Μονάδες αφαλάτωσης: Υποψήφια Λαύριο & Άσπρα Σπίτια για να μην διψάσει η Αττική
Το Λαύριο και τα Άσπρα Σπίτια συγκαταλέγονται στις τρεις περιοχές που εξετάζει η κυβέρνηση για την εγκατάσταση μεγάλων μονάδων αφαλάτωσης, αν τελικά ληφθεί απόφαση κατασκευής τέτοιων μονάδων, με στόχο την ενίσχυση της υδατικής επάρκειας και την κάλυψη των αυξανόμενων αναγκών της Αττικής σε νερό. Οι δύο αυτές περιοχές προκρίνονται λόγω της στρατηγικής τους θέσης, καθώς κρίσιμο κριτήριο για την επιλογή τους είναι η εγγύτητα, είτε με τους καταναλωτές, είτε με τα δίκτυα διανομής νερού (Άσπρα Σπίτια), όπως το κανάλι που φέρνει νερό από τον Μόρνο προς την Αττική. Όπως επισημαίνουν πηγές στο energygame.gr, η χωροθέτηση σε απομακρυσμένα σημεία θα αύξανε σημαντικά το κόστος μεταφοράς, καθιστώντας τα έργα οικονομικά ασύμφορα.
Στην επιλογή των τοποθεσιών για τις μονάδες αφαλάτωσης, κρίσιμος παράγοντας είναι η εγγύτητα με δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος λόγω της υψηλής ενεργειακής κατανάλωσης. Όπως ανέφερε χθες ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης, κατά τη διάρκεια του 26ου Capital Link Forum, η αφαλάτωση αποτελεί μια ακριβή λύση, με το κόστος παραγωγής να ανέρχεται στα 85 σεντς ανά κυβικό μέτρο νερού, συγκριτικά με τα 55 σεντς που είναι το κόστος επεξεργασίας σήμερα.
Με δεδομένο ότι οι μονάδες αυτές καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας, θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως η κατασκευή τους θα συνδυαστεί με συμφωνίες προμήθειας πράσινης ενέργειας, ώστε να μειωθεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και να διασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητά τους. Ως αποτέλεσμα, εκτός από την ΕΥΔΑΠ, ενδιαφέρον για την ανάπτυξη και τη λειτουργία των μονάδων αφαλάτωσης εκφράζουν -σύμφωνα με πληροφορίες- και οι τέσσερις μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι της χώρας.
Σε αυτό το στάδιο, η περιβαλλοντική αδειοδότηση αποτελεί κρίσιμο σημείο για την υλοποίηση των μονάδων αφαλάτωσης. «Κάθε έργο αφαλάτωσης απαιτεί την εκπόνηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), η οποία αξιολογεί τις δυνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και καθορίζει τα απαραίτητα μέτρα μετριασμού. Η διαδικασία αυτή διασφαλίζει ότι οι μονάδες θα λειτουργούν με σεβασμό στο περιβάλλον, τηρώντας τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις και προωθώντας τη βιώσιμη ανάπτυξη», σχολιάζουν πηγές με γνώση του θέματος. Επί του παρόντος, στο επίκεντρο τίθεται η επιτάχυνση των διαδικασιών ωρίμανσης των έργων και η έναρξη των διαγωνισμών. Στόχος είναι να μειωθεί ο χρόνος που απαιτείται για την προετοιμασία των δημοπρατήσεων και την έναρξη των έργων, προκειμένου να αποφευχθούν καθυστερήσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κρίσεις υδατικής επάρκειας στο μέλλον. «Αν εφησυχάσουμε, θα το βρούμε μπροστά μας, πολύ σύντομα», προειδοποιούν.
