Επενδύσεις 5,5 δισ. ευρώ σε ακίνητα το 2023
Τι "τράβηξε" το ενδιαφέρον
Εξοχικές κατοικίες, γραφεία, εμπορικά κέντρα και logistics ήρθαν πρώτα στις προτιμήσεις ακινήτων από τους ξένους και τους εγχώριους θεσμικούς επενδυτές
Τουλάχιστον 5,5 δισ. ευρώ εκτιμάται ότι τοποθετήθηκαν στην αγορά ακινήτων το 2023, μέσω ξένων άμεσων επενδύσεων, κυρίως σε κατοικίες, αλλά και επενδύσεων που έγιναν από θεσμικούς επενδυτές σε επαγγελματικά ακίνητα, όπως κτίρια γραφείων, εμπορικά κέντρα και logistics. Επίσης, περίπου 1,5-2 δισ. ευρώ υπολογίζεται ότι ήταν το ύψος των αγοραπωλησιών κατοικιών που πραγματοποιήθηκαν με τη λήψη στεγαστικού δανείου. Ασφαλώς, στα παραπάνω μεγέθη θα πρέπει να προστεθούν και οι αγορές ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν αποκλειστικά με τη χρήση μετρητών, χωρίς δηλαδή τη μεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος, κάτι που είναι δύσκολο να υπολογιστεί ελλείψει αξιόπιστων δεδομένων.
Ξεκινώντας από τις ξένες επενδύσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, ήδη κατά το εννεάμηνο του 2023 οι εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό, με στόχο την απόκτηση ακινήτων, ανήλθαν σε 1,64 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ποσό που συνιστά αύξηση κατά 29% σε ετήσια βάση, καθώς το εννεάμηνο του 2022 το αντίστοιχο μέγεθος είχε διαμορφωθεί σε 1,27 δισ. ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά το τρίτο τρίμηνο οι άμεσες επενδύσεις διαμορφώθηκαν σε 540,8 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 10,7%.
Κυρίαρχος παράγοντας για την αύξηση αυτή το 2023 ήταν οι αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στο πρόγραμμα «Χρυσή Βίζα» και ανακοινώθηκαν προς το τέλος του 2022, έχοντας ως αποτέλεσμα να πυροδοτήσουν ένα κύμα αγορών κατοικιών από επενδυτές που ήθελαν να προλάβουν να εξασφαλίσουν άδεια με ευνοϊκότερους όρους συγκριτικά με αυτούς που ίσχυσαν από την 1η Αυγούστου του 2023 και μετά. Συγκεκριμένα, μετά την ημερομηνία αυτή διπλασιάστηκε από 250.000 σε 500.000 ευρώ το ελάχιστο ύψος της επένδυσης που απαιτείται για την εξασφάλιση άδειας παραμονής σε επιλεγμένες περιοχές, που είχαν μεγάλη ζήτηση από τους ξένους αγοραστές, όπως το κέντρο της Αθήνας, τα βόρεια και τα νότια προάστια, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, όπως επίσης η Μύκονος και η Σαντορίνη.
Μάλιστα, ο νόμος έδινε το περιθώριο στους ενδιαφερομένους να «κλειδώσουν» την εξασφάλιση της άδειας με το πρότερο καθεστώς, αρκεί να είχαν υπογράψει προσύμφωνο για την απόκτηση ακινήτου πριν από την 1η Αυγούστου. Άλλη μία προϋπόθεση ήταν να έχουν ολοκληρωθεί τα τελικά συμβόλαια πριν από την εκπνοή του 2023. Αυτό σημαίνει ότι κατά τους τελευταίους μήνες του έτους κορυφώθηκε ο όγκος των συμβολαίων αγοραπωλησίας ακινήτων από ξένους. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο πολλοί εκτιμούν ότι το τέταρτο τρίμηνο του 2023 είναι πιθανό να ξεπεράσει κάθε προηγούμενο σε ό,τι αφορά τις ξένες επενδύσεις. Υπενθυμίζεται ότι κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022 το ύψος των αγοραπωλησιών από ξένους επενδυτές είχε ανέλθει σε σχεδόν 700 εκατ. ευρώ, αποτελώντας -με διαφορά μάλιστα- το καλύτερο τρίμηνο του έτους.
