Μπόνους παραγωγικότητας στο Δημόσιο: Πώς θα υπολογίζεται και ποιοι υπάλληλοι θα είναι δικαιούχοι - Όσα πρέπει να ξέρουμε σε 9 ερωταπαντήσεις
Δημόσιοι υπάλληλοι
Πώς θα κατανέμεται το μπόνους παραγωγικότητας - Θα συνδέεται με συγκεκριμένη στοχοθεσία και αξιολόγηση των υπαλλήλων
Συνδεδεμένο με το σύστημα στοχοθεσίας και αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων πρόκειται να είναι το μπόνους παραγωγικότητας στο Δημόσιο, το οποίο ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την εισήγησή του στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, το πρωί της Μ. Δευτέρας.
Με το νομοσχέδιο του υπουργείο Εσωτερικών το σύστημα κινήτρων και ανταμοιβής των υπαλλήλων περνάει στην επόμενη φάση και ανοίγει σε όλο το Δημόσιο, μετά τις αυξήσεις μισθών και επιδομάτων που ισχύουν από 1/1/2024.
To πριμ αποδοτικότητας στους δημοσίους υπαλλήλους θα φτάνει έως το 15% του ετήσιου μισθού. Το bonus θα ισχύει οριζοντίως στο Δημόσιο και στόχος της ρύθμισης είναι να λειτουργήσει ως ένα επιπρόσθετο κίνητρο για την αύξηση της παραγωγικότητας του Δημοσίου, αλλά και για να μην αισθάνονται «ριγμένοι» όσοι υπάλληλοι προσπαθούν και αποδίδουν.
Η Υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως δήλωσε: «Εισάγουμε υγιή κίνητρα στο Δημόσιο. Επενδύουμε στους ανθρώπους μας, επιβραβεύουμε τους δημοσίους υπαλλήλους που είναι ιδιαιτέρως αποδοτικοί. Αλλάζουμε την αντίληψη για το Δημόσιο μέσα από ένα πλούσιο μεταρρυθμιστικό πλέγμα που αποσκοπεί στη δημιουργία ενός πιο σύγχρονου, πιο φιλικού, πιο αποτελεσματικού κράτους που θα εξυπηρετεί καλύτερα τον πολίτη.».
Η Υφυπουργός Βιβή Χαραλαμπογιάννη δήλωσε: «Εκπληρώνουμε σήμερα, ακόμα μια προεκλογική μας δέσμευση, με το νέο σύστημα κινήτρων και ανταμοιβής που εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική μας για τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού στο δημόσιο. Συνδέουμε άρρηκτα το νέο νομοθέτημα με τη στοχοθεσία και δημιουργούμε ένα περιβάλλον παρακίνησης, αξιοκρατίας, διαφάνειας και αποτελεσματικότητας, προς όφελος των πολιτών.».
Τι περιλαμβάνει η ρύθμιση:
• Δημιουργείται ένα νέο πλαίσιο, απόλυτα συνδεδεμένο με το υφιστάμενο σύστημα στοχοθεσίας και αξιολόγησης και τα Ετήσια Σχέδια Δράσης των Υπουργείων.
• Προβλέπεται πεδίο εφαρμογής για το μπόνους παραγωγικότητας που περιλαμβάνει όλους τους φορείς που υπάγονται στην στοχοθεσία - αξιολόγηση.
• Ορίζεται σαφής μεθοδολογία προσδιορισμού των επιλέξιμων στόχων και ενιαία μεθοδολογία απονομής της ανταμοιβής.
• Συστήνεται Επιτροπή Κινήτρων και Ανταμοιβής, Τμήμα Κινήτρων και Ανταμοιβής στο Υπουργείο Εσωτερικών και Πληροφοριακό Σύστημα Ανταμοιβής για την τεχνική υποστήριξη της διαδικασίας.
• Εισάγονται και μη χρηματικές ανταμοιβές.
