Κακοκαιρία Daniel: Στις ράγες μισό δισ. ευρώ για δρόμους και γέφυρες - Ο οδικός χάρτης των νέων έργων στις υποδομές που βούλιαξαν
«Πράσινο τέλος» για φυσικές καταστροφές
Έργα άμεσης αποκατάστασης, ύψους 500.000.000-600.000.000 ευρώ, για τις ζημιές που υπέστησαν το οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο και οι γέφυρες στις περιοχές που επλήγησαν από τις καταστροφικές πλημμύρες ανακοίνωσε ο υπουργός Υποδομών, Χρήστος Σταϊκούρας, από το συνέδριο του Economist.
Για να τρέξουν ταχύτερα οι διαδικασίες ήδη «πέρασαν» από χθες στο υπουργείο Υποδομών με έκτακτη νομοθετική ρύθμιση όλη η ευθύνη και ο σχεδιασμός, καθώς και η ανάθεση και η εκτέλεση των έργων που χαρακτηρίζονται επείγοντα, για να αποκατασταθεί η πρόσβαση στις πληγείσες περιοχές.
Μένει πλέον να φανεί κατά πόσο θα αποδειχθεί αποτελεσματική η εμπλοκή της κεντρικής διοίκησης στα έργα τα οποία μέχρι σήμερα δεν ανήκαν στην αρμοδιότητά της.
Ερώτημα αποτελεί και ο χρόνος εξασφάλισης της χρηματοδότησης, καθώς μιλάμε για κονδύλια τα οποία δεν αποτελούν ζεστό χρήμα, αλλά θα προέλθουν από την αναθεώρηση του σχεδίου ανθεκτικότητας και ανάκαμψης με έκτακτη ανακατανομή πόρων υπέρ έργων βραχείας αποκατάστασης, στο πλαίσιο της «ευελιξίας» που αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στον πρώτο άξονα μέτρων άμεσης εφαρμογής θα έρθουν να προστεθούν άλλοι δύο. Ο Χρ. Σταϊκούρας ενέταξε στον 2ο άξονα την υλοποίηση νέων έργων, «ακόμη και με τον εκ βάθρων επανασχεδιασμό και την κατασκευή υποδομών, υψηλότερης ανθεκτικότητας σε δυσμενέστερες καταστάσεις», ώστε, όπως είπε, «να μετριάσουμε, όσο είναι εφικτό, μελλοντικούς κινδύνους. Προς αυτή την κατεύθυνση, εκτός από περισσότερα κονδύλια θα απαιτηθεί η συμβολή ειδικών και επιστημόνων από ακαδημαϊκή κοινότητα, θεσμικούς φορείς και δημόσια διοίκηση, ώστε να ενσωματώσουμε την κλιματική παράμετρο στην υλοποίηση έργων υποδομών, μεταξύ άλλων και αντιπλημμυρικών έργων».
Στον τρίτο άξονα περιλαμβάνεται ο έλεγχος και η συντήρηση υφιστάμενων έργων. Άμεσα συγκροτείται η διοικητική Αρχή Γεφυρών, η οποία θα εποπτεύει την εφαρμογή και την τήρηση των κανόνων σε όλες τις γέφυρες με άνοιγμα μήκους άνω των έξι μέτρων.
Το επόμενο διάστημα θα ξεκινήσουν επιθεωρήσεις και αξιολόγηση της κατάστασης στις γέφυρες, που παρότι καλύπτουν μόλις το 2%-3% των χιλιομέτρων του οδικού δικτύου, αντιστοιχούν περίπου στο 30% του κόστους κατασκευής.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το βασικό σενάριο για την ανάληψη δράσεων ενσωματώνει ένα νέο «πράσινο» φόρο, ο οποίος θα είναι στοχευμένος με το βάρος να πέφτει στις επιχειρήσεις.
Ωστόσο, πάνω στο τραπέζι υπάρχει και η εναλλακτική πρόταση που βασίζεται στην οικειοθελή εισφορά των επιχειρήσεων με ισχυρά φορολογικά κίνητρα.
Όλες οι παρεμβάσεις εξετάζονται με γνώμονα το σχέδιο που έχει συντάξει η ομάδα εργασίας του υπουργείου Οικονομικών για την πράσινη μετάβαση, που έχει εξασφαλίσει η «Α».
Τα δημοσιονομικά έξοδα που αφορούν τις ενεργειακές επιδοτήσεις και τη δαπάνη του ευρύτερου δημόσιου τομέα για ενέργεια εμφανίζουν μια σημαντική ενίσχυση τα έτη 2025 και 2030 στα επίπεδα του 1,29%-1,79% του ΑΕΠ με σταδιακή αποκλιμάκωση μετά το 2030.
Τέλος, η σύνθεση των δημοσιονομικών εσόδων και εξόδων αποτυπώνει τη σημαντική πίεση που θα δεχθεί το δημοσιονομικό ισοζύγιο για την ενέργεια το 2030, το οποίο εμφανίζει ένα δημοσιονομικό κενό της τάξης του 19% του ΑΕΠ σε σχέση με το 2020.
Επιπροσθέτως η σταδιακή συρρίκνωση του πλεονάσματος, έως το 2050, υποδηλώνει ότι θα πρέπει να επιβληθούν νέοι φόροι για τη διατήρηση των δημοσιονομικών εσόδων σε ένα επίπεδο, με την προϋπόθεση ότι οι φόροι αυτοί δεν θα εναντιώνονται ή συμβάλλουν αρνητικά στη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα».
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 14/9
Για να τρέξουν ταχύτερα οι διαδικασίες ήδη «πέρασαν» από χθες στο υπουργείο Υποδομών με έκτακτη νομοθετική ρύθμιση όλη η ευθύνη και ο σχεδιασμός, καθώς και η ανάθεση και η εκτέλεση των έργων που χαρακτηρίζονται επείγοντα, για να αποκατασταθεί η πρόσβαση στις πληγείσες περιοχές.
Μένει πλέον να φανεί κατά πόσο θα αποδειχθεί αποτελεσματική η εμπλοκή της κεντρικής διοίκησης στα έργα τα οποία μέχρι σήμερα δεν ανήκαν στην αρμοδιότητά της.
Ερώτημα αποτελεί και ο χρόνος εξασφάλισης της χρηματοδότησης, καθώς μιλάμε για κονδύλια τα οποία δεν αποτελούν ζεστό χρήμα, αλλά θα προέλθουν από την αναθεώρηση του σχεδίου ανθεκτικότητας και ανάκαμψης με έκτακτη ανακατανομή πόρων υπέρ έργων βραχείας αποκατάστασης, στο πλαίσιο της «ευελιξίας» που αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στον πρώτο άξονα μέτρων άμεσης εφαρμογής θα έρθουν να προστεθούν άλλοι δύο. Ο Χρ. Σταϊκούρας ενέταξε στον 2ο άξονα την υλοποίηση νέων έργων, «ακόμη και με τον εκ βάθρων επανασχεδιασμό και την κατασκευή υποδομών, υψηλότερης ανθεκτικότητας σε δυσμενέστερες καταστάσεις», ώστε, όπως είπε, «να μετριάσουμε, όσο είναι εφικτό, μελλοντικούς κινδύνους. Προς αυτή την κατεύθυνση, εκτός από περισσότερα κονδύλια θα απαιτηθεί η συμβολή ειδικών και επιστημόνων από ακαδημαϊκή κοινότητα, θεσμικούς φορείς και δημόσια διοίκηση, ώστε να ενσωματώσουμε την κλιματική παράμετρο στην υλοποίηση έργων υποδομών, μεταξύ άλλων και αντιπλημμυρικών έργων».
Στον τρίτο άξονα περιλαμβάνεται ο έλεγχος και η συντήρηση υφιστάμενων έργων. Άμεσα συγκροτείται η διοικητική Αρχή Γεφυρών, η οποία θα εποπτεύει την εφαρμογή και την τήρηση των κανόνων σε όλες τις γέφυρες με άνοιγμα μήκους άνω των έξι μέτρων.
Το επόμενο διάστημα θα ξεκινήσουν επιθεωρήσεις και αξιολόγηση της κατάστασης στις γέφυρες, που παρότι καλύπτουν μόλις το 2%-3% των χιλιομέτρων του οδικού δικτύου, αντιστοιχούν περίπου στο 30% του κόστους κατασκευής.
«Πράσινο τέλος» για φυσικές καταστροφές - «Ζεστά» έως 400.000.000 ευρώ για τις πρώτες αποζημιώσεις
Ενίσχυση του «κουμπαρά» των αποζημιώσεων για φυσικές καταστροφές, με την επιβολή ειδικού περιβαλλοντικού τέλους από το 2024, εξετάζει η κυβέρνηση, με τον πρωθυπουργό να δίνει το στίγμα το Σάββατο από το βήμα της ΔΕΘ.Σύμφωνα με πληροφορίες, το βασικό σενάριο για την ανάληψη δράσεων ενσωματώνει ένα νέο «πράσινο» φόρο, ο οποίος θα είναι στοχευμένος με το βάρος να πέφτει στις επιχειρήσεις.
Ωστόσο, πάνω στο τραπέζι υπάρχει και η εναλλακτική πρόταση που βασίζεται στην οικειοθελή εισφορά των επιχειρήσεων με ισχυρά φορολογικά κίνητρα.
Όλες οι παρεμβάσεις εξετάζονται με γνώμονα το σχέδιο που έχει συντάξει η ομάδα εργασίας του υπουργείου Οικονομικών για την πράσινη μετάβαση, που έχει εξασφαλίσει η «Α».
Η εισήγηση
Σύμφωνα με τη σχετική εισήγηση, «τα δημοσιονομικά έσοδα που σχετίζονται με την ενέργεια και τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα αναμένεται να αυξηθούν το 2025 στο 4,49% του ΑΕΠ, με την ενσωμάτωση της οδηγίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενεργειακή φορολογία, και να μειωθούν σημαντικά έως το 2050, σε κάτω από 1% του ΑΕΠ, κυρίως λόγω περιορισμού της ζήτησης των ορυκτών καυσίμων που συμβάλλουν σημαντικά στα φορολογικά έσοδα.Τα δημοσιονομικά έξοδα που αφορούν τις ενεργειακές επιδοτήσεις και τη δαπάνη του ευρύτερου δημόσιου τομέα για ενέργεια εμφανίζουν μια σημαντική ενίσχυση τα έτη 2025 και 2030 στα επίπεδα του 1,29%-1,79% του ΑΕΠ με σταδιακή αποκλιμάκωση μετά το 2030.
Τέλος, η σύνθεση των δημοσιονομικών εσόδων και εξόδων αποτυπώνει τη σημαντική πίεση που θα δεχθεί το δημοσιονομικό ισοζύγιο για την ενέργεια το 2030, το οποίο εμφανίζει ένα δημοσιονομικό κενό της τάξης του 19% του ΑΕΠ σε σχέση με το 2020.
Επιπροσθέτως η σταδιακή συρρίκνωση του πλεονάσματος, έως το 2050, υποδηλώνει ότι θα πρέπει να επιβληθούν νέοι φόροι για τη διατήρηση των δημοσιονομικών εσόδων σε ένα επίπεδο, με την προϋπόθεση ότι οι φόροι αυτοί δεν θα εναντιώνονται ή συμβάλλουν αρνητικά στη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα».
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 14/9