Σε νέα μείωση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης προχώρησε η ΕΚΤ, επιβεβαιώνοντας με αυτό τον τρόπο και τις προβλέψεις της πλειοψηφίας των αναλυτών. Με αυτό τον τρόπο παραμερίστηκε έτσι η προηγούμενη πρόβλεψη για μια πιο γενναία μείωση της τάξεως των 50 μ.β., καθώς έτσι το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ θα έχει μεγαλύτερα περιθώρια να διευρύνει τον κύκλο των καθοδικών επιτοκίων κατά τη διάρκεια του 2025.

Έτσι, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων μειώνονται σε 3%, 3,15% και 3,40% αντίστοιχα, με ισχύ από τις 18 Δεκεμβρίου. Την ίδια ώρα οι αναλυτές διαβλέπουν πρόσθετες μειώσεις των επιτοκίων στις συνεδριάσεις του Ιανουαρίου, του Ιουνίου, του Σεπτεμβρίου και του Δεκεμβρίου του 2025, τουλάχιστον.

Σύμφωνα με έρευνα του London Stock Exchange Group (LSEG), οι επενδυτές εκτιμούν πως θα υπάρξουν πέντε μειώσεις μέσα στο 2025, καθεμία της τάξεως των 25 μ.β, με το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων να διαμορφώνεται στο 1,75% έως τα τέλη του 2025. Η Danske Bank θεωρεί πιθανό το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων να φθάσει έως και το 1,5% μέχρι τα τέλη του 2025.

ΕΚΤ: Το 2026 κάτω από το 2% ο πληθωρισμός

Ειδικότερα, η απόφαση για μείωση του επιτοκίου διευκόλυνσης καταθέσεων – το επιτόκιο μέσω του οποίου το Διοικητικό Συμβούλιο καθοδηγεί τη στάση της νομισματικής πολιτικής – βασίζεται στην επικαιροποιημένη αξιολόγηση των προοπτικών του πληθωρισμού, της δυναμικής του υποκείμενου πληθωρισμού και της ισχύος της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.

Η διαδικασία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού βρίσκεται σε καλό δρόμο. Προβλέπεται, ότι ο γενικός πληθωρισμός θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 2,4% το 2024, στο 2,1% το 2025, στο 1,9% το 2026 και στο 2,1% το 2027, όταν θα τεθεί σε λειτουργία το διευρυμένο Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ. Για τον πληθωρισμό, εξαιρουμένων της ενέργειας και των τροφίμων, προβλέπεται 2,9% το 2024, 2,3% το 2025 και 1,9% τόσο το 2026 όσο και το 2027.

Οι περισσότερες μετρήσεις του υποκείμενου πληθωρισμού υποδηλώνουν ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί γύρω από τον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2% του Διοικητικού Συμβουλίου σε διατηρήσιμη βάση. Ο εγχώριος πληθωρισμός έχει μειωθεί ελαφρώς αλλά παραμένει υψηλός, κυρίως επειδή οι μισθοί και οι τιμές σε ορισμένους τομείς συνεχίζουν να προσαρμόζονται στην προηγούμενη άνοδο του πληθωρισμού με σημαντική καθυστέρηση.

Οι χρηματοδοτικές συνθήκες χαλαρώνουν, καθώς οι πρόσφατες μειώσεις επιτοκίων του Διοικητικού Συμβουλίου καθιστούν σταδιακά τον νέο δανεισμό φθηνότερο για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Ωστόσο, παραμένουν αυστηρές επειδή η νομισματική πολιτική εξακολουθεί να είναι περιοριστική και οι προηγούμενες αυξήσεις επιτοκίων συνεχίζουν να μεταδίδονται στο υφιστάμενο απόθεμα πιστώσεων.

Επιβραδύνεται η ανάπτυξη

Η ΕΚΤ προβλέπει πλέον βραδύτερη οικονομική ανάκαμψη από ό,τι στις προβλέψεις του Σεπτεμβρίου. Παρότι η ανάπτυξη επιταχύνθηκε το τρίτο τρίμηνο του έτους, οι δείκτες ερευνών υποδεικνύουν επιβράδυνση κατά το τρέχον τρίμηνο. Η ΕΚΤ προβλέπει ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 0,7% το 2024, 1,1% το 2025, 1,4% το 2026 και 1,3% το 2027. Η προβλεπόμενη ανάκαμψη βασίζεται κυρίως στην αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων – που αναμένεται να επιτρέψει στα νοικοκυριά να αυξήσουν την κατανάλωση – και στις επενδύσεις των επιχειρήσεων. Με την πάροδο του χρόνου, οι σταδιακά μειούμενες επιπτώσεις της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής αναμένεται να ενισχύσουν την εγχώρια ζήτηση.

Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αποφασισμένο να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με βιώσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%. Θα ακολουθήσει μια προσέγγιση που εξαρτάται από τα δεδομένα και θα λαμβάνει αποφάσεις συνεδρία με συνεδρία για τον καθορισμό της κατάλληλης νομισματικής πολιτικής. Ειδικότερα, οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή του για τις προοπτικές του πληθωρισμού, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα οικονομικά και χρηματοοικονομικά δεδομένα, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ισχύ της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Το Διοικητικό Συμβούλιο δεν δεσμεύεται προκαταβολικά σε συγκεκριμένη πορεία επιτοκίων.

Χαρτοφυλάκιο APP

Την ίδια στιγμή το χαρτοφυλάκιο του Προγράμματος Αγοράς Περιουσιακών Στοιχείων (APP) μειώνεται με σταθερό και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει πλέον τις αποπληρωμές κεφαλαίου από τίτλους που λήγουν.

Πάντως το Ευρωσύστημα δεν επανεπενδύει το σύνολο των αποπληρωμών κεφαλαίου από τίτλους που αγοράστηκαν στο πλαίσιο του Έκτακτου Προγράμματος Αγοράς λόγω Πανδημίας (PEPP), μειώνοντας το χαρτοφυλάκιο του PEPP κατά μέσο όρο κατά 7,5 δισ. ευρώ τον μήνα. Το Διοικητικό Συμβούλιο θα διακόψει τις επανεπενδύσεις στο πλαίσιο του PEPP στο τέλος του 2024.

Πράξεις αναχρηματοδότησης

Στο μεταξύ οι τράπεζες θα αποπληρώσουν τα εναπομείναντα ποσά που είχαν δανειστεί μέσω των στοχευμένων πράξεων αναχρηματοδότησης μακροπρόθεσμης διάρκειας (TLTROs) αυτόν τον μήνα, ολοκληρώνοντας έτσι αυτό το μέρος της διαδικασίας εξομάλυνσης του ισολογισμού.

Σημειώνεται ότι το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία εντός της εντολής του, ώστε να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με βιώσιμο τρόπο στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα και να διατηρήσει την ομαλή λειτουργία της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.

Επιπλέον, το Εργαλείο Προστασίας Μετάδοσης (Transmission Protection Instrument) είναι διαθέσιμο για να αντιμετωπίσει αδικαιολόγητες και ακανόνιστες δυναμικές της αγοράς, που ενδέχεται να απειλήσουν σοβαρά τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης, επιτρέποντας έτσι στο Διοικητικό Συμβούλιο να εκπληρώσει πιο αποτελεσματικά την εντολή του για σταθερότητα των τιμών.