Ο Ευρωπαίος επίτροπος Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» µας µίλησε µεταξύ άλλων για τη νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ), την οικονοµική στήριξη των αγροτών της Θεσσαλίας, που επλήγησαν από τις πρόσφατες πληµµύρες, τις αυξήσεις στις τιµές των τροφίµων, καθώς και για τις δυσκολίες στον δρόµο προς την πράσινη µετάβαση.

Τον Οκτώβριο του 2023 επισκεφθήκατε τις πληµµυροπαθείς περιοχές της Θεσσαλίας. Σήµερα, έξι µήνες αργότερα, οι αγρότες δεν έχουν πληρωθεί για την απώλεια εισοδήµατος και τις ζηµιές στον γεωργικό εξοπλισµό. Ποιο είναι το χρηµατικό ποσόν από το Ταµείο Αλληλεγγύης που έχει δοθεί στην Ελλάδα;

Εχω δυνατές και µόνιµες αναµνήσεις από την επίσκεψή µου στη Θεσσαλία, από την καταστροφή που υπέστησαν τα αγροκτήµατα, αλλά και από το θάρρος
και την αποφασιστικότητα των αγροτών. Θέλω να τους διαβεβαιώσω ότι εξακολουθούν να έχουν την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Τον ∆εκέµβριο του 2023 η Ελλάδα έλαβε έκτακτη ενίσχυση της Ε.Ε. ύψους 43,1 εκατοµµυρίων ευρώ, χρηµατοδοτούµενη µέσω του γεωργικού αποθεµατικού της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), για την άµεση στήριξη των γεωργών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές και τις πληµµύρες που σηµειώθηκαν τον Αύγουστο και τον Σεπτέµβριο του 2023.

Οι πληροφορίες σχετικά µε τους γεωργούς, τους οποίους αφορά η ενίσχυση, δεν είναι ακόµη διαθέσιµες. Η ενίσχυση µπορεί να καταβληθεί στους γεωργούς έως τις 31 Μαΐου 2024. Στις 23 Ιανουαρίου 2024 η Επιτροπή εξέδωσε απόφαση για τη στήριξη της Ελλάδας µε 25,3 εκατοµµύρια ευρώ ως προκαταβολή από το Ταµείο Αλληλεγγύης της Ε.Ε.

Η εκτίναξη του κόστους καλλιέργειας και οι µαζικές εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από χώρες της Λατινικής Αµερικής πλήττουν το αγροτικό εισόδηµα, ενώ ταυτόχρονα οι τιµές για τον καταναλωτή είναι υψηλές. Τι πρέπει να γίνει για να αυξηθεί το γεωργικό εισόδηµακαι να µειωθούν οι τιµές;

 Προωθούµε νέες δράσεις για να πατάξουµε το πρόβληµα. Θα σας αναφέρω δύο παραδείγµατα: Πρώτον, εγκαινιάζουµε ένα παρατηρητήριο του κόστους
παραγωγής, των περιθωρίων κέρδους και των εµπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασµού γεωργικών προϊόντων διατροφής, αυξάνοντας τη διαφάνεια, δηµοσιοποιώντας δεδοµένα και ανταλλάσσοντας πληροφορίες.

∆εύτερον, η Επιτροπή θα υποβάλει νοµοθετικές προτάσεις για την ενίσχυση των κανόνων που ισχύουν για τις συµβάσεις που συνάπτουν οι γεωργοί µε αγοραστές στη βιοµηχανία τροφίµων ή στο λιανικό εµπόριο, καθώς και για την ενίσχυση των οργανώσεων παραγωγών, ώστε οι γεωργοί να µπορούν να συνεργάζονται και να ενεργούν συλλογικά µε αποτελεσµατικότερο τρόπο. 

Η εµπορευµατοποίηση και ο αυξηµένος ανταγωνισµός στον αγροτικό τοµέα ευνοούν τις χώρες µε µεγαλύτερες γεωργικές εκµεταλλεύσεις και αφήνουν στο περιθώριο χώρες µε µικρότερες γεωργικές εκµεταλλεύσεις, όπως η Ελλάδα;

Πριν από δύο δεκαετίες, η ΚΓΠ ακολούθησε τη στρατηγική κατεύθυνση του προσανατολισµού προς την αγορά. Φυσικά, αυτή η αλλαγή θέτει τους αγρότες µας σε κινδύνους και πιέσεις. Ωστόσο, η ΚΓΠ προστατεύει τους γεωργούς, για παράδειγµα παρέχοντας εισοδηµατική στήριξη (η οποία αυξάνεται για τις µικρότερες γεωργικές εκµεταλλεύσεις), καθώς και στήριξη για τη διαχείριση κινδύνων και επενδύσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη δυνατότητα των γεωργών να εκµεταλλεύονται καλύτερα τις ευκαιρίες της αγοράς. Επιπλέον, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι χώρες µε µεγαλύτερες γεωργικές εκµεταλλεύσεις δεν έχουν καλύτερες επιδόσεις από τα κράτη-µέλη µε µικρότερες γεωργικές δοµές. Οι οικογενειακές εκµεταλλεύσεις αποτελούν τη ραχοκοκαλιά των αγροτικών κοινοτήτων, οικονοµικά και
κοινωνικά. Τις χρειαζόµαστε και θα τις στηρίξουµε.

Στα τέλη του Απριλίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψηφίζει για την αναθεώρηση της τρέχουσας ΚΓΠ, προκειµένου να αρθούν ορισµένοι περιβαλλοντικοί κανόνες. Η πράσινη µετάβαση δεν λειτουργεί εις βάρος της γεωργίας σε µεγάλο βαθµό;

∆εν µπορούµε να αγνοήσουµε το γεγονός ότι οι αγρότες αντιµετωπίζουν δυσκολίες, καθώς βρίσκονται στην πρώτη γραµµή όσον αφορά τις συνέπειες της
κλιµατικής αλλαγής. Η προσαρµογή δεν είναι πλέον επιλογή, είναι απαίτηση. Γεωργία και φύση συµβαδίζουν. ∆εν είναι αντίθετοι στόχοι. Αλλά πρέπει επίσης
να είµαστε ρεαλιστές στα αιτήµατά µας, τόσο όσον αφορά τις πιθανές εναλλακτικές λύσεις στα υπάρχοντα φυτοφάρµακα, για παράδειγµα, όσο και όσον αφορά το χρονοδιάγραµµα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο παρουσιάσαµε νωρίτερα φέτος νοµοθετικές προτάσεις για την εισαγωγή ακόµη µεγαλύτερης ευελιξίας ως προς ορισµένες περιβαλλοντικές προϋποθέσεις στην Κοινής Γεωργικής Πολιτικής.

Η Ε.Ε. έχει εγκρίνει την κατανάλωση εντόµων ως τροφίµων και συζητά την κατανάλωση τεχνητού κρέατος. Πιστεύετε ότι υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες σχετικά µε την ποιότητα των τροφίµων που καταναλώνουµε;

Ο ρόλος της Ε.Ε. είναι να διασφαλίζει ότι τα τρόφιµά µας, συµπεριλαµβανοµένων των νέων τροφίµων, όπως το κρέας καλλιέργειας, είναι ασφαλή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η επιστηµονική αξιολόγηση κινδύνου τέτοιων τροφίµων από την EFSA (European Food Safety Authority - Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των
Τροφίµων) είναι από τις αυστηρότερες στον κόσµο.

Η Επιτροπή έχει επίσης στόχο να διασφαλίσει ότι παρέχονται στους καταναλωτές σαφείς πληροφορίες, οι οποίες τους διευκολύνουν να επιλέγουν υγιεινή και βιώσιµη διατροφή. Οσον αφορά την ασφάλεια των τροφίµων, βρισκόµαστε σε πολύ στέρεο έδαφος. Ο κανονισµός για τα νέα τρόφιµα διασφαλίζει αυτό µε δύο βασικούς τρόπους. Σε τελική ανάλυση, οι Ευρωπαίοι καταναλωτές θα είναι πάντα ελεύθεροι να αποφασίζουν τι τρώνε.

* Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής