''Νάρκες'' και ευκαιρίες στο νέο φορολογικό: Κερδισμένοι και χαμένοι επαγγελματίες με τις ρυθμίσεις - Πού ανοίγουν ''παράθυρα'' βελτίωσης
Οι κυριότερες αλλαγές που φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο
«Παγίδες» για χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους κρύβει το νέο αντικειμενικό σύστημα φορολόγησης που θα ισχύσει από το 2024, καθώς οι «γκρίζες ζώνες» που ενσωματώνει είναι πολλές και θεωρητικά θα ξεκαθαρίσουν με το νομοσχέδιο και τις υπουργικές αποφάσεις που θα εκδοθούν έως το τέλος του χρόνου. Για την ώρα τα ερωτήματα είναι πολλά, ενώ ακόμη μεγαλύτερη για τα περισσότερα φυσικά πρόσωπα είναι η επαγγελματική αβεβαιότητα.
«Μελανό σημείο» για τους περισσότερους είναι ο αιφνιδιασμός, καθώς το νέο καθεστώς φορολόγησης θα ισχύσει από τα φετινά εισοδήματα, δηλαδή η ρύθμιση θα έχει αναδρομική ισχύ, ενώ μόνο λίγοι δεν είναι οι επαγγελματίες που έρχονται αντιμέτωποι με το δίλημμα αν πρέπει να προχωρήσουν σε αυξήσεις αποδοχών για το προσωπικό που απασχολούν, από τη στιγμή που το μισθολογικό κόστος λειτουργεί ως έξτρα τεκμήριο, ανεβάζοντας το ποσό της ελάχιστης αμοιβής για τον εργοδότη επαγγελματία. Ουσιαστικά, η μικροεπιχείρηση μπαίνει σε μια διαδικασία επανεξέτασης του μισθολογικού κόστους, πιθανότατα με νέους, φθηνότερους υπαλλήλους.
Επίσης, μεγάλη απορία για τους περισσότερους είναι τι θα δηλώνουν στην εφορία σε μια χρονιά που θα υπάρχουν ζημιές, τι θα γίνει με τις εποχικές επιχειρήσεις, αλλά και με τους επαγγελματίες που κρατούν το μαγαζί στο ρελαντί, μόνο και μόνο για να βγουν στη σύνταξη ή για εκείνους που κινούνται οριακά, δηλαδή στην κόψη του ξυραφιού, με τα έσοδα και τα έξοδα. Τέλος, πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται για το αν είναι νομικά σωστό το κράτος να ορίζει από μόνο του προκάτ όριο στα καθαρά κέρδη σε μία ελεύθερη αγορά.
Υπάρχουν, λοιπόν, «παράθυρα» ευκαιρίας στις νέες ρυθμίσεις του υπουργείου Οικονομικών για τους επαγγελματίες; Ασφαλώς, απαντούν οι φοροτεχνικοί, που σήμερα αναλύουν στην «Α» όλο το φάσμα των αλλαγών. Υπάρχουν, όμως, και «μαύρες τρύπες» που οδηγούν σε μεγαλύτερο φόρο; Ασφαλώς, απαντούν και πάλι οι φοροτεχνικοί, καθώς πλέον τα 780 € μηνιαίο εισόδημα αποτελούν τη βάση υπολογισμού, αλλά σε μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις θα απαιτηθεί ιδιαίτερη προσπάθεια απόδειξης...'
2. Μείωση της ελάχιστης αμοιβής. Αφορά ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι ασκούν το επάγγελμά τους με ειδικές συνθήκες. Έτσι, λοιπόν, έχουμε μείωση της ελάχιστης αμοιβής στις εξής περιπτώσεις:
► Σε ελεύθερους επαγγελματίες με αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%, με μείωση 50%.
► Σε όσους ασκούν δραστηριότητα και έχουν την κύρια κατοικία τους σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους, με μείωση 50%.
► Σε όσους κατοικούν σε νησιά κάτω από 100 κατοίκους, με μείωση 50%.
3. Οι επιχειρήσεις του χειμώνα. Εδώ τίθεται το πολύ σημαντικό ερώτημα: Τι γίνεται με τις κλειστές επιχειρήσεις του χειμώνα, δηλαδή αν κάποιος ασκεί δραστηριότητα από Απρίλιο έως Οκτώβριο; Η απάντηση του φοροτεχνικού Βαγγέλη Αμπελιώτη είναι ότι αυτές οι επιχειρήσεις πρέπει να δηλώσουν παύση εργασιών ή να λειτουργούν ως εποχικές επιχειρήσεις για μικρότερο διάστημα.
4. Νέοι επιχειρηματίες-επαγγελματίες. Για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες με νεοσύστατη επιχειρηματική δραστηριότητα ισχύουν τα εξής:
► Την πρώτη τριετία απαλλάσσονται πλήρως.
► Τον τέταρτο χρόνο θα ισχύει μείωση κατά 67%.
► Τον 5ο χρόνο κατά 33%.
5. Μείωση κατά 50% του τέλους επιτηδεύματος. Το τέλος επιτηδεύματος υποχωρεί αμέσως από την Πρωτοχρονιά του 2024 κατά 50% για όσους δηλώνουν πραγματικά εισοδήματα υψηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή των 780 €. Όσοι δηλώνουν εισοδήματα χαμηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή, θα έχουν μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 25%. Σημειώνεται ότι η μεγαλύτερη μείωση του τέλους αποτελεί και έμπρακτη επιβράβευση για τους συνεπείς φορολογούμενους. Το τέλος επιτηδεύματος θα καταργηθεί πλήρως το 2027.
6. Θα λαμβάνεται υπόψη η ζημιά μέσω αποδείξεων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η ζημιά για τον ελεύθερο επαγγελματία θα ισχύει, εφόσον αποδεικνύεται. Για παράδειγμα, αν ένας επαγγελματίας διαθέτει τα τιμολόγια που πιστοποιούν τη (δαπανηρή) ανανέωση του εξοπλισμού του, δεν θα έχει θέμα.
7. Φορολόγηση με μηνιαίο εισόδημα έως 780€. Εδώ οι φοροτεχνικοί τονίζουν ότι ο φορολογικός συντελεστής είναι 9%, δηλαδή το ποσό του φόρου διαμορφώνεται σε 900 € συν το (μειωμένο) τέλος επιτηδεύματος. Συμφέρει λοιπόν τον επαγγελματία να κινηθεί με βάση τα νέα δεδομένα, γνωρίζοντας ότι φορολογικά έχει ήσυχο το κεφάλι του. Με δεδομένο μάλιστα ότι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 71% των ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνει εισόδημα χαμηλότερο από τον κατώτατο μισθό, ενώ το 4% πληρώνει το 50% των φόρων στη συγκεκριμένη κατηγορία φορολογούμενων.
8. Το «πηγάδι» σε ΑΕ, ΙΚΕ, ΕΠΕ. Προκειμένου να μην υπάρξουν παρανοήσεις στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το υπουργείο Οικονομικών βάζει τέλος στα κόλπα των ΕΠΕ, ΑΕ και ΙΚΕ. Καθορίζει ότι «το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα για τον προσδιορισμό του φόρου θα εφαρμοσθεί και στις προσωπικές επιχειρήσεις που έχουν συστήσει ή θα συστήσουν ελεύθεροι επαγγελματίες με μόνο εταίρο». Ουσιαστικά, κατά τους φοροτεχνικούς, μπαίνει φραγή «σε όσους επαγγελματίες θελήσουν να δημιουργήσουν ΕΠΕ, ΑΕ ή ΙΚΕ, ώστε να δηλώνουν φορολογητέα κέρδη χαμηλότερα του τεκμαρτού εισοδήματος που τους αντιστοιχεί». Στο υπουργείο Οικονομικών ξεκαθάρισαν ότι «για όσους δηλώσουν φορολογητέα κέρδη κάτω των 10.920 ευρώ, θα ενεργοποιηθεί η σχετική διάταξη και θα φορολογηθούν ως επαγγελματίες με τεκμαρτό εισόδημα και με τις κλίμακες που εφαρμόζονται για τη φορολόγηση μισθωτών-συνταξιούχων και επαγγελματιών και όχι με 22% που φορολογούνται οι επιχειρήσεις». Δηλαδή, επαγγελματίας που δημιουργεί ΙΚΕ με τον ίδιο εταίρο, αν δηλώσει το 2024 μηδενικά κέρδη, αυτομάτως θα φορολογηθεί με το κατώτατο όριο, με τεκμαρτό -αν έχει αρκετά χρόνια- και, αντί μηδενικού φόρου, θα πληρώσει 1.440 ευρώ. Γιατί θα γίνει αυτό; Το υπουργείο Οικονομικών απαντά ότι «οι μηδενικές δηλώσεις ή οι ζημιογόνες αποτελούν εξαιρετικά συνηθισμένο φαινόμενο»…
9. Οι προσφυγές. Τα όσα ανακοινώθηκαν προβλέπουν ως ελάχιστη βάση υπολογισμού του φόρου τα 10.920 ευρώ, που προσαυξάνονται ανάλογα με το κόστος μισθοδοσίας των εργαζομένων στην επιχείρηση τα έτη λειτουργίας, καθώς και με άλλους συντελεστές. Οι φοροτεχνικοί τονίζουν στην «Α» ότι «στην περίπτωση που ο επαγγελματίας δηλώσει λιγότερα κέρδη, θα φορολογηθεί με το ελάχιστο ποσό των 10.920 ευρώ». Και αν αυτό είναι πλασματικό; Τότε «αρχίζει ο μαραθώνιος των προσφυγών, προκειμένου να βρει το δίκιο του… Μέσω ΑΑΔΕ, Διοικητικών Δικαστηρίων και λοιπών διατυπώσεων».
10. Πόσο αυξάνεται ο φόρος. Προσοχή στην προσαύξηση του φόρου, ανάλογα με τα έτη απασχόλησης:
● Στην 3ετία δεν υπάρχει κανένα ελάχιστο όριο εισοδήματος.
● Στο τέταρτο έτος ισχύει ελάχιστο όριο 3.620 ευρώ.
● Το πέμπτο έτος ισχύει ελάχιστο όριο 7.280 ευρώ.
● Για 6-9 έτη, 12.012 ευρώ.
● Για 9-12 έτη, 13.104 ευρώ.
● Με δραστηριότητα άνω των 12 ετών, 14.196 ευρώ.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 3/11
«Μελανό σημείο» για τους περισσότερους είναι ο αιφνιδιασμός, καθώς το νέο καθεστώς φορολόγησης θα ισχύσει από τα φετινά εισοδήματα, δηλαδή η ρύθμιση θα έχει αναδρομική ισχύ, ενώ μόνο λίγοι δεν είναι οι επαγγελματίες που έρχονται αντιμέτωποι με το δίλημμα αν πρέπει να προχωρήσουν σε αυξήσεις αποδοχών για το προσωπικό που απασχολούν, από τη στιγμή που το μισθολογικό κόστος λειτουργεί ως έξτρα τεκμήριο, ανεβάζοντας το ποσό της ελάχιστης αμοιβής για τον εργοδότη επαγγελματία. Ουσιαστικά, η μικροεπιχείρηση μπαίνει σε μια διαδικασία επανεξέτασης του μισθολογικού κόστους, πιθανότατα με νέους, φθηνότερους υπαλλήλους.
Επίσης, μεγάλη απορία για τους περισσότερους είναι τι θα δηλώνουν στην εφορία σε μια χρονιά που θα υπάρχουν ζημιές, τι θα γίνει με τις εποχικές επιχειρήσεις, αλλά και με τους επαγγελματίες που κρατούν το μαγαζί στο ρελαντί, μόνο και μόνο για να βγουν στη σύνταξη ή για εκείνους που κινούνται οριακά, δηλαδή στην κόψη του ξυραφιού, με τα έσοδα και τα έξοδα. Τέλος, πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται για το αν είναι νομικά σωστό το κράτος να ορίζει από μόνο του προκάτ όριο στα καθαρά κέρδη σε μία ελεύθερη αγορά.
Υπάρχουν, λοιπόν, «παράθυρα» ευκαιρίας στις νέες ρυθμίσεις του υπουργείου Οικονομικών για τους επαγγελματίες; Ασφαλώς, απαντούν οι φοροτεχνικοί, που σήμερα αναλύουν στην «Α» όλο το φάσμα των αλλαγών. Υπάρχουν, όμως, και «μαύρες τρύπες» που οδηγούν σε μεγαλύτερο φόρο; Ασφαλώς, απαντούν και πάλι οι φοροτεχνικοί, καθώς πλέον τα 780 € μηνιαίο εισόδημα αποτελούν τη βάση υπολογισμού, αλλά σε μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις θα απαιτηθεί ιδιαίτερη προσπάθεια απόδειξης...'
