Την επιβολή πλαφόν στο ύψος των ενοικίων, αλλά και στις αυξήσεις που µπορούν να γίνονται προκρίνουν ως την καλύτερη λύση για τη συγκράτηση των τιµών ενοικίασης όσοι βρίσκονται σε αναζήτηση στέγης. Με βάση σχετική έρευνα, που πραγµατοποιήθηκε πρόσφατα σε σχετική οµάδα µέσου κοινωνικής δικτύωσης, η οποία αριθµεί πάνω από 52.000 µέλη, το 36% θεωρεί πως η βέλτιστη επιλογή πολιτικής για να περιοριστούν οι τιµές των ενοικίων είναι η επιβολή πλαφόν. Ενα πρόσθετο 21% των ενοικιαστών θεωρεί ότι χρειάζεται περιορισµός των βραχυχρόνιων µισθώσεων, προκειµένου να αυξηθεί η προσφορά κατοικιών µέσω µακροχρόνιας µίσθωσης και έτσι να πιεστούν και οι τιµές των ενοικίων.
Ασφαλώς, αµφότερα τα µέτρα θα συναντούσαν έντονες αντιδράσεις και θεωρείται δύσκολο να εφαρµοστούν για διάφορους λόγους. Στην περίπτωση του πλαφόν στις τιµές των ενοικίων, επαγγελµατίες της αγοράς τονίζουν ότι, αν επιβαλλόταν στις κατοικίες, θα είχε το αντίθετο από το επιθυµητό αποτέλεσµα, καθώς θα αποτελούσε αντικίνητρο για πολλούς ιδιοκτήτες, οι οποίοι θα προτιµούσαν είτε να κλειδώσουν τα σπίτια τους είτε να τα πουλήσουν, αντί να τα εκµεταλλεύονται έναντι χαµηλών ενοικίων. Υπενθυµίζεται, πάντως, ότι πλαφόν τέθηκε στις αυξήσεις των τιµών ενοικίασης επαγγελµατικών ακινήτων. Ενδεχοµένως, λοιπόν, µια συγκράτηση των αυξήσεων στις νέες µισθώσεις να είχε αντίκρισµα.
11.000 με 12.000 τα καταλύµατα βραχυχρόνιας µίσθωσης στο κέντρο της Αθήνας
Οσον αφορά τις βραχυχρόνιες µισθώσεις, στην περίπτωση της Αττικής και της Θεσσαλονίκης το πρόβληµα δεν φαίνεται να είναι τόσο µεγάλο, καθώς ο αριθµός των εν λόγω ακινήτων, παρότι σηµαντικός, δεν είναι τόσο µεγάλος ώστε να δηµιουργεί έλλειψη στην αγορά. Για παράδειγµα, στο κέντρο της Αθήνας τα καταλύµατα βραχυχρόνιας µίσθωσης είναι περίπου 11.000-12.000, τη στιγµή που τα κλειστά διαµερίσµατα είναι δεκαπλάσια σε αριθµό, ξεπερνώντας τα 130.000, µε βάση σχετική έρευνα του Eteron. Παράλληλα, όσο ωριµάζει η αγορά των βραχυχρόνιων µισθώσεων, τόσο περισσότερο τα ακίνητα που αποτελούν αντικείµενο εκµετάλλευσης µέσω των ψηφιακών πλατφορµών εστιάζουν στις πιο δηµοφιλείς τουριστικά περιοχές, δηλαδή στο εµπορικό τρίγωνο (Πλάκα, Μοναστηράκι, Ψυρρή, Ακρόπολη, Κουκάκι), στο Μετς, τον Κεραµεικό και το Μεταξουργείο και λιγότερο σε άλλα σηµεία, ειδικά σε σύγκριση µε την περίοδο πριν από την πανδηµία.
