Αλλαγές στους φόρους για επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, υποχρεωτικά POS παντού, νέα φοροκίνητρα για αποδείξεις, αλλά και υψηλά μπόνους σε όσους καταγγέλλουν φαινόμενα φοροδιαφυγής, αποτελούν τις μεγάλες ανατροπές που φέρνει νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που θα κατατεθεί το φθινόπωρο στη Βουλή.
Πρόκειται για μέτρα που εντάσσονται στον σχεδιασμό για την ενίσχυση των συναλλαγών με πλαστικό ή ηλεκτρονικό χρήμα, με στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και του «μαύρου» χρήματος, το οποίο υπολογίζεται στα 50-60 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 30% του ΑΕΠ. Αναλυτικότερα, τα μέτρα που βρίσκονται πάνω στο τραπέζι προβλέπουν: 1. Νέο καθεστώς φορολόγησης για 1.000.000 αυτοαπασχολούμενους: Εξετάζονται αλλαγές από μηδενική βάση με ειδικές παραμέτρους που αφορούν τη δομή των συντελεστών, τα έσοδα από φόρους που εισπράττει το κράτος, την προκαταβολή φόρου, το τέλος επιτηδεύματος, καθώς και διάφορες φοροαπαλλαγές, με στόχο τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, μέσα στο καλοκαίρι θα τρέξουν και οι πρώτες δημοσιονομικές ασκήσεις με εκτιμήσεις αναμενόμενων εσόδων από ενδεικτικά σενάρια μέτρων, όπως παραδείγματος χάρη από τις αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος. Οι παρεμβάσεις θα συνδυαστούν με κίνητρα για ηλεκτρονικές πληρωμές, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους επαγγελματίες που συνιστούν τη «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας να δηλώνουν τους πραγματικούς τζίρους στην εφορία.
Σήμερα η μεγάλη επιβάρυνση αποτελεί ισχυρό ερέθισμα για φοροδιαφυγή και ανασχετικό παράγοντα για την αύξηση της εργασίας, αφού το 44% του εισοδήματος των αυτοαπασχολουμένων το «αρπάζει» το κράτος. Από την άλλη, υπάρχει και η ανάγκη που συνδέεται με τη φορολογική μεταρρύθμιση, ώστε να μπει ένα φρένο στην «αιμορραγία» των εσόδων από ΦΠΑ, που σε ετήσια βάση ξεπερνά τα 5 δισ. ευρώ, με την Ελλάδα να κάνει «πρωταθλητισμό» στην Ευρώπη. 2. Αναμόρφωση κινήτρων και εκπτώσεων φόρου για ηλεκτρονικές αποδείξεις: Σε γενναίο φρεσκάρισμα της λίστας με τα φοροκίνητρα για τις ηλεκτρονικές αποδείξεις θα προχωρήσουν το επόμενο διάστημα οι αρμόδιες υπηρεσίες. Το «λίφτινγκ» θα είναι εκτεταμένο, ώστε οι φορολογούμενοι να μπουν στο δέλεαρ να πληρώνουν με κάρτα και όχι με μετρητά.
 Παράλληλα, ανασχεδιάζεται το μέτρο, που μέχρι σήμερα δεν «περπάτησε», με την έκπτωση φόρου έως 2.200 ευρώ για αποδείξεις από 20 κατηγορίες επαγγελματιών. Μάλιστα εξετάζεται αύξηση του ποσού που θα εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα, το οποίο σήμερα είναι κλειδωμένο στα 5.000 ευρώ.

Σήμερα ισχύουν τα εξής: Οι φορολογούμενοι με ηλεκτρονικές αποδείξεις από 20 συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους έχουν έκπτωση φόρου έως 450 ευρώ, εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους είναι μέχρι 10.000 ευρώ, έως 1.100 ευρώ για ετήσιο εισόδημα από 10.000 έως 20.000 ευρώ, έως 1.400 ευρώ για εισόδημα από 20.000 έως 30.000 ευρώ, έως 1.800 ευρώ για εισόδημα από 30.000 έως 40.000 ευρώ και έως 2.200 ευρώ αν το ετήσιο εισόδημά τους υπερβαίνει τις 40.000 ευρώ. 3. Τερματικά POS σε όλη την αγορά: Διεύρυνση των ηλεκτρονικών συναλλαγών με υποχρεωτική επέκταση των POS σε περισσότερες οικονομικές δραστηριότητες. Σήμερα δεν είναι υποχρεωτικό να διαθέτουν POS δεκάδες επαγγελματικοί χώροι, όπως για παράδειγμα γυμναστήρια, φροντιστήρια, χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων και κινηματογράφοι. 4. Μπόνους για την εφαρμογή «Appodixi»: Βγαίνει από το συρτάρι η διάταξη για τη χορήγηση αμοιβής ανάλογα με την αξία της συναλλαγής σε φορολογούμενους οι οποίοι θα ειδοποιούν την ΑΑΔΕ μέσω της εφαρμογής «Appodixi» για περιπτώσεις φοροδιαφυγής. Ο βασικός σχεδιασμός προέβλεπε ελάχιστο ποσό επιβράβευσης το τριπλάσιο της συναλλαγής με ανώτατο όριο τα 2.000 ευρώ. Το μέτρο μπορεί να ξεκίνησε δυναμικά στις 20 Σεπτεμβρίου 2022, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες ήταν οι πολίτες που εγκατέστησαν στο κινητό τους την «Αppodixi» (μέσω της οποίας σκανάρονται οι αποδείξεις και ελέγχεται η εγκυρότητά τους), ωστόσο αυτό «ξεφούσκωσε» με αποτέλεσμα να υπάρχουν εισηγήσεις η αμοιβή να είναι μεγαλύτερη από 2.000 ευρώ. Στην ατζέντα βρίσκεται σενάριο για γενναίες εκπτώσεις φόρου σε όσους αποκαλύπτουν τρανταχτές περιπτώσεις φοροδιαφυγής.
5. Ηλεκτρονικές καταγγελίες: Τις καταγγελίες των πολιτών (επώνυμες ή ανώνυμες) επιστρατεύει η ΑΑΔΕ στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, του ξεπλύματος «μαύρου» χρήματος και του λαθρεμπορίου, προχωρώντας στο άνοιγμα ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, στην οποία οι φορολογούμενοι θα μπορούν να υποδεικνύουν κρούσματα μη έκδοσης αποδείξεων και παραστατικών, φοροκλοπής και απάτης, παράνομης διακίνησης εμπορευμάτων, αλλά και υποθέσεις διαφθοράς. Αναλυτικότερα, στην ειδική φόρμα οι πολίτες θα αναγράφουν αναλυτικά τα στοιχεία για το είδος και τον χρόνο της φορολογικής παράβασης, καθώς και για την ταυτότητα του παραβάτη, είτε αφορά πληροφορίες από άλλους είτε από τη δική τους εμπειρία.
Τα στοιχεία αυτά θα φιλτράρονται από τον ελεγκτικό μηχανισμό προκειμένου να βαθμολογηθεί η σοβαρότητα και η αξιοπιστία των αναφορών για τη συγκεκριμένη υπόθεση και ανάλογα με τον βαθμό αξιολόγησης οι ελεγκτές θα προχωρούν σε εξονυχιστικό έλεγχο του συγκεκριμένου επαγγελματία ή της επιχείρησης. Άλλωστε, όπως επισημαίνουν αρμόδια στελέχη, δεν είναι λίγες οι μεγάλες υποθέσεις φοροδιαφυγής που έχουν εντοπιστεί ύστερα από καταγγελία.
Ρεπορτάζ: Μάριος Χριστοδούλου Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή