Εναλλακτική αποταμίευση: Τα προϊόντα target maturity, τα έντοκα γραµµάτια του ∆ηµοσίου και τα Αµοιβαία Κεφάλαια επέλεξαν οι επενδυτές έναντι των προθεσµιακών καταθέσεων

Μεγάλη στροφή σε εναλλακτικά αποταµιευτικά προϊόντα και έντοκα γραµµάτια του Ελληνικού ∆ηµοσίου έφεραν τα χαµηλά επιτόκια στις απλές καταθέσεις των καταθετών. Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Κυριακάτικης Απογευµατινής», τα εναλλακτικά αποταµιευτικά/επενδυτικά προϊόντα target maturity, που δηµιούργησαν οι εταιρείες Αµοιβαίων Κεφαλαίων και διέθεταν οι τράπεζες, προκειµένου να προσφέρουν υψηλότερες αποδόσεις στους αποταµιευτές, συγκέντρωσαν κεφάλαια ύψους 5,8 δισ. ευρώ κατά την τελευταία τριετία που κυκλοφορούν στην αγορά, ενώ µόνο τη φετινή χρονιά προσείλκυσαν αποταµιευτικά κεφάλαια 2,8 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγµή, τα έντοκα γραµµάτια του Ελληνικού ∆ηµοσίου που αγοράστηκαν από φυσικά πρόσωπα υπολογίζονται σε 4,6 δισ. ευρώ, χωρίς στο ποσόν αυτό να περιλαµβάνονται τα έντοκα που κατευθύνθηκαν σε ασφαλιστικά ταµεία, θεσµικούς επενδυτές και µη κατοίκους Ελλάδας. Εκτός των παραπάνω, κεφάλαια 3,2 δισ. ευρώ µπήκαν σε Αµοιβαία Κεφάλαια το α' εξάµηνο της φετινής χρονιάς.

Υψηλότερες αποδόσεις

Μέσω των παραπάνω εναλλακτικών τοποθετήσεων, οι καταθέτες µπόρεσαν να λάβουν αποδόσεις σηµαντικά υψηλότερες από αυτές των προθεσµιακών καταθέσεων, πολλώ δε µάλλον του απλού ταµιευτηρίου. Οι αποδόσεις αυτές κινήθηκαν στα επίπεδα του 3%- 3,5%, ενώ έφτασαν και το 4% στην αρχική έκδοση των εντόκων γραµµατίων του ∆ηµοσίου, τα οποία λανσαρίστηκαν από το υπουργείο Οικονοµικών ως λαϊκά οµόλογα (µε δυνατότητα τοποθέτησης µέχρι και 15.000 ευρώ ανά ΑΦΜ και χωρίς τη φορολόγηση 15% των τόκων, όπως ισχύει για τις καταθέσεις). Οι αποδόσεις των εντόκων του Ελληνικού ∆ηµοσίου υποχώρησαν µεν, αλλά παραµένουν ακόµη υψηλές (η τελευταία έκδοση ετήσιων εντόκων γραµµατίων που έγινε από τον Ο∆∆ΗΧ στις 4 Σεπτεµβρίου έκλεισε µε επιτόκιο 2,82%, έναντι 3,34% της προηγούµενης δηµοπρασίας στις 5 Ιουνίου). Στις απλές προθεσµιακές καταθέσεις οι αποδόσεις για µεγάλα ποσά άνω των 100.000 ευρώ κινήθηκαν στο 1,50%-2,25%.

Συνδυασµός κατάθεσης και επένδυσης

Καθώς το ζητούµενο των καταθετών ήταν να βρουν αποδόσεις που να καλύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερο την άνοδο του πληθωρισµού, οι τράπεζες διαµόρφωσαν προϊόντα συνδυασµού κατάθεσης και επένδυσης, µε αποδόσεις µέχρι 2,80%. Στα προϊόντα αυτά, οι τράπεζες δηµιούργησαν µια αναλογία προθεσµιακής κατάθεσης που κινείται από 50%-50% µε επένδυση ή 70%- 30% και 80%-20%, όπου το µεγαλύτερο ποσοστό αφορούσε πάντα κατάθεση προθεσµίας.

