Περίπου 18% ανατιμήθηκε το βαρέλι Βrent στη διεθνή αγορά από τις αρχές του έτους, με αποτέλεσμα η τιμή της βενζίνης στην Ελλάδα να «πετάξει» ξανά στα 2 ευρώ το λίτρο. Ολα δείχνουν ότι η τιμή της στην Ελλάδα πλέον θα κινείται σταθερά πάνω από τα 1,8 ευρώ και ότι πλέον τείνει προς τα 2 ευρώ.

Σημειώνεται ότι οι τιμές αυτές της βενζίνης δεν είναι οι υψηλότερες των τελευταίων μηνών. Το περασμένο φθινόπωρο η τιμή της είχε ξεπεράσει τα 2 ευρώ, ενώ στα ίδια επίπεδα βρέθηκε τον Νοέμβριο του 2022. Την περασμένη άνοιξη η τιμή βρέθηκε στα σημερινά επίπεδα, δηλαδή μια ανάσα από τα 2 ευρώ. Οι πιο υψηλές τιμές, ωστόσο, σημειώθηκαν το καλοκαίρι του 2022, όταν η τιμή της βενζίνης είχε εκτοξευθεί ακόμα και στα 2,4 ευρώ.

Με τα παραπάνω, αν δεν συμβεί κάτι δραστικό, δηλαδή μια ραγδαία πτώση της τιμής της πρώτης ύλης (πετρέλαιο) ή μια μείωση φόρων στα καύσιμα, οι καταναλωτές καλά θα κάνουν να αρχίσουν να συνηθίζουν τα 2 ευρώ το λίτρο στη βενζίνη. Το ίδιο συνέβη με τα επίπεδα των 1,8 ευρώ, αλλά και πριν από μερικά χρόνια στα επίπεδα των 1,6 ευρώ.

Αφορμή για την τελευταία αύξηση της τιμής της βενζίνης είναι η διαταραχή της εφοδιαστικής αλυσίδας, λόγω των συγκρούσεων στην Ερυθρά Θάλασσα, αλλά και στην Ουκρανία, με τις επιθέσεις των ουκρανικών drones σε ρωσικά διυλιστήρια. Η τιμή του πετρελαίου Brent από τα 75 έως τα 80 δολάρια, όπου κινούνταν στις αρχές του έτους, τρεις μήνες μετά κινείται στη ζώνη των 85 έως 90 ευρώ, και μάλιστα πολύ κοντά στο πάνω όριο, δηλαδή τα 90 δολάρια.

Στη χώρα μας, η αύξηση αυτή της τιμής του Brent μεταφράστηκε σε περισσότερο από 12 λεπτά του ευρώ αύξηση στη μέση τιμή της βενζίνης και σε περίπου 6 λεπτά αύξηση της μέσης τιμής του diesel κίνησης. Η μέση τιμή της βενζίνης πλησιάζει τα 2 ευρώ (1,947 ευρώ την 1η Απριλίου), ενώ η μέση τιμή του πετρελαίου κίνησης πλησιάζει τα 1,7 ευρώ (1,684 ευρώ την 1η Απριλίου).

Με βάση τις επιδόσεις αυτές, η χώρα είναι η όγδοη πιο ακριβή στον κόσμο στην τιμή της βενζίνης σε απόλυτες τιμές και η 22η ακριβότερη στην τιμή του πετρελαίου κίνησης. Το θετικό είναι ότι το δολάριο κινείται νωχελικά απέναντι στο ευρώ, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν και άλλες αιτίες ανατίμησης των καυσίμων στη χώρα μας. Η μέση τιμή της βενζίνης, εξαιτίας των υψηλών φόρων της χώρας την 1η Απριλίου 2024 ήταν, σε απόλυτες τιμές, η δεύτερη υψηλότερη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, έπειτα από εκείνη της Δανίας (2,086 ευρώ ανά λίτρο). Πάνω από 60% της χρέωσης στη χώρα μας αποτελούν φόρους, με τους Ελληνες να καταβάλλουν από τους πιο υψηλούς φόρους στην Ε.Ε.

venzini-1

Ειδικός φόρος

Η χώρα μας εφαρμόζει υψηλό ειδικό φόρο κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα καύσιμα -ειδικά στη βενζίνη-, ο οποίος φτάνει τα 700 ευρώ ανά χιλιόλιτρο, δηλαδή 0,7 ευρώ ανά λίτρο. Ο ειδικός αυτός φόρος είναι ο τέταρτος υψηλότερος στην Ε.Ε. και αντιστοιχεί περίπου στο 80% της αξίας του καυσίμου. Επομένως, αυξάνει κατά περίπου 40% την τελική τιμή του προϊόντος, στην οποία επιβάλλεται Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) 24%.

Ετσι, φτάνουμε στο σημείο περισσότερο από το 60% της χρέωσης της τιμής της βενζίνης να συνιστά φόρους. Σημειώνεται ότι σε κάθε χιλιόλιτρο βενζίνης επιβάλλονται και κάποια άλλα τέλη (ΡΑΕ, Τελωνειακών Εργασιών κ.λπ.) συνολικού ύψους 15 ευρώ, ήτοι 0,15 ευρώ ανά λίτρο. Καλύτερη είναι η κατάσταση στο diesel κίνησης, όπου ο ΦΠΑ είναι μεν ο ίδιος όπως και στη βενζίνη (24%), αλλά ο ΕΦΚ είναι χαμηλότερος και ανέρχεται σε 410 ευρώ το χιλιόλιτρο (0,41 ευρώ ανά λίτρο). Eτσι, η τιμή του πετρελαίου κίνησης διατηρείται σε χαμηλότερα επίπεδα. Ωστόσο, και εδώ σχεδόν το 50% της χρέωσης συνιστά φόρους. Με βάση τα παραπάνω, φαίνεται ότι, χωρίς να υπάρξει ραγδαία μείωση της τιμής του Brent, όπως συνέβη το 2016, ή της φορολογίας από την πλευρά της χώρας μας, οι Ελληνες θα συνεχίσουν να πληρώνουν πολύ ακριβά τη βενζίνη. Στις τιμές, δε, όπου κινείται το Brent τα τελευταία δύο χρόνια προεξοφλούν ότι στη χώρα μας η βενζίνη θα συνεχίσει να πωλείται πάνω από τα 1,8 ευρώ και κοντά στα 2 ευρώ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι είτε οι Ελληνες θα μετακινηθούν σε οχήματα περισσότερο οικολογικά και με μικρότερη κατανάλωση είτε οι πληθωριστικές πιέσεις θα συνεχιστούν. Δεν είναι τυχαίο ότι τον περασμένο Φεβρουάριο βασικός μοχλός αύξησης του πληθωρισμού στη χώρα, εκτός από τα τρόφιμα, ήταν τα καύσιμα, και συγκεκριμένα το πετρέλαιο θέρμανσης (+4,3% σε ετήσια βάση), το πετρέλαιο κίνησης (+4,4%) και η βενζίνη (+3,1%). Το θετικό είναι ότι υπήρξε ένας θερμός χειμώνας, που επέτρεψε τη χαμηλή κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης.

*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά