ΑΑΔΕ: 10+1 βήματα για όσους κληρονομούν αναδρομικά - Διευκρινίσεις της εφορίας για τη δήλωση ποσών
Δείτε αναλυτικά τα βήματα για τα αναδρομικά ποσά από συντάξεις συγγενών τους που απεβίωσαν
Γιωργος Αυτιας
Τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν όσοι κληρονομούν αναδρομικά ποσά από συντάξεις συγγενών τους που απεβίωσαν διευκρινίζει η ΑΑΔΕ.
Πώς όμως πρέπει να κινηθεί ο συγγενής-φορολογούμενος που δικαιούται τα ποσά αυτά;
1. Για να εισπράξει ο κληρονόμος τον φόρο που του έχει παρακρατηθεί, θα πρέπει να καταθέσει τροποποιητική φορολογική δήλωση για το φορολογικό έτος που έλαβε τα χρήματα.
2. Πρέπει να αναγράψει στους κωδικούς 611-612 το ποσό της παρακράτησης από τον ΕΦΚΑ, με βάση τη βεβαίωση που του εδόθη από τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ. Κατά την ΑΑΔΕ «εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις που καταβάλλονται αναδρομικά, σύμφωνα με το άρθρο 12, καθώς και στις πρόσθετες αμοιβές που δεν συμπεριλαμβάνονται στις τακτικές αποδοχές, διενεργείται παρακράτηση με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) στο καταβαλλόμενο ποσό, ανεξάρτητα από το έτος στο οποίο ανάγονται για να φορολογηθούν τα εισοδήματα αυτά».
3. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια, επιβάλλεται φόρος στις περιουσίες που αποκτήθηκαν αιτία θανάτου, δωρεάς, γονικής παροχής και στα κέρδη από τυχερά παίγνια, υπόχρεος για την καταβολή του οποίου είναι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο αποκτά περιουσία από κάποια από τις αιτίες αυτές.
4. Απόκτηση περιουσίας λόγω θανάτου, προκειμένου να μπει φόρος, είναι η κτήση από κληρονομία. Στην περίπτωση αυτή, η φορολογική υποχρέωση για την καταβολή του φόρου κληρονομιάς γεννιέται κατά τον χρόνο θανάτου του κληρονομουμένου, με την επιφύλαξη της μετάθεσης του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης από τον νόμο. Για περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκτηθεί με κληρονομιά, ο προϊστάμενος της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας υποχρεώνεται, έπειτα από αίτηση του υπόχρεου σε φόρο, να χορηγεί σε αυτόν πιστοποιητικό, στο οποίο να φαίνεται η υποβολή της δήλωσης φόρου κληρονομιάς, καθώς και η ολική ή μερική εκπλήρωση των υποχρεώσεών του ή η απαλλαγή του από αυτές.
5. Όταν στην κληρονομία περιλαμβάνονται κινητές αξίες και λοιπά κινητά γενικά πράγματα που έχουν κατατεθεί σε τράπεζες και λοιπά νομικά ή φυσικά πρόσωπα, ο φόρος κληρονομιάς που αναλογεί επιμεριστικά στην αξία τους καταβάλλεται πριν από την ανάληψή τους και τη χορήγηση του πιστοποιητικού από τον ΕΦΚΑ.
6. Για τα αναδρομικά ποσά που αφορούν αποβιώσαντες και τα οποία δηλώνονται από τους κληρονόμους ως στοιχείο της κληρονομιαίας περιουσίας, εφόσον έχουν εισπραχθεί από τους κληρονόμους και όχι από τον αποβιώσαντα, δεν αποστέλλεται αρχείο από τον φορέα που καταβάλλει τα εν λόγω ποσά, καθώς αυτά δεν εμπίπτουν στην έννοια του εισοδήματος.
7. Ποσά που αφορούν αυξήσεις μισθού ή σύνταξης θανόντος και αναφέρονται σε προγενέστερο του θανάτου του χρονικό διάστημα, καταβάλλονται δε στους κληρονόμους του, αποτελούν κληρονομιαίο στοιχείο και ως εκ τούτου θα υπαχθούν σε φόρο κληρονομιάς. Τα ποσά αυτά για τους κληρονόμους δεν αποτελούν εισόδημα και για τον λόγο αυτό δεν φορολογούνται, ούτε υφίσταται υποχρέωση παρακράτησης φόρου εισοδήματος κατά την καταβολή τους στους δικαιούχους.
8. Μετά την προσκόμιση του πιστοποιητικού του άρθρου 105 του νόμου 2961/2001 καταβάλλει στους κληρονόμους των ασφαλισμένων μελών του αναδρομικά ποσά συντάξεων σε εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων. Ωστόσο κατά την καταβολή των ποσών προβαίνει σε παρακράτηση φόρου εισοδήματος 20% και χορηγεί έντυπη βεβαίωση αποδοχών-συντάξεων στο όνομα των κληρονόμων, όπου στη στήλη των αναδρομικών συντάξεων αναγράφεται η ένδειξη «Κληρονομικά».
9. Προκειμένου για την επιστροφή του παραπάνω αχρεωστήτως παρακρατηθέντος φόρου, οι κληρονόμοι θα πρέπει να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους που έλαβαν τα σχετικά ποσά στην αρμόδια ΔΟΥ. Αναγράφουν στους κωδικούς 611-612 το πόσο του φόρου που παρακρατήθηκε από τα ποσά που έλαβαν από τον ΕΦΚΑ. Το έγγραφο προσκομίζεται στην αρμόδια ΔΟΥ.
10. Το σύνολο του χρηματικού ποσού ως στοιχείο της κληρονομιαίας περιουσίας, εφόσον δεν έχει ήδη αναγραφεί, συμπληρώνεται στους κωδικούς 781-782, καθώς δεν εμπίπτει στο εννοιολογικό πεδίο καμίας κατηγορίας εισοδήματος. Οι εν λόγω τροποποιητικές δηλώσεις θα παραλαμβάνονται χωρίς κυρώσεις.
11. Η αρμόδια ΔΟΥ, αφού διενεργήσει έλεγχο προκειμένου να διαπιστωθεί ότι δεν έχει ήδη γίνει επιστροφή ή συμψηφισμός του παραπάνω φόρου στη δήλωση του κληρονόμου, προβαίνει σε εκκαθάριση της υποβληθείσας τροποποιητικής δήλωσης ώστε να συμψηφιστεί ο παρακρατούμενος φόρος. Ουσιαστικά ο ΕΦΚΑ και η εφορία κινούνται σε απόλυτο συντονισμό για τη λύση του θέματος.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
Πώς όμως πρέπει να κινηθεί ο συγγενής-φορολογούμενος που δικαιούται τα ποσά αυτά;
1. Για να εισπράξει ο κληρονόμος τον φόρο που του έχει παρακρατηθεί, θα πρέπει να καταθέσει τροποποιητική φορολογική δήλωση για το φορολογικό έτος που έλαβε τα χρήματα.
2. Πρέπει να αναγράψει στους κωδικούς 611-612 το ποσό της παρακράτησης από τον ΕΦΚΑ, με βάση τη βεβαίωση που του εδόθη από τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ. Κατά την ΑΑΔΕ «εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις που καταβάλλονται αναδρομικά, σύμφωνα με το άρθρο 12, καθώς και στις πρόσθετες αμοιβές που δεν συμπεριλαμβάνονται στις τακτικές αποδοχές, διενεργείται παρακράτηση με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) στο καταβαλλόμενο ποσό, ανεξάρτητα από το έτος στο οποίο ανάγονται για να φορολογηθούν τα εισοδήματα αυτά».
3. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια, επιβάλλεται φόρος στις περιουσίες που αποκτήθηκαν αιτία θανάτου, δωρεάς, γονικής παροχής και στα κέρδη από τυχερά παίγνια, υπόχρεος για την καταβολή του οποίου είναι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο αποκτά περιουσία από κάποια από τις αιτίες αυτές.
4. Απόκτηση περιουσίας λόγω θανάτου, προκειμένου να μπει φόρος, είναι η κτήση από κληρονομία. Στην περίπτωση αυτή, η φορολογική υποχρέωση για την καταβολή του φόρου κληρονομιάς γεννιέται κατά τον χρόνο θανάτου του κληρονομουμένου, με την επιφύλαξη της μετάθεσης του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης από τον νόμο. Για περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκτηθεί με κληρονομιά, ο προϊστάμενος της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας υποχρεώνεται, έπειτα από αίτηση του υπόχρεου σε φόρο, να χορηγεί σε αυτόν πιστοποιητικό, στο οποίο να φαίνεται η υποβολή της δήλωσης φόρου κληρονομιάς, καθώς και η ολική ή μερική εκπλήρωση των υποχρεώσεών του ή η απαλλαγή του από αυτές.
5. Όταν στην κληρονομία περιλαμβάνονται κινητές αξίες και λοιπά κινητά γενικά πράγματα που έχουν κατατεθεί σε τράπεζες και λοιπά νομικά ή φυσικά πρόσωπα, ο φόρος κληρονομιάς που αναλογεί επιμεριστικά στην αξία τους καταβάλλεται πριν από την ανάληψή τους και τη χορήγηση του πιστοποιητικού από τον ΕΦΚΑ.
6. Για τα αναδρομικά ποσά που αφορούν αποβιώσαντες και τα οποία δηλώνονται από τους κληρονόμους ως στοιχείο της κληρονομιαίας περιουσίας, εφόσον έχουν εισπραχθεί από τους κληρονόμους και όχι από τον αποβιώσαντα, δεν αποστέλλεται αρχείο από τον φορέα που καταβάλλει τα εν λόγω ποσά, καθώς αυτά δεν εμπίπτουν στην έννοια του εισοδήματος.
7. Ποσά που αφορούν αυξήσεις μισθού ή σύνταξης θανόντος και αναφέρονται σε προγενέστερο του θανάτου του χρονικό διάστημα, καταβάλλονται δε στους κληρονόμους του, αποτελούν κληρονομιαίο στοιχείο και ως εκ τούτου θα υπαχθούν σε φόρο κληρονομιάς. Τα ποσά αυτά για τους κληρονόμους δεν αποτελούν εισόδημα και για τον λόγο αυτό δεν φορολογούνται, ούτε υφίσταται υποχρέωση παρακράτησης φόρου εισοδήματος κατά την καταβολή τους στους δικαιούχους.
8. Μετά την προσκόμιση του πιστοποιητικού του άρθρου 105 του νόμου 2961/2001 καταβάλλει στους κληρονόμους των ασφαλισμένων μελών του αναδρομικά ποσά συντάξεων σε εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων. Ωστόσο κατά την καταβολή των ποσών προβαίνει σε παρακράτηση φόρου εισοδήματος 20% και χορηγεί έντυπη βεβαίωση αποδοχών-συντάξεων στο όνομα των κληρονόμων, όπου στη στήλη των αναδρομικών συντάξεων αναγράφεται η ένδειξη «Κληρονομικά».
9. Προκειμένου για την επιστροφή του παραπάνω αχρεωστήτως παρακρατηθέντος φόρου, οι κληρονόμοι θα πρέπει να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους που έλαβαν τα σχετικά ποσά στην αρμόδια ΔΟΥ. Αναγράφουν στους κωδικούς 611-612 το πόσο του φόρου που παρακρατήθηκε από τα ποσά που έλαβαν από τον ΕΦΚΑ. Το έγγραφο προσκομίζεται στην αρμόδια ΔΟΥ.
10. Το σύνολο του χρηματικού ποσού ως στοιχείο της κληρονομιαίας περιουσίας, εφόσον δεν έχει ήδη αναγραφεί, συμπληρώνεται στους κωδικούς 781-782, καθώς δεν εμπίπτει στο εννοιολογικό πεδίο καμίας κατηγορίας εισοδήματος. Οι εν λόγω τροποποιητικές δηλώσεις θα παραλαμβάνονται χωρίς κυρώσεις.
11. Η αρμόδια ΔΟΥ, αφού διενεργήσει έλεγχο προκειμένου να διαπιστωθεί ότι δεν έχει ήδη γίνει επιστροφή ή συμψηφισμός του παραπάνω φόρου στη δήλωση του κληρονόμου, προβαίνει σε εκκαθάριση της υποβληθείσας τροποποιητικής δήλωσης ώστε να συμψηφιστεί ο παρακρατούμενος φόρος. Ουσιαστικά ο ΕΦΚΑ και η εφορία κινούνται σε απόλυτο συντονισμό για τη λύση του θέματος.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
