Goldman Sachs: Η Ελλάδα στο κατώφλι της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας
Ο ανώτερος οικονομολόγος για τη νότια Ευρώπη, Φίλιπο Ταντέι, χαρακτήρισε «μια εξαιρετική οικονομική ιστορία» αυτήν της Ελλάδας
Για μια ιστορία ανατροπής, η οποία έφερε την οικονομική αναζωογόνηση της Ελλάδας, περίπου 40 ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες, κάνει λόγο ο Φιλίπο Ταντέι, ανώτερος οικονομολόγος για τη Νότια Ευρώπη στην Goldman Sachs.
Στην ανάλυσή της, η αμερικανική τράπεζα αναφέρει ότι «η Ελλάδα βρίσκεται στο κατώφλι της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, 12 χρόνια μετά την απώλεια αυτής της σημαντικής πιστοληπτικής αξιολόγησης, σηματοδοτώντας μια σημαντική ανατροπή για μια οικονομία που κλυδωνίστηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης δημόσιου χρέους της ευρωζώνης».
Ο Φιλίπο Ταντέι χαρακτηρίζει την Ελλάδα ως μια εξαιρετική οικονομική ιστορία και σημειώνει πως «αυτήν τη στιγμή βλέπουμε μια οικονομία που αναπτύσσεται σχεδόν τρεις ποσοστιαίες μονάδες πάνω από αυτό που αναμένουμε να είναι ο ρυθμός ανάπτυξης στην ευρωζώνη».
Στις προβλέψεις του για το 2024 αναφέρει ότι «βλέπουμε αυτήν τη διαφορά να υποχωρεί σε κάτι λίγο κάτω από το 2%, αλλά αυτό εξακολουθεί να είναι μια οικονομία που αναπτύσσεται πολύ ταχύτερα από τους ομολόγους της. Συν τοις άλλοις, η Ελλάδα βλέπει τον πληθωρισμό να μειώνεται ταχύτερα από τους ομολόγους της. Έτσι, σε γενικές γραμμές, πρόκειται για μια πολύ καλή εικόνα από την Ελλάδα», ανέφερε.
Ο αξιωματούχος της Goldman Sachs αναφέρει επίσης ότι πρόκειται για μια «αργή και σταδιακή ανάκαμψη».
«Μην ξεχνάτε πως μιλάμε για την Ελλάδα, για μια οικονομία που έχασε περισσότερο από το ένα τρίτο του ΑΕΠ της από την κορύφωσή του έως το 2013. Έπειτα άρχισε να επανέρχεται σιγά-σιγά, με μερικά χρόνια αργής ανάπτυξης. Δεν είναι έκπληξη αυτό, διότι όταν χάνεις τόσο μεγάλο μέρος του ΑΕΠ σου, η ανάπτυξη δεν θα είναι πειστική όσον αφορά την ικανότητα μιας χώρας να επενδύει, να παράγει κεφάλαιο και να ενισχύει την παραγωγικότητα. Φυσικά, η πανδημία επέφερε πλήγμα στις οικονομίες των περισσότερων χωρών, όπως και στην Ελλάδα», σημειώνει ο Ταντέι.
Χαρακτηρίζει πολύ ενδιαφέρον -και κάπως εκπληκτικό- το τι συνέβη μετά την κρίση της πανδημίας, επισημαίνοντας πως ιδίως «από το 2022 και μετά, το επίπεδο της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα ήταν αξιοσημείωτα ισχυρό».
Ένας από τους μοχλούς που οδηγούν την Ελλάδα στην οικονομική ανάκαμψη είναι ο τουρισμός αλλά και οι επενδύσεις.
«Η Ελλάδα έχει ενισχύσει την παραγωγική της ικανότητα όσον αφορά περισσότερες εγκαταστάσεις, κτίρια και μηχανήματα. Αυτός είναι ένας καθοριστικός οικονομικός μοχλός και κάτι που δεν είχαμε δει μεγάλη δραστηριότητα τα προηγούμενα χρόνια. Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, η Ελλάδα επένδυε μόλις το 10% του ΑΕΠ της σε ετήσια βάση.
Για να δώσουμε μια αίσθηση του τι σημαίνει αυτό, πριν από την παγκόσμια οικονομική κρίση η Ελλάδα επένδυε περίπου το 24% του ΑΕΠ της κάθε χρόνο. Έτσι, το 24% μετατρέπεται σε 10% ετησίως για μια δεκαετία -με κάποια αστάθεια- και φανταστείτε τι κάνει αυτό σε μια χώρα».
Ο Ταντέι τονίζει ακόμα πως «η Ελλάδα έχει μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία, καθώς πρόκειται να λάβει ένα μακροχρόνιο -έως το 2026- πακέτο δημοσιονομικής στήριξης, που υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ της ετησίως. Μετά την κρίση δημόσιου χρέους, η Ελλάδα έχει επενδύσει σχεδόν το 7% του ΑΕΠ της σε σχηματισμό κεφαλαίου, λιγότερο από την υπόλοιπη ευρωζώνη. Η ώθηση από το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πακέτο θα βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την Ελλάδα να μειώσει αυτό το μακροχρόνιο επενδυτικό χάσμα που έχει με την υπόλοιπη περιοχή. Αυτή είναι, λοιπόν, η ιστορία των δημόσιων επενδύσεων. Ωστόσο, αυτές συνήθως διαχέονται στις ιδιωτικές επενδύσεις -και αυτό ακριβώς αρχίζουμε να βλέπουμε τώρα. Για την Ελλάδα, οι επενδύσεις κεφαλαίου ξεκινούν με τη δημοσιονομική στήριξη του 3%, αλλά δεν τελειώνουν στο 3%. Είναι ο ιδιωτικός τομέας που κάνει μεγάλες κινήσεις στην Ελλάδα και αυτό προοιωνίζεται πολύ καλό για το μέλλον», εξηγεί ο αξιωματούχος της Goldman Sachs.
«Το αποτέλεσμα των εκλογών θα είναι σημαντικό για την οριστικοποίηση της εφαρμογής του Ταμείου Ανάκαμψης» σημειώνει ο Ταντέι, «και τη διασφάλιση της μακροχρόνιας ανάπτυξης μέσω της συσσώρευσης κεφαλαίου».
«Παρακολουθούμε τις δημοσκοπήσεις», συνεχίζει, «και αναγνωρίζουμε την επιλογή μιας κυβέρνησης συνασπισμού ή ακόμη και δεύτερων εκλογών. Ανεξάρτητα από το συγκεκριμένο αποτέλεσμα, η δέσμευση για την υποστήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης για την προώθηση και τη διευκόλυνση του διαρθρωτικού μετασχηματισμού της οικονομίας είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που πρέπει να προσέξουμε. Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι σκοπεύει να τριπλασιάσει τις δαπάνες του Ταμείου Ανάκαμψης καθ' όλο το 2023 και η πειστική υλοποίηση αυτής της δέσμευσης θα αποτελέσει πιθανότατα το τελικό βήμα για τα ελληνικά κρατικά ομόλογα προκειμένου να ανακτήσουν την επενδυτική τους βαθμίδα».
Στην ανάλυσή της, η αμερικανική τράπεζα αναφέρει ότι «η Ελλάδα βρίσκεται στο κατώφλι της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, 12 χρόνια μετά την απώλεια αυτής της σημαντικής πιστοληπτικής αξιολόγησης, σηματοδοτώντας μια σημαντική ανατροπή για μια οικονομία που κλυδωνίστηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης δημόσιου χρέους της ευρωζώνης».
Ο Φιλίπο Ταντέι χαρακτηρίζει την Ελλάδα ως μια εξαιρετική οικονομική ιστορία και σημειώνει πως «αυτήν τη στιγμή βλέπουμε μια οικονομία που αναπτύσσεται σχεδόν τρεις ποσοστιαίες μονάδες πάνω από αυτό που αναμένουμε να είναι ο ρυθμός ανάπτυξης στην ευρωζώνη».
Στις προβλέψεις του για το 2024 αναφέρει ότι «βλέπουμε αυτήν τη διαφορά να υποχωρεί σε κάτι λίγο κάτω από το 2%, αλλά αυτό εξακολουθεί να είναι μια οικονομία που αναπτύσσεται πολύ ταχύτερα από τους ομολόγους της. Συν τοις άλλοις, η Ελλάδα βλέπει τον πληθωρισμό να μειώνεται ταχύτερα από τους ομολόγους της. Έτσι, σε γενικές γραμμές, πρόκειται για μια πολύ καλή εικόνα από την Ελλάδα», ανέφερε.
Ο αξιωματούχος της Goldman Sachs αναφέρει επίσης ότι πρόκειται για μια «αργή και σταδιακή ανάκαμψη».
«Μην ξεχνάτε πως μιλάμε για την Ελλάδα, για μια οικονομία που έχασε περισσότερο από το ένα τρίτο του ΑΕΠ της από την κορύφωσή του έως το 2013. Έπειτα άρχισε να επανέρχεται σιγά-σιγά, με μερικά χρόνια αργής ανάπτυξης. Δεν είναι έκπληξη αυτό, διότι όταν χάνεις τόσο μεγάλο μέρος του ΑΕΠ σου, η ανάπτυξη δεν θα είναι πειστική όσον αφορά την ικανότητα μιας χώρας να επενδύει, να παράγει κεφάλαιο και να ενισχύει την παραγωγικότητα. Φυσικά, η πανδημία επέφερε πλήγμα στις οικονομίες των περισσότερων χωρών, όπως και στην Ελλάδα», σημειώνει ο Ταντέι.
Χαρακτηρίζει πολύ ενδιαφέρον -και κάπως εκπληκτικό- το τι συνέβη μετά την κρίση της πανδημίας, επισημαίνοντας πως ιδίως «από το 2022 και μετά, το επίπεδο της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα ήταν αξιοσημείωτα ισχυρό».
Ένας από τους μοχλούς που οδηγούν την Ελλάδα στην οικονομική ανάκαμψη είναι ο τουρισμός αλλά και οι επενδύσεις.
«Η Ελλάδα έχει ενισχύσει την παραγωγική της ικανότητα όσον αφορά περισσότερες εγκαταστάσεις, κτίρια και μηχανήματα. Αυτός είναι ένας καθοριστικός οικονομικός μοχλός και κάτι που δεν είχαμε δει μεγάλη δραστηριότητα τα προηγούμενα χρόνια. Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, η Ελλάδα επένδυε μόλις το 10% του ΑΕΠ της σε ετήσια βάση.
Για να δώσουμε μια αίσθηση του τι σημαίνει αυτό, πριν από την παγκόσμια οικονομική κρίση η Ελλάδα επένδυε περίπου το 24% του ΑΕΠ της κάθε χρόνο. Έτσι, το 24% μετατρέπεται σε 10% ετησίως για μια δεκαετία -με κάποια αστάθεια- και φανταστείτε τι κάνει αυτό σε μια χώρα».
Ο Ταντέι τονίζει ακόμα πως «η Ελλάδα έχει μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία, καθώς πρόκειται να λάβει ένα μακροχρόνιο -έως το 2026- πακέτο δημοσιονομικής στήριξης, που υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ της ετησίως. Μετά την κρίση δημόσιου χρέους, η Ελλάδα έχει επενδύσει σχεδόν το 7% του ΑΕΠ της σε σχηματισμό κεφαλαίου, λιγότερο από την υπόλοιπη ευρωζώνη. Η ώθηση από το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πακέτο θα βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την Ελλάδα να μειώσει αυτό το μακροχρόνιο επενδυτικό χάσμα που έχει με την υπόλοιπη περιοχή. Αυτή είναι, λοιπόν, η ιστορία των δημόσιων επενδύσεων. Ωστόσο, αυτές συνήθως διαχέονται στις ιδιωτικές επενδύσεις -και αυτό ακριβώς αρχίζουμε να βλέπουμε τώρα. Για την Ελλάδα, οι επενδύσεις κεφαλαίου ξεκινούν με τη δημοσιονομική στήριξη του 3%, αλλά δεν τελειώνουν στο 3%. Είναι ο ιδιωτικός τομέας που κάνει μεγάλες κινήσεις στην Ελλάδα και αυτό προοιωνίζεται πολύ καλό για το μέλλον», εξηγεί ο αξιωματούχος της Goldman Sachs.
«Το αποτέλεσμα των εκλογών θα είναι σημαντικό για την οριστικοποίηση της εφαρμογής του Ταμείου Ανάκαμψης» σημειώνει ο Ταντέι, «και τη διασφάλιση της μακροχρόνιας ανάπτυξης μέσω της συσσώρευσης κεφαλαίου».
«Παρακολουθούμε τις δημοσκοπήσεις», συνεχίζει, «και αναγνωρίζουμε την επιλογή μιας κυβέρνησης συνασπισμού ή ακόμη και δεύτερων εκλογών. Ανεξάρτητα από το συγκεκριμένο αποτέλεσμα, η δέσμευση για την υποστήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης για την προώθηση και τη διευκόλυνση του διαρθρωτικού μετασχηματισμού της οικονομίας είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που πρέπει να προσέξουμε. Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι σκοπεύει να τριπλασιάσει τις δαπάνες του Ταμείου Ανάκαμψης καθ' όλο το 2023 και η πειστική υλοποίηση αυτής της δέσμευσης θα αποτελέσει πιθανότατα το τελικό βήμα για τα ελληνικά κρατικά ομόλογα προκειμένου να ανακτήσουν την επενδυτική τους βαθμίδα».