Παρεµβάσεις και διορθώσεις σχετικά µε την Κάρτα Εργασίας, έτσι ώστε µέχρι τέλος του έτους να έχει τεθεί σε πλήρη λειτουργία σε όλο το φάσµα της οικονοµίας, σχεδιάζει η κυβέρνηση, λίγο καιρό πριν από την εφαρµογή της σε βιοµηχανία και λιανεµπόριο (1η Ιουλίου).

*Διαβάστε εδώ: Ακρίβεια: Ανατιμήσεις "φωτιά" στα τρόφιμα μέσα σε ένα μήνα - "Βαθιά" το χέρι στην τσέπη έβαλαν οι καταναλωτές για το πασχαλινό τραπέζι

Ειδική οµάδα καταγράφει τα προβλήµατα δυσλειτουργικότητας που έχουν διαπιστωθεί και αναµένεται να προτείνει λύσεις που θα βελτιώνουν την εφαρµογή του µέτρου.

Μία από τις παρεµβάσεις που εξετάζονται είναι η ύπαρξη ενός µικρού, ελαστικού χρονικού ορίου, εντός του οποίου θα µπορεί ο εργαζόµενος να χτυπά την κάρτα του, χωρίς να αλλάζει το ωράριο εργασίας.

Το όριο αυτό δεν µπορεί να είναι πάνω από 15 µε 20 λεπτά, πριν και µετά τη λήξη του ωραρίου.

Από τον περασµένο Οκτώβριο δίνεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί στο ηλεκτρονικό σύστηµα µέτρησης του χρόνου εργασίας να µην καταχωρίζουν τις αλλαγές του ωραρίου και την υπερωριακή απασχόληση πριν από την έναρξη πραγµατοποίησής τους.

Αυτό, σύµφωνα µε τους εργαζόµενους στο λιανεµπόριο, είναι και το µεγαλύτερο πρόβληµα στην καταγραφή των υπερωριών. Ήδη, το υπουργείο Εργασίας εφαρµόζει την κάρτα πιλοτικά στα σουπερµάρκετ, τις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες, κάτι που αφορά περίπου 500.000 εργαζόµενους.

Κατά το υπουργείο, η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας «είναι το απόλυτο όπλο στα χέρια του εργαζοµένου, για να πολεµήσει την υποδηλωµένη εργασία».

Άλλωστε, για αδήλωτη εργασία επιβάλλονται πρόστιµα 10.500 ευρώ ανά εργαζόµενο και συνεπώς έχει µεταφερθεί ένας µεγάλος όγκος από την αδήλωτη στην υποδηλωµένη εργασία, προξενώντας ζηµιά και για τον εργαζόµενο, αλλά και για τον ΕΦΚΑ.

Η κάρτα θα εφαρµοστεί σχεδόν την ίδια εποχή µε τη νέα διευθέτηση του χρόνου εργασίας, όσον αφορά την εργασία τα Σαββατοκύριακα.


Σε πάγκους και λιανεµπόριο

Από τη ∆ευτέρα 1η Ιουλίου, η Ψηφιακή Κάρτα µπαίνει και στις λαϊκές και στο λιανεµπόριο που απασχολούν από 1 έως 10 εργαζόµενους, κατηγορία δηλαδή όπου υπάγονται όλοι οι αδειούχοι πωλητές των λαϊκών αγορών.

Ειδικότερα, στον κλάδο των λαϊκών αγορών, αλλά και σε κάθε άλλου είδους επιχείρηση που οι εργαζόµενοι δεν ξεκινούν ή ολοκληρώνουν την ηµερήσια απασχόλησή τους από την έδρα του αδειούχου πωλητή-εργοδότη, τότε ο µηχανισµός της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας διαφοροποιείται, αφού αυτή εφαρµόζεται µόνο για εργαζόµενους µε φυσική παρουσία στην έδρα της επιχείρησης.

Στην περίπτωση λοιπόν κατά την οποία δεν υφίσταται χτύπηµα κάρτας κατά την έναρξη, ή/και κατά τη λήξη της απασχόλησης των εργαζοµένων στον κλάδο, λόγω της φύσης του αντικειµένου της εργασίας, αφού καθηµερινά στήνεται ο πάγκος σε διαφορετικό σηµείο, τεκµαίρεται ως ωράριο εργασίας για τη συγκεκριµένη ηµέρα το δηλωθέν στο Πληροφοριακό Σύστηµα «Εργάνη» ηµερήσιο ωράριο εργασίας.

