θα ενεργοποιηθεί απ’ τον προσεχή Φεβρουάριο με την οποία θα στηρίξουμε την ίδια την κατανάλωση», υπογράμμισε ο κ. Γεωργιάδης
Ο ΦΠΑ αλλάζει την εικόνα
Η εικόνα των αποτελεσμάτων της έρευνας αλλάζει σημαντικά όταν αφαιρεθεί ο ΦΠΑ ανά χώρα για να γίνουν αντιληπτές τις πραγματικές τιμές των προϊόντων σουπερ μάρκετ. Η σύγκριση των καλαθιών σε αυτή την περίπτωση δείχνει ότι οι και οι πέντε χώρες έχουν πιο ακριβό μέσο καλάθι από την Ελλάδα, η Γαλλία κατά 23%, το Ηνωμένο Βασίλειο κατά 17%, η Ιταλία κατά 13%, η Ισπανία κατά 6% και η Πορτογαλία κατά 4%.Αυτό είναι αποτέλεσμα της διαφοράς που έχει ο χαμηλός ΦΠΑ ανά χώρα (πρόκειται για τον ΦΠΑ που αναφέρεται σε τρόφιμα και ποτά). Στην Ελλάδα αυτός ο ΦΠΑ είναι 13%.
Σημειωτέον πως ο ΦΠΑ είναι σημαντικά υψηλότερος από το Ηνωμένο Βασίλειο (0% ή 5%) και τη Γαλλία (10% και 5,5%), την Ισπανία (10% και 4%), την Πορτογαλία (13% και 6%), την Ιταλία (5% και 4%), αλλά και τις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Η βασική διαφορά είναι ότι τρόφιμα που στην Ελλάδα υπάγονται στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ με 24% στις υπόλοιπες χώρες υπάγονται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ, ο οποίος είναι και χαμηλότερος του ελληνικού με 6%, 5,5%, 4% ή ακόμα και 0%. Σημειώνεται ότι η επίδραση ειδικών φόρων κατανάλωσης (π.χ. καφές) δεν είναι δυνατόν να συνυπολογιστεί στα παραπάνω στοιχεία.
Σημειώνεται ότι πέρα από τον ΦΠΑ παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν συγκρίνονται τιμές ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες είναι:
-Η απόσταση της χώρας από τα παραγωγικά κέντρα της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης και τα αντίστοιχα κόστη
-Το κόστος ενέργειας και μεταφορών
-Η πολυπλοκότητα της γεωγραφίας της κάθε χώρας (π.χ. οδικό δίκτυο, νησιά κλπ)
-Το μέγεθος της αγοράς και αντίστοιχες οικονομίες κλίμακας στις προμήθειες των προϊόντων
-Το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών σε σχέση με τα τρόφιμα και τις πρώτες ύλες παρασκευής τους
-Τα διάφορα κόστη παραγωγής (ενέργεια, πρώτες ύλες, μισθολογικό κόστος, χρηματοοικονομικό κόστος, γραφειοκρατία)
-Η παραγωγικότητα της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου σε κάθε χώρα
-Οι καταναλωτικές συνήθειες και η αγοραστική δυνατότητα σε κάθε χώρα
-Το ύψος της φορολογίας σε κάθε χώρα
Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ τα δεδομένα τιμών υπολογίζονται από γνωστά παρατηρητήρια τιμών των χωρών που εξετάστηκαν και για την Ελλάδα στα πρωτογενή δεδομένα από τιμοληψίες σε μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ. Τα κριτήρια επιλογής των προϊόντων στο καλάθι ήταν ένας συνδυασμός αντίστοιχων χρησιμοποιούμενων καλαθιών για εκτίμηση στο εξωτερικό, καθώς και κοινής διαθεσιμότητας στοιχείων τιμών στις χώρες που εξετάσθηκαν. Σε κάθε νέα μέτρηση ανανεώνεται το δείγμα των κωδικών που μετρούνται και ανάλογα τη διαθεσιμότητα επιλέγονται διαφορετικές ποσότητες προϊόντων.
Επίσης τα στοιχεία προέρχονται από τις παρακάτω αλυσίδες σουπερμάρκετ:
-Ελλάδα: Σκλαβενίτης, ΑΒ, My Market, Μασούτης, Market In
-Ηνωμένο Βασίλειο: Morrisons, ASDA, Sainsbury’s, Coop, Ocado, TESCO
-Ισπανία: Carrefour, Marcadona, Caprabo, Condis, Dia, Eroski
-2-
-Ιταλία: CosiComodo, emiDrive, Pim Spesa, Agora, Everli, HeyConad, easyCoop
-Πορτογαλία: continente, MiniPreco, Auchan
-Γαλλία: monoprix plus, carrefour, super U, Auchan, Aldi