«Μικρή ανάσα» οι πρόσφατες βροχοπτώσεις
Η πρόσφατη αύξηση της κατανάλωσης νερού στην Αττική ανέδειξε με έντονο τρόπο τη σοβαρότητα της κατάστασης, παρά τις βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν. Όπως επισημαίνουν πηγές με γνώση του ζητήματος, η παρατεταμένη ανομβρία περιόρισε δραστικά τις εισροές νερού στους ταμιευτήρες, ενώ ταυτόχρονα παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση της κατανάλωσης, η οποία σε ορισμένους μήνες έφτασε σε διψήφια ποσοστά. Η πρωτοφανής αυτή άνοδος αποδίδεται σε διάφορους παράγοντες, όπως η αυξημένη φροντίδα κήπων και πράσινων εκτάσεων λόγω της ανομβρίας, η έντονη τουριστική δραστηριότητα που αύξησε τις ανάγκες σε νερό, και η μεταφορά Αφρικανικής σκόνης, η οποία προκάλεσε επιπλέον ανάγκες καθαρισμού. Ακόμη και τον Νοέμβριο, παρά τις βροχοπτώσεις, η κατανάλωση σημείωσε αύξηση κατά +6%, γεγονός που υπογραμμίζει τη σοβαρότητα της κατάστασης. Παρά τη μικρή ανάσα που προσφέρουν οι πρόσφατες βροχοπτώσεις, επαρκώντας για μόλις «δέκα επιπλέον ημέρες» υδατικής επάρκειας, η γενικότερη εικόνα παραμένει ανησυχητική. Η πραγματική αποτίμηση της κατάστασης αναμένεται την άνοιξη, μετά την ολοκλήρωση της περιόδου των χιονοπτώσεων. Ωστόσο, όπως τονίζεται, ο εφησυχασμός πρέπει να αποφευχθεί, καθώς ενδέχεται να οδηγήσει σε σοβαρές κρίσεις στο άμεσο μέλλον.
Τέλος, σημειώνεται πως η Ελλάδα διαθέτει ήδη παρουσία διεθνών «παικτών» στον τομέα των αφαλατώσεων. «Η χώρα διαθέτει το επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό για να σχεδιάσει και να υλοποιήσει τα έργα αυτά, ώστε να διασφαλιστεί η επάρκεια νερού για τις επόμενες γενιές», καταλήγουν οι πηγές.
Οι άλλες λύσεις
Το υδατικό έλλειμμα της Αττικής υπολογίζεται σήμερα στα 225 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Για τη μείωση αυτού του ελλείμματος κατά 75 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, η ΕΥΔΑΠ έχει ήδη προχωρήσει σε ενεργοποίηση γεωτρήσεων στη Μαυροσουβάλα Ωρωπού και σε άντληση νερού από την Υλίκη, ενώ σχεδιάζει να προσθέσει νέες γεωτρήσεις στον μέσο ρου του Βοιωτικού Κηφισού. Παρά τις προσπάθειες αυτές, η Αττική, υπό τις παρούσες συνθήκες ανομβρίας, διαθέτει υδατικά αποθέματα επαρκή για μόλις τέσσερα ακόμη χρόνια.
Στην επιλογή των τοποθεσιών για τις μονάδες αφαλάτωσης, κρίσιμος παράγοντας είναι η εγγύτητα με δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος λόγω της υψηλής ενεργειακής κατανάλωσης. Όπως ανέφερε χθες ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης, κατά τη διάρκεια του 26ου Capital Link Forum, η αφαλάτωση αποτελεί μια ακριβή λύση, με το κόστος παραγωγής να ανέρχεται στα 85 σεντς ανά κυβικό μέτρο νερού, συγκριτικά με τα 55 σεντς που είναι το κόστος επεξεργασίας σήμερα.
Με δεδομένο ότι οι μονάδες αυτές καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας, θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως η κατασκευή τους θα συνδυαστεί με συμφωνίες προμήθειας πράσινης ενέργειας, ώστε να μειωθεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και να διασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητά τους. Ως αποτέλεσμα, εκτός από την ΕΥΔΑΠ, ενδιαφέρον για την ανάπτυξη και τη λειτουργία των μονάδων αφαλάτωσης εκφράζουν -σύμφωνα με πληροφορίες- και οι τέσσερις μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι της χώρας.
Σε αυτό το στάδιο, η περιβαλλοντική αδειοδότηση αποτελεί κρίσιμο σημείο για την υλοποίηση των μονάδων αφαλάτωσης. «Κάθε έργο αφαλάτωσης απαιτεί την εκπόνηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), η οποία αξιολογεί τις δυνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και καθορίζει τα απαραίτητα μέτρα μετριασμού. Η διαδικασία αυτή διασφαλίζει ότι οι μονάδες θα λειτουργούν με σεβασμό στο περιβάλλον, τηρώντας τις σχετικές νομοθετικές διατάξεις και προωθώντας τη βιώσιμη ανάπτυξη», σχολιάζουν πηγές με γνώση του θέματος. Επί του παρόντος, στο επίκεντρο τίθεται η επιτάχυνση των διαδικασιών ωρίμανσης των έργων και η έναρξη των διαγωνισμών. Στόχος είναι να μειωθεί ο χρόνος που απαιτείται για την προετοιμασία των δημοπρατήσεων και την έναρξη των έργων, προκειμένου να αποφευχθούν καθυστερήσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κρίσεις υδατικής επάρκειας στο μέλλον. «Αν εφησυχάσουμε, θα το βρούμε μπροστά μας, πολύ σύντομα», προειδοποιούν.
«Μικρή ανάσα» οι πρόσφατες βροχοπτώσεις
Η πρόσφατη αύξηση της κατανάλωσης νερού στην Αττική ανέδειξε με έντονο τρόπο τη σοβαρότητα της κατάστασης, παρά τις βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν. Όπως επισημαίνουν πηγές με γνώση του ζητήματος, η παρατεταμένη ανομβρία περιόρισε δραστικά τις εισροές νερού στους ταμιευτήρες, ενώ ταυτόχρονα παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση της κατανάλωσης, η οποία σε ορισμένους μήνες έφτασε σε διψήφια ποσοστά. Η πρωτοφανής αυτή άνοδος αποδίδεται σε διάφορους παράγοντες, όπως η αυξημένη φροντίδα κήπων και πράσινων εκτάσεων λόγω της ανομβρίας, η έντονη τουριστική δραστηριότητα που αύξησε τις ανάγκες σε νερό, και η μεταφορά Αφρικανικής σκόνης, η οποία προκάλεσε επιπλέον ανάγκες καθαρισμού. Ακόμη και τον Νοέμβριο, παρά τις βροχοπτώσεις, η κατανάλωση σημείωσε αύξηση κατά +6%, γεγονός που υπογραμμίζει τη σοβαρότητα της κατάστασης. Παρά τη μικρή ανάσα που προσφέρουν οι πρόσφατες βροχοπτώσεις, επαρκώντας για μόλις «δέκα επιπλέον ημέρες» υδατικής επάρκειας, η γενικότερη εικόνα παραμένει ανησυχητική. Η πραγματική αποτίμηση της κατάστασης αναμένεται την άνοιξη, μετά την ολοκλήρωση της περιόδου των χιονοπτώσεων. Ωστόσο, όπως τονίζεται, ο εφησυχασμός πρέπει να αποφευχθεί, καθώς ενδέχεται να οδηγήσει σε σοβαρές κρίσεις στο άμεσο μέλλον.
Τέλος, σημειώνεται πως η Ελλάδα διαθέτει ήδη παρουσία διεθνών «παικτών» στον τομέα των αφαλατώσεων. «Η χώρα διαθέτει το επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό για να σχεδιάσει και να υλοποιήσει τα έργα αυτά, ώστε να διασφαλιστεί η επάρκεια νερού για τις επόμενες γενιές», καταλήγουν οι πηγές.
Οι άλλες λύσεις
Το υδατικό έλλειμμα της Αττικής υπολογίζεται σήμερα στα 225 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Για τη μείωση αυτού του ελλείμματος κατά 75 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, η ΕΥΔΑΠ έχει ήδη προχωρήσει σε ενεργοποίηση γεωτρήσεων στη Μαυροσουβάλα Ωρωπού και σε άντληση νερού από την Υλίκη, ενώ σχεδιάζει να προσθέσει νέες γεωτρήσεις στον μέσο ρου του Βοιωτικού Κηφισού. Παρά τις προσπάθειες αυτές, η Αττική, υπό τις παρούσες συνθήκες ανομβρίας, διαθέτει υδατικά αποθέματα επαρκή για μόλις τέσσερα ακόμη χρόνια.