«Παράθυρα» ευκαιρίας στις νέες ρυθμίσεις του υπουργείου Οικονομικών για τους επαγγελματίες
1. Το τεκμήριο της ελάχιστης αμοιβής. Αυτό είναι μαχητό, εξηγεί το υπουργείο Οικονομικών. Οι φοροτεχνικοί τονίζουν ότι «μπορεί να αμφισβητηθεί από τον φορολογούμενο με πραγματικά στοιχεία. Δηλαδή ισχύουν οι αποδείξεις για νοσηλεία σε νοσοκομείο, θητεία στον Στρατό, φυλάκιση κ.ο.κ., που αποδεικνύουν ότι τα κέρδη ήταν μικρότερα. Η αμφισβήτηση -κατά τους φοροτεχνικούς- απαιτεί φορολογικά στοιχεία, αποδείξεις και ντοκουμέντα.2. Μείωση της ελάχιστης αμοιβής. Αφορά ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι ασκούν το επάγγελμά τους με ειδικές συνθήκες. Έτσι, λοιπόν, έχουμε μείωση της ελάχιστης αμοιβής στις εξής περιπτώσεις:
► Σε ελεύθερους επαγγελματίες με αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%, με μείωση 50%.
► Σε όσους ασκούν δραστηριότητα και έχουν την κύρια κατοικία τους σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους, με μείωση 50%.
► Σε όσους κατοικούν σε νησιά κάτω από 100 κατοίκους, με μείωση 50%.
3. Οι επιχειρήσεις του χειμώνα. Εδώ τίθεται το πολύ σημαντικό ερώτημα: Τι γίνεται με τις κλειστές επιχειρήσεις του χειμώνα, δηλαδή αν κάποιος ασκεί δραστηριότητα από Απρίλιο έως Οκτώβριο; Η απάντηση του φοροτεχνικού Βαγγέλη Αμπελιώτη είναι ότι αυτές οι επιχειρήσεις πρέπει να δηλώσουν παύση εργασιών ή να λειτουργούν ως εποχικές επιχειρήσεις για μικρότερο διάστημα.
4. Νέοι επιχειρηματίες-επαγγελματίες. Για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες με νεοσύστατη επιχειρηματική δραστηριότητα ισχύουν τα εξής:
► Την πρώτη τριετία απαλλάσσονται πλήρως.
► Τον τέταρτο χρόνο θα ισχύει μείωση κατά 67%.
► Τον 5ο χρόνο κατά 33%.
5. Μείωση κατά 50% του τέλους επιτηδεύματος. Το τέλος επιτηδεύματος υποχωρεί αμέσως από την Πρωτοχρονιά του 2024 κατά 50% για όσους δηλώνουν πραγματικά εισοδήματα υψηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή των 780 €. Όσοι δηλώνουν εισοδήματα χαμηλότερα από την ελάχιστη αμοιβή, θα έχουν μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 25%. Σημειώνεται ότι η μεγαλύτερη μείωση του τέλους αποτελεί και έμπρακτη επιβράβευση για τους συνεπείς φορολογούμενους. Το τέλος επιτηδεύματος θα καταργηθεί πλήρως το 2027.
6. Θα λαμβάνεται υπόψη η ζημιά μέσω αποδείξεων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η ζημιά για τον ελεύθερο επαγγελματία θα ισχύει, εφόσον αποδεικνύεται. Για παράδειγμα, αν ένας επαγγελματίας διαθέτει τα τιμολόγια που πιστοποιούν τη (δαπανηρή) ανανέωση του εξοπλισμού του, δεν θα έχει θέμα.
