Eξι προγράμματα στεγαστικής πολιτικής υλοποιεί η κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας ότι η εύρεση στέγης είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι πολίτες, ιδίως δε τα νέα ζευγάρια. Τα ενοίκιατα τελευταία χρόνια διαρκώς αυξάνονται και σε πολλές περιοχές της Αττικής πλέον ξεπερνάνε τα δέκα ευρώ το τετραγωνικό, ενώ για την αγορά σπιτιού πρέπει να συνυπολογιστεί το αυξημένο επιτόκιο στα στεγαστικά δάνεια που χορηγούν οι τράπεζες. «Το ζήτημα της στέγης, το ζήτημα των ενοικίων είναι μεγάλο θέμα», επεσήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε πρόσφατη συνέντευξη που παραχώρησε. «Είναι μεγάλο πρόβλημα και γι’ αυτό και οι παρεμβάσεις που κάνουμε για τη στέγη, από το πρόγραμμα “Σπίτι μου”, τους περιορισμούς που θα βάλουμε στο Airbnb, τη δυνατότητα που δίνουμε σε νέα ζευγάρια να ανακαινίσουν σπίτια, έτσι ώστε να μπορούν σπίτια τα οποία είναι κλειστά να μπουν στην αγορά», πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.
Συνολικά, η κυβέρνηση προγραμματίζει να διαθέσει περίπου 1,5 δισ. ευρώ μέσω μιας σειράς προγραμμάτων για τη στεγαστική πολιτική, που σε μεγάλο βαθμό υλοποιείται μέσω του νεοσύστατου υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, όπου προΐσταται η Σοφία Ζαχαράκη.
«Σπίτι μου»: Στα 750 εκατ. ευρώ διπλασιάστηκε ο προϋπολογισμός της συμμετοχής της ΔΥΠΑ
Το πρόγραμμα «Σπίτι μου» υποστηρίζει τα αιτήματα στεγαστικών δανείων νέων ανθρώπων και νέων ζευγαριών 25-39 ετών. Ο προϋπολογισμός της συμμετοχής της ΔΥΠΑδιπλασιάστηκε στα 750 εκατ. ευρώ και ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος στο 1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, από την έναρξη του προγράμματος μέχρι σήμερα έχουν γίνει περίπου 40.000 αιτήσεις και έχουν εγκριθεί οι 9.600, ύψους 1 δισ. ευρώ. Εχουν συμβασιοποιηθεί οι 2.100 αιτήσεις, ύψους 205,2 εκατ. ευρώ, και έχουν εκταμιευθεί 1.422 δάνεια, ύψους 139,4 εκατ. ευρώ.
Το δεύτερο πρόγραμμα που τρέχει ονομάζεται «Κάλυψη», με το οποίο νέοι άνθρωποι, κάτοχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, έχουν τη δυνατότητα να νοικιάσουν το δικό τους σπίτι. Η επιλογή των ωφελουμένων γίνεται με αντικειμενικά κριτήρια και με προτεραιότητα στις μονογονεϊκές οικογένειες, στους τρίτεκνους και στους πολύτεκνους. Το πρόγραμμα καλύπτει το κόστος μίσθωσης της κατοικίας για διάστημα τριών ετών και τυχόν δαπάνες επισκευών όπου απαιτείται. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 21,5 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν υπογραφεί οι προγραμματικές συμβάσεις και με τους 44 δήμους που συμμετέχουν από όλη τη χώρα. Αυτή την περίοδο γίνεται επεξεργασία από τους επιμέρους δήμους των αιτήσεων των πολιτών, ώστε να «ταιριάξουν» τα διαθέσιμα ακίνητα που ανταποκρίνονται σε κάθε αίτηση. Μέχρι στιγμής, έχουν υπαχθεί στο πρόγραμμα 383 ακίνητα ιδιοκτητών και υπάρχουν ήδη 90 στεγασμένα νοικοκυριά.
Στέγαση και εργασία για τους αστέγους
Επίσης σε εξέλιξη είναι το πρόγραμμα «Στέγαση και εργασία για τους αστέγους», που απευθύνεται σε άτομα που βρίσκονται σε καθεστώς αστεγίας ή επισφαλούς κοινωνικής στέγης. Παρέχει επιδότηση ενοικίου στους ωφελουμένους για δύο χρόνια, κάλυψη βασικών δαπανών για οικοσκευές, πληρωμή λογαριασμών ΔΕΚΟ και επιδότηση του μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών για έναν χρόνο για εξεύρεση εργασίας σε ιδιωτικές επιχειρήσεις ή για τη δημιουργία επιχείρησης. Αυτή τη στιγμή το σύνολο των ωφελουμένων που είναι ενταγμένοι στο πρόγραμμα είναι 804 και έχουν στεγαστεί οι 704 (ποσοστό 87,5%). Το εν λόγω πρόγραμμα θα συνεχιστεί, και μάλιστα έχουν δρομολογηθεί οι διαδικασίες για να αποκτήσει χαρακτήρα μόνιμης πολιτικής, ανανεώνοντάς το και την επόμενη διετία και αυξάνοντας τον προϋπολογισμό του στα 15 εκατ. ευρώ.
Σε εξέλιξη είναι το πρόγραμμα «Στέγαση και εργασία για τους αστέγους», το οποίο απευθύνεται σε άτομα που βρίσκονται σε καθεστώς αστεγίας ή επισφαλούς κοινωνικής στέγης. Παρέχει επιδότηση ενοικίου στους ωφελουμένους για δύο χρόνια, κάλυψη βασικών δαπανών για οικοσκευές και επιδότηση του μισθού
Κοινωνική στέγαση για τους ευάλωτους
Πέρα από τα τρία προγράμματα που υλοποιούνται, τρία ακόμα είναι στα σκαριά και σύντομα αναμένεται να παρουσιαστούν. Το πρώτο ονομάζεται «Κοινωνική στέγαση για τις πλέον ευάλωτες ομάδες», με προϋπολογισμό 1.642.628 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στοχεύει στην πρόληψη και αντιμετώπιση του στεγαστικού αποκλεισμού ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού που απειλούνται από ή βιώνουν έλλειψη στέγης και τη δημιουργία δικτύων μεταξύ ιδιοκτητών κατοικιών και τοπικών κοινωνικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο αυτό, το έργο περιλαμβάνει την ανακαίνιση και ένταξη μέρους του αδρανούς ιδιωτικού στεγαστικού αποθέματος σε ένα σχήμα οικονομικά προσιτής ενοικιαζόμενης κατοικίας. Θα λάβει χώρα σε Αθήνα (ανακαίνιση 70 διαμερισμάτων) και Θεσσαλονίκη (30 διαμερίσματα), ενώ στόχος είναι στο τρίτο τρίμηνο του 2024 να δημοσιευτεί η πρόσκληση στους ωφελουμένους και στα μέσα του 2025 να έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες ένταξής τους στα διαμερίσματα.
50 εκατ. ευρώ για ανακαινίσεις αχρησιμοποίητων κατοικιών
Αμεσα αναμένεται να ξεκινήσει η υλοποίηση του καινοτόμου προγράμματος «Ανακαινίζω-Νοικιάζω». Το κράτος θα διαθέσει 50 εκατ. ευρώ για ανακαινίσεις αχρησιμοποίητων κατοικιών, δηλαδή κατοικίες που δηλώνονται ως «κενές» στο Ε2 τα τελευταία τρία χρόνια. Οι ανακαινίσεις αφορούν λειτουργικές εργασίες και με συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως οι αιτούντες να διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό που υπερβαίνει το 50%, το ακίνητο να έχει έκταση έως 100 τ.μ. και να βρίσκεται σε οικιστική περιοχή και οι αιτούντες να έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό, που δεν υπερβαίνει τις 40.000 ευρώ και να διαθέτουν ακίνητη περιουσία της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των 300.000 ευρώ. Η επιδότηση θα ανέρχεται στο 40% των πραγματοποιηθεισών δαπανών και θα χορηγείται υπό την προϋπόθεση τα σχετικά τιμολόγια να εξοφλούνται ηλεκτρονικά και μετά την ανακαίνιση οι ιδιοκτήτες να προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου με διάρκεια τριών τουλάχιστον ετών.
Τέλος, το πρόγραμμα «Κοινωνική Αντιπαροχή» στοχεύει να αξιοποιηθεί η δημόσια ακίνητη περιουσία για δημιουργία κατοικιών, ώστε να αποδοθούν στους πολίτες εκατοντάδες διαμερίσματα. Θα γίνει με σύμπραξη φορέων του Δημοσίου με ιδιώτες αναδόχους, κατά την οποία ο ανάδοχος ανεγείρει με δικές του δαπάνες κτίριο επί αδόμητου ακινήτου του δημόσιου φορέα και σε αντάλλαγμα παίρνει την εκμετάλλευση, για ορισμένο χρονικό διάστημα, του ακινήτου, με την παράλληλη υποχρέωσή του να εκμισθώνει μέρος αυτού σε δικαιούχους έναντι προκαθορισμένου μισθώματος.
*Δημοσιεύθηκε στο ένθετο «MoneyPro» της εφημερίδας «Παραπολιτικά»
