Τα πρώτα οικονομικά μέτρα: Ποιοι παίρνουν αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, τι θα ισχύσει ΕΝΦΙΑ, market pass και «Σπίτι μου»
Τι κατατέθηκε στη Βουλή
Κατατίθεται στη Βουλή την Τετάρτη, ύστερα από την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης, το νομοσχέδιο για την «Ενίσχυση του εισοδήματος των μισθωτών, των νέων, της οικογένειας και της εργασίας – Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις», σύμφωνα με ανακοίνωση από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Διαβάστε εδώ το νομοσχέδιο
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Η κυβέρνηση, είκοσι ημέρες μετά την ορκωμοσία της, καταθέτει στη Βουλή το πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με το οποίο εκπληρώνεται το 50% των δεσμεύσεων του οικονομικού της προγράμματος. Είναι μια αλλαγή παραδείγματος σε σχέση με αρνητικές πρακτικές του παρελθόντος και μια συνέχεια της κατεύθυνσης «το είπαμε - το κάνουμε», που χαράχτηκε ήδη από το 2019. Με το νομοσχέδιο αυτό στηρίζονται βασικά οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι νέοι και η ελληνική οικογένεια για λόγους που είχαν ήδη καταστεί σαφείς από την προεκλογική περίοδο. Και όλα αυτά λαμβάνοντας πάντοτε υπόψιν τις αντοχές του προϋπολογισμού, διότι στόχος μας πάντα παραμένει ο συνδυασμός των κοινωνικών μας πρωτοβουλιών με τη δημοσιονομική σταθερότητα».
- Διπλασιάζεται το ύψος της χρηματοδότησης της ΔΥΠΑ κατά 375 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Σπίτι μου», με τη δέσμευση του αρχικού ποσού χρηματοδότησης.
- Σε σχέση με την μείωση κατά 10% του ΕΝΦΙΑ για τις κατοικίες που ασφαλίζονται για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα, η διάταξη που κατατέθηκε προβλέπει ότι η ασφάλιση πρέπει να καλύπτει το σύνολο του κόστους ανακατασκευής του ακινήτου, το οποίο δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της ΑΑΔΕ το ελάχιστο κόστος μπορεί να αναθεωρείται. Στο κατατεθέν νομοσχέδιο παραμένουν οι προβλέψεις σύμφωνα με τις οποίες αν η ασφάλιση είναι μικρότερη του ενός έτους τότε η μείωση του ΕΝΦΙΑ περιορίζεται αναλογικά, καθώς και ότι σε κάθε περίπτωση η ασφάλιση πρέπει να έχει διάρκεια τουλάχιστον τριών μηνών.
- Εξαιρούνται οι τράπεζες από την ρύθμιση με την οποία επεκτείνεται στα νομικά πρόσωπα η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος των τόκων ομολογιακών δανείων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου, που ισχύει ήδη για τα φυσικά πρόσωπα.
- Προστέθηκε διάταξη με την οποία προβλέπεται η δυνατότητα χρήσης ψηφιακής υπογραφής σε επιφάνεια καταγραφής (tablet) κατά τους ελέγχους της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
- Προβλέπεται η απονομή ανώτερου μισθολογικού κλιμακίου σε εμμίσθους δικηγόρους του Δημοσίου που έχουν ολοκληρώσει μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές, όπως ισχύει και για τους λοιπούς δημοσίους υπαλλήλους.
- Διευκολύνεται η ολοκλήρωση της συντήρησης και υποστήριξης των υποβρυχίων του Πολεμικού Ναυτικού στα ναυπηγεία Ελευσίνας με μικρή παράταση των συμβάσεων του προσωπικού που απασχολείται εκεί.
- Χορηγείται οικονομική ενίσχυση ύψους 100 έως 150 ευρώ στα πλαίσια του κοινωνικού τουρισμού, για τη στήριξη του τουρισμού της βόρειας Εύβοιας.
- Επεκτείνονται ρυθμίσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης για την περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας, στα πλαίσια του περιθωρίου μικτού κέρδους, όπως και το καλάθι του νοικοκυριού έως 31/12/2023.
