Επιδότηση επιτοκίου σε 70.000 στεγαστικά: Το σχέδιο του οικονοµικού επιτελείου για τα δάνεια νοικοκυριών που αντιµετωπίζουν σοβαρό πρόβληµα
Η λύση που προκρίνεται είναι η διεύρυνση των εισοδηµατικών ορίων µε βάση τα οποία ορίζονται οι ευάλωτοι
Ούτε το µίνι κραχ στις τραπεζικές µετοχές σε όλη την Ευρώπη στάθηκε ικανό να σβήσει τη δίψα των «γερακιών» της ΕΚΤ για περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων.
Κι επειδή εδώ είµαστε Ελλάδα και τα νοικοκυριά προσπαθούν ακόµη να σταθούν στα πόδια τους µετά την περιπέτεια των Μνηµονίων και τα πρωτοφανή σοκ της πανδηµίας και της ενεργειακής κρίσης, το υπουργείο Οικονοµικών, σε «ανοικτή γραµµή» µε τις τράπεζες, ετοιµάζει πυρετωδώς σχέδιο για να καλύψει χιλιάδες δανειολήπτες που βρίσκονται στα όριά τους.
Προφανές είναι ότι το πρόγραµµα που έχουν αναλάβει να τρέξουν και να χρηµατοδοτήσουν οι ίδιες οι τράπεζες δεν είναι αρκετό να αντιµετωπίσει το πρόβληµα, καθώς η περίµετρός του θα καλύψει γύρω στους 30.000 δανειολήπτες. Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Μια εναλλακτική για τη διεύρυνση της περιµέτρου των δικαιούχων επιδότησης επιτοκίου, η οποία εξετάστηκε εξαρχής, ήταν να καλυφθούν και µη ευάλωτα νοικοκυριά.
Η πρόταση απορρίφθηκε εξ αρχής από τον Ευρωπαίο επόπτη, αφού µια τέτοια κίνηση θα µετέφερε στη... ζώνη του λυκόφωτος δάνεια που σήµερα εξυπηρετούνται, άρα θα επιβαρύνονταν οι ισολογισµοί των τραπεζών µε µεγαλύτερες προβλέψεις. Μια δεύτερη εναλλακτική, η οποία επίσης εξετάστηκε ως ύστατη λύση, ήταν να «βάλει πλάτη» ο κρατικός προϋπολογισµός, δηλαδή να υπάρξει κρατική επιδότηση ανάλογη µε αυτή στο πρόγραµµα «Γέφυρα».
Ακόµα κι αν το υπουργείο Οικονοµικών δεν λογάριαζε το εµπόδιο του υψηλού δηµοσιονοµικού κόστους -που πλέον «µετράει» µετά την απενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής-, δεν θα µπορούσε να ξεπεράσει το «stop» από την ΕΚΤ, η οποία διαµήνυσε ότι αυτή η κρατική βοήθεια θα οδηγήσει σε «κοκκίνισµα» των εν λόγω δανείων.
Για να προχωρήσει αυτό το σχέδιο, θα πρέπει να ξεπεραστούν τουλάχιστον δύο σοβαρά εµπόδια. Το πρώτο είναι ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί πως µε την αλλαγή των εισοδηµατικών ορίων θα καλυφθούν πράγµατι όσοι αντιµετωπίζουν πρόβληµα εξυπηρέτησης των δανείων τους. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τεχνοκράτες του υπουργείου Οικονοµικών και των τραπεζών «τρέχουν» ακριβώς αυτό το σενάριο, δηλαδή το «ταίριασµα» των χαρακτηριστικών αυτών των 70.000 νοικοκυριών που πιέζονται µε τα χαρακτηριστικά όσων θα µπουν κάτω από την «οµπρέλα», αν αλλάξουν τα εισοδηµατικά όρια των ευάλωτων.
*Δημοσιεύτηκε στο Money Pro την 1η Απριλίου 2023.
Κι επειδή εδώ είµαστε Ελλάδα και τα νοικοκυριά προσπαθούν ακόµη να σταθούν στα πόδια τους µετά την περιπέτεια των Μνηµονίων και τα πρωτοφανή σοκ της πανδηµίας και της ενεργειακής κρίσης, το υπουργείο Οικονοµικών, σε «ανοικτή γραµµή» µε τις τράπεζες, ετοιµάζει πυρετωδώς σχέδιο για να καλύψει χιλιάδες δανειολήπτες που βρίσκονται στα όριά τους.
