ΤτΕ: Καμπανάκι για επενδύσεις και εξαγωγές
Παρά την σημαντική αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων, τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, σχετικά με το Ισοζύγιο Πληρωμών της χώρας, που παρουσιάσθηκαν χθες για το α’ πεντάμηνο του 2024, αποτελούν χτύπημα του κώδωνα κινδύνου για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Τα στοιχεία, που παρουσίασε η κεντρική τράπεζα, επιβεβαιώνουν τους φόβους της αγοράς ότι οι δύο από τις τρεις βασικές συνιστώσες του ΑΕΠ, οι επενδύσεις και οι εξαγωγές, ξεφουσκώνουν και μάλιστα απότομα.
Το καμπανάκι έκρουσε πριν από δύο ημέρες και ο επικεφαλής του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας, ο οποίος στην τριμηνιαία ενημέρωση για την πορεία της Ελληνικής Οικονομίας, έκανε λόγο για ιδιαίτερα αρνητική έκπληξη των εξαγωγών της χώρας από την ΕΛΣΤΑΤ. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, οι ρυθμοί ανάπτυξης για φέτοςνι με την πορεία που έχουν λάβει εξαγωγές, δεν μπορούν να στηρίξουν μια αύξηση του ΑΕΠ πάνω από το 2%, παρά μόνον με μεγάλη αύξηση των επενδύσεων.
Η αύξηση αυτή τοποθετήθηκε στο 9,7% του Ακαθάριστου Σχηματισμού Παγίου Κεφαλαιου, ενώ σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές εκτίμησε ότι υποχωρήσουν οριακά 0,4%. Υπό αυτούς τους όρους το ΑΕΠ, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ θα αυξηθεί φέτος κατά 2,1%. Τα στοιχεία ωστόσο της Τράπεζας της Ελλάδος είναι απογοητευτικά. Οι εξαγωγές παρουσιάζουν μείωση 4% στο α’ πεντάμηνο και οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) πέρασαν σε αρνητικό πεδίο, από θετικό που ήταν το μέχρι και τον Απρίλιο.
Αναφορικά με τις εξαγωγές, αυτές ναι μεν στηρίχθηκαν από την αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 530 εκατ. ευρώ στο α’ πεντάμηνο του έτους, αλλά επουδενί δεν κατάφεραν να καλύψουν την μεγάλη μείωση των εξαγωγών αγαθών κατά περίπου 880 εκατ. ευρώ. Και αν σε αυτά προσθέσουμε και την τεράστια αύξηση των εισαγωγών αγαθών στο α’ πεντάμηνο του 2024 κατά περίπου 1,5 δισ. ευρώ, τότε το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας, μόνον για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, επιδεινώθηκε κατά 2 δισ. ευρώ. Ανήλθε σε 11 δισ. ευρώ, από 9 δισ. ευρώ που ήταν την αντίστοιχη περίοδο του 2023.
Το έλλειμα στο ισοζύγιο αγαθών επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο και ανήλθε στα 15 δισ. ευρώ, πλησιάζοντας το έλλειμμα που είχε παρουσιαστεί την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Ωστόσο τότε, σύμφωνα με την κυβέρνηση, ήταν ο Ρωσο-ουκρανικός πόλεμος που είχε εκτοξεύσει το έλλειμμα σε δυσθεώρητα ύψη, λόγω των τιμών των ενεργειακών αγαθών (φυσικού αερίου, πετρελαίου κ.λπ.).
Δυσοίωνη είναι η κατάσταση και στο επίπεδο των επενδύσεων. Το α’ 5μηνο του 2024 οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) στη χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, παρουσίασαν κάμψη 20,2% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και κατά 62,5% σε σχέση με το επίπεδο του 2022, που οι ΑΞΕ είχαν ανέλθει σε επίπεδο ρεκόρ.