Πώς θα υπολογίζεται
Το μπόνους παραγωγικότητας στο Δημόσιο θα συνδέεται με συγκεκριμένη στοχοθεσία και αξιολόγηση των υπαλλήλων του κράτους.
Στην αρχή κάθε έτους, θα καθορίζονται οι επιλέξιμοι προς ανταμοιβή στόχοι από το σύνολο των στόχων που θα έχουν τεθεί καθώς και οι αρμόδιες οργανικές μονάδες για την υλοποίησή τους και συγκεκριμένοι δείκτες μέτρησης απόδοσης (key performance indicators – KPIs) για κάθε στόχο.
Η εν λόγω διαδικασία παραπέμπει ευθέως σε συστήματα ανταμοιβής εργαζόμενων που ισχύουν και εφαρμόζονται στον ιδιωτικό τομέα.
Αφού ολοκληρωθεί το έτος, θα υπολογίζεται το ποσό ανταμοιβής που αντιστοιχεί σε κάθε φορέα, ανάλογα με τον αριθμό των στόχων που επιτευχθήκαν.
Στη συνέχεια θα καθορίζονται οι δικαιούχοι υπάλληλοι που εργάστηκαν για την επίτευξη των στόχων από τους Προϊσταμένους τους.
Αξίζει να σημειωθεί πως το μπόνους δεν μπορεί να υπερβαίνει το 15% του ετήσιου βασικού μισθού κάθε υπαλλήλου, ανά έτος, ενώ για τους υπαλλήλους που δεν λαμβάνουν το μπόνους, θα προβλέπεται η δυνατότητα μη χρηματικών ανταμοιβών.
Στην αρχή κάθε έτους θα καθορίζονται οι προς ανταμοιβή στόχοι
Στην αρχή κάθε έτους θα καθορίζονται οι προς ανταμοιβή στόχοι των φορέων του Δημοσίου, κατόπιν επεξεργασίας από την Επιτροπή Κινήτρων και Ανταμοιβής που αποτελείται από υπηρεσιακά στελέχη και τους αρμόδιους Γενικούς Γραμματείς, με βάση τις προτεραιότητες ανά Υπουργείο. Εφόσον οι στόχοι αυτοί επιτευχθούν, οι υπάλληλοι που έχουν συμβάλει ουσιαστικά στην επίτευξή τους, θα λαμβάνουν το μπόνους παραγωγικότητας.
Ποιοι υπάλληλοι θα είναι δικαιούχοι και πώς θα το λαμβάνουν
Οι δικαιούχοι υπάλληλοι μπορούν να λάβουν χρηματική ανταμοιβή έως το 15% του ετήσιου βασικού μισθού τους. Η επιλογή των δικαιούχων υπαλλήλων και του ύψους ανταμοιβής ανά δικαιούχο πραγματοποιείται από τους υπηρεσιακούς τους προϊσταμένους και όχι από την πολιτική ηγεσία, με κριτήριο τη συμβολή τους στην επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων.
Το 40% του ποσού ανταμοιβής κατανέμεται ισομερώς στους δικαιούχους υπαλλήλους που εργάστηκαν για την επίτευξη του στόχου και το 60% κατανέμεται μη οριζόντια και σε συνάρτηση με τη συγκεκριμένη προσφορά του κάθε υπαλλήλου στην επίτευξη του στόχου. Με το νομοσχέδιο προβλέπονται επίσης δικλείδες ασφαλείας για να μην μετατρέπεται το μπόνους σε οριζόντιο επίδομα ενώ εισάγονται επίσης μη χρηματικές ανταμοιβές, οι οποίες μπορούν να έχουν για παράδειγμα τη μορφή συμμετοχής σε ειδικά προγράμματα πιστοποίησης γνώσεων και δεξιοτήτων από φορείς δημόσιας διοίκησης στο εξωτερικό.
Εννέα ερωτήσεις και απαντήσεις για το μπόνους
1)Τι είναι το νέο σύστημα κινήτρων και ανταμοιβής δημοσίων υπαλλήλων (μπόνους παραγωγικότητας);
Πρόκειται για ένα νέο σύστημα επιβράβευσης των δημοσίων υπαλλήλων για την ουσιαστική συμβολή τους στην επίτευξη προσδιορισμένων και μετρήσιμων στόχων, απόλυτα συνδεδεμένο με το υφιστάμενο σύστημα στοχοθεσίας – αξιολόγησης και με τα Ετήσια Σχέδια Δράσης των Υπουργείων.
Στόχος του νέου συστήματος είναι η ενίσχυση της παραγωγικότητας και της αποδοτικότητας των δημοσίων υπαλλήλων ώστε να επιτυγχάνεται η ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων με απώτερο στόχο τη βέλτιστη εξυπηρέτηση των πολιτών.
2) Ποια είναι τα οφέλη του μπόνους παραγωγικότητας;
Τα οφέλη του συγκεκριμένου νομοθετήματος είναι τα ακόλουθα:
Επιβράβευση άξιων και αποτελεσματικών δημοσίων υπαλλήλων – εισαγωγή υγιών κινήτρων στο Δημόσιο.
Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του Δημόσιου Τομέα – ενίσχυση της συνεργατικότητας μεταξύ υπηρεσιών που εξυπηρετούν κοινούς στόχους.
Καλύτερες δημόσιες υπηρεσίες – καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη.
Ταχύτερη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και προτεραιοτήτων Υπουργείων.
Ενίσχυση της εικόνας και της ελκυστικότητας του Δημόσιου Τομέα ως εργοδότη.
3) Ποιους αφορά το μπόνους παραγωγικότητας;
Όλοι οι υπάλληλοι φορέων που υπάγονται στην στοχοθεσία – αξιολόγηση, όπως π.χ. Υπουργεία, δήμοι και περιφέρειες, νοσοκομεία, είναι εν δυνάμει δικαιούχοι του μπόνους παραγωγικότητας.
Προκειμένου να λάβει ένας υπάλληλος το μπόνους παραγωγικότητας, πρέπει να έχει συμβάλει ουσιαστικά στην επίτευξη στόχου που έχει επιλεγεί προς ανταμοιβή.
4)Πώς επιλέγονται οι προς επιβράβευση στόχοι;
Οι στόχοι που τίθενται για κάθε υπηρεσία του Δημοσίου προκύπτουν από την υφιστάμενη διαδικασία στοχοθεσίας φορέων του Δημοσίου, στην όποια ενσωματώνονται και εξειδικεύονται ανά Γενική Διεύθυνση, Διεύθυνση και Τμήμα τα έργα των Ετήσιων Σχεδίων Δράσης των Υπουργείων.
Στην αρχή κάθε έτους θα καθορίζονται οι, προς ανταμοιβή, στόχοι των φορέων, κατόπιν επεξεργασίας από την Επιτροπή Κινήτρων και Ανταμοιβής που αποτελείται από υπηρεσιακά στελέχη και τους αρμόδιους Γενικούς Γραμματείς, με βάση τις προτεραιότητες ανά Υπουργείο.
5) Πώς υπολογίζεται ο βαθμός επίτευξης των στόχων;
Οι στόχοι των υπηρεσιών που προκύπτουν από την υφιστάμενη διαδικασία στοχοθεσίας φορέων του Δημοσίου διαμορφώνονται στο σύνολό τους σύμφωνα με τη μέθοδο S.M.A.R.T..
Με αυτόν τον τρόπο προκύπτουν στόχοι που είναι:
Συγκεκριμένοι,
Μετρήσιμοι,
Επιτεύξιμοι,
Σχετικοί,
Χρονικά προσδιορισμένοι.
Ο βαθμός επίτευξης των επιλεγμένων προς επιβράβευση στόχων υπολογίζεται με βάση συγκεκριμένους δείκτες μέτρησης απόδοσης.
Οι δείκτες αυτοί, καθώς και το τεκμηριωτικό υλικό που αποδεικνύει την πρόοδο της επίτευξης των επιλεγμένων στόχων, καταγράφονται στο Πληροφοριακό Σύστημα Ανταμοιβής, που υλοποιείται για τον σκοπό αυτό, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
6) Πώς επιλέγονται οι δικαιούχοι υπάλληλοι και πως διασφαλίζεται ότι δεν θα καταλήξει επιδοματικού χαρακτήρα σε όλους;
Η επιλογή των δικαιούχων υπαλλήλων και του ύψους ανταμοιβής ανά δικαιούχο πραγματοποιείται από τους υπηρεσιακούς τους προϊσταμένους και όχι από την πολιτική ηγεσία, με κριτήριο τη συμβολή τους στην επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων.
Προκειμένου το μπόνους παραγωγικότητας να μην αποκτήσει «επιδοματικό» χαρακτήρα καθορίζεται ελάχιστο ποσό ανταμοιβής ανά υπάλληλο και ανώτατος αριθμός δικαιούχων υπαλλήλων ανά φορέα.
Το 40% του ποσού ανταμοιβής κατανέμεται ισομερώς στους δικαιούχους υπαλλήλους και το 60% κατανέμεται μη οριζόντια και σε συνάρτηση με την προσφορά του κάθε υπαλλήλου στην επίτευξη του στόχου.
7) Ποιο είναι το ύψος της χρηματικής ανταμοιβής που λαμβάνουν οι υπάλληλοι;
Οι δικαιούχοι υπάλληλοι μπορούν να λάβουν χρηματική ανταμοιβή έως το 15% του ετήσιου βασικού μισθού τους.
Ο προϋπολογισμός για τις χρηματικές ανταμοιβές, σύμφωνα με το νέο σύστημα, ανέρχεται συνολικά σε 40 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος.
8) Τι είναι οι μη χρηματικές ανταμοιβές;
Οι μη χρηματικές ανταμοιβές χορηγούνται εφάπαξ, ετησίως, σε υπαλλήλους που έχουν συμβάλει στην πλήρη επίτευξη στόχων και δεν έχουν λάβει χρηματική ανταμοιβή.
Χορηγούνται κατόπιν εμπεριστατωμένων εισηγήσεων των άμεσων προϊσταμένων των υπαλλήλων.
Μπορούν να έχουν για παράδειγμα τη μορφή συμμετοχής σε ειδικά προγράμματα πιστοποίησης γνώσεων και δεξιοτήτων από φορείς δημόσιας διοίκησης στο εξωτερικό.
9) Πώς διασφαλίζεται η αντικειμενικότητα στη διαδικασία χορήγησης του μπόνους παραγωγικότητας;
Το νομοσχέδιο εισάγει μια σειρά από δικλείδες ασφαλείας για την αντικειμενικότητα στη διαδικασία χορήγησης του μπόνους παραγωγικότητας:
Προβλέπεται μεθοδικός τρόπος κατανομής της ανταμοιβής, με συγκεκριμένους μαθηματικούς τύπους που αναγράφονται ρητά στο σχέδιο νόμου,
Οι υπάλληλοι που θα λάβουν μπόνους παραγωγικότητας επιλέγονται από τους υπηρεσιακούς τους προϊσταμένους και όχι από την πολιτική ηγεσία των Υπουργείων,
Το Πληροφοριακό Σύστημα Ανταμοιβής διασφαλίζει τη δίκαιη εφαρμογή του μπόνους παραγωγικότητας, μέσω της παρακολούθησης των δεικτών μέτρησης απόδοσης και του απαραίτητου τεκμηριωτικού υλικού,
Δίνεται η δυνατότητα στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας να προβαίνει σε δειγματοληπτικό έλεγχο δίκαιης κατανομής και ορθής καταβολής του μπόνους.