Λογαριασμοί ρεύματος: Έρχονται τα μπλε, πράσινα και πορτοκαλί τιμολόγια - Οι διαφορές και τα οφέλη
Τέσσερις κατηγορίες τιμολογίων δίνουν στον καταναλωτή τη δυνατότητα σύγκρισης τιμών
Τη δυνατότητα σύγκρισης των τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια δίνουν στον καταναλωτή τα νέα, χρωματιστά τιμολόγια ρεύματος, τα οποία θα εφαρμοστούν από την 1η Ιανουαρίου του 2024, οπότε παύουν να ισχύουν τα έκτακτα μέτρα που ελήφθησαν λόγω της ενεργειακής κρίσης και των ανατιμήσεων. Με τα νέα τιμολόγια οι καταναλωτές για πρώτη φορά θα δύνανται να επιλέγουν εκείνο που κρίνουν ως πιο συμφέρον, ενώ παρέχεται ακόμα η δυνατότητα να ξέρουντι πληρώνουν στον προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος και για ποιον λόγο, με στόχο του ΥΠ.ΕΝ. να αποτελεί η διαφανής και απλοποιημένη πληροφόρηση για τις τιμές των προμηθευτών, προς όφελος νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (στη φωτ. ο αρμόδιος υπουργός, Θ. Σκυλακάκης) προχώρησε στην κατηγοριοποίηση των τιμολογίων ρεύματος, συνδέοντας καθένα από αυτά με ένα χρώμα (μπλε, κίτρινο, πορτοκαλί, πράσινο), ούτως ώστε να καθίσταται ευκολότερη η σύγκριση μεταξύ των τιμών των προμηθευτών, η αξιολόγηση των προτάσεών τους και η επιλογή του καταναλωτή ανάλογα με τις ανάγκες του. Κρίσιμη ημερομηνία είναι η 1η Δεκεμβρίου 2023, καθώς έως τότε οι προμηθευτές θα πρέπει να έχουν ενημερώσει για τα νέα τιμολόγια που θα εφαρμοστούν και τα οποία χωρίζονται σε τέσσερις διακριτές κατηγορίες. Συγκεκριμένα:
*Τα σταθερά τιμολόγια, με μπλε σήμανση, τα οποία είναι ορισμένου χρόνου, με σταθερή τιμή χρέωσης για όλη την περίοδο της σύμβασης.
*Τα κυμαινόμενα τιμολόγια, κίτρινου χρώματος, τα οποία είναι συνδεδεμένα με την τιμή της χονδρεμπορικής στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, δηλαδή η τιμή τους μεταβάλλεται σύμφωνα με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς. Τα κίτρινα τιμολόγια διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: α) Με καθορισμό τιμής εκ των προτέρων της περιόδου κατανάλωσης και β) Με καθορισμό τιμής εκ των υστέρων.
*Τα πορτοκαλί τιμολόγια (δυναμικά), που αφορούν στη δυνατότητα δυναμικής τιμολόγησης, με διαφορετικές τιμές -ακόμα και μέσα στη διάρκεια της ημέρας- με βάση τις τιμές της αγοράς. Προϋπόθεση για την επιλογή αυτών των τιμολογίων συνιστά η λειτουργία έξυπνου, τηλεμετρούμενου μετρητή, στην παροχή των καταναλωτών.
*Στις παραπάνω κατηγορίες προστίθεται το πράσινο, το ειδικό, κοινό τιμολόγιο, στο οποίο θα μεταπέσουν όλοι οι καταναλωτές από 1ης Ιανουαρίου, εφόσον δεν έχουν επιλέξει διαφορετικό τιμολόγιο.
Στο γενικότερο πλαίσιο δράσεων για την προστασία των καταναλωτών εντάσσεται το πρόγραμμα, ύψους 1,2 δισ. ευρώ, που αφορά στην εγκατάσταση 7,3 εκατομμυρίων «έξυπνων» μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας σε όλα τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, με τον δρόμο για την εγκατάστασή τους να ανοίγει μετά την υπογραφή μεταξύ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του ΔΕΔΔΗΕ σύμβασης δανειοδότησης για τη χρηματοδότηση της 1ης φάσης του έργου, που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το 2030. Με τους «έξυπνους μετρητές» κατανάλωσης ρεύματος ο καταναλωτής θα αποφεύγει την πολύμηνη αναμονή για την έκδοση του εκκαθαριστικού λογαριασμού, ενώ θα έχει καλύτερο έλεγχο της κατανάλωσης. Παράλληλα, ο διαχειριστής ενέργειας θα εντοπίζει άμεσα τις διακοπές ηλεκτροδότησης, αλλά και τις ρευματοκλοπές.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (στη φωτ. ο αρμόδιος υπουργός, Θ. Σκυλακάκης) προχώρησε στην κατηγοριοποίηση των τιμολογίων ρεύματος, συνδέοντας καθένα από αυτά με ένα χρώμα (μπλε, κίτρινο, πορτοκαλί, πράσινο), ούτως ώστε να καθίσταται ευκολότερη η σύγκριση μεταξύ των τιμών των προμηθευτών, η αξιολόγηση των προτάσεών τους και η επιλογή του καταναλωτή ανάλογα με τις ανάγκες του. Κρίσιμη ημερομηνία είναι η 1η Δεκεμβρίου 2023, καθώς έως τότε οι προμηθευτές θα πρέπει να έχουν ενημερώσει για τα νέα τιμολόγια που θα εφαρμοστούν και τα οποία χωρίζονται σε τέσσερις διακριτές κατηγορίες. Συγκεκριμένα:
*Τα σταθερά τιμολόγια, με μπλε σήμανση, τα οποία είναι ορισμένου χρόνου, με σταθερή τιμή χρέωσης για όλη την περίοδο της σύμβασης.
*Τα κυμαινόμενα τιμολόγια, κίτρινου χρώματος, τα οποία είναι συνδεδεμένα με την τιμή της χονδρεμπορικής στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, δηλαδή η τιμή τους μεταβάλλεται σύμφωνα με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς. Τα κίτρινα τιμολόγια διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: α) Με καθορισμό τιμής εκ των προτέρων της περιόδου κατανάλωσης και β) Με καθορισμό τιμής εκ των υστέρων.
*Τα πορτοκαλί τιμολόγια (δυναμικά), που αφορούν στη δυνατότητα δυναμικής τιμολόγησης, με διαφορετικές τιμές -ακόμα και μέσα στη διάρκεια της ημέρας- με βάση τις τιμές της αγοράς. Προϋπόθεση για την επιλογή αυτών των τιμολογίων συνιστά η λειτουργία έξυπνου, τηλεμετρούμενου μετρητή, στην παροχή των καταναλωτών.
*Στις παραπάνω κατηγορίες προστίθεται το πράσινο, το ειδικό, κοινό τιμολόγιο, στο οποίο θα μεταπέσουν όλοι οι καταναλωτές από 1ης Ιανουαρίου, εφόσον δεν έχουν επιλέξει διαφορετικό τιμολόγιο.
Απλή και κοινή δομή
Το ειδικό χαρακτηριστικό και βασικό πλεονέκτημα της συγκεκριμένης κατηγορίας είναι πως η δομή της θα είναι απλή και κοινή, επιτρέποντας τη συγκρισιμότητα για όλους τους προμηθευτές. Την 1η ημέρα κάθε μήνα, η τιμή χρέωσης θα ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του εκάστοτε προμηθευτή, θα κοινοποιείται στη ΡΑΑΕΥ και θα είναι «κλειδωμένη» για όλη τη διάρκεια του μήνα. Με αυτόν τον τρόπο, ο καταναλωτής θα γνωρίζει, στις αρχές του μήνα, τι πληρώνει στον προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος για τον επόμενο μήνα και, το κυριότερο, τι τιμές προσφέρουν όλοι οι υπόλοιποι προμηθευτές. Σημαντική λεπτομέρεια είναι ότι ο καταναλωτής οποτεδήποτε επιθυμεί μπορεί να προβεί σε αλλαγή προμηθευτή ή τιμολογίου προμήθειας, υπογράφοντας νέα σύμβαση με τον προμηθευτή της επιλογής του. Μόνη εξαίρεση αποτελούν τα σταθερά τιμολόγια, που από τη φύση τους έχουν μακροχρόνιες συμβάσεις. Η αλλαγή γίνεται οποτεδήποτε και δεν συνεπάγεται δικαίωμα αποζημίωσης του προμηθευτή λόγω πρόωρης αποχώρησης του πελάτη, εκτός των περιπτώσεων διακοπής σύμβασης τιμολογίου σταθερής τιμής.Ενίσχυση για τους ενεργειακά ευάλωτους πολίτες
Στα επτά μέτρα που ανακοίνωσε η ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος για τη μείωση του ενεργειακού κόστους και την εύρυθμη λειτουργία της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, πέρα από την εφαρμογή των νέων τιμολογίων, περιλαμβάνεται ακόμα η έκτακτη ενίσχυση ενεργειακά ευάλωτων πολιτών που χρησιμοποιούν ηλεκτρικό ρεύμα για τη θέρμανσή τους. Το εύρος της έκτακτης ενίσχυσης θα κυμαίνεται από 45 έως 480 ευρώ και βάσει υπολογισμών του ΥΠ.ΕΝ. από το μέτρο θα ωφεληθούν 1,2 εκατ. καταναλωτές. Η χορήγηση της ενίσχυσης θα γίνεται βάσει των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων που ισχύουν για το επίδομα θέρμανσης πετρελαίου, φυσικού αερίου και άλλων πηγών, ενώ θα εξαιρούνται από τη χορήγηση όσοι λαμβάνουν το ανωτέρω επίδομα θέρμανσης, καθώς και οι ενταγμένοι στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ), που θα συνεχίσει να ενισχύεται.Στο γενικότερο πλαίσιο δράσεων για την προστασία των καταναλωτών εντάσσεται το πρόγραμμα, ύψους 1,2 δισ. ευρώ, που αφορά στην εγκατάσταση 7,3 εκατομμυρίων «έξυπνων» μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας σε όλα τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, με τον δρόμο για την εγκατάστασή τους να ανοίγει μετά την υπογραφή μεταξύ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του ΔΕΔΔΗΕ σύμβασης δανειοδότησης για τη χρηματοδότηση της 1ης φάσης του έργου, που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το 2030. Με τους «έξυπνους μετρητές» κατανάλωσης ρεύματος ο καταναλωτής θα αποφεύγει την πολύμηνη αναμονή για την έκδοση του εκκαθαριστικού λογαριασμού, ενώ θα έχει καλύτερο έλεγχο της κατανάλωσης. Παράλληλα, ο διαχειριστής ενέργειας θα εντοπίζει άμεσα τις διακοπές ηλεκτροδότησης, αλλά και τις ρευματοκλοπές.