7. Φορολόγηση με μηνιαίο εισόδημα έως 780€. Εδώ οι φοροτεχνικοί τονίζουν ότι ο φορολογικός συντελεστής είναι 9%, δηλαδή το ποσό του φόρου διαμορφώνεται σε 900 € συν το (μειωμένο) τέλος επιτηδεύματος. Συμφέρει λοιπόν τον επαγγελματία να κινηθεί με βάση τα νέα δεδομένα, γνωρίζοντας ότι φορολογικά έχει ήσυχο το κεφάλι του. Με δεδομένο μάλιστα ότι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 71% των ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνει εισόδημα χαμηλότερο από τον κατώτατο μισθό, ενώ το 4% πληρώνει το 50% των φόρων στη συγκεκριμένη κατηγορία φορολογούμενων.
8. Το «πηγάδι» σε ΑΕ, ΙΚΕ, ΕΠΕ. Προκειμένου να μην υπάρξουν παρανοήσεις στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το υπουργείο Οικονομικών βάζει τέλος στα κόλπα των ΕΠΕ, ΑΕ και ΙΚΕ. Καθορίζει ότι «το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα για τον προσδιορισμό του φόρου θα εφαρμοσθεί και στις προσωπικές επιχειρήσεις που έχουν συστήσει ή θα συστήσουν ελεύθεροι επαγγελματίες με μόνο εταίρο». Ουσιαστικά, κατά τους φοροτεχνικούς, μπαίνει φραγή «σε όσους επαγγελματίες θελήσουν να δημιουργήσουν ΕΠΕ, ΑΕ ή ΙΚΕ, ώστε να δηλώνουν φορολογητέα κέρδη χαμηλότερα του τεκμαρτού εισοδήματος που τους αντιστοιχεί». Στο υπουργείο Οικονομικών ξεκαθάρισαν ότι «για όσους δηλώσουν φορολογητέα κέρδη κάτω των 10.920 ευρώ, θα ενεργοποιηθεί η σχετική διάταξη και θα φορολογηθούν ως επαγγελματίες με τεκμαρτό εισόδημα και με τις κλίμακες που εφαρμόζονται για τη φορολόγηση μισθωτών-συνταξιούχων και επαγγελματιών και όχι με 22% που φορολογούνται οι επιχειρήσεις». Δηλαδή, επαγγελματίας που δημιουργεί ΙΚΕ με τον ίδιο εταίρο, αν δηλώσει το 2024 μηδενικά κέρδη, αυτομάτως θα φορολογηθεί με το κατώτατο όριο, με τεκμαρτό -αν έχει αρκετά χρόνια- και, αντί μηδενικού φόρου, θα πληρώσει 1.440 ευρώ. Γιατί θα γίνει αυτό; Το υπουργείο Οικονομικών απαντά ότι «οι μηδενικές δηλώσεις ή οι ζημιογόνες αποτελούν εξαιρετικά συνηθισμένο φαινόμενο»…
9. Οι προσφυγές. Τα όσα ανακοινώθηκαν προβλέπουν ως ελάχιστη βάση υπολογισμού του φόρου τα 10.920 ευρώ, που προσαυξάνονται ανάλογα με το κόστος μισθοδοσίας των εργαζομένων στην επιχείρηση τα έτη λειτουργίας, καθώς και με άλλους συντελεστές. Οι φοροτεχνικοί τονίζουν στην «Α» ότι «στην περίπτωση που ο επαγγελματίας δηλώσει λιγότερα κέρδη, θα φορολογηθεί με το ελάχιστο ποσό των 10.920 ευρώ». Και αν αυτό είναι πλασματικό; Τότε «αρχίζει ο μαραθώνιος των προσφυγών, προκειμένου να βρει το δίκιο του… Μέσω ΑΑΔΕ, Διοικητικών Δικαστηρίων και λοιπών διατυπώσεων».
10. Πόσο αυξάνεται ο φόρος. Προσοχή στην προσαύξηση του φόρου, ανάλογα με τα έτη απασχόλησης:
● Στην 3ετία δεν υπάρχει κανένα ελάχιστο όριο εισοδήματος.
● Στο τέταρτο έτος ισχύει ελάχιστο όριο 3.620 ευρώ.
● Το πέμπτο έτος ισχύει ελάχιστο όριο 7.280 ευρώ.
● Για 6-9 έτη, 12.012 ευρώ.
● Για 9-12 έτη, 13.104 ευρώ.
● Με δραστηριότητα άνω των 12 ετών, 14.196 ευρώ.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 3/11