Το µεγαλύτερο ζήτηµα που προκαλούν οι βραχυχρόνιες µισθώσεις εντοπίζεται στις δηµοφιλείς τουριστικά περιοχές της περιφέρειας, όπως π.χ. η Κρήτη, η Ρόδος, οι Κυκλάδες και η Κέρκυρα, όπου είναι όλο και πιο δύσκολο για τους φοιτητές και τους εργαζοµένους να βρουν προσιτή στέγη. Ωστόσο, αυτό είναι ευθύνη της Πολιτείας και δεν ευθύνονται οι ιδιώτες που επιλέγουν να αξιοποιήσουν την περιουσία τους µε τρόπο που κρίνουν ότι είναι περισσότερο προσοδοφόρος.
Στο σηµείο αυτό έρχεται η τρίτη και η τέταρτη δηµοφιλέστερη λύση που προτείνουν οι ενοικιαστές, οι οποίοι σε ποσοστό 18% προτείνουν τη δηµιουργία κοινωνικής στέγης µε χαµηλό ενοίκιο, ενώ ένα πρόσθετο 10% προτείνει την παροχή κινήτρων για το άνοιγµα κλειστών διαµερισµάτων και την απαλλοτρίωση των κατασχεµένων.
Aπό τις αρχές του 2024 η υλοποίηση προγραµµάτων και δράσεων συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ
Η επανεκκίνηση της στεγαστικής πολιτικής κοινωνικού χαρακτήρα βρίσκεται στην ατζέντα της κυβέρνησης και ήδη από τις αρχές του 2024 θα ξεκινήσει η υλοποίηση προγραµµάτων και δράσεων συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Μεταξύ αυτών περιλαµβάνεται το πρόγραµµα «Κοινωνική αντιπαροχή» για την αξιοποίηση ακινήτων του ∆ηµοσίου, τα οποία θα µπορούν να αναλαµβάνουν να αναπτύξουν ιδιώτες µέσω συµβάσεων Σ∆ΙΤ. Ενα µέρος των νέων διαµερισµάτων θα δεσµεύεται για τις ανάγκες της κοινωνικής στέγης.
Ενα άλλο πρόγραµµα που θα ξεκινήσει να τρέχει το επόµενο διάστηµα είναι το «Ανακαινίζω-νοικιάζω», που θα επιδοτεί εργασίες ανακαίνισης και αναβάθµισης κλειστών (αποκλειστικά) κατοικιών, µε απώτερο στόχο αυτές να διατεθούν σε ενδιαφερόµενους νέους, ηλικίας 25-39 ετών, µέσω συµβολαίων µακροχρόνιας ενοικίασης.
Ενα πρόσθετο 5% των ενοικιαστών προτείνει δάνεια µε ευνοϊκούς όρους για την αγορά κατοικίας. Ασφαλώς, αυτό έχει ήδη συµβεί µε το πρόγραµµα «Σπίτι µου», µέσω του οποίου έχουν προεγκριθεί 9.532 δανειακές συµβάσεις µε επιδότηση επιτοκίου, ενώ έχουν εκταµιευθεί 848 δάνεια. Επιπλέον 1.323 αιτήσεις βρίσκονται στο στάδιο της υπογραφής της σύµβασης. Ωστόσο, στελέχη της αγοράς ακινήτων σηµειώνουν ότι τα πιστοληπτικά κριτήρια που εφαρµόζουν οι τράπεζες παραµένουν ιδιαίτερα αυστηρά, ιδίως αν οι ενδιαφερόµενοι είναι ιδιωτικοί υπάλληλοι.
Τέλος, αναγκαία είναι η αύξηση των µισθολογικών απολαβών, ιδίως των εργαζοµένων του ιδιωτικού τοµέα (µιας και για τον δηµόσιο ήδη έχουν δροµολογηθεί αυξήσεις), για τους οποίους οι αµοιβές παραµένουν παγωµένες στο επίπεδο της οικονοµικής κρίσης. Οπου, δε, έχουν γίνει αυξήσεις, αυτές έχουν απορροφηθεί πλήρως από την εκτόξευση του κόστους διαβίωσης την τελευταία διετία.
*Δημοσιεύθηκε στο «MoneyPro» της εφημερίδας «Παραπολιτικά» στις 18/11