Οι υπολογισμοί
Σύµφωνα µε τους νέους υπολογισµούς που έχουν κάνει τα επιτελεία των συστηµικών τραπεζών, περίπου 70.000 νοικοκυριά αντιµετωπίζουν ή θα αντιµετωπίσουν σοβαρό πρόβληµα στην οµαλή εξυπηρέτηση των δανείων τους µετά το µπαράζ των αυξήσεων επιτοκίων.Προφανές είναι ότι το πρόγραµµα που έχουν αναλάβει να τρέξουν και να χρηµατοδοτήσουν οι ίδιες οι τράπεζες δεν είναι αρκετό να αντιµετωπίσει το πρόβληµα, καθώς η περίµετρός του θα καλύψει γύρω στους 30.000 δανειολήπτες. Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Μια εναλλακτική για τη διεύρυνση της περιµέτρου των δικαιούχων επιδότησης επιτοκίου, η οποία εξετάστηκε εξαρχής, ήταν να καλυφθούν και µη ευάλωτα νοικοκυριά.
Η πρόταση απορρίφθηκε εξ αρχής από τον Ευρωπαίο επόπτη, αφού µια τέτοια κίνηση θα µετέφερε στη... ζώνη του λυκόφωτος δάνεια που σήµερα εξυπηρετούνται, άρα θα επιβαρύνονταν οι ισολογισµοί των τραπεζών µε µεγαλύτερες προβλέψεις. Μια δεύτερη εναλλακτική, η οποία επίσης εξετάστηκε ως ύστατη λύση, ήταν να «βάλει πλάτη» ο κρατικός προϋπολογισµός, δηλαδή να υπάρξει κρατική επιδότηση ανάλογη µε αυτή στο πρόγραµµα «Γέφυρα».
Ακόµα κι αν το υπουργείο Οικονοµικών δεν λογάριαζε το εµπόδιο του υψηλού δηµοσιονοµικού κόστους -που πλέον «µετράει» µετά την απενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής-, δεν θα µπορούσε να ξεπεράσει το «stop» από την ΕΚΤ, η οποία διαµήνυσε ότι αυτή η κρατική βοήθεια θα οδηγήσει σε «κοκκίνισµα» των εν λόγω δανείων.
Σαν bypass
Υπάρχει, όµως, και τρίτη εναλλακτική, η οποία φαίνεται πως µπορεί να λειτουργήσει σαν bypass στους περιορισµούς της Φρανκφούρτης. Σύµφωνα µε πληροφορίες, το σχέδιο προβλέπει την αλλαγή των εισοδηµατικών ορίων µε βάση τα οποία ορίζονται τα ευάλωτα νοικοκυριά, έτσι ώστε τελικά να «χωρέσουν» περισσότεροι στο πρόγραµµα των τραπεζών. Από τη στιγµή που η Αθήνα έχει πάρει «πράσινο φως» για την επιδότηση των ευάλωτων, η αλλαγή των εισοδηµατικών ορίων µόνο για το συγκεκριµένο πρόγραµµα εκτιµάται ότι µπορεί να περάσει κάτω από τα «ραντάρ» των Ευρωπαίων.Για να προχωρήσει αυτό το σχέδιο, θα πρέπει να ξεπεραστούν τουλάχιστον δύο σοβαρά εµπόδια. Το πρώτο είναι ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί πως µε την αλλαγή των εισοδηµατικών ορίων θα καλυφθούν πράγµατι όσοι αντιµετωπίζουν πρόβληµα εξυπηρέτησης των δανείων τους. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τεχνοκράτες του υπουργείου Οικονοµικών και των τραπεζών «τρέχουν» ακριβώς αυτό το σενάριο, δηλαδή το «ταίριασµα» των χαρακτηριστικών αυτών των 70.000 νοικοκυριών που πιέζονται µε τα χαρακτηριστικά όσων θα µπουν κάτω από την «οµπρέλα», αν αλλάξουν τα εισοδηµατικά όρια των ευάλωτων.
«Εμπόδιο»
Το δεύτερο εµπόδιο έχει να κάνει µε το ότι επουδενί πρέπει να ξαναµπεί ο εγχώριος τραπεζικός τοµέας στο µικροσκόπιο των αγορών, ειδικά αυτήν τη στιγµή, που «κυνηγάµε» την επενδυτική βαθµίδα. Σε όλη την Ευρώπη, στον Νότο, αντιµετωπίζουν το ίδιο πρόβληµα της επιβάρυνσης νοικοκυριών - επιχειρήσεων από τις διαδοχικές αυξήσεις επιτοκίων. Η διαφορά είναι ότι ο δείκτης των «κόκκινων» δανείων στην Ελλάδα βρίσκεται στο 9,7% (στο 10,4% για τα στεγαστικά δάνεια), όταν ο ευρωπαϊκός µέσος όρος κινείται κάτω από το 1,8%.*Δημοσιεύτηκε στο Money Pro την 1η Απριλίου 2023.