- Αυξάνονται από 1.1.2024, για πρώτη φορά μετά από 14 χρόνια, οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων. Προβλέπεται συνδυασμός παρεμβάσεων που περιλαμβάνουν οριζόντια αύξηση κατά 70 ευρώ τον μήνα για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους τόσο του Ενιαίου όσο και των Ειδικών Μισθολογίων, αύξηση της οικογενειακής παροχής κατά 20-50 ευρώ το μήνα, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, καθώς και αύξηση του επιδόματος θέσης ευθύνης κατά 30%. Επιπλέον, αυξάνονται οι αποδοχές των Πανεπιστημιακών, τα επιδόματα παραμεθορίου και ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, καθώς και τα εξόδων διανυκτέρευσης και χιλιομετρικής αποζημίωσης για όλους τους υπαλλήλους. Το μέσο ετήσιο όφελος ανέρχεται σε 1.292 ευρώ μικτά ή 800 ευρώ καθαρά, ενώ αν συνυπολογιστούν και οι επιπλέον αυξήσεις ή απαλλαγές που εφαρμόζονται από το 2023, το μέσο όφελος αυξάνεται σε 2.084 ευρώ μικτά ή 1.476 ευρώ καθαρά το χρόνο.
- Αυξάνεται κατά 1000 ευρώ το αφορολόγητο για τους φορολογούμενους με εξαρτώμενα τέκνα, μέσω της αναπροσαρμογής της έκπτωσης φόρου. Ενδεικτικά , το όφελος για οικογένειες με δύο παιδιά είναι 220 ευρώ το χρόνο.
- Παρατείνεται έως τον Οκτώβριο το Market Pass. Οι αιτήσεις θα εξετασθούν με βάση τα εισοδήματα του 2022. Τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια παραμένουν τα ίδια όπως και το ύψος της ενίσχυσης: από 22 έως 100 ευρώ το μήνα, δηλαδή 66 έως 300 ευρώ για το τρίμηνο της παράτασης. Σημειώνεται πως όσοι είχαν λάβει την προηγούμενη ενίσχυση δεν χρειάζεται να υποβάλουν εκ νέου αιτήσεις (θα εξεταστούν αυτεπάγγελτα). Επίσης όσοι έλαβαν την προηγούμενη ενίσχυση μέσω ψηφιακής χρεωστικής κάρτας μπορούν, εφόσον εξακολουθούν να είναι δικαιούχοι, να εισπράξουν τη νέα ενίσχυση στην ίδια κάρτα, η οποία παραμένει ενεργοποιημένη έως την 31η Δεκεμβρίου 2023.
- Θεσπίζεται το Youth Pass για τους νέους 18 και 19 ετών οι οποίοι από εφέτος θα λαμβάνουν 150 ευρώ σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα, για την πραγματοποίηση αγορών ή τη λήψη υπηρεσιών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών.
- Απαλλάσσονται μόνιμα από τη συμμετοχή στη δαπάνη αγοράς φαρμάκων οι πρώην δικαιούχοι του ΕΚΑΣ.
- Τίθεται πλαφόν 3% στις αυξήσεις των ενοικίων που καταβάλλει το Δημόσιο για τη στέγαση υπηρεσιών του για το 2023.
- Αυξάνονται οι συντάξεις 9.500 δικαιούχων της ειδικής κατηγορίας «μικρό Δημόσιο» του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Η πλειονότητα αυτών θα λάβει αύξηση 7,75% από 1/1/2023, ενώ για ειδικές κατηγορίες συνταξιούχων που ο μισθός τους συνδέεται με τον μισθό ενέργειας χορηγούνται αναλογικές αυξήσεις.
- Θεσμοθετείται η ποσοτικοποίηση των προγραμμάτων των πολιτικών κομμάτων από το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο.
- Εισάγεται συμπληρωματικός προϋπολογισμός ύψους 700 εκατ. ευρώ για το 2023 προκειμένου να καλυφθούν οι δαπάνες που σχετίζονται με τις ενισχύσεις που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο οι οποίες θα καταβληθούν εφέτος (market pass, youth pass, αύξηση μισθολογίου μελών ΔΕΠ), με τις αυτοδιοικητικές εκλογές, με ανάγκες του υπουργείου Υγείας και με δαπάνες φορέων του Δημοσίου που οφείλονται στην ενεργειακή κρίση.
Διαβάστε εδώ το νομοσχέδιο
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Η κυβέρνηση, είκοσι ημέρες μετά την ορκωμοσία της, καταθέτει στη Βουλή το πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με το οποίο εκπληρώνεται το 50% των δεσμεύσεων του οικονομικού της προγράμματος. Είναι μια αλλαγή παραδείγματος σε σχέση με αρνητικές πρακτικές του παρελθόντος και μια συνέχεια της κατεύθυνσης «το είπαμε - το κάνουμε», που χαράχτηκε ήδη από το 2019. Με το νομοσχέδιο αυτό στηρίζονται βασικά οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι νέοι και η ελληνική οικογένεια για λόγους που είχαν ήδη καταστεί σαφείς από την προεκλογική περίοδο. Και όλα αυτά λαμβάνοντας πάντοτε υπόψιν τις αντοχές του προϋπολογισμού, διότι στόχος μας πάντα παραμένει ο συνδυασμός των κοινωνικών μας πρωτοβουλιών με τη δημοσιονομική σταθερότητα».
Οι βασικές προσθήκες και τροποποιήσεις
Στο νομοσχέδιο, που κατατέθηκε, περιλαμβάνονται οι εξής βασικές προσθήκες και τροποποιήσεις, ως προς το σχέδιο που τέθηκε στη διαβούλευση:- Διπλασιάζεται το ύψος της χρηματοδότησης της ΔΥΠΑ κατά 375 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Σπίτι μου», με τη δέσμευση του αρχικού ποσού χρηματοδότησης.
- Σε σχέση με την μείωση κατά 10% του ΕΝΦΙΑ για τις κατοικίες που ασφαλίζονται για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα, η διάταξη που κατατέθηκε προβλέπει ότι η ασφάλιση πρέπει να καλύπτει το σύνολο του κόστους ανακατασκευής του ακινήτου, το οποίο δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της ΑΑΔΕ το ελάχιστο κόστος μπορεί να αναθεωρείται. Στο κατατεθέν νομοσχέδιο παραμένουν οι προβλέψεις σύμφωνα με τις οποίες αν η ασφάλιση είναι μικρότερη του ενός έτους τότε η μείωση του ΕΝΦΙΑ περιορίζεται αναλογικά, καθώς και ότι σε κάθε περίπτωση η ασφάλιση πρέπει να έχει διάρκεια τουλάχιστον τριών μηνών.
- Εξαιρούνται οι τράπεζες από την ρύθμιση με την οποία επεκτείνεται στα νομικά πρόσωπα η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος των τόκων ομολογιακών δανείων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου, που ισχύει ήδη για τα φυσικά πρόσωπα.
- Προστέθηκε διάταξη με την οποία προβλέπεται η δυνατότητα χρήσης ψηφιακής υπογραφής σε επιφάνεια καταγραφής (tablet) κατά τους ελέγχους της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
- Προβλέπεται η απονομή ανώτερου μισθολογικού κλιμακίου σε εμμίσθους δικηγόρους του Δημοσίου που έχουν ολοκληρώσει μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές, όπως ισχύει και για τους λοιπούς δημοσίους υπαλλήλους.
- Διευκολύνεται η ολοκλήρωση της συντήρησης και υποστήριξης των υποβρυχίων του Πολεμικού Ναυτικού στα ναυπηγεία Ελευσίνας με μικρή παράταση των συμβάσεων του προσωπικού που απασχολείται εκεί.
- Χορηγείται οικονομική ενίσχυση ύψους 100 έως 150 ευρώ στα πλαίσια του κοινωνικού τουρισμού, για τη στήριξη του τουρισμού της βόρειας Εύβοιας.
- Επεκτείνονται ρυθμίσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης για την περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας, στα πλαίσια του περιθωρίου μικτού κέρδους, όπως και το καλάθι του νοικοκυριού έως 31/12/2023.
