"Εξοικονομώ 2023": Πότε λήγει η προθεσμία για τις αιτήσεις - Τα κριτήρια και οι δικαιούχοι
Ποιοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση
Τι πρέπει να γνωρίζετε για το "Εξοικονομώ 2023"
Μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης 75% θα πάρουν οι δικαιούχοι του προγράμματος του β΄ κύκλου «Εξοικονομώ 2023» με την προθεσμία υποβολής αιτήσεων στην πλατφόρμα https://exoikonomo2023.gov.gr/ να λήγει στις 29 Μαρτίου 2024. Στο πρόγραμμα αυτό μπορούν να συμμετάσχουν μόνο τα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά και αυτά δεν χρειάζεται να προσκομίσουν φυσικό φάκελο με δικαιολογητικά κατά την υποβολή της αίτησης καθώς αυτά επισυνάπτονται από τον υποψήφιο ηλεκτρονικά.
Διευκρινίζεται πως για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο (για κάθε ΑΦΜ αιτούντα) και για κάθε επιλέξιμη κατοικία, είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας αίτησης. Για την υποβολή της και την παρακολούθηση του έργου, ο ενδιαφερόμενος χρησιμοποιεί υποχρεωτικά Τεχνικό Σύμβουλο, φυσικό πρόσωπο, με την προϋπόθεση ότι αυτός είναι μηχανικός, εγγεγραμμένος στο Μητρώο Μελών ή στο Βιβλίο Τεχνικών Επωνυμιών του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), το κόστος του οποίου καλύπτεται απευθείας από το πρόγραμμα. Μετά την απόφαση υπαγωγής παρέχεται η δυνατότητα στον ωφελούμενο να χρησιμοποιήσει την προκαταβολή επιχορήγησης.
-Το πρόγραμμα
Το πρόγραμμα αυτό έχει προϋπολογισμό 110 εκατ. ευρώ, επιδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και αποσκοπεί στη βελτίωση της ενεργειακής κλάσης των νοικοκυριών, από την εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας πάνω από 30% για κάθε δικαιούχο/κτίριο κατοικίας.
-Οι δικαιούχοι
Δυνητικοί δικαιούχοι του προγράμματος είναι φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα, επικαρπία, ψιλή κυριότητα) σε επιλέξιμη κατοικία, δηλαδή μονοκατοικία ή διαμέρισμα που υφίσταται νόμιμα, χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, η οποία δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα και έχει καταταγεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
Διευκρινίζεται πως το ατομικό εισόδημα του κάθε δυνητικού ωφελούμενου δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 5.000 ευρώ και το οικογενειακό τις 10.000 ευρώ. Στην περίπτωση της ιδιοκατοίκησης από τον αιτούντα το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης, διαμορφώνεται σε 75% και σε 65% στην περίπτωση δωρεάν παραχώρησης σε έτερο πρόσωπο ή ενοικίασης, αντιστοίχως.
Ποιες είναι οι επιλέξιμες παρεμβάσεις
Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις αφορούν στις εξής πέντε, βασικές κατηγορίες δαπανών:
• Αντικατάσταση κουφωμάτων
• Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης
• Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης
• Σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)
• Εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home)
Επίσης ο ΦΠΑ θεωρείται επιλέξιμη δαπάνη για το πρόγραμμα και δηλώνεται διακριτά στα παραστατικά. Εάν οι προμηθευτές υπάγονται σε καθεστώς μειωμένου ΦΠΑ ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, πρέπει να δηλωθεί το ποσοστό ΦΠΑ που ισχύει. Η ιδιωτική συμμετοχή για την υλοποίηση των παρεμβάσεων μπορεί να καλυφθεί από τους δικαιούχους του προγράμματος είτε με ίδια κεφάλαια είτε με δανειακή σύμβαση (για το ποσό που επιλέγουν ή αυτό που θα τους εγκριθεί από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό) είτε με συνδυασμό αυτών. Σημειώνεται δε πως οι δαπάνες των παρεμβάσεων που υλοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος ή μέρος αυτών δεν πρέπει να έχουν λάβει ενίσχυση από άλλο Ταμείο ή χρηματοδοτικό μέσο ή από άλλο πρόγραμμα ευρωπαϊκό ή εθνικό, π.χ. από δράσεις αντικατάστασης συστημάτων θέρμανσης με συστήματα φυσικού αερίου, πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή» κ.λπ. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί διπλή χρηματοδότηση παρέμβασης, η συγκεκριμένη δαπάνη κρίνεται ως μη επιλέξιμη.
• Κατοικία, με ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα Προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης, «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» , “Εξοικονομώ-Αυτονομώ”, «Εξοικονομώ 2021» και «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους» δεν έχει δικαίωμα υποβολής στον β’ κύκλο. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση συμμετέχοντος διαμερίσματος αίτησης πολυκατοικίας «τύπου Β» του Προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», για το οποίο επιτρέπεται να υποβληθεί αίτηση ως διαμέρισμα.
• Φυσικό πρόσωπο που έχει υποβάλλει αίτηση στον α’ κύκλο του προγράμματος, δεν έχει δικαίωμα υποβολής στον β’ κύκλο.
• Κατοικία για την οποία έχει υποβληθεί αίτηση στον α’ κύκλο του προγράμματος, δεν επιτρέπεται η υποβολή αίτησης στον β’ κύκλο.
Οι πίνακες του α’ κύκλου «Εξοικονομώ 2023»
Άμεσα αναμένεται να ανακοινωθούν και οι αρχικοί πίνακες κατάταξης για τους αιτούντες από τον α’ κύκλο του «Εξοικονομώ 2023», οι οποίοι θα περιλαμβάνουν, ως καταρχήν επιλέξιμες, το σύνολο των 31.549 υποβληθεισών αιτήσεων, συνολικού προϋπολογισμού 422,1 εκατ. ευρώ.
Διευκρινίζεται πως για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο (για κάθε ΑΦΜ αιτούντα) και για κάθε επιλέξιμη κατοικία, είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας αίτησης. Για την υποβολή της και την παρακολούθηση του έργου, ο ενδιαφερόμενος χρησιμοποιεί υποχρεωτικά Τεχνικό Σύμβουλο, φυσικό πρόσωπο, με την προϋπόθεση ότι αυτός είναι μηχανικός, εγγεγραμμένος στο Μητρώο Μελών ή στο Βιβλίο Τεχνικών Επωνυμιών του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), το κόστος του οποίου καλύπτεται απευθείας από το πρόγραμμα. Μετά την απόφαση υπαγωγής παρέχεται η δυνατότητα στον ωφελούμενο να χρησιμοποιήσει την προκαταβολή επιχορήγησης.
Τι άλλο πρέπει να γνωρίζετε
Επίσης οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν για το «Εξοικονομώ 2023»:-Το πρόγραμμα
Το πρόγραμμα αυτό έχει προϋπολογισμό 110 εκατ. ευρώ, επιδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και αποσκοπεί στη βελτίωση της ενεργειακής κλάσης των νοικοκυριών, από την εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας πάνω από 30% για κάθε δικαιούχο/κτίριο κατοικίας.
-Οι δικαιούχοι
Δυνητικοί δικαιούχοι του προγράμματος είναι φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα, επικαρπία, ψιλή κυριότητα) σε επιλέξιμη κατοικία, δηλαδή μονοκατοικία ή διαμέρισμα που υφίσταται νόμιμα, χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, η οποία δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα και έχει καταταγεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
Διευκρινίζεται πως το ατομικό εισόδημα του κάθε δυνητικού ωφελούμενου δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 5.000 ευρώ και το οικογενειακό τις 10.000 ευρώ. Στην περίπτωση της ιδιοκατοίκησης από τον αιτούντα το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης, διαμορφώνεται σε 75% και σε 65% στην περίπτωση δωρεάν παραχώρησης σε έτερο πρόσωπο ή ενοικίασης, αντιστοίχως.
Ποιες είναι οι επιλέξιμες παρεμβάσεις
Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις αφορούν στις εξής πέντε, βασικές κατηγορίες δαπανών:
• Αντικατάσταση κουφωμάτων
• Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης
• Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης
• Σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)
• Εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home)
Επίσης ο ΦΠΑ θεωρείται επιλέξιμη δαπάνη για το πρόγραμμα και δηλώνεται διακριτά στα παραστατικά. Εάν οι προμηθευτές υπάγονται σε καθεστώς μειωμένου ΦΠΑ ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, πρέπει να δηλωθεί το ποσοστό ΦΠΑ που ισχύει. Η ιδιωτική συμμετοχή για την υλοποίηση των παρεμβάσεων μπορεί να καλυφθεί από τους δικαιούχους του προγράμματος είτε με ίδια κεφάλαια είτε με δανειακή σύμβαση (για το ποσό που επιλέγουν ή αυτό που θα τους εγκριθεί από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό) είτε με συνδυασμό αυτών. Σημειώνεται δε πως οι δαπάνες των παρεμβάσεων που υλοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος ή μέρος αυτών δεν πρέπει να έχουν λάβει ενίσχυση από άλλο Ταμείο ή χρηματοδοτικό μέσο ή από άλλο πρόγραμμα ευρωπαϊκό ή εθνικό, π.χ. από δράσεις αντικατάστασης συστημάτων θέρμανσης με συστήματα φυσικού αερίου, πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Συσκευή» κ.λπ. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί διπλή χρηματοδότηση παρέμβασης, η συγκεκριμένη δαπάνη κρίνεται ως μη επιλέξιμη.
Τι ισχύει για την σύναψη δανειακής σύμβασης
Σε περίπτωση σύναψης δανειακής σύμβασης, παρέχεται η δυνατότητα εγγυοδοσίας του προγράμματος για την εξασφάλιση του δανείου προς τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Η εγγυοδοσία καλύπτει το ποσό της δανειοδότησης στο 100% για τις περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης και στο 80% για τις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης, λαμβάνοντας υπόψη τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων. Το επιτόκιο της δανειακής σύμβασης για τις ανάγκες του προγράμματος είναι σταθερό και επιδοτούμενο, σε ποσοστό 100%.Ποιοι μένουν εκτός
Ωστόσο δεν μπορούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα αυτό ορισμένες κατηγορίες πολιτών. Αναλυτικά:• Κατοικία, με ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα Προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης, «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον ΙΙ» , “Εξοικονομώ-Αυτονομώ”, «Εξοικονομώ 2021» και «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους» δεν έχει δικαίωμα υποβολής στον β’ κύκλο. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση συμμετέχοντος διαμερίσματος αίτησης πολυκατοικίας «τύπου Β» του Προγράμματος «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», για το οποίο επιτρέπεται να υποβληθεί αίτηση ως διαμέρισμα.
• Φυσικό πρόσωπο που έχει υποβάλλει αίτηση στον α’ κύκλο του προγράμματος, δεν έχει δικαίωμα υποβολής στον β’ κύκλο.
• Κατοικία για την οποία έχει υποβληθεί αίτηση στον α’ κύκλο του προγράμματος, δεν επιτρέπεται η υποβολή αίτησης στον β’ κύκλο.
Οι πίνακες του α’ κύκλου «Εξοικονομώ 2023»
Άμεσα αναμένεται να ανακοινωθούν και οι αρχικοί πίνακες κατάταξης για τους αιτούντες από τον α’ κύκλο του «Εξοικονομώ 2023», οι οποίοι θα περιλαμβάνουν, ως καταρχήν επιλέξιμες, το σύνολο των 31.549 υποβληθεισών αιτήσεων, συνολικού προϋπολογισμού 422,1 εκατ. ευρώ.