Παράλληλα, οι τράπεζες δηµιούργησαν ελκυστικά επενδυτικά προγράµµατα, που ανανέωναν ανά µήνα και τα οποία προσέφεραν έναν συνδυασµό προστασίας κεφαλαίου και µερισµατικής απόδοσης, η οποία ξεπερνούσε το 3%. Τα προϊόντα αυτά έχουν επενδυτικό χαρακτήρα και µεσοµακροπρόθεσµο επενδυτικό ορίζοντα, ενώ η δοµή τους βασίζεται σε αµοιβαία κεφάλαια, τα οποία αξιοποιούν κάθε φορά τις τάσεις της αγοράς για να προσφέρουν στον επενδυτή υψηλότερες αποδόσεις. Στην κατηγορία αυτή, ιδιαίτερα δηµοφιλή έγιναν τα προϊόντα target maturity που επένδυαν σε οµόλογα και είχαν σταθερό επιτόκιο.

Τα προϊόντα αυτά προσφέρονται από τις τράπεζες για διάρκειες 2-5 ετών, ενώ συχνά συνδυάζονται και µε καταβολή µερίσµατος στον καταθέτη (το µέρισµα προκύπτει από τη µη επανεπένδυση κάποιων κουπονιών των οµολόγων). Σηµειώνεται, πάντως, ότι η είσοδος της ΕΚΤ στον καθοδικό κύκλο των επιτοκίων αναµένεται να µειώσει τη ζήτηση και τις αποδόσεις των προϊόντων target maturity.

Αµετάβλητο στο 0,57% το µέσο σταθµισµένο επιτόκιο τον Ιούλιο

Ολα τα παραπάνω, όταν, σύµφωνα µε τα τελευταία στοιχεία που δηµοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος για τον µήνα Ιούλιο 2024, στις νέες καταθέσεις το µέσο σταθµισµένο επιτόκιο παρέµεινε αµετάβλητο στο 0,57%, τα µέσα επιτόκια των καταθέσεων µιας ηµέρας από νοικοκυριά και επιχειρήσεις παρέµειναν αµετάβλητα στο 0,03% και 0,20% αντίστοιχα και στις προθεσµιακές το µέσο επιτόκιο των καταθέσεων µε συµφωνηµένη διάρκεια έως 1 έτος από νοικοκυριά παρέµεινε σχεδόν αµετάβλητο στο 1,87%, ενώ το αντίστοιχο επιτόκιο των καταθέσεων από επιχειρήσεις µειώθηκε κατά 5 µονάδες βάσης, στο 3,11%.

Σηµειώνεται ότι τα επιτόκια καταθέσεων παρέµειναν γενικά αµετάβλητα αντί να ακολουθήσουν τη µείωση επιτοκίων της ΕΚΤ, κάτι που όµως είναι αναπόφευκτο στην πορεία, καθώς η ΕΚΤ έχει εισέλθει σε καθοδικό κύκλο επιτοκίων, όπως πιστοποίησε και η δεύτερη µείωση (κατά 0,25 της µονάδας, όπως και η πρώτη) που έκανε στις 12 Σεπτεµβρίου. Μέχρι το τέλος του έτους, η αγορά αναµένει άλλες δύο µειώσεις επιτοκίων και συνέχεια των µειώσεων την επόµενη χρονιά. Οι µειώσεις επιτοκίων, πάντως, δεν θα έρθουν για τους καταθέτες του ταµιευτηρίου, το οποίο έχει συµβολικό επιτόκιο, και οι ελληνικές τράπεζες δεν ανατιµολόγησαν ούτε στα αρνητικά επίπεδα των ευρωπαϊκών επιτοκίων (µειώνοντας τα επιτόκια ταµιευτηρίου υπό το µηδέν) ούτε αργότερα στα υψηλά τους. Εκτεθειµένες στη µείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ είναι οι καταθέσεις προθεσµίας. Ωστόσο, καµία τράπεζα δεν αναµένεται να υιοθετήσει άµεσα και ισόποσα τις κινήσεις της ΕΚΤ, µειώνοντας τα επιτόκια των προθεσµιακών καταθέσεων, καθώς έτσι θα διακινδύνευε να χάσει πελατεία που θα στραφεί σε άλλες τράπεζες µε υψηλότερα επιτόκια. Οι µειώσεις επιτοκίων στις προθεσµιακές καταθέσεις µπορεί να φτάσουν αθροιστικά το 0,20 της µονάδας µέχρι την επόµενη συνεδρίαση της ΕΚΤ τον Οκτώβριο.

*Δημοσιεύθηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή»