Συντάξεις: Τι προβλέπεται για εξαγορά πλασματικού χρόνου και προαιρετική ασφάλιση για θεμελίωση δικαιώματος
Εφτά πλασματικά έτη το ανώτατο όριο εξαγοράς χρόνου ασφάλισης στον ιδιωτικό τομέα, +5 έτη για τρίτεκνους - πολύτεκνους του Δημοσίου
Βροχή το τελευταίο διάστημα τα ερωτήματα αναφορικά με τις δυνατότητες που υπάρχουν για εξαγορά χρόνου, με στόχο την ταχύτερη συνταξιοδότηση. Αν δεν έχετε συμπληρώσει τα ελάχιστα απαιτούμενα 15 έτη ασφάλισης ή αν θέλετε προαιρετική ασφάλιση, μπορείτε να εξαγοράσετε ένσημα 6-36 μηνών.
Η δικηγόρος Ολυμπία Νικολοπούλου τονίζει ότι «όπως προβλέπει ο Ν. 4921/2022, παρέχεται η ευχέρεια σε όσους δεν έχουν εξασφαλίσει θεμελίωση 15ετίας, δηλαδή 4.500 ημέρες ασφάλισης, να συνταξιοδοτηθούν. Μπορούν να εξαγοράσουν μέχρι 6 μήνες, δηλαδή 150 ένσημα, ή να υπαχθούν στην προαιρετική ασφάλιση έως 36 μήνες, δηλαδή 3 έτη».
Για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος σε όσους δεν έχουν συμπληρώσει 15ετία o νέος νόμος παρέχει τις εξής διευκολύνσεις:
■ Εξαγορά έως και 6 μήνες με καταβολή εισφορών.
■ Εντάσσονται ασφαλισμένοι με 14 χρόνια και 6 μήνες εργασιακού βίου, δηλαδή 4.350 ημέρες ασφάλισης.
■ Εξαγοράζονται έως και 6 μήνες, για να φτάσουν τα 15 έτη ή τα 4.500 ένσημα.
■ Η εξαγορά των 150 ενσήμων κοστίζει 20% του νέου κατώτατου μισθού, δηλαδή 713 ευρώ μεικτά ή 142,6 ευρώ για κάθε μήνα και 855,6 ευρώ για 6 μήνες. Σε αυτή την περίπτωση, η σύνταξη θα ανέρχεται σε 466,35 ευρώ.
■ Ο νόμος καλύπτει όλα τα Ταμεία εκτός ΟΓΑ, εφόσον οι ασφαλισμένοι:
● Συμπληρώνουν το 67ο έτος της ηλικίας τους μέχρι 31/12/2022.
● Έχουν διακόψει οριστικά την απασχόληση και την πραγματική ή προαιρετική τους ασφάλιση.
● Δεν έχουν καταθέσει αίτηση συνταξιοδότησης.
● Δεν λαμβάνουν σύνταξη από πουθενά στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό.
● Δεν δικαιούνται σύνταξη από τον ΕΦΚΑ.
● Έχουν ανάγκη 150 ή λιγότερες ημέρες ασφάλισης, για να συμπληρώσουν τις ελάχιστες απαιτούμενες 4.500 ημέρες.
Προϋποθέσεις υπαγωγής
Η υπαγωγή στην προαιρετική ασφάλιση ισχύει στις παρακάτω περιπτώσεις:■ Για χρονικό διάστημα μέχρι 3 έτη, δηλαδή 9.000 ημέρες ασφάλισης.
■ Καλύπτονται ασφαλισμένοι σε όλους τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ.
■ Απαιτούνται τουλάχιστον 500 ημέρες εντός της πενταετίας πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
■ Απαιτούνται έως 3 έτη ασφάλισης, προκειμένου να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης.
■ Όσοι έχουν σωρευτικά όλες τις ανωτέρω προϋποθέσεις, δίδεται η δυνατότητα να υποβάλουν, μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης, αίτημα να υπαχθούν στην προαιρετική ασφάλιση ή να τη συνεχίσουν για χρονικό διάστημα μέχρι 3 έτη που είναι απαραίτητο, ώστε να συμπληρώσουν τον ελάχιστο χρόνο που απαιτείται για να θεμελιώσουν δικαίωμα σύνταξης. Αυτό ισχύει και για τον ΟΓΑ.
■ Αν εκπληρώνονται όλες αυτές οι προϋποθέσεις για την απονομή σύνταξης, εκδίδεται προσωρινή πράξη απονομής σύνταξης.
Κόστος και εξόφληση
Μετά και την αύξηση του ποσού των εισφορών, το ποσό διαμορφώνεται σε 169,95 ευρώ για την πρώτη ασφαλιστική κατηγορία, 203,94 για τη δεύτερη, 258,76 για την τρίτη κατηγορία, 325,65 ευρώ για την τέταρτη, 404,59 για την πέμπτη και 548,23 ευρώ για την έκτη ασφαλιστική κατηγορία. Αυτά είναι και τα ποσά που θα πρέπει να πληρώνουν πλέον για κάθε μήνα εξαγοράς πλασματικού χρόνου οι επαγγελματίες.
Τρόποι εξόφλησης:
■ Με την καταβολή εφάπαξ ολόκληρου του ποσού, με έκπτωση 2% και εντός τριμήνου, από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης.
■ Σε δόσεις, ο μέγιστος αριθμός των οποίων είναι όσοι είναι και οι μήνες που αναγνωρίζονται. Η πρώτη δόση καταβάλλεται έως το τέλος του επόμενου μήνα της κοινοποίησης της απόφασης αναγνώρισης.
Υποβολή αίτησης
Η αίτηση αναγνώρισης πλασματικών ετών ασφάλισης μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε, προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους του οποίου τις προϋποθέσεις επιθυμούν να κατοχυρώσουν. Ο χρόνος που ζητάει να αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος με την αίτησή του μπορεί να αφορά οποιοδήποτε προηγούμενο έτος, ώστε να θεμελιώσει ή και να κατοχυρώσει τις τότε ισχύουσες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.Τρεις είναι οι τρόποι που μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να εξαγοράσουν και να εξοφλήσουν πλασματικά έτη, ώστε να θεμελιώσουν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις και να βγουν σε σύνταξη: Εφάπαξ, σε δόσεις ή με παρακράτηση της σύνταξης.
■ Η εξαγορά μπορεί και πρέπει να γίνεται λίγο πριν από τη συνταξιοδότηση, καθώς μόνο τότε ο ασφαλισμένος μπορεί πραγματικά να γνωρίζει πόσα έτη πρέπει να εξαγοράσει και πόσο.
■ Στο Δημόσιο επιτρέπεται η εξαγορά αθροιστικά 7 πλασματικών ετών από στρατιωτική θητεία, σπουδές κ.ά., και επιπλέον έως 5 έτη λόγω τέκνων (για 3 παιδιά και άνω).
■ Στον ιδιωτικό τομέα αναγνωρίζονται συνολικά έως 7 πλασματικά έτη. Συγκεκριμένα, μπορείτε να εξαγοράσετε: στρατιωτική θητεία, γονική άδεια ανατροφής παιδιών, επιδοτούμενη ασθένεια (χωρίς προσαύξηση στη σύνταξη), επιδοτούμενη ανεργία (χωρίς προσαύξηση), εκπαιδευτική άδεια άνευ αποδοχών, χρόνο σπουδών, κενά ασφάλισης, χρόνο κύησης και λοχείας (χωρίς προσαύξηση), χρόνο απεργίας, χρόνο μαθητείας, χρόνο προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης, χρόνο σύνταξης αναπηρίας.
Ανώτατα όρια
Η εξαγορά πλασματικών ετών ασφάλισης δεν είναι απεριόριστη. Αναλυτικά, ισχύουν τα εξής:■ Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2011, το ανώτατο όριο είναι μέχρι 4 έτη πλασματικού χρόνου ασφάλισης.
■ Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2012, το όριο που τίθεται είναι μέχρι 5 έτη.
■ Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα το 2013, το όριο είναι μέχρι 6 έτη.
■ Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα το έτος 2014 και εφεξής μέχρι 7 έτη.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 26/9