Το τριπλό ''φίλτρο'' της ΑΑΔΕ για το μαύρο xρήμα: Έλεγχος σε αγορές ακινήτων με μετρητά, γονικές παροχές και υποθέσεις υπό παραγραφή
2.500 «παλαιές» υποθέσεις μεταβίβασης ακινήτων στο μικροσκόπιο
Κύμα ελέγχων σε αγοραπωλησίες ακινήτων με ρευστό, αφορολόγητες γονικές παροχές και παλαιές υποθέσεις που παραγράφονται στο τέλος του έτους εξαπολύει η ΑΑΔΕ για τον εντοπισμό μαύρου χρήματος.
Στο πλαίσιο αυτό θα ελεγχθούν δηλώσεις διαδοχικών δωρεών, όπως η περίπτωση που το παιδί έχει δωρίσει χρήματα στον πατέρα ή στη μητέρα του και ο γονέας στη συνέχεια με γονική παροχή έδωσε τα χρήματα στο άλλο του παιδί. Με ενδιάμεσο, δηλαδή, τον γονέα τα χρήματα πέρασαν από τον έναν αδερφό στον άλλο. Για αυτή την «τριγωνική» συναλλαγή δεν πληρώθηκε ούτε ένα ευρώ φόρος, καθώς η δωρεά χρημάτων έως 800.000 ευρώ από το παιδί στον γονιό είναι αφορολόγητη όπως επίσης και η γονική παροχή που έγινε στη συνέχεια από τον γονιό στο παιδί. Ωστόσο, η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει ότι στις δωρεές χρημάτων μεταξύ αδερφών δεν ισχύει το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ και επιβάλλεται φόρος 20% από το πρώτο ευρώ. Οι εφοριακοί θα ερευνήσουν υποθέσεις διαδοχικών δωρεών προκειμένου με στοιχεία να εντοπίσουν περιπτώσεις που ο τελικά ωφελούμενος από τις διαδοχικές δωρεές είναι πρόσωπο που δεν ανήκει στην Α’ κατηγορία δικαιούχων (π.χ. αδερφός).
2. Αγορές ακινήτων με μετρητά: Οι έλεγχοι επικεντρώνονται σε πάνω από 40.000 υποθέσεις μεταβίβασης κατοικιών, οικοπέδων και επαγγελματικών ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν μετά τον Μάρτιο του 2021 και η εξόφληση του τιμήματος έγινε εξολοκλήρου με «ρευστό». Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται οι αγοραπωλησίες ακινήτων μεγάλης αξίας, με τους ελεγκτές να «ξεσκονίζουν» τις φορολογικές δηλώσεις των φορολογουμένων καταγράφοντας τα συνολικά εισοδήματα που εμφάνισαν στην εφορία από μισθούς, επιχειρηματική δραστηριότητα, ενοίκια, πωλήσεις ακινήτων και περιουσιακών στοιχείων, γονικές παροχές και δωρεές χρημάτων. Δειγματοληπτικοί έλεγχοι «Πόθεν έσχες» θα γίνουν και στις αγοραπωλησίες που πραγματοποιήθηκαν εν μέρει με μετρητά. Εφόσον από τους ελέγχους προκύψει ότι το τίμημα για την αγορά ακινήτου δεν δικαιολογείται από τα δηλωθέντα εισοδήματα, οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι θα κληθούν να δώσουν εξηγήσεις. Όσοι δεν μπορέσουν να δικαιολογήσουν τα χρήματα θα υποχρεωθούν να πληρώσουν έξτρα φόρο με συντελεστή 33% επί του «ακάλυπτου» ποσού, καθώς θεωρείται αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας.
Επιπρόσθετα οι υποθέσεις αυτές θα αποσταλούν για περαιτέρω έλεγχο στην Αρχή Ξεπλύματος Μαύρου Χρήματος. Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ δείχνουν ότι από την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας myPROPERTY, τον Μάρτιο του 2021, μία στις τέσσερις μεταβιβάσεις ακινήτων έγιναν αποκλειστικά ή εν μέρει με μετρητά. Σημειώνεται ότι για τον περιορισμό των συναλλαγών «κάτω από το τραπέζι» στις μεταβιβάσεις ακινήτων με τον νέο φορολογικό νόμο καταργούνται τα μετρητά και οι αγοραπωλησίες θα γίνονται πλέον αποκλειστικά με ηλεκτρονικό χρήμα.
3. Παλαιές υποθέσεις μεταβίβασης ακινήτων: Ο ελεγκτικός μηχανισμός «τρέχει» ελέγχους σε 2.500 παλιές υποθέσεις μεταβιβάσεων ακινήτων, κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών, καθώς και σε συμβολαιογράφους και υποθηκοφύλακες. Το βάρος πέφτει στις υποθέσεις του έτους 2017, για τις οποίες στις 31 Δεκεμβρίου 2023 λήγει η προθεσμία της Φορολογικής Διοίκησης να εκδώσει πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου και -μεταξύ άλλων- αφορούν:
■ Ακίνητα εκτός του συστήματος των αντικειμενικών αξιών.
■ Υποθέσεις μη αποδοχής από τον φορολογούμενο της προεκτίμησης προσωρινής αξίας από την εφορία.
■ Διαφορές δηλωθείσας αξίας και προεκτίμησης που υπερβαίνουν το 30% ή η αξία της προεκτίμησης είναι πάνω από 100.000 ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό ελέγχονται οι προϋποθέσεις απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης, το εμβαδόν των ακινήτων, η αναγραφόμενη στο συμβόλαιο τιμή του ακινήτου και εάν το τέκνο δικαιούται απαλλαγή από τον φόρο γονικής παροχής λόγω πρώτης κατοικίας.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή»
Αγοραπωλησίες ακινήτων: Μπαράζ ελέγχων από την ΑΑΔΕ - Το σχέδιο δράσης
1. Αφορολόγητες γονικές παροχές και δωρεές: Στο ραντάρ του φοροελεγκτικού μηχανισμού μπαίνουν υποθέσεις χρηματικών γονικών παροχών και δωρεών με στόχο τον εντοπισμό εικονικών δωρεών, δωρεών σε πρόσωπα που δεν δικαιούνται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ, και στις περιπτώσεις που διαπιστωθεί ότι έχει καταστρατηγηθεί το φορολογικό καθεστώς οι φορολογούμενοι που έχουν λάβει χρήματα με δωρεά θα βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβολή φόρου έως 40% από το πρώτο ευρώ.Στο πλαίσιο αυτό θα ελεγχθούν δηλώσεις διαδοχικών δωρεών, όπως η περίπτωση που το παιδί έχει δωρίσει χρήματα στον πατέρα ή στη μητέρα του και ο γονέας στη συνέχεια με γονική παροχή έδωσε τα χρήματα στο άλλο του παιδί. Με ενδιάμεσο, δηλαδή, τον γονέα τα χρήματα πέρασαν από τον έναν αδερφό στον άλλο. Για αυτή την «τριγωνική» συναλλαγή δεν πληρώθηκε ούτε ένα ευρώ φόρος, καθώς η δωρεά χρημάτων έως 800.000 ευρώ από το παιδί στον γονιό είναι αφορολόγητη όπως επίσης και η γονική παροχή που έγινε στη συνέχεια από τον γονιό στο παιδί. Ωστόσο, η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει ότι στις δωρεές χρημάτων μεταξύ αδερφών δεν ισχύει το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ και επιβάλλεται φόρος 20% από το πρώτο ευρώ. Οι εφοριακοί θα ερευνήσουν υποθέσεις διαδοχικών δωρεών προκειμένου με στοιχεία να εντοπίσουν περιπτώσεις που ο τελικά ωφελούμενος από τις διαδοχικές δωρεές είναι πρόσωπο που δεν ανήκει στην Α’ κατηγορία δικαιούχων (π.χ. αδερφός).
2. Αγορές ακινήτων με μετρητά: Οι έλεγχοι επικεντρώνονται σε πάνω από 40.000 υποθέσεις μεταβίβασης κατοικιών, οικοπέδων και επαγγελματικών ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν μετά τον Μάρτιο του 2021 και η εξόφληση του τιμήματος έγινε εξολοκλήρου με «ρευστό». Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται οι αγοραπωλησίες ακινήτων μεγάλης αξίας, με τους ελεγκτές να «ξεσκονίζουν» τις φορολογικές δηλώσεις των φορολογουμένων καταγράφοντας τα συνολικά εισοδήματα που εμφάνισαν στην εφορία από μισθούς, επιχειρηματική δραστηριότητα, ενοίκια, πωλήσεις ακινήτων και περιουσιακών στοιχείων, γονικές παροχές και δωρεές χρημάτων. Δειγματοληπτικοί έλεγχοι «Πόθεν έσχες» θα γίνουν και στις αγοραπωλησίες που πραγματοποιήθηκαν εν μέρει με μετρητά. Εφόσον από τους ελέγχους προκύψει ότι το τίμημα για την αγορά ακινήτου δεν δικαιολογείται από τα δηλωθέντα εισοδήματα, οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι θα κληθούν να δώσουν εξηγήσεις. Όσοι δεν μπορέσουν να δικαιολογήσουν τα χρήματα θα υποχρεωθούν να πληρώσουν έξτρα φόρο με συντελεστή 33% επί του «ακάλυπτου» ποσού, καθώς θεωρείται αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας.
Επιπρόσθετα οι υποθέσεις αυτές θα αποσταλούν για περαιτέρω έλεγχο στην Αρχή Ξεπλύματος Μαύρου Χρήματος. Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ δείχνουν ότι από την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας myPROPERTY, τον Μάρτιο του 2021, μία στις τέσσερις μεταβιβάσεις ακινήτων έγιναν αποκλειστικά ή εν μέρει με μετρητά. Σημειώνεται ότι για τον περιορισμό των συναλλαγών «κάτω από το τραπέζι» στις μεταβιβάσεις ακινήτων με τον νέο φορολογικό νόμο καταργούνται τα μετρητά και οι αγοραπωλησίες θα γίνονται πλέον αποκλειστικά με ηλεκτρονικό χρήμα.
3. Παλαιές υποθέσεις μεταβίβασης ακινήτων: Ο ελεγκτικός μηχανισμός «τρέχει» ελέγχους σε 2.500 παλιές υποθέσεις μεταβιβάσεων ακινήτων, κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών, καθώς και σε συμβολαιογράφους και υποθηκοφύλακες. Το βάρος πέφτει στις υποθέσεις του έτους 2017, για τις οποίες στις 31 Δεκεμβρίου 2023 λήγει η προθεσμία της Φορολογικής Διοίκησης να εκδώσει πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου και -μεταξύ άλλων- αφορούν:
■ Ακίνητα εκτός του συστήματος των αντικειμενικών αξιών.
■ Υποθέσεις μη αποδοχής από τον φορολογούμενο της προεκτίμησης προσωρινής αξίας από την εφορία.
■ Διαφορές δηλωθείσας αξίας και προεκτίμησης που υπερβαίνουν το 30% ή η αξία της προεκτίμησης είναι πάνω από 100.000 ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό ελέγχονται οι προϋποθέσεις απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης, το εμβαδόν των ακινήτων, η αναγραφόμενη στο συμβόλαιο τιμή του ακινήτου και εάν το τέκνο δικαιούται απαλλαγή από τον φόρο γονικής παροχής λόγω πρώτης κατοικίας.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή»