Εκτός από το πρόγραμμα «Χρυσή Βίζα», σημαντικό ρόλο στην αύξηση των επενδύσεων από το εξωτερικό στην αγορά ακινήτων το 2023 διαδραμάτισαν και οι πωλήσεις εξοχικών κατοικιών. Σύμφωνα με την εταιρεία Elxis, η οποία ειδικεύεται στη συγκεκριμένη αγορά, η αύξηση των επιτοκίων έχει καταστήσει την απόκτηση κατοικίας ιδιαίτερα δύσκολη στις χώρες προέλευσης των ξένων αγοραστών. Έτσι, έχουν αυξηθεί εκείνοι οι οποίοι προτιμούν να αξιοποιήσουν διαφορετικά τις αποταμιεύσεις τους (που πλέον δεν επαρκούν για την αγορά κατοικίας στη γενέτειρά τους), στρεφόμενοι στην επένδυση αγοράς εξοχικής κατοικίας στην Ελλάδα, με κόστος της τάξης των 250.000-350.000 ευρώ. Εσχάτως, μάλιστα, η Elxis καταγράφει ακόμα μία τάση, καθώς έχει αυξηθεί η ζήτηση για εξοχικά από επενδυτές εκτός Ε.Ε., οι οποίοι, αντί να αναζητούν κατοικίες στα νότια προάστια (με κόστος 500.000 ευρώ), προτιμούν πλέον να εξετάσουν την αγορά μιας νεόδμητης, πολυτελούς εξοχικής κατοικίας με τα μισά χρήματα, εξασφαλίζοντας παράλληλα την άδεια παραμονής μέσω του προγράμματος «Χρυσή Βίζα». Οι εγχώριοι αγοραστές που κατέφυγαν σε τραπεζικό δανεισμό για την απόκτηση κατοικίας το 2023 εκτιμάται ότι προχώρησαν σε αγορές ακινήτων αξίας άνω του 1,5 δισ. ευρώ.
Κατά το πρώτο εξάμηνο υπολογίζεται ότι αποκτήθηκαν ακίνητα ύψους 820 εκατ. ευρώ, καθώς οι χορηγήσεις νέων στεγαστικών δανείων ανήλθαν σε 507 εκατ. ευρώ, ποσό με το οποίο χρηματοδοτήθηκε κατά μέσο όρο το 61,7% της αξίας του εκάστοτε ακινήτου. Σε πάνω από 2 δισ. ευρώ ανήλθαν και οι επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν από θεσμικούς επενδυτές στην αγορά επαγγελματικών ακινήτων. Στην εκτίμηση αυτή προχώρησε η εταιρεία παροχής υπηρεσιών ακινήτων Proprius, η οποία σημείωσε ότι, σε σχέση με το 2022, σημειώθηκε αύξηση του όγκου των συναλλαγών κατά 22%, που αποτελεί μάλιστα νέο ρεκόρ.
Η δημοφιλέστερη κατηγορία ήταν τα κτίρια γραφείων, τομέας όπου επενδύθηκαν συνολικά 780 εκατ. ευρώ, ενώ ακολούθησαν τα ξενοδοχειακά/τουριστικά ακίνητα, τα οποία προσέλκυσαν επενδύσεις 500 εκατ. ευρώ. Επιπλέον 425 εκατ. ευρώ τοποθετήθηκαν στα εμπορικά καταστήματα και ακίνητα και άλλα 300 εκατ. ευρώ σε βιομηχανικά ακίνητα/logistics.
Δημοσιεύτηκε στο MoneyPro των Παραπολιτικών
Ξεκινώντας από τις ξένες επενδύσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, ήδη κατά το εννεάμηνο του 2023 οι εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό, με στόχο την απόκτηση ακινήτων, ανήλθαν σε 1,64 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ποσό που συνιστά αύξηση κατά 29% σε ετήσια βάση, καθώς το εννεάμηνο του 2022 το αντίστοιχο μέγεθος είχε διαμορφωθεί σε 1,27 δισ. ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά το τρίτο τρίμηνο οι άμεσες επενδύσεις διαμορφώθηκαν σε 540,8 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 10,7%.
Κυρίαρχος παράγοντας για την αύξηση αυτή το 2023 ήταν οι αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στο πρόγραμμα «Χρυσή Βίζα» και ανακοινώθηκαν προς το τέλος του 2022, έχοντας ως αποτέλεσμα να πυροδοτήσουν ένα κύμα αγορών κατοικιών από επενδυτές που ήθελαν να προλάβουν να εξασφαλίσουν άδεια με ευνοϊκότερους όρους συγκριτικά με αυτούς που ίσχυσαν από την 1η Αυγούστου του 2023 και μετά. Συγκεκριμένα, μετά την ημερομηνία αυτή διπλασιάστηκε από 250.000 σε 500.000 ευρώ το ελάχιστο ύψος της επένδυσης που απαιτείται για την εξασφάλιση άδειας παραμονής σε επιλεγμένες περιοχές, που είχαν μεγάλη ζήτηση από τους ξένους αγοραστές, όπως το κέντρο της Αθήνας, τα βόρεια και τα νότια προάστια, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, όπως επίσης η Μύκονος και η Σαντορίνη.
