Μεγάλος είναι ο προβληµατισµός που επικρατεί στην αγορά, µετά τους σηµαντικούς περιορισµούς και τις επιβαρύνσεις που ανακοίνωσε η κυβέρνηση στον χώρο κυρίως της βραχυχρόνιας µίσθωσης. Μεταξύ των παρεµβάσεων, ιδιαίτερη δυσαρέσκεια προκάλεσε η απαγόρευση δηµιουργίας νέων Airbnb στα τρία κεντρικά διαµερίσµατα της Αθήνας -τουλάχιστον για έναν χρόνο-, αλλά και η αύξηση του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιµατική κρίση κατά τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν.

Σύµφωνα µε τις πρόσφατες διευκρινίσεις που έκανε η υπουργός Τουρισµού, Ολγα Κεφαλογιάννη, ο περιορισµός των βραχυχρόνιων µισθώσεων θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου του 2025, µε διάρκεια ενός έτους και δυνατότητα χρονικής παράτασης, αλλά και χωρικής επέκτασης, ανάλογα µε τα αποτελέσµατα της νέας ρύθµισης. Σηµειωτέον ότι, προς το παρόν, το µέτρο θα εφαρµοστεί στο 1ο ∆ηµοτικό ∆ιαµέρισµα, δηλαδή στο εµπορικό τρίγωνο της Αθήνας (Κουκάκι, Πλάκα, Κολωνάκι, Σύνταγµα, Οµόνοια, Μοναστηράκι, Εξάρχεια, Ιλίσσια, Νεάπολη), στο 2ο ∆ηµοτικό ∆ιαµέρισµα (Μετς, Νέος Κόσµος, Αγιος Αρτέµιος, Παγκράτι) και στο 3ο ∆ηµοτικό ∆ιαµέρισµα (Βοτανικός, Μεταξουργείο, Γκάζι, Πετράλωνα, Ρουφ). Επίσης, το τέλος ανθεκτικότητας που καταβάλλεται από τα καταλύµατα βραχυχρόνιας µίσθωσης θα αυξηθεί από 0,5 ευρώ σε 2 ευρώ ανά διανυκτέρευση τους χειµερινούς µήνες, ενώ την καλοκαιρινή περίοδο το τέλος ανθεκτικότητας θα καταβάλλεται αυξηµένο -από 1,5 ευρώ σε 8 ευρώ/διανυκτέρευση- από τους ιδιοκτήτες των εν λόγω καταλυµάτων.


Airbnb: Πώς σχολιάζουν επαγγελματίες από τον χώρο τις αποφάσεις για «κόφτη» στη βραχυχρόνια μίσθωση 

Οπως αναφέρει στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» o πρόεδρος του Συνδέσµου Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης ακινήτων (STAMA Greece), Νάσος Γαβαλάς, τα νέα µέτρα καταστρατηγούν την ελεύθερη αγορά και στην ουσία στρέφονται κατά της επιχειρηµατικότητας. Η αύξηση των τελών, σύµφωνα µε τον ίδιο, έχει καθαρά φοροεισπρακτικό χαρακτήρα, δηµιουργώντας έναν µεγάλο διαχωρισµό ανάµεσα στη βραχυχρόνια µίσθωση και τα ξενοδοχεία. Πλέον, δεν υπάρχει ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα για τα Airbnb, καθώς τα τέλη είναι υψηλότερα απ' ό,τι είναι στα ξενοδοχεία. Σύµφωνα µε τον κ. Γαβαλά, «δεν υπάρχει κανένα όφελος στα νέα µέτρα, καθώς και ακριβότερο θα γίνει το τουριστικό προϊόν και δεν θα δοθεί ουσιαστική λύση στη στεγαστική κρίση». «Τα ακίνητα που θα µπουν στη µακροχρόνια µίσθωση δεν θα είναι φθηνά, από την αγορά σήµερα λείπει η προσιτή στέγη. Παράλληλα, δηµιουργείται και ανασφάλεια στους ιδιώτες που θέλουν να δραστηριοποιηθούν και εκτός Αθηνών στην εν λόγω αγορά, καθώς οι συνεχείς αλλαγές αποτελούν έναν ανασταλτικό παράγοντα γι’ αυτούς», όπως προσθέτει.

Επίσης, συµπληρώνει ότι «κανείς δεν µπορεί να αποκλείσει το ενδεχόµενο το µέτρο αυτό να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές της πρωτεύουσας, αλλά και σε µεγάλους τουριστικούς προορισµούς, όπως είναι η Κρήτη, η Μύκονος και η Σαντορίνη». Βέβαια, σύµφωνα µε τον κ. Γαβαλά, για να γίνει αυτό, πρέπει να δει η κυβέρνηση αν αυτές οι παρεµβάσεις θα έχουν αποτέλεσµα, αν δηλαδή ένας σηµαντικός αριθµός ακινήτων θα επιστρέψει από τη βραχυχρόνια στη µακροχρόνια µίσθωση.

Μιλώντας στα «Π», η πρόεδρος του Συλλόγου Οικονοµίας ∆ιαµοιρασµού, Θεοδώρα ∆ήµα, τονίζει: «Τα νέα µέτρα, και ειδικότερα η αύξηση των τελών, προκαλούν µεγάλο πλήγµα στους µικροϊδιοκτήτες που διατηρούν στην αγορά βραχυχρόνιας µίσθωσης µικρά διαµερίσµατα και γκαρσονιέρες εκτός των αστικών κέντρων. Η δηµιουργία Airbnb τα τελευταία χρόνια έχει βοηθήσει σημαντικά να αναπτυχθεί ο τουρισμός στην επαρχία και σε προορισμούς όπου δεν υπάρχουν ξενοδοχεία». Οπως προσθέτει, «είναι θεμιτό να επιβάλλονται περιορισμοί και αυξημένοι φόροι σε νησιά όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, όπου υπάρχει υπερπροσφορά σε τέτοιου είδους καταλύματα, αλλά είναι καταστροφικό να εφαρμόζονται τέτοια μέτρα σε μικρότερα νησιά που δεν έχουν ξενοδοχεία και βοηθούν στη διασπορά του τουρισμού». Την άποψή του για τους περιορισμούς στο Airbnb εκφράζει και ο Μπάμπης Χαραλαμπόπουλος, επίτιμος πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής και επιστημονικός σύμβουλος της εταιρείας εκτιμήσεων ακινήτων Solum Property Solutions, τονίζοντας το εξής: «Τα Airbnb είναι ένα διεθνές προϊόν, το οποίο ήρθε για να μείνει και αφενός έχει δώσει στα χρόνια της κρίσης απασχόληση σε χιλιάδες εργαζομένους που ήταν άνεργοι, αφετέρου δημιούργησε έναν μεγάλο αριθμό σύγχρονων, επιπλωμένων και πλήρως ανακαινισμένων σπιτιών, γεγονός που σημαίνει ότι, εάν αυτά επιστρέψουν στη μακροχρόνια μίσθωση, δεν θα ενοικιάζονται με τιμές ενός απλού και κενού διαμερίσματος, αλλά τα ζητούμενα ενοίκια θα είναι πολύ υψηλότερα».

Για την απαγόρευση νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων στα τρία βασικά διαμερίσματα της Αθήνας, ο ίδιος σχολιάζει ότι «από τη μία είναι θετικό, καθώς θα περιοριστούν οι μεγάλες επιχειρήσεις των Airbnb που εκμεταλλεύονταν ολόκληρα κτίρια στο κέντρο, αλλά από την άλλη είναι πολύ αρνητικό μέτρο για τους μικροϊδιοκτήτες, που έβγαζαν ένα σημαντικό εισόδημα από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα». Σύμφωνα με τον κ. Χαραλαμπόπουλο, «πρέπει να τονιστεί και το γεγονός ότι τα Αirbnb δημιουργήθηκαν και αναβαθμίστηκαν χωρίς το κράτος να έχει διαθέσει ούτε ένα ευρώ, όπως έχει συμβεί με τα ξενοδοχεία. Επίσης, σήμερα έχει αναβαθμιστεί σημαντικά το σύστημα ενοικιάσεων μέσω πλατφορμών, με αποτέλεσμα να υπάρχει πλήρης φορολογική κάλυψη, δηλαδή το κράτος να έχει σημαντικά έσοδα από τη λειτουργία τους».

«Ο περιορισμός στις βραχυχρόνιες μισθώσεις έπρεπε να γίνει πιο άμεσα»

Για τον πρόεδρο του Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Αθηνών - Αττικής, Λευτέρη Ποταμιάνο, η μεγάλη στεγαστική κρίση στη χώρα μας δεν οφείλεται αποκλειστικά στην αύξηση των Airbnb, αλλά στον μεγάλο αριθμό κλειστών ακινήτων. Οπως σχολιάζει ο ίδιος στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», «ο περιορισμός στις βραχυχρόνιες μισθώσεις έπρεπε να γίνει πιο άμεσα και όχι να περιμένει η κυβέρνηση μέχρι την 1η Ιανουαρίου του 2025, καθώς τώρα παρατηρείται το φαινόμενο όλο και περισσότεροι επενδυτές και ιδιοκτήτες ακινήτων να τρέχουν να προλάβουν την προθεσμία, με αποτέλεσμα να περιορίζεται αυτή την περίοδο ακόμα περισσότερο ο αριθμός των διαθέσιμων ακινήτων». Οπως ξεκαθαρίζει, ωστόσο, ο κ. Ποταμιάνος: «Το ποσοστό που αναλογεί στη βραχυχρόνια μίσθωση για τη ζημία που έχει προκαλέσει στη προσιτή στέγη είναι μικρό. Βέβαια, η κυβέρνηση βαδίζει διερευνητικά για να δει το πρώτο διάστημα αν θα λειτουργήσει αυτό το μέτρο, το οποίο, κατά τη γνώμη μου, δεν θα πετύχει, επειδή η στεγαστική κρίση οφείλεται σε άλλους παράγοντες και, για να λυθεί, απαιτούνται πιο μελετημένα μέτρα».

63.220 τα καταλύματα τύπου Airbnb στο κέντρο της Αθήνας

Το δικό του σχόλιο επί του θέματος κάνει στα «Π» και ο Αντώνης Φιοράκης, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Protio, ξεκαθαρίζοντας και εκείνος με τη σειρά του ότι «ο πυρήνας του προβλήματος βρίσκεται στα πάνω από 1 εκατ. κλειστά διαμερίσματα που υπάρχουν σήμερα σε όλη την Ελλάδα». Ο κ. Φιοράκης επισημαίνει, μάλιστα, ότι «σήμερα υπάρχει στροφή των ιδιοκτητών προς τη μεσοπρόθεσμη μίσθωση, δηλαδή ακίνητα με πολύ καλές προδιαγραφές πλέον νοικιάζονται από έξι μήνες έως έναν χρόνο». Για τον κ. Φιοράκη, πλέον, οι μακροχρόνιες μισθώσεις δίνουν καλές αποδόσεις και σε ορισμένες περιπτώσεις υψηλότερες από τις βραχυχρόνιες, όποτε πολλοί είναι εκείνοι που τις προτιμούν.

100% η αύξηση της βραχυχρόνιας μίσθωσης την τελευταία πενταετία


Πώς κινήθηκαν την τελευταία πενταετία οι κλίνες της βραχυχρόνιας μίσθωσης 

Σήμερα, σε ολόκληρο τον δήμο της Αθήνας υπολογίζεται ότι τα ακίνητα που λειτουργούν ως καταλύματα Airbnb φτάνουν τα 63.220. Ενδεικτικά, στο Κουκάκι και στου Μακρυγιάννη το 2023 υπήρχαν 1.137 εγγεγραμμένα ακίνητα, ενώ στον Νέο Κόσμο 1.004, βάσει τελευταίων στοιχείων της Grant Thornton. Μάλιστα, την τελευταία πενταετία, δηλαδή από το 2019 έως το 2023, οι κλίνες της βραχυχρόνιας μίσθωσης αυξήθηκαν κατά 100%, με τις διανυκτερεύσεις σε καταλύματα τύπου Airbnb να αυξάνονται με ετήσιο ρυθμό 28% κατά την ίδια περίοδο. Αντίστοιχα, το διάστημα 2019-2023 οι κλίνες των ξενοδοχειακών μονάδων κινήθηκαν ανοδικά μόλις κατά 3,5%. Την ίδια περίοδο τα ακίνητα που λειτουργούσαν ως καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης ανήλθαν σε 193.000, από 172.500 το 2022 και 117.300 το 2019. Ασφαλώς, στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις αποτελούν ένα νέο τουριστικό προϊόν, που μόλις τώρα έχει αρχίσει να εισέρχεται σε περίοδο ωρίμανσης και, επομένως, έως έναν βαθμό η μεγάλη αυτή αύξηση θα πρέπει να θεωρείται φυσιολογική, συγκριτικά με τον ξενοδοχειακό τομέα.

Για τα μέτρα που ανακοινώθηκαν μιλάει στα «Π» και η Αννα Μωκάκου, πιστοποιημένη εκτιμήτρια ακινήτων και κτηματομεσίτρια, ιδιοκτήτρια της New Life Real Estate. Χαρακτηριστικά, η κ. Μωκάκου αναφέρει: «Θετική είναι, επίσης, η επιδότηση μέσω της ανακαίνισης ή της κατάργησης του φόρου για τρία χρόνια, ώστε να βγουν στην αγορά κλειστά ακίνητα ιδιωτών. Εκτιμούμε πως οτιδήποτε γίνεται προκειμένου να απαλύνει ένα τόσο μεγάλο πρόβλημα πρέπει να επικροτείται σθεναρά, αλλά όλοι γνωρίζουμε πλέον ότι η λύση βρίσκεται στα ερειπωμένα ακίνητα του Δημοσίου, σε όλα τα κλειστά ακίνητα των χιλιάδων αποποιήσεων κληρονομιάς και στα ακίνητα των ''κόκκινων'' δανείων, που παραμένουν κλειστά για λόγους που δεν θα εξεταστούν στο παρόν άρθρο. Για να επιτευχθούν όλα τα παραπάνω πρέπει να νικηθεί ο Γολιάθ της γραφειοκρατίας, μέσω της εξυγίανσης σε μια μεγάλη μάχη, όπου στο τέλος της θα είμαστε όλοι νικητές».

*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»