Σε περίπτωση προσέλευσης µετά τη δηλωµένη έναρξη του ωραρίου, ή αποχώρησης πριν από τη δηλωµένη λήξη του ωραρίου, κρίνεται απαραίτητη η σήµανση της κάρτας (εφόσον η προσέλευση καθώς και η αποχώρηση είναι εντός του προκαθορισµένου ωραρίου).

Η ανωτέρω σήµανση κρίνεται απαραίτητη, µεταξύ άλλων, και για λόγους ασφάλειας δικαίου του εργαζοµένου (π.χ. εργατικό ατύχηµα).

Προστατευτικές δικλίδες αποτελούν οι εξής παρακάτω προβλέψεις/ρήτρες:
  • Ο εργαζόµενος δικαιούται να αρνηθεί την ανάληψη εργασίας. Σε αυτή την περίπτωση απαγορεύεται οποιαδήποτε δυσµενής διάκριση σε βάρος του.
  • Αν οποιαδήποτε χρονική στιγµή -και πριν από την ανάληψη της εργασίας- ο εργοδότης ακυρώσει την ανάθεσή της, ο εργαζόµενος δικαιούται αποζηµίωση που αντιστοιχεί στο ηµεροµίσθιο της εργασίας που δεν του ανατέθηκε.
  • Τα συµβαλλόµενα µέρη υποχρεούνται να συµφωνούν έναν ελάχιστο αριθµό αµειβόµενων ωρών εργασίας, αλλιώς η σύµβαση κατά παραγγελία είναι άκυρη.
  • Εφαρµόζονται οι προστατευτικές για τον εργαζόµενο διατάξεις που συνδέονται µε τη σύµβαση ή σχέση εξαρτηµένης εργασίας του, και ειδικά για την υπερεργασία, την υπερωρία και τον χρόνο ηµερήσιας ανάπαυσης.
  • Οι συµβάσεις κατά παραγγελία θα αναγγέλλονται στο Πληροφοριακό Σύστηµα «Εργάνη ΙΙ» και θα παρακολουθούνται από τους εργαζόµενους µέσω της εφαρµογής MyErgani app.
  • Ο έλεγχος της εργασίας κατά παραγγελία θα διενεργείται από την Επιθεώρηση Εργασίας και για τις όποιες παραβάσεις της εργατικής νοµοθεσίας θα επιβάλλονται τα αντίστοιχα προβλεπόµενα πρόστιµα.


Πού παραβιάζεται η νοµοθεσία

Πάντως, ενδεικτικές είναι οι περιπτώσεις καταστρατήγησης του µέτρου:
  • Εργαζόµενοι που δουλεύουν για λογαριασµό τρίτων εταιρειών (shop in a shop) σε καταστήµατα καλλυντικών, εµπορικών κέντρων, SPA, κέντρων αισθητικής, αρωµατοπωλείων κ.λπ. δεν «χτυπούν» κάρτα.
  • Σουπερµάρκετ, logistics, πολυκαταστήµατα δεν παρέχουν τη δυνατότητα της ψηφιακής κάρτας στο προσωπικό εργολάβων στις αποθήκες παράλληλα µε το δικό τους προσωπικό, µε τις ειδικότητες του «picker» προετοιµασίας παραγγελιών και του φορτοεκφορτωτή.
  • Εργαζόµενοι που πιάνουν δουλειά στις 5 π.µ. έχουν λάβει οδηγίες να χτυπούν κάρτα στις 6 π.µ., ώστε να µη φανεί στην «Εργάνη» η µία ώρα της νυχτερινής απασχόλησης.
  • Εταιρείες security µε εργολαβίες 24ωρων - επταήµερων φυλάξεων εγκαταστάσεων και κτιρίων του ∆ηµοσίου και φορέων αυτού συνεχίζουν να εφαρµόζουν 12ωρη απασχόληση των φυλάκων, µε την ψηφιακή κάρτα των εργαζοµένων να είναι µονίµως «χτυπηµένη» σε 8ωρες βάρδιες καθηµερινές και όχι Κυριακές και αργίες και πάντα σε ηµερήσια βάρδια.
  • Συνεργεία καθαρισµού µε εργολαβίες σε µεγάλα κτίρια, ιδιωτικών εταιρειών αλλά και του ∆ηµοσίου, µε βασική απασχόληση τις νυχτερινές ώρες που οι εγκαταστάσεις δεν λειτουργούν, εµφανίζουν «χτυπηµένες» τις κάρτες µόνο σε ηµερήσιες βάρδιες.
  • Σε ωροµίσθιους επισηµαίνεται ότι δεν πρέπει να ξεχνούν να χτυπήσουν την κάρτα τους στο 4ωρο, παρά το γεγονός ότι συνεχίζουν την εργασία τους µέχρι 8ωρο.
  • Σε υπαλλήλους ηλεκτρονικών παραγγελιών δόθηκε η εντολή να χτυπούν την κάρτα τους, ανεξάρτητα εάν έχουν τελειώσει την παραγγελία τους ή όχι. Σε οδηγούς ζητήθηκε να µη χτυπούν καθόλου κάρτα.
  • Προϊστάµενοι καταστηµάτων έχουν ζητήσει από τους εργαζόµενους να τους εκτυπώσουν το QR Code από τις κάρτες, λέγοντάς τους ότι αναλαµβάνουν οι ίδιοι την «υποχρέωση» χτυπήµατος της κάρτας. Σύµφωνα µε το ποινολόγιο της µη τήρησης της εργατικής νοµοθεσίας, για τις επιχειρήσεις που χρησιµοποιούν ήδη Κάρτα Εργασίας αλλά και γι’ αυτές που θα υπαχθούν στο καθεστώς αυτό προβλέπονται οι εξής ποινές:
  • Μη ενεργοποίηση Ψηφιακής Κάρτας εργαζοµένου: €10.500.
  • Υποβολή στοιχείων της Ψηφιακής Κάρτας εργαζοµένου που τελούν σε απόκλιση µε την πραγµατική έναρξη ή την πραγµατική λήξη της απασχόλησης: €3.000.
  • Μη προβλεπόµενη µη υποβολή των στοιχείων της Ψηφιακής Κάρτας εργαζοµένου για την πραγµατική έναρξη ή την πραγµατική λήξη της απασχόλησης: €3.000.
  • Εφαρµογή ευέλικτου ωραρίου σε εργαζόµενο, για τον οποίο δεν έχει ενεργοποιηθεί η ευέλικτη προσέλευση και η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας: €2.000.
  • Μη τήρηση για χρονικό διάστηµα τουλάχιστον δέκα ετών των στοιχείων του συστήµατος µέτρησης του χρόνου εργασίας, εφόσον παρεµποδίζεται ο έλεγχος και η επαλήθευση οικονοµικών απαιτήσεων εργαζοµένου σε εν γένει εργατική διαφορά: €4.000.
  • Μη υποβολή δήλωσης στοιχείων εργασιακής σχέσης στο Π.Σ. «Εργάνη ΙΙ» σε περίπτωση µεταβολών στοιχείων δήλωσης πριν από την εφαρµογή της µεταβολής και σε κάθε περίπτωση πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόµενο που αφορούν: €2.000.
  • Μη υποβολή δήλωσης Οργάνωσης Χρόνου Εργασίας µερικώς απασχολουµένου σε περίπτωση µεταβολής της Οργάνωσης Χρόνου Εργασίας πριν από τη µεταβολή και σε κάθε περίπτωση πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόµενο που αφορούν: €2.000.
  • Μη υποβολή δήλωσης Οργάνωσης Χρόνου Εργασίας πλήρως απασχολουµένου σε περίπτωση µεταβολής της Οργάνωσης Χρόνου: €600.
Να σηµειωθεί ότι η αδήλωτη και η υποδηλωµένη εργασία εκτός από τους εργαζόµενους πλήττει και τις επιχειρήσεις οι οποίες εφαρµόζουν τη νοµοθεσία και καλούνται να αντιµετωπίσουν τον αθέµιτο ανταγωνισµό εκείνων που την παραβιάζουν.

Εποµένως, η αντιµετώπιση των φαινοµένων αυτών αποτελεί παράγοντα επίτευξης της αποκατάστασης συνθηκών υγιούς ανταγωνισµού στην αγορά εργασίας.

Επιπλέον, η τήρηση της εργατικής νοµοθεσίας και η αντιµετώπιση της αδήλωτης και της υποδηλωµένης εργασίας εκτός των άλλων συµβάλλει και στον περιορισµό της παραοικονοµίας, καθώς τα έσοδά τους καταγράφονται στο ΑΕΠ.

*Δημοσιεύθηκε στην «Απογευματινή της Κυριακής» στις 12/05/2024