7,84 δισ. ευρώ από ιδιωτικοποιήσεις: Μέσα σε έναν χρόνο έγιναν 14 αποκρατικοποιήσεις - Τα σημαντικά περιουσιακά στοιχεία που διατέθηκαν από ΤΑΙΠΕΔ και ΤΧΣ
Ρεκόρ συμβάσεων και εσόδων
Τα ποσά που εισπράχθηκαν από τις αποκρατικοποιήσεις είναι πρωτόγνωρα για τα ελληνικά δεδομένα
Βαγγελης Μανδραβελης
Ρεκόρ συμβάσεων και εσόδων από αποκρατικοποιήσεις έχει τον τελευταίο χρόνο το Ελληνικό Δημόσιο. Τόσο το ΤΑΙΠΕΔ όσο και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) υπερέβαλαν εαυτούς κατά τους τελευταίους 12 μήνες, πετυχαίνοντας 14 αποκρατικοποιήσεις, εκ των οποίων οι πέντε από το ΤΧΣ και οι υπόλοιπες από το ΤΑΙΠΕΔ.
Συνολικά υπεγράφησαν 14 συμβάσεις ή και διαθέσεις μετοχών, συνολικής αξίας 9,42 δισ. ευρώ. Εξ αυτών ολοκληρώθηκαν οι εννέα συμβάσεις, αποφέροντας έσοδα 7,84 δισ. ευρώ. Για τις υπόλοιπες πέντε συμβάσεις εκκρεμούν οι προαιρέσεις για την ολοκλήρωσή τους, όπως π.χ. κύρωση στη Βουλή (Εγνατία Οδός), έγκριση Ελεγκτικού Συνεδρίου (Μαρίνα Πύλου κ.ά.). Τα ποσά που έχουν εισπραχθεί μέχρι τώρα είναι πρωτόγνωρα για τα τελευταία 30-35 χρόνια που η χώρα ασκεί κάποιου είδους πολιτική αποκρατικοποιήσεων.
Αυτή η πολιτική ξεκίνησε κατά τη διακυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, στις αρχές της δεκαετίας του ’90, συνεχίστηκε από την κυβέρνηση Σημίτη, με τη μορφή των μετοχοποιήσεων, αλλά δυναμώθηκε και αποτέλεσε συστηματική πολιτική από το 2011 και μετά, λόγω των μνημονιακών δεσμεύσεων που αναλάβαμε ως χώρα.
Από τα τελευταία 10-15 έτη που υπάρχουν οι μηχανισμοί του ΤΑΙΠΕΔ και του ΤΧΣ για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, φέτος είχαμε την καλύτερη «σοδειά». Αυτό συνέβη αφενός μεν επειδή υπήρξαν σημαντικά περιουσιακά στοιχεία που διατέθηκαν (Αττική Οδός, Διεθνής Αερολιμένας Αθη νών -ΔΑΑ-, τράπεζες κ.λπ.), αφετέρου δε λόγω της βελτίωσης του επενδυτικού κλίματος.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην περίπτωση της Αττικής Οδού, που είναι η μεγαλύτερη αποκρατικοποίηση ιστορικά, υπήρξαν έξι διαφορετικές προσφορές από σημαντικά ονόματα και επενδυτές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, και μάλιστα όλες ήταν άνω των 2 δισ. ευρώ. Επίσης, οι διαθέσεις μετοχών, είτε τραπεζών είτε του ΔΑΑ και της HELLENiQ Energy, έγιναν με σημαντική υπερκάλυψη, που έφτασε ακόμα και τις 12 φορές στην τελευταία διάθεση του 10% των μετοχών στην ΕΤΕ από το ΤΧΣ. Συνολικά διατέθηκαν 91 εκατ. μετοχές της ΕΤΕ, οι οποίες απέφεραν 690 εκατ. ευρώ. Εκτιμάται ότι μόνο για τις ελληνικές τράπεζες το ΤΧΣ συγκέντρωσε αιτήματα αγοράς μετοχών πάνω από 30 δισ. ευρώ, όταν η συνολική αξία των προς διάθεση μετοχών δεν ξεπερνούσε τα 3,5 δισ. ευρώ.
Το ίδιο συνέβη και στην περίπτωση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών. Το ΤΑΙΠΕΔ εισέπραξε 784 εκατ. ευρώ, μέσα από προσφορές ύψους 8 δισ. ευρώ που έγιναν για το 30% των μετοχών της εταιρείας διαχείρισης του αερολιμένα. Το μεγαλύτερο ποσό πάντως που εισπράχθηκε σε μια αποκρατικοποίηση είναι αυτό που καταβλή θηκε την περασμένη εβδομάδα από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και τις τράπεζες, ύψους 3,27 δισ. ευρώ. Μόνο με τη συναλλαγή αυτή το Ελληνικό Δημόσιο θα μειώσει το χρέος του κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα. Επιπλέον σε αυτά, το Δημόσιο θα εισπράττει τουλάχιστον το 7,5% των ακαθάριστων εσόδων - αντιστοιχεί σε ένα ποσό της τάξης των 15- 20 εκατ. ευρώ ετησίως.
Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν ήταν πάντοτε έτσι. Σε αντιδιαστολή με ό,τι συμβαίνει σήμερα, πριν από 10 χρόνια, όταν η χώρα «χαροπάλευε» στην ευρωζώνη, οι αποκρατικοποιήσεις ήταν στα αζήτητα. Π.χ. για το 30% του ΟΠΑΠ υπήρξε μόλις μία προσφορά. Το ίδιο συνέβη για τα 28 εμβληματικά ακίνητα του Δημοσίου (υπ. Παιδείας, υπ. Υγεί ας, υπ. Πολιτισμού, ΓΑΔΑ κ.ά.), που πουλήθηκαν και επαναμισθώθηκαν την περίοδο εκείνη. Ακόμα και για τη μεγαλύτερη έκταση στην Ευρώπη εντός αστικού ιστού, το Ελληνικό, το ΤΑΙΠΕΔ δέχθηκε τότε μόνο μία προσφορά.
Οχι άδικα, επομένως, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αλλά και ο αρμόδιος υπουργός Οικονομίας, Κωστής Χατζηδάκης, υπογραμμίζουν αυτή τη θετική εξέλιξη. Ο Κ. Μητσοτάκης χαρακτηρίζει ως «μεγάλη εικόνα» όχι τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων, αλλά τα πολλαπλασιαστικά οφέλη που έχουν αυτές στην οικονομία και την κοινωνία. Κατά τον πρωθυπουργό, οι αποκρατικοποιήσεις σημαίνουν καλύτερες υπηρεσίες για όλους, καθώς βελτιώνουν ριζικά τις υποδομές, αναβαθμίζουν τις τουριστικές υπηρεσίες και ανοίγουν νέους ορίζοντες για κάθε περιοχή, προς όφελος της απασχόλησης και των τοπικών κοινωνιών.
Αυτό, για παράδειγμα, φάνηκε με την αποκρατικοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων. Πλέον κανένας δεν «γκρινιάζει» για τις τριτοκοσμικές εικόνες στα αεροδρόμια της Θεσσαλονίκης, της Μυκόνου και της Κέρκυρας. Οι γκρίνιες είναι μόνο για τα αεροδρόμια που έχουν μείνει στο Υπερταμείο, όπως αυτά της Πάρου, του Ηρακλείου κ.ά.
Από την άλλη πλευρά, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας σημείωσε χαρακτηριστικά: «Οι φορολογούμενοι πλήρωναν 350 εκατομμύρια τον χρόνο, 1 εκατομμύριο την ημέρα, για να συντηρείται η Ολυμπιακή. Τόσα περίπου εισπράττει τώρα το Δημόσιο από τις δύο εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο, από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Αυτή είναι η επιτυχία των αποκρατικοποιήσεων».
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
Συνολικά υπεγράφησαν 14 συμβάσεις ή και διαθέσεις μετοχών, συνολικής αξίας 9,42 δισ. ευρώ. Εξ αυτών ολοκληρώθηκαν οι εννέα συμβάσεις, αποφέροντας έσοδα 7,84 δισ. ευρώ. Για τις υπόλοιπες πέντε συμβάσεις εκκρεμούν οι προαιρέσεις για την ολοκλήρωσή τους, όπως π.χ. κύρωση στη Βουλή (Εγνατία Οδός), έγκριση Ελεγκτικού Συνεδρίου (Μαρίνα Πύλου κ.ά.). Τα ποσά που έχουν εισπραχθεί μέχρι τώρα είναι πρωτόγνωρα για τα τελευταία 30-35 χρόνια που η χώρα ασκεί κάποιου είδους πολιτική αποκρατικοποιήσεων.
Αυτή η πολιτική ξεκίνησε κατά τη διακυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, στις αρχές της δεκαετίας του ’90, συνεχίστηκε από την κυβέρνηση Σημίτη, με τη μορφή των μετοχοποιήσεων, αλλά δυναμώθηκε και αποτέλεσε συστηματική πολιτική από το 2011 και μετά, λόγω των μνημονιακών δεσμεύσεων που αναλάβαμε ως χώρα.
Από τα τελευταία 10-15 έτη που υπάρχουν οι μηχανισμοί του ΤΑΙΠΕΔ και του ΤΧΣ για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, φέτος είχαμε την καλύτερη «σοδειά». Αυτό συνέβη αφενός μεν επειδή υπήρξαν σημαντικά περιουσιακά στοιχεία που διατέθηκαν (Αττική Οδός, Διεθνής Αερολιμένας Αθη νών -ΔΑΑ-, τράπεζες κ.λπ.), αφετέρου δε λόγω της βελτίωσης του επενδυτικού κλίματος.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην περίπτωση της Αττικής Οδού, που είναι η μεγαλύτερη αποκρατικοποίηση ιστορικά, υπήρξαν έξι διαφορετικές προσφορές από σημαντικά ονόματα και επενδυτές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, και μάλιστα όλες ήταν άνω των 2 δισ. ευρώ. Επίσης, οι διαθέσεις μετοχών, είτε τραπεζών είτε του ΔΑΑ και της HELLENiQ Energy, έγιναν με σημαντική υπερκάλυψη, που έφτασε ακόμα και τις 12 φορές στην τελευταία διάθεση του 10% των μετοχών στην ΕΤΕ από το ΤΧΣ. Συνολικά διατέθηκαν 91 εκατ. μετοχές της ΕΤΕ, οι οποίες απέφεραν 690 εκατ. ευρώ. Εκτιμάται ότι μόνο για τις ελληνικές τράπεζες το ΤΧΣ συγκέντρωσε αιτήματα αγοράς μετοχών πάνω από 30 δισ. ευρώ, όταν η συνολική αξία των προς διάθεση μετοχών δεν ξεπερνούσε τα 3,5 δισ. ευρώ.
Το ίδιο συνέβη και στην περίπτωση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών. Το ΤΑΙΠΕΔ εισέπραξε 784 εκατ. ευρώ, μέσα από προσφορές ύψους 8 δισ. ευρώ που έγιναν για το 30% των μετοχών της εταιρείας διαχείρισης του αερολιμένα. Το μεγαλύτερο ποσό πάντως που εισπράχθηκε σε μια αποκρατικοποίηση είναι αυτό που καταβλή θηκε την περασμένη εβδομάδα από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και τις τράπεζες, ύψους 3,27 δισ. ευρώ. Μόνο με τη συναλλαγή αυτή το Ελληνικό Δημόσιο θα μειώσει το χρέος του κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα. Επιπλέον σε αυτά, το Δημόσιο θα εισπράττει τουλάχιστον το 7,5% των ακαθάριστων εσόδων - αντιστοιχεί σε ένα ποσό της τάξης των 15- 20 εκατ. ευρώ ετησίως.
Εμβληματικά ακίνητα του Δημοσίου
Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν ήταν πάντοτε έτσι. Σε αντιδιαστολή με ό,τι συμβαίνει σήμερα, πριν από 10 χρόνια, όταν η χώρα «χαροπάλευε» στην ευρωζώνη, οι αποκρατικοποιήσεις ήταν στα αζήτητα. Π.χ. για το 30% του ΟΠΑΠ υπήρξε μόλις μία προσφορά. Το ίδιο συνέβη για τα 28 εμβληματικά ακίνητα του Δημοσίου (υπ. Παιδείας, υπ. Υγεί ας, υπ. Πολιτισμού, ΓΑΔΑ κ.ά.), που πουλήθηκαν και επαναμισθώθηκαν την περίοδο εκείνη. Ακόμα και για τη μεγαλύτερη έκταση στην Ευρώπη εντός αστικού ιστού, το Ελληνικό, το ΤΑΙΠΕΔ δέχθηκε τότε μόνο μία προσφορά.Οχι άδικα, επομένως, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αλλά και ο αρμόδιος υπουργός Οικονομίας, Κωστής Χατζηδάκης, υπογραμμίζουν αυτή τη θετική εξέλιξη. Ο Κ. Μητσοτάκης χαρακτηρίζει ως «μεγάλη εικόνα» όχι τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων, αλλά τα πολλαπλασιαστικά οφέλη που έχουν αυτές στην οικονομία και την κοινωνία. Κατά τον πρωθυπουργό, οι αποκρατικοποιήσεις σημαίνουν καλύτερες υπηρεσίες για όλους, καθώς βελτιώνουν ριζικά τις υποδομές, αναβαθμίζουν τις τουριστικές υπηρεσίες και ανοίγουν νέους ορίζοντες για κάθε περιοχή, προς όφελος της απασχόλησης και των τοπικών κοινωνιών.
Αυτό, για παράδειγμα, φάνηκε με την αποκρατικοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων. Πλέον κανένας δεν «γκρινιάζει» για τις τριτοκοσμικές εικόνες στα αεροδρόμια της Θεσσαλονίκης, της Μυκόνου και της Κέρκυρας. Οι γκρίνιες είναι μόνο για τα αεροδρόμια που έχουν μείνει στο Υπερταμείο, όπως αυτά της Πάρου, του Ηρακλείου κ.ά.
Από την άλλη πλευρά, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας σημείωσε χαρακτηριστικά: «Οι φορολογούμενοι πλήρωναν 350 εκατομμύρια τον χρόνο, 1 εκατομμύριο την ημέρα, για να συντηρείται η Ολυμπιακή. Τόσα περίπου εισπράττει τώρα το Δημόσιο από τις δύο εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο, από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Αυτή είναι η επιτυχία των αποκρατικοποιήσεων».
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
