Πολυεπίπεδες αυξήσεις μισθών, επιδομάτων και συντάξεων εισήγαγε για πρώτη φορά φέτος το οικονομικό επιτελείο, ενώ, πέραν της «δραχμικής» αύξησης που θα λάβουν οι δημόσιοι υπάλληλοι για το 2025, στο πλαίσιο της εναρμόνισης των κατώτατων μισθών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, από το 2026 αλλάζει το μοντέλο διαβούλευσης και προσδιορισμού των αυξήσεων.

Για το 2025, οι αυξήσεις στους δημοσίους υπαλλήλους των ΟΤΑ και τους ενστόλους θα ενσωματώνουν 20 ευρώ (15 ευρώ καθαρά) σε κάθε μισθολογικό κλιμάκιο, στο πλαίσιο της εξισορρόπησης ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Ετσι, από 830 μεικτά που είναι ο κατώτατος, θα πάει στα 870.

Αντίστοιχα και στον δημόσιο τομέα το εισαγωγικό κλιμάκιο της Υ.Ε. κατηγορίας θα διαμορφωθεί από τα 850 (μεικτά) στα 870 ευρώ, στη Δ.Ε. κατηγορία από 928 σε 948 ευρώ, στην κατηγορία Τ.Ε. από τα 1.107 στα 1.127 ευρώ και στην Π.Ε. από τα 1.162 στα 1.182 ευρώ. Ομως, με βάση τις προτάσεις της επιτροπής για τον προσδιορισμό του κατώτατου μισθού, την 1η Ιουνίου 2025 ξεκινά η διαβούλευση σύμφωνα με τις νέες προθεσμίες και τη νέα σύνθεση των επιτροπών για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο, που θα ισχύσουν καθ’ όλο το 2026 στο Δημόσιο. Να σημειωθεί ότι για τον κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα οι προτάσεις της επιτροπής θα τύχουν εφαρμογής από την 1η/1/2028, καθώς μέχρι τότε θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί οι κυβερνητικές δεσμεύσεις για τα 950 ευρώ στον κατώτατο και 1.500 ευρώ στους μέσους μισθούς το 2027.

Χρονοδιάγραμμα

Η επιτροπή προτείνει τη δημιουργία επιτροπής διαβούλευσης με απόφαση του υπουργού Εργασίας, που θα λειτουργεί στον ΟΜΕΔ και θα έχει τριετή θητεία. Η συγκεκριμένη επιτροπή θα συνεργάζεται με τους κοινωνικούς εταίρους και την ΑΔΕΔΥ για τον προσδιορισμό του κατώτατου μισθού και το χρονοδιάγραμμα προβλέπει: 
  • Ως έναρξη ισχύος διαλόγου για τον προσδιορισμό του κατώτατου μισθού ορίζεται η 1η/6/2025. 
  • Μέχρι την 25η Σεπτεμβρίου κάθε έτους προτάσεις για την αναπροσαρμογή του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου.
  • Εως την 30ή Σεπτεμβρίου ολοκληρώνεται η αξιολόγηση και τίθεται υπόψη της Επιστημονικής Επιτροπής και της Επιτροπής Διαβούλευσης.
  • Εως την 31η Οκτωβρίου οι γνώμες των δύο αυτών επιτροπών και όλος ο φάκελος με τις εκθέσεις των εμπειρογνωμόνων διαβιβάζονται στο ΚΕΠΕ, για να συντάξει το πόρισμα της διαβούλευσης, σε συνεργασία με την Επιστημονική Επιτροπή.
  • Εως την 25η Νοεμβρίου ολοκληρώνεται το πόρισμα της διαβούλευσης και αποστέλλεται στον πρόεδρο του ΟΜΕΔ, για να διαπιστώσει την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
  • Εως την 30ή Νοεμβρίου ο πρόεδρος του ΟΜΕΔ αποστέλλει το πόρισμα στους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Οι υπουργοί Εργασίας και Οικονομικών εισηγούνται στο Υπουργικό Συμβούλιο τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό και το κατώτατο νομοθετημένο ημερομίσθιο και αυτοί εκδίδουν απόφαση, στην οποία καθορίζεται ο μισθός για το επόμενο έτος.

Αρχιτεκτονική

Τα μέτρα δεν είναι οριζόντια, όπως, για παράδειγμα, στην επιδοματική πολιτική, για την οποία επελέγησαν 3 από τα 18 επιδόματα να αυξηθούν από 17,7% έως 75%, γιατί σχετίζονται με τα μεγάλα και διαχρονικά προβλήματα της χώρας, όπως το δημογραφικό και το στεγαστικό. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι οι αλλαγές αφορούν τα μεγαλύτερα επιδόματα βάσει προϋπολογισμού και αριθμού δικαιούχων -πάνω από 1,2 εκατομμύρια πολίτες λαμβάνουν ετησίως 1 δισ. ευρώ- και στοχεύουν στην κάλυψη των κενών που διαπιστώθηκαν, στη διόρθωση των στρεβλώσεων, στην αύξηση της επάρκειας των παροχών, αλλά και στην αποφυγή των λεγόμενων «παγίδων φτώχειας».

Η αρχιτεκτονική πάνω στην οποία στηρίζονται οι αλλαγές είναι αυτή που ισχύει για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Στόχος, η αύξηση των ποσών που λαμβάνουν οι δικαιούχοι, ώστε τα επιδόματα να λειτουργούν αποτελεσματικά, και η ενιαία αντιμετώπιση μεταξύ των επιδομάτων, με όρους και προϋποθέσεις που δεν θα λειτουργούν αποτρεπτικά για την εργασία και δεν θα αφήνουν περιθώρια για απόκρυψη της οικονομικής κατάστασης του κάθε δικαιούχου.

  • Αυξάνεται το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) από 216 ευρώ και 54 ευρώ για κάθε παιδί σε 250 ευρώ και 75 ευρώ, αντίστοιχα. Αναλόγως αυξάνονται και τα εισοδηματικά όρια, αλλά με στοχευμένα κριτήρια ακίνητης και κινητής περιουσίας και καταθέσεων.
  • Αυξάνεται το επίδομα στέγασης από τα 70 ευρώ σε 125 ευρώ και 75 ευρώ, αναλόγως της εισοδηματικής κλίμακας, πλέον αύξησης 30% για κάθε τέκνο, αλλά με στοχευμένα κριτήρια ακίνητης περιουσίας και καταθέσεων, ενώ εισάγεται και κριτήριο κινητής περιουσίας.
  • Ενοποιείται η δεύτερη και η τρίτη εισοδηματική κλίμακα του επιδόματος παιδιού σε μία και έτσι αυξάνεται το επίδομα παιδιού της τρίτης εισοδηματικής κλίμακας από τα 28 ευρώ ανά τέκνο σε 45 ανά τέκνο και 90 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα.
  • Αυξάνεται και η πρώτη κλίμακα όσο είναι και η νέα κλίμακα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, ήτοι σε 75 ευρώ, και περαιτέρω σε 150 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα. Επιπλέον, εισάγονται κριτήρια κινητής και ακίνητης περιουσίας που σήμερα δεν υπάρχουν και τα οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, θα είναι διευρυμένα σε σχέση με τα άλλα επιδόματα.

Προϋποθέσεις

Η αύξηση στις συντάξεις εκτιμάται από 2,2% έως 2,5%. Οσοι αποχωρήσουν το 2025 θα λάβουν τη νέα ανταποδοτική τους σύνταξη βάσει μισθού και ετών ασφάλισης και την αυξημένη εθνική σύνταξη. Στις χαμηλές συντάξεις των 500 έως 600 ευρώ η αύξηση θα είναι έως 15 ευρώ τον μήνα. Οι μεσαίες συντάξεις των 1.000 ευρώ έως 1.500 ευρώ θα αυξηθούν κατά μέσο όρο 30 ευρώ τον μήνα, ενώ οι υψηλές συντάξεις, από 2.000 έως 3.000 ευρώ, θα αυξηθούν από 50 ευρώ έως 75 ευρώ μηνιαίως.


Με αύξηση 2,5%:

  • Η νέα εθνική σύνταξη αναμένεται να διαμορφωθεί από 1ης/1/2025 στα 436,82 ευρώ από 427,16 ευρώ σήμερα.
  • Το κατώτατο όριο της σύνταξης χηρείας θα αυξηθεί από τα 399,54 ευρώ στα 409,5 ευρώ.
  • Το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου αναμένεται να διαμορφωθεί στα 873,64 ευρώ από 852,34 ευρώ που είναι για το 2024. Ετσι, συνταξιούχος που σήμερα λαμβάνει 426,17 ευρώ εθνική σύνταξη και 800 ευρώ ανταποδοτική, με συνολική σύνταξη 1.226,17 ευρώ, θα έχει αύξηση 2,5% στην εθνική, η οποία θα ανέλθει στα 436,82 ευρώ, και 2,5% στην ανταποδοτική, η οποία θα διαμορφωθεί στα 820 ευρώ. Το νέο σύνολο σύνταξης για το 2025 θα είναι στα 1.256,82 ευρώ, με μηνιαία αύξηση 30,65 ευρώ και ετήσια αύξηση 368 ευρώ.
  • Στο Δημόσιο η μέση σύνταξη γήρατος με 35 έτη ασφάλισης θα διαμορφωθεί στα 1.316 ευρώ από 1.284 ευρώ (μηνιαία αύξηση 32 ευρώ μικτά).
  • Στο ΙΚΑ με 30 έτη ασφάλισης η μέση σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.219 ευρώ από 1.189 ευρώ (μηνιαία αύξηση 30 ευρώ).
  • Για τα Ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζών, η μέση σύνταξη γήρατος με 30 έτη ασφάλισης θα διαμορφωθεί στα 2.612 ευρώ από 2.548 ευρώ (μηνιαία αύξηση 64 ευρώ).
  • Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, συνταξιούχους του ΟΑΕΕ, η μέση σύνταξη γήρατος με 30 έτη ασφάλισης θα διαμορφωθεί στα 1.101 ευρώ από 1.074 ευρώ (μέση αύξηση 27 ευρώ).
  • Για υγειονομικούς, γιατρούς, μηχανικούς και δικηγόρους ασφαλισμένους στο τ. ΕΤΑΑ, η μέση σύνταξη γήρατος με 30 έτη ασφάλισης θα διαμορφωθεί στα 1.259 ευρώ από 1.228 ευρώ (μηνιαία αύξηση 31 ευρώ).

Ο «χάρτης» με τις αυξήσεις

α. Επίδομα παιδιού από τον ΟΠΕΚΑ

Μία επιπλέον δόση για: 767.000 δικαιούχους

Οικογένεια με 1 παιδί €140

Με 2 παιδιά και εισόδημα έως €12.000 €168

Με 2 παιδιά και εισόδημα έως €20.000 €108

Με 3 παιδιά και εισόδημα έως €13.500 €560

Με 3 παιδιά και εισόδημα έως €22.500 €336

Με 3 παιδιά και εισόδημα έως €33.750 €224

Με 4 παιδιά και εισόδημα έως €15.000 €840

Με 4 παιδιά και εισόδημα έως €25.000 €504

β. Μηνιαίο επίδομα Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος

Επιπλέον 50% για: 205.000 δικαιούχους

Μονογονεϊκή οικογένεια: Με 1 παιδί €364,50

Με 2 παιδιά €425,20

Με 3 παιδιά €450,00

Με 4 παιδιά €546,75

Με 5 παιδιά €607,50

1 ενήλικο μέλος €324,00

2 ενήλικα μέλη €364,50

2 ενήλικα μέλη με 1 παιδί €425,20

2 ενήλικα μέλη με 2 παιδιά €450,00

2 ενήλικα μέλη με 3 παιδιά €546,75

2 ενήλικα μέλη με 4 παιδιά €607,50

3 ενήλικα μέλη €450,00

3 ενήλικα μέλη με 1 παιδί €546,75

4 ενήλικα μέλη €607,50

γ. Εκτακτη οικονομική ενίσχυση (σε συνταξιούχους με προσωπική διαφορά) για περίπου: 670.000 συνταξιούχους με εισόδημα μέχρι €1.600 και προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των €10, καθώς και για περίπου 37.000 δικαιούχους του εξωιδρυματικού επιδόματος και λοιπών επιδομάτων αναπηρίας του e-ΕΦΚΑ.

Για σύνταξη έως €700 ενίσχυση €200

από €701 έως €1.110 ενίσχυση €150

από €1.101 έως €1.600 ενίσχυση €100

δ. Ενίσχυση €200 προς δικαιούχους: επιδόματoς αναπηρίας (του e-ΕΦΚΑ), επιδόματος ΑμεΑ (του ΟΠΕΚΑ) και προς ανασφάλιστους υπερήλικες



*Δημοσιεύτηκε στο ένθετο «Money Pro» της εφημερίδας «Παραπολιτικά»