Εμπορικό Ισοζύγιο & ΑΞΕ για το α' πεντάμηνο των τριών τελευταίων χρόνων © Powergame.gr
Εμπορικό Ισοζύγιο & ΑΞΕ για το α’ πεντάμηνο των τριών τελευταίων χρόνων © Powergame.gr
Μάλιστα αξίζει να σημειωθεί ότι, με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ΑΞΕ στη χώρα μας μέχρι και τον Απρίλιο κινούνταν με θετικό πρόσημο (σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023), αλλά από τον Μάιο και μετά μπήκε σε αρνητικό πρόσημο. Καθοριστικός ήταν ο μήνα Μάϊος, όπου οι ΑΞΕ στη Ελλάδα ανήλθαν σε μόλις 104 εκατ. ευρώ, έναντι 574 εκατ. ευρώ τον Μάιο του 2023.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η αρνητική αυτή πορεία των ΑΞΕ δεν μπορεί ανατραπεί. Η δυναμική της εξέλιξης ωστόσο που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα, καθιστούν ιδιαίτερα δύσκολη μια τέτοια ανατροπή. Οι ΑΞΕ από το 2022 είχαν ανέλθει στο ιστορικό υψηλό των 7,52 δις. ευρώ, μειώνονται συνεχώς και το 2023 ανήλθαν σε 4,5 δις. ευρώ, ενώ για φέτος αν η δυναμική του α’ πενταμήνου διατηρηθεί, μόλις που θα ξεπεράσουν τα 3,5 δισ. ευρώ.
Μένουν επομένως οι επενδύσεις που θα κάνουν οι επενδυτές του εσωτερικού στη χώρα και κυρίως ο δημόσιος τομέας. Το ευκταίο θα είναι τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης να ανατρέψουν αυτή τη δυσμενή εξέλιξη των επενδύσεων, αλλά κι εκεί οι επενδύσεις υλοποιούνται με μεγάλη δυσκολία και «ασθμαίνοντας».
Το αφήγημα επομένως ότι η χώρα καλύπτει το χαμένο έδαφος και ότι αλλάζει παραγωγικό μοντέλο, πλέον δεν υποστηρίζεται, αλλά αντίθετα δείχνει και να υποχωρεί. Η χώρα δεν φαίνεται να έχει αλλάξει τις βασικές της δομές και προϋποθέσεις ανάπτυξης και μεγάλη δυναμική που καταγράφηκε το 2021-22 ήταν μάλλον η κίνηση του «ελατηρίου», μετά από μια υπερδεκαπανταετή συμπίεση του.
Το καμπανάκι έκρουσε πριν από δύο ημέρες και ο επικεφαλής του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας, ο οποίος στην τριμηνιαία ενημέρωση για την πορεία της Ελληνικής Οικονομίας, έκανε λόγο για ιδιαίτερα αρνητική έκπληξη των εξαγωγών της χώρας από την ΕΛΣΤΑΤ. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, οι ρυθμοί ανάπτυξης για φέτοςνι με την πορεία που έχουν λάβει εξαγωγές, δεν μπορούν να στηρίξουν μια αύξηση του ΑΕΠ πάνω από το 2%, παρά μόνον με μεγάλη αύξηση των επενδύσεων.
Η αύξηση αυτή τοποθετήθηκε στο 9,7% του Ακαθάριστου Σχηματισμού Παγίου Κεφαλαιου, ενώ σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές εκτίμησε ότι υποχωρήσουν οριακά 0,4%. Υπό αυτούς τους όρους το ΑΕΠ, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ θα αυξηθεί φέτος κατά 2,1%. Τα στοιχεία ωστόσο της Τράπεζας της Ελλάδος είναι απογοητευτικά. Οι εξαγωγές παρουσιάζουν μείωση 4% στο α’ πεντάμηνο και οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) πέρασαν σε αρνητικό πεδίο, από θετικό που ήταν το μέχρι και τον Απρίλιο.
Αναφορικά με τις εξαγωγές, αυτές ναι μεν στηρίχθηκαν από την αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 530 εκατ. ευρώ στο α’ πεντάμηνο του έτους, αλλά επουδενί δεν κατάφεραν να καλύψουν την μεγάλη μείωση των εξαγωγών αγαθών κατά περίπου 880 εκατ. ευρώ. Και αν σε αυτά προσθέσουμε και την τεράστια αύξηση των εισαγωγών αγαθών στο α’ πεντάμηνο του 2024 κατά περίπου 1,5 δισ. ευρώ, τότε το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας, μόνον για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2024, επιδεινώθηκε κατά 2 δισ. ευρώ. Ανήλθε σε 11 δισ. ευρώ, από 9 δισ. ευρώ που ήταν την αντίστοιχη περίοδο του 2023.
Το έλλειμα στο ισοζύγιο αγαθών επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο και ανήλθε στα 15 δισ. ευρώ, πλησιάζοντας το έλλειμμα που είχε παρουσιαστεί την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Ωστόσο τότε, σύμφωνα με την κυβέρνηση, ήταν ο Ρωσο-ουκρανικός πόλεμος που είχε εκτοξεύσει το έλλειμμα σε δυσθεώρητα ύψη, λόγω των τιμών των ενεργειακών αγαθών (φυσικού αερίου, πετρελαίου κ.λπ.).
Δυσοίωνη είναι η κατάσταση και στο επίπεδο των επενδύσεων. Το α’ 5μηνο του 2024 οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) στη χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, παρουσίασαν κάμψη 20,2% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και κατά 62,5% σε σχέση με το επίπεδο του 2022, που οι ΑΞΕ είχαν ανέλθει σε επίπεδο ρεκόρ.
Εμπορικό Ισοζύγιο & ΑΞΕ για το α' πεντάμηνο των τριών τελευταίων χρόνων © Powergame.gr
Εμπορικό Ισοζύγιο & ΑΞΕ για το α’ πεντάμηνο των τριών τελευταίων χρόνων © Powergame.gr
Μάλιστα αξίζει να σημειωθεί ότι, με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ΑΞΕ στη χώρα μας μέχρι και τον Απρίλιο κινούνταν με θετικό πρόσημο (σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023), αλλά από τον Μάιο και μετά μπήκε σε αρνητικό πρόσημο. Καθοριστικός ήταν ο μήνα Μάϊος, όπου οι ΑΞΕ στη Ελλάδα ανήλθαν σε μόλις 104 εκατ. ευρώ, έναντι 574 εκατ. ευρώ τον Μάιο του 2023.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η αρνητική αυτή πορεία των ΑΞΕ δεν μπορεί ανατραπεί. Η δυναμική της εξέλιξης ωστόσο που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα, καθιστούν ιδιαίτερα δύσκολη μια τέτοια ανατροπή. Οι ΑΞΕ από το 2022 είχαν ανέλθει στο ιστορικό υψηλό των 7,52 δις. ευρώ, μειώνονται συνεχώς και το 2023 ανήλθαν σε 4,5 δις. ευρώ, ενώ για φέτος αν η δυναμική του α’ πενταμήνου διατηρηθεί, μόλις που θα ξεπεράσουν τα 3,5 δισ. ευρώ.
Μένουν επομένως οι επενδύσεις που θα κάνουν οι επενδυτές του εσωτερικού στη χώρα και κυρίως ο δημόσιος τομέας. Το ευκταίο θα είναι τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης να ανατρέψουν αυτή τη δυσμενή εξέλιξη των επενδύσεων, αλλά κι εκεί οι επενδύσεις υλοποιούνται με μεγάλη δυσκολία και «ασθμαίνοντας».
Το αφήγημα επομένως ότι η χώρα καλύπτει το χαμένο έδαφος και ότι αλλάζει παραγωγικό μοντέλο, πλέον δεν υποστηρίζεται, αλλά αντίθετα δείχνει και να υποχωρεί. Η χώρα δεν φαίνεται να έχει αλλάξει τις βασικές της δομές και προϋποθέσεις ανάπτυξης και μεγάλη δυναμική που καταγράφηκε το 2021-22 ήταν μάλλον η κίνηση του «ελατηρίου», μετά από μια υπερδεκαπανταετή συμπίεση του.