Μάλιστα, ο νόμος έδινε το περιθώριο στους ενδιαφερομένους να «κλειδώσουν» την εξασφάλιση της άδειας με το πρότερο καθεστώς, αρκεί να είχαν υπογράψει προσύμφωνο για την απόκτηση ακινήτου πριν από την 1η Αυγούστου. Άλλη μία προϋπόθεση ήταν να έχουν ολοκληρωθεί τα τελικά συμβόλαια πριν από την εκπνοή του 2023. Αυτό σημαίνει ότι κατά τους τελευταίους μήνες του έτους κορυφώθηκε ο όγκος των συμβολαίων αγοραπωλησίας ακινήτων από ξένους. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο πολλοί εκτιμούν ότι το τέταρτο τρίμηνο του 2023 είναι πιθανό να ξεπεράσει κάθε προηγούμενο σε ό,τι αφορά τις ξένες επενδύσεις. Υπενθυμίζεται ότι κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022 το ύψος των αγοραπωλησιών από ξένους επενδυτές είχε ανέλθει σε σχεδόν 700 εκατ. ευρώ, αποτελώντας -με διαφορά μάλιστα- το καλύτερο τρίμηνο του έτους.
Εκτός από το πρόγραμμα «Χρυσή Βίζα», σημαντικό ρόλο στην αύξηση των επενδύσεων από το εξωτερικό στην αγορά ακινήτων το 2023 διαδραμάτισαν και οι πωλήσεις εξοχικών κατοικιών. Σύμφωνα με την εταιρεία Elxis, η οποία ειδικεύεται στη συγκεκριμένη αγορά, η αύξηση των επιτοκίων έχει καταστήσει την απόκτηση κατοικίας ιδιαίτερα δύσκολη στις χώρες προέλευσης των ξένων αγοραστών. Έτσι, έχουν αυξηθεί εκείνοι οι οποίοι προτιμούν να αξιοποιήσουν διαφορετικά τις αποταμιεύσεις τους (που πλέον δεν επαρκούν για την αγορά κατοικίας στη γενέτειρά τους), στρεφόμενοι στην επένδυση αγοράς εξοχικής κατοικίας στην Ελλάδα, με κόστος της τάξης των 250.000-350.000 ευρώ. Εσχάτως, μάλιστα, η Elxis καταγράφει ακόμα μία τάση, καθώς έχει αυξηθεί η ζήτηση για εξοχικά από επενδυτές εκτός Ε.Ε., οι οποίοι, αντί να αναζητούν κατοικίες στα νότια προάστια (με κόστος 500.000 ευρώ), προτιμούν πλέον να εξετάσουν την αγορά μιας νεόδμητης, πολυτελούς εξοχικής κατοικίας με τα μισά χρήματα, εξασφαλίζοντας παράλληλα την άδεια παραμονής μέσω του προγράμματος «Χρυσή Βίζα». Οι εγχώριοι αγοραστές που κατέφυγαν σε τραπεζικό δανεισμό για την απόκτηση κατοικίας το 2023 εκτιμάται ότι προχώρησαν σε αγορές ακινήτων αξίας άνω του 1,5 δισ. ευρώ.
Κατά το πρώτο εξάμηνο υπολογίζεται ότι αποκτήθηκαν ακίνητα ύψους 820 εκατ. ευρώ, καθώς οι χορηγήσεις νέων στεγαστικών δανείων ανήλθαν σε 507 εκατ. ευρώ, ποσό με το οποίο χρηματοδοτήθηκε κατά μέσο όρο το 61,7% της αξίας του εκάστοτε ακινήτου. Σε πάνω από 2 δισ. ευρώ ανήλθαν και οι επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν από θεσμικούς επενδυτές στην αγορά επαγγελματικών ακινήτων. Στην εκτίμηση αυτή προχώρησε η εταιρεία παροχής υπηρεσιών ακινήτων Proprius, η οποία σημείωσε ότι, σε σχέση με το 2022, σημειώθηκε αύξηση του όγκου των συναλλαγών κατά 22%, που αποτελεί μάλιστα νέο ρεκόρ.
Η δημοφιλέστερη κατηγορία ήταν τα κτίρια γραφείων, τομέας όπου επενδύθηκαν συνολικά 780 εκατ. ευρώ, ενώ ακολούθησαν τα ξενοδοχειακά/τουριστικά ακίνητα, τα οποία προσέλκυσαν επενδύσεις 500 εκατ. ευρώ. Επιπλέον 425 εκατ. ευρώ τοποθετήθηκαν στα εμπορικά καταστήματα και ακίνητα και άλλα 300 εκατ. ευρώ σε βιομηχανικά ακίνητα/logistics.
Δημοσιεύτηκε στο MoneyPro των Παραπολιτικών
