Startups: Τα νέα κίνητρα που δίνει η ΕΤΕπ για να μείνουν Ευρώπη
«Καμία ευρωπαϊκή εταιρεία με κεφαλαιοποίηση άνω των 100 δισ. ευρώ δεν έχει δημιουργηθεί στην Ευρώπη τα τελευταία 50 χρόνια. Το ίδιο διάστημα στις ΗΠΑ δημιουργήθηκαν έξι εταιρείες με αξία άνω του 1 τρισ. ευρώ». Η διαπίστωση ανήκει στον «σούπερ Μάριο» (σ.σ. Ντράγκι), περιλαμβάνεται στην έκθεσή του για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης και περιγράφει συνοπτικά -πλην εύγλωττα- τη στατική βιομηχανική δομή της ευρωπαϊκής οικονομίας, όπου ελάχιστες καινοτόμες startups έχουν ικανό μέγεθος να οδηγήσουν την Ένωση σε μια βιώσιμη ανάπτυξη.
Στην προσπάθειά της να ανατρέψει τα δυσμενή για την ΕΕ δεδομένα στην καινοτομία, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, με επικεφαλής τη Nadia Calvino, έχει ρίξει αυτήν τη στιγμή στο τραπέζι μια σειρά από προτάσεις για το πώς το καινοτόμο οικοσύστημα της Ένωσης θα βρει τρόπο να κάνει scale up και ακολούθως να βρει τον δρόμο για τη «φωλιά» των unicorns (σ.σ. εταιρείες με αποτίμηση άνω του 1 δισ.) των decacorns (σ.σ. επιχειρήσεις με αποτίμηση άνω των 10 δισ.) ή των hectocorns (εταιρείες με αξία άνω των 100 δισ).
Ένας από τους δρόμους, που θα φέρουν τις ευρωπαϊκές scale up εταιρείες στον δρόμο των μεγάλων αποτιμήσεων είναι η αύξηση των public listed τεχνολογικών εταιρειών της Ευρώπης, με στόχο να κλείσει όσο το δυνατόν περισσότερο το τεράστιο χάσμα με τις ΗΠΑ.
«Θέλουμε να διευκολύνουμε τις δημόσιες εγγραφές νεοφυών επιχειρήσεων τεχνολογίας. Στόχος μας είναι να αναβιώσουν οι εισαγωγές επιχειρήσεων στις ευρωπαϊκές αγορές και οι πολλά υποσχόμενες νεοφυείς επιχειρήσεις μας να μην αναγκάζονται να αναζητήσουν “έξοδο” σε αγορές όπως του Λονδίνου ή της Νέας Υόρκης» εξηγεί στο powergame.gr ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, Γιάννης Τσακίρης.
Τι είναι το exit platform
Σε αυτόν ακριβώς τον στόχο συγκλίνει η πρωτοβουλία που έχει υπό συζήτηση η ΕΤΕπ και αφορά το λεγόμενο «exit platform» (πλατφόρμα εξόδου). Πρόκειται για ένα ειδικό Ταμείο, που θα βοηθάει τις καινοτόμες εταιρείες της Γηραιάς Ηπείρου, όταν αυτές μεγαλώνουν αρκετά, να κάνουν exit σε ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Για παράδειγμα, στο πλαίσιο όσων συζητούνται, θα μπορούσε η ΕΤΕπ να εγγυηθεί την εισαγωγή τους δεσμευόμενη να αγοράσει μέρος της αρχικής δημόσιας προσφοράς μετοχών (underwriting).
Το exit platform θα διευκολύνει επίσης τις εξαγορές νεοφυών επιχειρήσεων τεχνολογίας από ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Πρακτικά, για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, που δεν θέλουν την εισαγωγή τους στο χρηματιστήριο, η ΕΤΕπ σχεδιάζει ειδικά χρηματοδοτικά προϊόντα για την εξαγορά τους από μεγαλύτερες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
«Ο κύριος στόχος μας είναι, φυσικά, να γεφυρώσουμε το χρηματοδοτικό κενό σε όλο τον κύκλο της επιχειρηματικότητας αλλά και της καινοτομίας. Αυτό σημαίνει την κλιμάκωση της υποστήριξής μας προς τις αγορές VC και PE της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι η Ευρώπη θα διατηρήσει τις πιο καινοτόμες επιχειρήσεις εντός της» σημειώνει ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, που έχει υπάρξει πρωτεργάτης των κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών Ελλάδας. Και καταλήγει: «Χρηματοδοτώντας ευρωπαϊκές εταιρείες για την εξαγορά startups, στόχος μας είναι να αποτρέψουμε την επιθετική εξαγορά τους από ξένους επενδυτές (Αμερικανούς, Κινέζους, Άραβες κλπ)».
Μένουμε Ευρώπη. Αλλά πως;
Η ίδια η επικεφαλής της Κομισιόν, η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, έχει τοποθετήσει πολύ ψηλά στους προγραμματικούς της στόχους για την προσεχή πενταετία όσον αφορά στο νεοφυές οικοσύστημα. Είναι ίσως η πρώτη φορά που πρόεδρος της Επιτροπής τοποθετεί στην πολύ στενή περίμετρο των προτεραιοτήτων του την κλιμάκωση των νεοφυών εταιρειών.
«Οι ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις δεν θα πρέπει να κοιτάζουν τις ΗΠΑ ή την Ασία για να χρηματοδοτήσουν την επέκτασή τους. Πρέπει να βρουν εδώ στην Ευρώπη ό,τι χρειάζονται για να αναπτυχθούν. Χρειαζόμαστε κεφαλαιαγορά με βάθος. Και μια πολιτική ανταγωνισμού, που να υποστηρίζει τις εταιρείες ώστε να κάνουν scale up. Η Ευρώπη πρέπει να είναι το σπίτι των ευκαιριών και της καινοτομίας», αναφέρει η επικεφαλής της Κομισιόν.
Το σημαντικό χρηματοδοτικό κενό προς τις νεοφυείς εταιρείες, που επιχειρούν να κάνουν scale up, εντοπίζει με έκθεσή της η ΕΤΕπ. Στην έρευνα η τράπεζα διαπιστώνει ότι οι ευρωπαϊκές scale ups σηκώνουν σήμερα μόλις τα μισά κεφάλαια από τις αντίστοιχες στη Silicon Valley. Mάλιστα, οι ευρωπαϊκές επενδύσεις επιχειρηματικού κεφαλαίου είναι περίπου έξι φορές λιγότερες από ό,τι στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σύμφωνα με την έκθεση, το μικρό μέγεθος και το μικρό βάθος των κεφαλαιαγορών της ΕΕ περιορίζουν την ικανότητα των καινοτόμων εταιρειών να αντλούν κεφάλαια, ειδικά στη φάση της κλιμάκωσης, όταν η διαθεσιμότητα χρηματοδότησης στην Ευρώπη είναι χαμηλότερη από ό,τι σε άλλες αγορές. Αυτό επιβραδύνει την ταχύτητα της συσσώρευσης κεφαλαίου και εμποδίζει την ανάπτυξη, την παραγωγικότητα και την απασχόληση.
Χρηματοδοτικοί μετανάστες
Η έκθεση της ΕΤΕπ διαπιστώνει ότι στην προσπάθειά τους να μεγεθυνθούν, οι ευρωπαϊκές startups και κυρίως οι scale up εταιρείες γίνονται πρακτικά… χρηματοδοτικοί μετανάστες. «Οι ευρωπαϊκές scale ups βασίζονται συχνά σε ξένους επενδυτές για τη χρηματοδότησή τους. Συχνά, οι κύριοι επενδυτές, οι οποίοι διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στους γύρους χρηματοδότησης, προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ. Ως αποτέλεσμα, όταν η ιδιοκτησία αλλάζει χέρια, αυτές οι εταιρείες είναι πιο πιθανό να εξαγοραστούν από ξένες εταιρείες ή να εισαχθούν σε αγορές του εξωτερικού» αναφέρει η έκθεση της ΕΤΕπ.
«Αυτή η τάση εξαντλεί τα επιχειρηματικά ταλέντα στην Ευρώπη και βλάπτει τις προοπτικές για την επόμενη γενιά ευρωπαϊκών νεοφυών επιχειρήσεων» σημειώνει ακόμη η Τράπεζα.
To «big exit» αναζητούν 4 στις 10 scaleups στην Ελλάδα
Με το βλέμμα στραμμένο σ’ ένα επικείμενο «big exit» βρίσκονται 4 στις 10 ελληνικές scale up εταιρείες, ενώ την ίδια στιγμή το 80% έχει ανοιχτά πλάνα για την αναζήτηση πρόσθετης χρηματοδότησης. Μάλιστα, οι ελληνικές scale ups -ήτοι νεοφυείς εταιρείες που βρίσκονται σε στάδιο κλιμάκωσης- είναι από τις πιο ενεργές στην Ευρώπη τόσο στην αναζήτηση μιας συμφωνίας… εξόδου, μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων, όσο και στην αναζήτηση πρόσθετης χρηματοδότησης.
Ενώ, για παράδειγμα, στο Βέλγιο και στην Ολλανδία μόλις το 30% των scale up εταιρειών έχει ενεργό ένα σχέδιο exit, το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα είναι 42%, στη Μεγάλη Βρετανία 54% και στην Ελβετία στο 70%, όπως διαπιστώνει μελέτη της Deloitte για το ευρωπαϊκό scale up οικοσύστημα.
Στην προσπάθειά της να ανατρέψει τα δυσμενή για την ΕΕ δεδομένα στην καινοτομία, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, με επικεφαλής τη Nadia Calvino, έχει ρίξει αυτήν τη στιγμή στο τραπέζι μια σειρά από προτάσεις για το πώς το καινοτόμο οικοσύστημα της Ένωσης θα βρει τρόπο να κάνει scale up και ακολούθως να βρει τον δρόμο για τη «φωλιά» των unicorns (σ.σ. εταιρείες με αποτίμηση άνω του 1 δισ.) των decacorns (σ.σ. επιχειρήσεις με αποτίμηση άνω των 10 δισ.) ή των hectocorns (εταιρείες με αξία άνω των 100 δισ).
Ένας από τους δρόμους, που θα φέρουν τις ευρωπαϊκές scale up εταιρείες στον δρόμο των μεγάλων αποτιμήσεων είναι η αύξηση των public listed τεχνολογικών εταιρειών της Ευρώπης, με στόχο να κλείσει όσο το δυνατόν περισσότερο το τεράστιο χάσμα με τις ΗΠΑ.
«Θέλουμε να διευκολύνουμε τις δημόσιες εγγραφές νεοφυών επιχειρήσεων τεχνολογίας. Στόχος μας είναι να αναβιώσουν οι εισαγωγές επιχειρήσεων στις ευρωπαϊκές αγορές και οι πολλά υποσχόμενες νεοφυείς επιχειρήσεις μας να μην αναγκάζονται να αναζητήσουν “έξοδο” σε αγορές όπως του Λονδίνου ή της Νέας Υόρκης» εξηγεί στο powergame.gr ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, Γιάννης Τσακίρης.
Τι είναι το exit platform
Σε αυτόν ακριβώς τον στόχο συγκλίνει η πρωτοβουλία που έχει υπό συζήτηση η ΕΤΕπ και αφορά το λεγόμενο «exit platform» (πλατφόρμα εξόδου). Πρόκειται για ένα ειδικό Ταμείο, που θα βοηθάει τις καινοτόμες εταιρείες της Γηραιάς Ηπείρου, όταν αυτές μεγαλώνουν αρκετά, να κάνουν exit σε ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Για παράδειγμα, στο πλαίσιο όσων συζητούνται, θα μπορούσε η ΕΤΕπ να εγγυηθεί την εισαγωγή τους δεσμευόμενη να αγοράσει μέρος της αρχικής δημόσιας προσφοράς μετοχών (underwriting).
Το exit platform θα διευκολύνει επίσης τις εξαγορές νεοφυών επιχειρήσεων τεχνολογίας από ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Πρακτικά, για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, που δεν θέλουν την εισαγωγή τους στο χρηματιστήριο, η ΕΤΕπ σχεδιάζει ειδικά χρηματοδοτικά προϊόντα για την εξαγορά τους από μεγαλύτερες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
«Ο κύριος στόχος μας είναι, φυσικά, να γεφυρώσουμε το χρηματοδοτικό κενό σε όλο τον κύκλο της επιχειρηματικότητας αλλά και της καινοτομίας. Αυτό σημαίνει την κλιμάκωση της υποστήριξής μας προς τις αγορές VC και PE της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι η Ευρώπη θα διατηρήσει τις πιο καινοτόμες επιχειρήσεις εντός της» σημειώνει ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, που έχει υπάρξει πρωτεργάτης των κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών Ελλάδας. Και καταλήγει: «Χρηματοδοτώντας ευρωπαϊκές εταιρείες για την εξαγορά startups, στόχος μας είναι να αποτρέψουμε την επιθετική εξαγορά τους από ξένους επενδυτές (Αμερικανούς, Κινέζους, Άραβες κλπ)».
Μένουμε Ευρώπη. Αλλά πως;
Η ίδια η επικεφαλής της Κομισιόν, η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, έχει τοποθετήσει πολύ ψηλά στους προγραμματικούς της στόχους για την προσεχή πενταετία όσον αφορά στο νεοφυές οικοσύστημα. Είναι ίσως η πρώτη φορά που πρόεδρος της Επιτροπής τοποθετεί στην πολύ στενή περίμετρο των προτεραιοτήτων του την κλιμάκωση των νεοφυών εταιρειών.
«Οι ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις δεν θα πρέπει να κοιτάζουν τις ΗΠΑ ή την Ασία για να χρηματοδοτήσουν την επέκτασή τους. Πρέπει να βρουν εδώ στην Ευρώπη ό,τι χρειάζονται για να αναπτυχθούν. Χρειαζόμαστε κεφαλαιαγορά με βάθος. Και μια πολιτική ανταγωνισμού, που να υποστηρίζει τις εταιρείες ώστε να κάνουν scale up. Η Ευρώπη πρέπει να είναι το σπίτι των ευκαιριών και της καινοτομίας», αναφέρει η επικεφαλής της Κομισιόν.
Το σημαντικό χρηματοδοτικό κενό προς τις νεοφυείς εταιρείες, που επιχειρούν να κάνουν scale up, εντοπίζει με έκθεσή της η ΕΤΕπ. Στην έρευνα η τράπεζα διαπιστώνει ότι οι ευρωπαϊκές scale ups σηκώνουν σήμερα μόλις τα μισά κεφάλαια από τις αντίστοιχες στη Silicon Valley. Mάλιστα, οι ευρωπαϊκές επενδύσεις επιχειρηματικού κεφαλαίου είναι περίπου έξι φορές λιγότερες από ό,τι στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σύμφωνα με την έκθεση, το μικρό μέγεθος και το μικρό βάθος των κεφαλαιαγορών της ΕΕ περιορίζουν την ικανότητα των καινοτόμων εταιρειών να αντλούν κεφάλαια, ειδικά στη φάση της κλιμάκωσης, όταν η διαθεσιμότητα χρηματοδότησης στην Ευρώπη είναι χαμηλότερη από ό,τι σε άλλες αγορές. Αυτό επιβραδύνει την ταχύτητα της συσσώρευσης κεφαλαίου και εμποδίζει την ανάπτυξη, την παραγωγικότητα και την απασχόληση.
Χρηματοδοτικοί μετανάστες
Η έκθεση της ΕΤΕπ διαπιστώνει ότι στην προσπάθειά τους να μεγεθυνθούν, οι ευρωπαϊκές startups και κυρίως οι scale up εταιρείες γίνονται πρακτικά… χρηματοδοτικοί μετανάστες. «Οι ευρωπαϊκές scale ups βασίζονται συχνά σε ξένους επενδυτές για τη χρηματοδότησή τους. Συχνά, οι κύριοι επενδυτές, οι οποίοι διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στους γύρους χρηματοδότησης, προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ. Ως αποτέλεσμα, όταν η ιδιοκτησία αλλάζει χέρια, αυτές οι εταιρείες είναι πιο πιθανό να εξαγοραστούν από ξένες εταιρείες ή να εισαχθούν σε αγορές του εξωτερικού» αναφέρει η έκθεση της ΕΤΕπ.
«Αυτή η τάση εξαντλεί τα επιχειρηματικά ταλέντα στην Ευρώπη και βλάπτει τις προοπτικές για την επόμενη γενιά ευρωπαϊκών νεοφυών επιχειρήσεων» σημειώνει ακόμη η Τράπεζα.
To «big exit» αναζητούν 4 στις 10 scaleups στην Ελλάδα
Με το βλέμμα στραμμένο σ’ ένα επικείμενο «big exit» βρίσκονται 4 στις 10 ελληνικές scale up εταιρείες, ενώ την ίδια στιγμή το 80% έχει ανοιχτά πλάνα για την αναζήτηση πρόσθετης χρηματοδότησης. Μάλιστα, οι ελληνικές scale ups -ήτοι νεοφυείς εταιρείες που βρίσκονται σε στάδιο κλιμάκωσης- είναι από τις πιο ενεργές στην Ευρώπη τόσο στην αναζήτηση μιας συμφωνίας… εξόδου, μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων, όσο και στην αναζήτηση πρόσθετης χρηματοδότησης.
Ενώ, για παράδειγμα, στο Βέλγιο και στην Ολλανδία μόλις το 30% των scale up εταιρειών έχει ενεργό ένα σχέδιο exit, το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα είναι 42%, στη Μεγάλη Βρετανία 54% και στην Ελβετία στο 70%, όπως διαπιστώνει μελέτη της Deloitte για το ευρωπαϊκό scale up οικοσύστημα.