Ποιες παρεμβάσεις περιλαμβάνει
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει εξάλλου τις παρεμβάσεις σε μισθούς, φόρους και ενισχύσεις συνολικού ύψους 4,4 δισ. ευρώ για την επόμενη τετραετία, με τις οποίες:- Αυξάνονται από 1.1.2024, για πρώτη φορά μετά από 14 χρόνια, οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων. Προβλέπεται συνδυασμός παρεμβάσεων που περιλαμβάνουν οριζόντια αύξηση κατά 70 ευρώ τον μήνα για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους τόσο του Ενιαίου όσο και των Ειδικών Μισθολογίων, αύξηση της οικογενειακής παροχής κατά 20-50 ευρώ το μήνα, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, καθώς και αύξηση του επιδόματος θέσης ευθύνης κατά 30%. Επιπλέον, αυξάνονται οι αποδοχές των Πανεπιστημιακών, τα επιδόματα παραμεθορίου και ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, καθώς και τα εξόδων διανυκτέρευσης και χιλιομετρικής αποζημίωσης για όλους τους υπαλλήλους. Το μέσο ετήσιο όφελος ανέρχεται σε 1.292 ευρώ μικτά ή 800 ευρώ καθαρά, ενώ αν συνυπολογιστούν και οι επιπλέον αυξήσεις ή απαλλαγές που εφαρμόζονται από το 2023, το μέσο όφελος αυξάνεται σε 2.084 ευρώ μικτά ή 1.476 ευρώ καθαρά το χρόνο.
- Αυξάνεται κατά 1000 ευρώ το αφορολόγητο για τους φορολογούμενους με εξαρτώμενα τέκνα, μέσω της αναπροσαρμογής της έκπτωσης φόρου. Ενδεικτικά , το όφελος για οικογένειες με δύο παιδιά είναι 220 ευρώ το χρόνο.
- Παρατείνεται έως τον Οκτώβριο το Market Pass. Οι αιτήσεις θα εξετασθούν με βάση τα εισοδήματα του 2022. Τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια παραμένουν τα ίδια όπως και το ύψος της ενίσχυσης: από 22 έως 100 ευρώ το μήνα, δηλαδή 66 έως 300 ευρώ για το τρίμηνο της παράτασης. Σημειώνεται πως όσοι είχαν λάβει την προηγούμενη ενίσχυση δεν χρειάζεται να υποβάλουν εκ νέου αιτήσεις (θα εξεταστούν αυτεπάγγελτα). Επίσης όσοι έλαβαν την προηγούμενη ενίσχυση μέσω ψηφιακής χρεωστικής κάρτας μπορούν, εφόσον εξακολουθούν να είναι δικαιούχοι, να εισπράξουν τη νέα ενίσχυση στην ίδια κάρτα, η οποία παραμένει ενεργοποιημένη έως την 31η Δεκεμβρίου 2023.
- Θεσπίζεται το Youth Pass για τους νέους 18 και 19 ετών οι οποίοι από εφέτος θα λαμβάνουν 150 ευρώ σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα, για την πραγματοποίηση αγορών ή τη λήψη υπηρεσιών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών.
- Απαλλάσσονται μόνιμα από τη συμμετοχή στη δαπάνη αγοράς φαρμάκων οι πρώην δικαιούχοι του ΕΚΑΣ.
- Τίθεται πλαφόν 3% στις αυξήσεις των ενοικίων που καταβάλλει το Δημόσιο για τη στέγαση υπηρεσιών του για το 2023.
- Αυξάνονται οι συντάξεις 9.500 δικαιούχων της ειδικής κατηγορίας «μικρό Δημόσιο» του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Η πλειονότητα αυτών θα λάβει αύξηση 7,75% από 1/1/2023, ενώ για ειδικές κατηγορίες συνταξιούχων που ο μισθός τους συνδέεται με τον μισθό ενέργειας χορηγούνται αναλογικές αυξήσεις.
- Θεσμοθετείται η ποσοτικοποίηση των προγραμμάτων των πολιτικών κομμάτων από το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο.
- Εισάγεται συμπληρωματικός προϋπολογισμός ύψους 700 εκατ. ευρώ για το 2023 προκειμένου να καλυφθούν οι δαπάνες που σχετίζονται με τις ενισχύσεις που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο οι οποίες θα καταβληθούν εφέτος (market pass, youth pass, αύξηση μισθολογίου μελών ΔΕΠ), με τις αυτοδιοικητικές εκλογές, με ανάγκες του υπουργείου Υγείας και με δαπάνες φορέων του Δημοσίου που οφείλονται στην ενεργειακή κρίση.
