Data Centers: “Παντρεύονται” εντός του Οκτωβρίου με τις ΑΠΕ
Στη διάρκεια του καλοκαιριού, νέα επένδυση πολυεθνικού κολοσσού των data centers, που δραστηριοποιείται ήδη στην Ελλάδα, χτύπησε τοίχο και δη ενεργειακό, αφού το κορεσμένο δυναμικό της Αττικής δημιούργησε προσχώματα στην υλοποίησή της. Ο πονοκέφαλος της ενεργειακής κάλυψης των αναγκών των data centers δεν αποκλείεται μάλιστα να γίνει χρόνια… ημικρανία, καθώς τη ζήτηση θα εκτοξεύσουν τόσο οι νέες επενδύσεις που έχουν ήδη ανακοινωθεί, όσο και καινούργια επενδυτικά πλάνα, ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία -όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το powergame.gr- κυοφορούνται αυτή την περίοδο.
Σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία η Ελλάδα έχει μπει στο επίκεντρο μιας ομοβροντίας επενδύσεων σε data centers και υποβρύχια καλώδια, διεκδικώντας τον ρόλο του τηλεπικοινωνιακού hub της Ευρώπης, ο γρίφος της ενέργειας έχει ήδη φτάσει στο Μέγαρο Μαξίμου, ενώ τα συναρμόδια Υπουργεία και οι αρμόδιοι φορείς έχουν σε αγώνα δρόμου για τη λύση του.
Μια λύση που δεν μπορεί παρά να περνάει από το «πάντρεμα» του μπαράζ των επενδύσεων σε data centers με το υφιστάμενο και το μελλοντικό δυναμικό σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, με στόχο η χώρα να αποκτήσει έναν οδικό χάρτη για τον βιώσιμο σχεδιασμό τους.
Ένα τεράστιο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση αναμένεται να γίνει εντός του του Οκτωβρίου θα πρέπει να αναμένεται ο πρώτος χάρτης, που θα αποτυπώνει τις υφιστάμενες ενεργειακές επενδύσεις, καθώς και αυτές που έχουν δρομολογηθεί σε ορίζοντα τετραετίας, ώστε να μπορέσει η χώρα να παντρέψει τη ζήτηση για κέντρα δεδομένων με το τρέχον και το προβλεπόμενο ενεργειακό δυναμικό της χώρας.
Παπαστεργίου: Ανοίγει ο δρόμος για περιφερειακά data centers
Στόχος της συντονισμένης δράσης, που έχει αναλάβει το Υπουργείο, από κοινού με τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ, είναι να «κουμπώσει» το μπαράζ των επενδύσεων σε data centers με τις επενδύσεις σε ΑΠΕ για εκατέρωθεν ορθολογική χωροθέτησή τους. «Η μελέτη θα αποτυπώνει ποια είναι η κατάσταση σε όλη τη χώρα ενεργειακά και ποια θα είναι σε τέσσερα χρόνια, ήτοι ποιες γραμμές παραγωγής θα γίνουν και άρα πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε ενεργειακή επάρκεια. Έχουμε μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις σε υποδομές αποθήκευσης δεδομένων και αυτό δημιουργεί πίεση στο σύστημα. Άλλο να δίνεις οπτική ίνα στον καταναλωτή και άλλο σε ένα data center» εξήγησε στο powergame.gr ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Δημήτρης Παπαστεργίου.
Όπως τόνισε, το λεκανοπέδιο της Αττικής με τις επενδύσεις σε data centers που έχουν ήδη δρομολογηθεί, θα πιάσει τα όριά του ενεργειακά, προσθέτοντας ότι πλέον ανοίγει ο δρόμος για περιφερειακά κέντρα δεδομένων στην ελληνική επικράτεια. Η δημιουργία χάρτη ενέργειας και δικτύων, ώστε να κατευθυνθούν ανάλογα και οι επενδύσεις σε data centers στην Ελλάδα θεωρείται μείζονος σημασίας, με το δεδομένο ότι ακόμη και ένα κέντρο δεδομένων μικρομεσαίου μεγέθους έχει ενεργειακή κατανάλωση μερικών δεκάδων μεγαβάτ, καθώς οι ανάγκες για ψύξη είναι τεράστιες.
Την ίδια στιγμή, οι εταιρείες, που επενδύουν σε data centers, θέλουν να εξασφαλίζουν «πράσινη» ενέργεια και όχι από συμβατικές μονάδες. Υπό αυτή τη λογική, η Δυτική Μακεδονία, όπου η ΔΕΗ έχει ήδη βάλει πλώρη για εγκατάσταση mega data center, δείχνει να είναι ένας από τους εναλλακτικούς περιφερειακούς πόλους χωροθέτησης.
Τα ορυχεία της περιοχής, που μπορούν να εξασφαλίσουν θερμοκρασίες ψύξης, απαραίτητες για τα κέντρα αποθήκευσης δεδομένων, καθιστούν -σύμφωνα με πηγές της αγοράς- τη Δυτική Μακεδονία έναν κόμβο ικανό να φιλοξενήσει νέες επενδύσεις σε data centers.
Road map
«Αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε είναι να φέρουμε την κατανάλωση των data centers όσο πιο κοντά στην παραγωγή μπορούμε. Δηλαδή να χρησιμοποιήσουμε ΑΠΕ όσο μπορούμε περισσότερο για τη λειτουργία των κέντρων δεδομένων και των υπολογιστών που τρέχουν αλγορίθμους ΤΝ» τόνισε στο powergame.gr o κ. Παπαστεργίου.
Όπως ανέφερε ο ίδιος, «θα πρέπει να ξέρουμε σε ποια σημεία το δίκτυο είναι σήμερα επαρκές και να πούμε σε έναν επενδυτή, για παράδειγμα, να μην πάει στο Κορωπί -τυχαία αναφορά-, γιατί πιθανώς εκεί τα έργα, τα οποία θα απαιτηθούν να είναι χρονοβόρα και κοστοβόρα, αλλά να πάει στην Κοζάνη για να βρίσκεται κοντά στο δίκτυο κορμού του ΑΔΜΗΕ, γιατί εκεί ο ΔΕΔΔΗΕ μπορεί να τον “τροφοδοτήσει” για να πραγματοποιήσει την επένδυσή του».
Ο δυσεπίλυτος γρίφος
Ένας παράγοντας που κάνει ακόμη πιο δύσκολη την εξίσωση είναι η είσοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης στην επιχειρηματική πραγματικότητα, η οποία έρχεται να εντείνει το πρόβλημα. «Το ΑΙ είναι αδηφάγο στο κομμάτι της ενέργειας και δεν θέλουμε να καίμε ούτε λιγνίτη, ούτε φυσικό αέριο για να την παράξουμε» σημείωσε πρόσφατα ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Ο ίδιος ανέφερε ως παράδειγμα την Κρήτη, η οποία υποδέχεται μεγάλο όγκο των επενδύσεων σε data centers και υποβρύχια καλώδια: «Η Κρήτη για παράδειγμα, όπου από εκεί πρόκειται να περάσουν πολλά υποθαλάσσια καλώδια, έχει πολύ συγκεκριμένες ενεργειακές δυνατότητες και αυτό θα πρέπει να το σεβαστούμε σε σχέση με τις υπόλοιπες ενεργειακές ανάγκες που έχει το νησί» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τα αδηφάγα data centers
Η ανάγκη για «πάντρεμα» των ενεργειακών επενδύσεων με τις επενδύσεις σε υποδομές και δίκτυα ενέργειας και πιεστική είναι και σίγουρα δεν αποτελεί εγχώριο πρόβλημα. Την τελευταία δεκαετία, ο αριθμός των κέντρων δεδομένων παγκοσμίως αυξήθηκε από 3.600 το 2015 σε περισσότερα από 7.000. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, αυτά τα data centers έχουν αυξημένες ενεργειακές ανάγκες, καθώς, εάν λειτουργήσουν συνεχώς και με πλήρη ισχύ, θα καταναλώνουν 508 τεραβατώρες (TWh) ετησίως, ξεπερνώντας τη συνολική παραγωγή χωρών όπως η Ιταλία ή η Αυστραλία.
Μάλιστα, με ορίζοντα το 2034 η κατανάλωση ενέργειας των κέντρων δεδομένων προβλέπεται να φτάσει τις 1.580 TWh, που ισοδυναμεί με την τρέχουσα χρήση ενέργειας της Ινδίας. Μάλιστα, στις εν λόγω προβλέψεις δεν περιλαμβάνεται ο παράγοντας τεχνητή νοημοσύνη, που από μόνος του είναι ικανός να εκτοξεύσει τις ενεργειακές απαιτήσεις.
Στο μεταξύ, έρευνα της Goldman Sachs εκτιμά ότι οι ενεργειακές ανάγκες των data centers, παγκοσμίως, θα εκτοξευθούν έως τα τέλη της δεκαετίας. Για την ακρίβεια η σχετική έρευνα εκτιμά ότι η ζήτηση ενέργειας από κέντρα δεδομένων θα υπερδιπλασιαστεί έως το 2030, αυξανόμενη κατά 160%.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα κέντρα δεδομένων εκτιμάται ότι θα εκτοξεύσουν τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας κατά 40% ίσως ακόμη και κατά 50%, με την Goldman Sachs να εκτιμά ότι μέχρι το 2030, οι ανάγκες σε ενέργεια αυτών των κέντρων δεδομένων θα είναι ανάλογες με την τρέχουσα συνολική κατανάλωση της Πορτογαλίας, της Ελλάδας και της Ολλανδίας μαζί.
Σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία η Ελλάδα έχει μπει στο επίκεντρο μιας ομοβροντίας επενδύσεων σε data centers και υποβρύχια καλώδια, διεκδικώντας τον ρόλο του τηλεπικοινωνιακού hub της Ευρώπης, ο γρίφος της ενέργειας έχει ήδη φτάσει στο Μέγαρο Μαξίμου, ενώ τα συναρμόδια Υπουργεία και οι αρμόδιοι φορείς έχουν σε αγώνα δρόμου για τη λύση του.
Μια λύση που δεν μπορεί παρά να περνάει από το «πάντρεμα» του μπαράζ των επενδύσεων σε data centers με το υφιστάμενο και το μελλοντικό δυναμικό σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, με στόχο η χώρα να αποκτήσει έναν οδικό χάρτη για τον βιώσιμο σχεδιασμό τους.
Ένα τεράστιο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση αναμένεται να γίνει εντός του του Οκτωβρίου θα πρέπει να αναμένεται ο πρώτος χάρτης, που θα αποτυπώνει τις υφιστάμενες ενεργειακές επενδύσεις, καθώς και αυτές που έχουν δρομολογηθεί σε ορίζοντα τετραετίας, ώστε να μπορέσει η χώρα να παντρέψει τη ζήτηση για κέντρα δεδομένων με το τρέχον και το προβλεπόμενο ενεργειακό δυναμικό της χώρας.
Παπαστεργίου: Ανοίγει ο δρόμος για περιφερειακά data centers
Στόχος της συντονισμένης δράσης, που έχει αναλάβει το Υπουργείο, από κοινού με τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ, είναι να «κουμπώσει» το μπαράζ των επενδύσεων σε data centers με τις επενδύσεις σε ΑΠΕ για εκατέρωθεν ορθολογική χωροθέτησή τους. «Η μελέτη θα αποτυπώνει ποια είναι η κατάσταση σε όλη τη χώρα ενεργειακά και ποια θα είναι σε τέσσερα χρόνια, ήτοι ποιες γραμμές παραγωγής θα γίνουν και άρα πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε ενεργειακή επάρκεια. Έχουμε μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις σε υποδομές αποθήκευσης δεδομένων και αυτό δημιουργεί πίεση στο σύστημα. Άλλο να δίνεις οπτική ίνα στον καταναλωτή και άλλο σε ένα data center» εξήγησε στο powergame.gr ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Δημήτρης Παπαστεργίου.
Όπως τόνισε, το λεκανοπέδιο της Αττικής με τις επενδύσεις σε data centers που έχουν ήδη δρομολογηθεί, θα πιάσει τα όριά του ενεργειακά, προσθέτοντας ότι πλέον ανοίγει ο δρόμος για περιφερειακά κέντρα δεδομένων στην ελληνική επικράτεια. Η δημιουργία χάρτη ενέργειας και δικτύων, ώστε να κατευθυνθούν ανάλογα και οι επενδύσεις σε data centers στην Ελλάδα θεωρείται μείζονος σημασίας, με το δεδομένο ότι ακόμη και ένα κέντρο δεδομένων μικρομεσαίου μεγέθους έχει ενεργειακή κατανάλωση μερικών δεκάδων μεγαβάτ, καθώς οι ανάγκες για ψύξη είναι τεράστιες.
Την ίδια στιγμή, οι εταιρείες, που επενδύουν σε data centers, θέλουν να εξασφαλίζουν «πράσινη» ενέργεια και όχι από συμβατικές μονάδες. Υπό αυτή τη λογική, η Δυτική Μακεδονία, όπου η ΔΕΗ έχει ήδη βάλει πλώρη για εγκατάσταση mega data center, δείχνει να είναι ένας από τους εναλλακτικούς περιφερειακούς πόλους χωροθέτησης.
Τα ορυχεία της περιοχής, που μπορούν να εξασφαλίσουν θερμοκρασίες ψύξης, απαραίτητες για τα κέντρα αποθήκευσης δεδομένων, καθιστούν -σύμφωνα με πηγές της αγοράς- τη Δυτική Μακεδονία έναν κόμβο ικανό να φιλοξενήσει νέες επενδύσεις σε data centers.
Road map
«Αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε είναι να φέρουμε την κατανάλωση των data centers όσο πιο κοντά στην παραγωγή μπορούμε. Δηλαδή να χρησιμοποιήσουμε ΑΠΕ όσο μπορούμε περισσότερο για τη λειτουργία των κέντρων δεδομένων και των υπολογιστών που τρέχουν αλγορίθμους ΤΝ» τόνισε στο powergame.gr o κ. Παπαστεργίου.
Όπως ανέφερε ο ίδιος, «θα πρέπει να ξέρουμε σε ποια σημεία το δίκτυο είναι σήμερα επαρκές και να πούμε σε έναν επενδυτή, για παράδειγμα, να μην πάει στο Κορωπί -τυχαία αναφορά-, γιατί πιθανώς εκεί τα έργα, τα οποία θα απαιτηθούν να είναι χρονοβόρα και κοστοβόρα, αλλά να πάει στην Κοζάνη για να βρίσκεται κοντά στο δίκτυο κορμού του ΑΔΜΗΕ, γιατί εκεί ο ΔΕΔΔΗΕ μπορεί να τον “τροφοδοτήσει” για να πραγματοποιήσει την επένδυσή του».
Ο δυσεπίλυτος γρίφος
Ένας παράγοντας που κάνει ακόμη πιο δύσκολη την εξίσωση είναι η είσοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης στην επιχειρηματική πραγματικότητα, η οποία έρχεται να εντείνει το πρόβλημα. «Το ΑΙ είναι αδηφάγο στο κομμάτι της ενέργειας και δεν θέλουμε να καίμε ούτε λιγνίτη, ούτε φυσικό αέριο για να την παράξουμε» σημείωσε πρόσφατα ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Ο ίδιος ανέφερε ως παράδειγμα την Κρήτη, η οποία υποδέχεται μεγάλο όγκο των επενδύσεων σε data centers και υποβρύχια καλώδια: «Η Κρήτη για παράδειγμα, όπου από εκεί πρόκειται να περάσουν πολλά υποθαλάσσια καλώδια, έχει πολύ συγκεκριμένες ενεργειακές δυνατότητες και αυτό θα πρέπει να το σεβαστούμε σε σχέση με τις υπόλοιπες ενεργειακές ανάγκες που έχει το νησί» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τα αδηφάγα data centers
Η ανάγκη για «πάντρεμα» των ενεργειακών επενδύσεων με τις επενδύσεις σε υποδομές και δίκτυα ενέργειας και πιεστική είναι και σίγουρα δεν αποτελεί εγχώριο πρόβλημα. Την τελευταία δεκαετία, ο αριθμός των κέντρων δεδομένων παγκοσμίως αυξήθηκε από 3.600 το 2015 σε περισσότερα από 7.000. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, αυτά τα data centers έχουν αυξημένες ενεργειακές ανάγκες, καθώς, εάν λειτουργήσουν συνεχώς και με πλήρη ισχύ, θα καταναλώνουν 508 τεραβατώρες (TWh) ετησίως, ξεπερνώντας τη συνολική παραγωγή χωρών όπως η Ιταλία ή η Αυστραλία.
Μάλιστα, με ορίζοντα το 2034 η κατανάλωση ενέργειας των κέντρων δεδομένων προβλέπεται να φτάσει τις 1.580 TWh, που ισοδυναμεί με την τρέχουσα χρήση ενέργειας της Ινδίας. Μάλιστα, στις εν λόγω προβλέψεις δεν περιλαμβάνεται ο παράγοντας τεχνητή νοημοσύνη, που από μόνος του είναι ικανός να εκτοξεύσει τις ενεργειακές απαιτήσεις.
Στο μεταξύ, έρευνα της Goldman Sachs εκτιμά ότι οι ενεργειακές ανάγκες των data centers, παγκοσμίως, θα εκτοξευθούν έως τα τέλη της δεκαετίας. Για την ακρίβεια η σχετική έρευνα εκτιμά ότι η ζήτηση ενέργειας από κέντρα δεδομένων θα υπερδιπλασιαστεί έως το 2030, αυξανόμενη κατά 160%.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα κέντρα δεδομένων εκτιμάται ότι θα εκτοξεύσουν τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας κατά 40% ίσως ακόμη και κατά 50%, με την Goldman Sachs να εκτιμά ότι μέχρι το 2030, οι ανάγκες σε ενέργεια αυτών των κέντρων δεδομένων θα είναι ανάλογες με την τρέχουσα συνολική κατανάλωση της Πορτογαλίας, της Ελλάδας και της Ολλανδίας μαζί.
