Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που αφορά στην ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της ευρωπαϊκής Οδηγίας 2022/2523/ΕΕ (Pillar II) και προβλέπει τη θέσπιση ενός ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους ημεδαπούς ομίλους μεγάλης κλίμακας, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε συμπληρωματικό φόρο έως 15%. Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει, επίσης, διατάξεις που δίνουν τη δυνατότητα στον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να αναστέλλει για έως 12 μήνες την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο πολιτών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές καθώς και διατάξεις για φορολογικά και τελωνειακά ζητήματα και για το καθεστώς λειτουργίας της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου.

Με την ενσωμάτωση της Οδηγίας, που εφαρμόζεται υποχρεωτικά από 1/1/2024 από τα κράτη-μέλη, η Ελλάδα εναρμονίζεται με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. και τη σχετική πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ που έχει υιοθετηθεί από 132 χώρες. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα στην αντιμετώπιση της φοροαποφυγής και του «ανταγωνισμού προς τα κάτω», δηλαδή, της εκμετάλλευσης, ιδιαίτερα από πολυεθνικούς ομίλους, της διαφορετικής φορολόγησης από κράτος σε κράτος, προκειμένου να πληρώνουν λιγότερους φόρους.

Τι αλλαγές φέρνει το νομοσχέδιο

Με το νέο σύστημα εφαρμόζεται ένα παγκόσμιο ελάχιστο επίπεδο φορολογίας με πραγματικό φορολογικό συντελεστή 15% για πολυεθνικούς ομίλους επιχειρήσεων και ημεδαπούς ομίλους μεγάλης κλίμακας με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 750 εκατ. ευρώ για τουλάχιστον 2 από τα 4 τελευταία έτη πριν το 2024. Το σύστημα αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον συμπληρωματικό φόρο έως 15% επί των κερδών, εφόσον οι επιχειρήσεις αυτές κατέβαλαν σε φόρους ποσοστό μικρότερο αυτού.

Σημειώνεται ότι, με στοιχεία του 2022, στην Ελλάδα υπάρχουν 19 ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι και 900-950 θυγατρικές ξένων ομίλων που εντάσσονται στις παραπάνω κατηγορίες. Εκτιμάται ότι, τα επιπλέον φορολογικά έσοδα που θα συγκεντρωθούν θα ανέρχονται σε έως 80 εκατ. ευρώ.

Διευκρινίζεται ότι, ο φορολογικός συντελεστής για τις εταιρείες παραμένει 22% και θα συνεχίσει να επηρεάζεται από μια σειρά άλλων παραμέτρων (φορολογικά κίνητρα, μεταφορές ζημιών κ.λπ.), που οδηγούν στην αυξομείωσή του.

Συμπληρωματικές διατάξεις

Στο σχέδιο νόμου προβλέπεται διάταξη ώστε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να μπορεί, πλέον, με απόφασή του να αναστέλλει για έως 12 μήνες την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο πολιτών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές.

Επιπρόσθετα, έχουν ενταχθεί ορισμένες συμπληρωματικές διατάξεις για την βελτιστοποίηση των τελωνειακών και φορολογικών ελέγχων, όπως η δυνατότητα χρήσης ψηφιοποιημένης ιδιόχειρης υπογραφής κατά τη διενέργεια των ελέγχων, η διαχείριση (φύλαξη, εκποίηση, μεταποίηση ή διάθεση) κατασχεθέντων προϊόντων από τις τελωνειακές αρχές, καθώς και η ανάπτυξη διαλειτουργικοτήτων για την υποχρεωτική ηλεκτρονική έκδοση και αποστολή διοικητικών εγγράφων της ΑΑΔΕ.

Τέλος, συμπεριλαμβάνεται διάταξη που προβλέπει την εναρμόνιση του καθεστώτος λειτουργίας και προσλήψεων που διέπει την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤ.Α.Δ.) με εκείνο που διέπει και τις υπόλοιπες άμεσες θυγατρικές της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (Ε.Ε.ΣΥ.Π.).