Ο εφιάλτης της ακρίβειας φαίνεται ότι θα µας ακολουθήσει και το 2024, αν και οι προβλέψεις κάνουν λόγο για λιγότερες και χαµηλότερης έντασης ανατιµήσεις. Το σουπερµάρκετ και τη νέα χρονιά θα αποτελεί πονοκέφαλο για τα περισσότερα νοικοκυριά, καθώς εκτιµάται ότι δεν θα δούµε αποκλιµάκωση τιµών στα επίπεδα που ήταν πριν από την ενεργειακή κρίση.

Το 2023, δυστυχώς, δεν µας «αφήνει» και µε τους καλύτερους οιωνούς, αφού ο πληθωρισµός των τροφίµων εξακολουθεί να κινείται σε υψηλά επίπεδα. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για τον Νοέµβριο, οι ανατιµήσεις έφτασαν στο 9%. Σε ετήσια σύγκριση, δε, καταγράφηκαν ανατιµήσεις σε: έλαια και λίπη (+31,4%), µεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυµούς φρούτων (13,3%), φρούταγενικά (12%), λαχανικά-γενικά (10,8%), ψάρια-γενικά (9,5%), κρέατα-γενικά (8,1%), λοιπά τρόφιµα (7,7%), ζάχαρησοκολάτες-γλυκά-παγωτά (7,6%), καφέκακάο-τσάι (6,8%), αλκοολούχα ποτά-µη σερβιριζόµενα (5,9%), γαλακτοκοµικά και αβγά (4,8%), ψωµί και δηµητριακά (3,3%). «Οι κατηγορίες που αντιµετωπίζουµε κατά βάση πρόβληµα στην Ελλάδα µε ανατιµήσεις είναι κυρίως το ελαιόλαδο, το οποίο είναι πρωταγωνιστής των εξελίξεων», λέει στην «Απογευµατινή» της Κυριακής ο γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεµπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), Λευτέρης Κιοσές. «Μετά είναι τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, κυρίως τα λαχανικά αυτήν την περίοδο» προσθέτει. Ο κ. Κιοσές αναφέρει δε ότι οι υπόλοιπες κατηγορίες προϊόντων παρουσιάζουν µια εικόνα βελτίωσης, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «οι όποιες ανατιµήσεις είναι αρκετά µικρές, σε χαµηλά µονοψήφια ποσοστά».

Τι δείχνουν τα στοιχεία


Οπως όλα δείχνουν, οι καταναλωτές θα παραµείνουν στον άξονα της ακριβής «κανονικότητας» και τη νέα χρονιά. Σύµφωνα µε τα στοιχεία που παρουσίασε η εταιρεία µετρήσεων Circana στο 14ο συνέδριο του ΙΕΛΚΑ, η µέση ανατίµηση το 2024 στο εγχώριο καλάθι θα κυµανθεί στα επίπεδα του 4,5%, η οποία καθορίζεται κυρίως από την κατηγορία «τρόφιµο» -που αποτελεί το 75% του συνολικού τζίρου- όπου η µέση ανατίµηση αναµένεται να διαµορφωθεί στο 4,6%. Ακόµα πιο υψηλή -σύµφωνα µε τα στοιχεία της Circana- είναι η µέση ανατίµηση στη κατηγορία των οικιακών καθαριστικών στο 5,7%, ενώ τα είδη προσωπικής υγιεινής και οµορφιάς εκτιµάται ότι θα ανατιµηθούν κατά 4%. «Θα είναι πληθωριστική και η επόµενη χρονιά, αλλά όχι µε αυτή τη δύναµη», ανέφερε χαρακτηριστικά στο συνέδριο του ΙΕΛΚΑ η διευθύντρια πωλήσεων της Circana, ∆έσποινα Κατσίπη. Σηµείωσε ωστόσο ότι, παρά τις ανατιµήσεις, αναµένεται και οριακή αύξηση του όγκου πωλήσεων στα τρόφιµα, καθώς λόγω των πληθωριστικών πιέσεων, οι περισσότεροι από τους καταναλωτέςκαταναλωτές «θα µείνουν σπίτι, θα µαγειρέψουν σπίτι, θα καταναλώσουν στο σπίτι», µειώνοντας τις εξόδους τους στα καταστήµατα εστίασης.

Αισχροκέρδεια

Πάντως, το 92% των καταναλωτών, µε βάση την έρευνα που παρουσιάστηκε στο 14ο Συνέδριο του ΙΕΛΚΑ από τον κ. Λευτέρη Κιοσέ, εκτιµά ότι η ακρίβεια οφείλεται στην κερδοσκοπία, όταν το αντίστοιχο ποσοστό πέρυσι κυµάνθηκε στο 78%. Στην ερώτηση ποιες από τις κατηγορίες αγαθών είναι πιο επιβαρυντικές για την τσέπη, το 58% των συµµετεχόντων στην έρευνα απάντησε τα προϊόντα τροφίµων, ακολούθησε το κόστος ενέργειας µε ποσοστό 30% και το κόστος καυσίµων-µεταφορών µε 10%. Αξιολογώντας τα µέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση για την αντιµετώπιση της ακρίβειας, οι καταναλωτές σε ποσοστό 81% ζητούν τη µείωση του ΦΠΑ σε βασικά τρόφιµα και µόλις το 10% τάσσεται υπέρ του µέτρου της µόνιµης µείωσης τιµής στο ράφι κατά τουλάχιστον 5%.

Κάθε πέρσι και καλύτερα Νέες αυξήσεις το 2024 εκτιµά ότι θα δούµε και ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝ.ΚΑ.), Γιώργος Λεχουρίτης. Εκτός από τα προϊόντα που έχουν το ταµπελάκι της µόνιµης µείωσης του 5%, όπως εκτιµά ο πρόεδρος του ΙΝ.ΚΑ., στα υπόλοιπα θα υπάρχει αύξηση. «∆εν υπάρχει περίπτωση να έχουµε µείωση» λέει χαρακτηριστικά στην «Απογευµατινή» της Κυριακής. Ο πρόεδρος του ΙΝ.ΚΑ. σηµειώνει επίσης ότι «η ακρίβεια είναι κάτι το οποίο οφείλεται και στο ενεργειακό και στο λειτουργικό κόστος. Θα αυξηθούν από 1ης.1.2024 υποτίθεται οι µισθοί. Θα αυξηθεί και ο βασικός. Θα αυξηθούν ενδεχοµένως οι τιµές στο ενεργειακό, στο ρεύµα δηλαδή. Θα αυξηθεί η τιµή και στο πετρέλαιο. Ολα αυτά δηµιουργούν περαιτέρω προβλήµατα στην τιµή του προϊόντος, γιατί εκείνος που τελικά πληρώνει είναι ο καταναλωτής» προσθέτει. «Αρα το 2024 θα είναι ακόµα πιο ακριβό από ό,τι ήταν το 2023. Μακάρι να διαψευστούµε, όµως τα γεγονότα δείχνουν κάτι το εντελώς διαφορετικό. Οτι κάθε πέρσι και καλύτερα, κάθε φέτος και χειρότερα και θα πληρώνουµε την ακρίβεια εµείς, οι καταναλωτές» καταλήγει ο κ. Λεχουρίτης.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής