Προσδοκίες για θετικό αντίκτυπο στους καταναλωτές καλλιεργούν τα νέα µέτρα της κυβέρνησης για την αντιµετώπιση της ακρίβειας, τα οποία επιχειρούν να βάλουν «φρένο» στις ανατιµήσεις και να ενισχύσουν τη διαφάνεια στις τιµές προς όφελος του υγιούς ανταγωνισµού.

Τα µέτρα στοχεύουν κατά κύριο λόγο στο δίκτυο των προµηθευτών και επηρεάζουν τις αλυσίδες σουπερµάρκετ, κυρίως στο σκέλος που αφορά την εφαρµογή τους. Οι τελευταίες ανακοινώσεις δείχνουν ότι κυβέρνηση και υπουργείο Ανάπτυξης στρέφονται κατά των προµηθευτών/εισαγωγέων και παραγωγών προϊόντων ευρείας κατανάλωσης µε στόχο τη µείωση των τιµών στα ράφια των καταστηµάτων λιανικής και των σουπερµάρκετ. Πλέον στόχος δεν είναι η ανάσχεση του πληθωρισµού, όπως συνέβαινε µέχρι τώρα, αλλά η υποχώρηση της ακρίβειας από τα σηµερινά επίπεδα. Αν και έγιναν βεβιασµένα και κάτω από την πίεση των ΜΜΕ για τις τιµές του βρεφικού γάλακτος, οι ανακοινώσεις δείχνουν τις προθέσεις της κυβέρνησης. Την πρόθεση αυτή ξεκαθάρισε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος προειδοποίησε για δεύτερη φορά τις πολυεθνικές εταιρείες παραγωγής και εισαγωγής στην Ελλάδα ευρείας κατανάλωσης προϊόντων ότι η χώρα δεν είναι «µπανανία».

Ξεκάθαρες προθέσεις


Επίσης τα µέτρα που ανακοινώθηκαν την περασµένη εβδοµάδα από τον υπουργό Ανάπτυξης Κώστα Σκρέκα (φωτ.), όπως ανέφερε ο ίδιος, δεν είχαν κοινοποιηθεί στους παράγοντες της αγοράς και ότι πρόθεση είναι αυτό να συµβεί στις επόµενες εβδοµάδες. Με άλλα λόγια ήταν µονοµερή από την πλευρά της κυβέρνησης, δείχνοντας έτσι τις προθέσεις της. Τα µέτρα που χρειάζονται νοµοθετικές ρυθµίσεις είναι µόνιµου χαρακτήρα, εκτός από το πλαφόν περιθωρίου κέρδους που θα τεθεί στο βρεφικό γάλα και το οποίο θα έχει προσωρινό χαρακτήρα. Τα τέσσερα µέτρα που ανακοινώθηκαν από την κυβέρνηση είναι τα εξής:

1. Μείωση εκπτώσεων-προσφορών των προµηθευτών προς τα σουπερµάρκετ


Στόχος, ο περιορισµός των προσφορών των προµηθευτών στα σουπερµάρκετ κατά 30%, µε αντίστοιχη µείωση των τιµών των προϊόντων αυτών στα ράφια. Το µέτρο αυτό θα εφαρµοστεί στις κατηγορίες που σύµφωνα µε την Επιτροπή Ανταγωνισµού παρατηρήθηκαν αποκλίσεις. Τα προϊόντα αυτά είναι:

- απορρυπαντικά,
- καθαριστικά σπιτιού,
- οδοντόκρεµες,
- αφρόλουτρα/σαµπουάν και
- βρεφικές πάνες.

Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση επιχειρεί να «ψαλιδίσει» τον πληθωρισµό που διαµορφώνουν οι υψηλές ονοµαστικές τιµές, παρόλο που ένας µεγάλος όγκος προϊόντων πωλούνται µε µεγάλη έκπτωση, π.χ. 40% ή 50%. Ο πληθωρισµός ωστόσο υπολογίζεται επί των ονοµαστικών τιµών και όχι επί των τιµών των προσφορών.

2. Αποτροπή αδικαιολόγητων ανατιµήσεων


Απαγορεύεται στους προµηθευτές, που αυξάνουν τις τιµές των προϊόντων, να υλοποιούν προωθητικές ενέργειες στα προϊόντα που έχουν ανατιµήσει το τελευταίο τρίµηνο. Αφορά όλα τα προϊόντα που πωλούνται στα σουπερµάρκετ, ενώ για τους προµηθευτές που διατηρούν σταθερές ή µειώνουν τις τιµές επιτρέπονται κανονικά οι προωθητικές ενέργειες. Με τον τρόπο αυτό η κυβέρνηση θέλει να ενθαρρύνει τον ανταγωνισµό, αποθαρρύνοντας τους προµηθευτές να ανεβάζουν τις τιµές, φοβούµενοι µήπως ο ανταγωνιστής τους δεν θα πράξει το ίδιο και κατά συνέπεια ο τελευταίος, που δεν έχει αυξήσει τις τιµές για τρεις µήνες, µπορεί να διαθέσει τα προϊόντα του µε προσφορά, κερδίζοντας µεγάλο µερίδιο αγοράς.

3. «Καθαρές» τιµές από το χωράφι στο ράφι


Οι προµηθευτές/παραγωγοί οπωροκηπευτικών και κρεάτων πωλούν τα προϊόντα στο λιανεµπόριο σε «καθαρές» τιµές (netpricing) και απαγορεύονται οι επιστροφές (πιστωτικά τιµολόγια). Επιτρέπεται µόνο πιστωτικό τιµολόγιο ύψους έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή φύρας. Το µέτρο αφορά νωπά φρούτα, λαχανικά, κρέατα και ψάρια. Το µέτρο αφορά τόσο καταστήµατα λιανικής (µανάβικα, κρεοπωλεία κ.λπ.) όσο και σουπερµάρκετ.

4. Πλαφόν στο µικτό περιθώριο κέρδους για το βρεφικό γάλα


Στις τιµές πώλησης του βρεφικού γάλακτος ορίζεται πλαφόν στο περιθώριο µικτού κέρδους των εταιρειών που εισάγουν, παράγουν και διακινούν το βρεφικό γάλα στην Ελλάδα. Το πλαφόν ορίζεται ως το άθροισµα του λειτουργικού κόστους της εταιρείας για τη συγκεκριµένη κατηγορία προϊόντων (µε βάση την τελευταία κλεισµένη οικονοµική χρήση) πλέον ενός εµπορικού κέρδους 7%. Το µέτρο αυτό, σε αντίθεση µε όσα προαναφέρθηκαν, θα έχει προσωρινό χαρακτήρα π.χ. έξι µηνών, το οποίο ωστόσο θα µπορεί να ανανεώνεται όποτε παραστεί ανάγκη. Αυτό άλλωστε συµβαίνει 2,5 χρόνια τώρα µε το πλαφόν περιθωρίου κέρδους στα προϊόντα ζωτικής σηµασίας για την επιβίωση του νοικοκυριού.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής