Αλυσιδωτές αντιδράσεις στην κτηµαταγορά προκαλούν οι εξελίξεις εξαιτίας της πρόσφατης απόφασης του ΣτΕ, η οποία έκρινε αντισυνταγµατικές τις διατάξεις του Νέου Οικοδοµικού Κανονισµού, που προέβλεπαν µπόνους σε ύψος και δόµηση για νέες οικοδοµές, µε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να «απαντά», εν αναµονή της καθαρογραφής της απόφασης του Ανώτατου ∆ικαστηρίου, µε τροπολογία που προβλέπει το πάγωµα έκδοσης νέων οικοδοµικών αδειών µε τα κίνητρα του ΝΟΚ, αλλά εµποδίζει την ανάκληση αδειών που ήδη εκδόθηκαν µε χρήση των µπόνους, των οποίων η υλοποίηση δεν έχει ξεκινήσει. Συγκεκριµένα, οι οικοδοµικές άδειες που έχουν εκδοθεί µε χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ δεν ανακαλούνται από τη διοίκηση έως τη δηµοσίευση της απόφασης του Συµβουλίου της Επικρατείας, ενώ τυχόν ανακλήσεις οικοδοµικών αδειών από τη διοίκηση, λόγω της χρήσης των κινήτρων του ΝΟΚ που έλαβαν χώρα από τις 11.12.2024, ανακαλούνται αυτοδικαίως.

Στον αέρα 15.000 οικοδοµικές άδειες

Ο αριθµός των αδειών που επηρεάζονται ανέρχονται σε σχεδόν 15.000 και αφορούν οικοδοµικές άδειες που εκδόθηκαν πριν από την ανακοίνωση του ΣτΕ. Ο µεγαλύτερος όγκος καταγράφεται στην Αττική, στα νησιά και στη Θεσσαλονίκη και ακολουθούν η Λάρισα, η Πάτρα και τα Ιωάννινα. Σύµφωνα µε ανθρώπους της αγοράς, οι άδειες αφορούν το σύνολο της οικοδοµικής δραστηριότητας, πολυκατοικίες, εµπορικά κέντρα, συγκροτήµατα κατοικιών, ενώ προβλήµατα εντοπίζονται και σε πολλά οικιστικά projects. Παράλληλα, σκηνικό πλήρους αβεβαιότητας επικρατεί και στους ιδιοκτήτες οικοπέδων, που κινούνταν προς την αντιπαροχή.

Ζήτηµα ασφάλειας δικαίου

Μιλώντας στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδος, Γιώργος Στασινός, θίγει το ζήτηµα ασφάλειας δικαίου στη χώρα δηλώνοντας: «Ο,τι έχτισε η κυβέρνηση εδώ και πέντε χρόνια, ώστε να έρθουν επενδύσεις στη χώρα, αλλά και να ξεκολλήσουν άλλες που είχαν βαλτώσει, δυναµιτίστηκε µε ένα ∆ελτίο Τύπου του ΣτΕ σχετικά µε την αντισυνταγµατικότητα του ΝΟΚ. Ενδεχοµένως µάλιστα να τιναχτεί εντελώς στον αέρα αν η απόφαση του ΣτΕ καταργήσει -εκτός του ΝΟΚ- και όποια διοικητική πράξη νόµιµα έχει εκδοθεί µέχρι τη δηµοσίευση της απόφασης. Ο οποιοσδήποτε πολίτης ή επενδυτής θα έχει αποδεδειγµένα λάβει το µήνυµα ότι οποιαδήποτε στιγµή σε αυτή τη χώρα θα µπορεί κάποιο πρόσωπο ή φορέας να προσφύγει στο ΣτΕ και να του ακυρώσει οποιαδήποτε άδεια έχει νόµιµα λάβει και να τον καταστρέψει οικονοµικά. Ποια είναι λοιπόν η ασφάλεια δικαίου σε αυτή τη χώρα; Από πού πηγάζει το δικαίωµα του ΣτΕ να καταστρέψει µαζικά πολίτες και επενδυτές που εφάρµοσαν τους νόµους του κράτους; Θα βρεθεί κάποιος να τους προστατέψει;».

Σηµειώνεται ότι οι οικοδοµικές άδειες που επηρεάζονται είναι όσες έχουν εκδοθεί κάνοντας χρήση αυτών των πολεοδοµικών κινήτρων και αποδεδειγµένα δεν έχουν ξεκινήσει την υλοποίηση. Οσον αφορά το πώς αποδεικνύεται η έναρξη των οικοδοµικών εργασιών, το πιθανότερο είναι να περιλαµβάνει και τις χωµατουργικές εργασίες, δηλαδή από την εκσκαφή, και θα µπορούσε να αποδεικνύεται µε αεροφωτογραφίες, τιµολόγια και δελτία αποστολής.

Πλατφόρµα διαβούλευσης

Αυτή τη στιγµή σε εξέλιξη είναι πλατφόρµα διαβούλευσης που εγκαινίασε το υπουργείο Περιβάλλοντος, καλώντας τους κατασκευαστές οικοδοµών και πολίτες να καταθέσουν στο υπουργείο τις περιπτώσεις προβληµάτων που έχουν δηµιουργηθεί από την ακύρωση των µπόνους του Νέου Οικοδοµικού Κανονισµού, ούτως ώστε να βοηθηθεί το ΥΠΕΝ στην επεξεργασία της νοµοθετικής ρύθµισης την οποία αναγκαστικά θα προωθήσει, µετά τη δηµοσίευση της απόφασης της Ολοµέλειας του Συµβουλίου της Επικρατείας τον Ιανουάριο. Αναφορικά µε τα µπόνους, ο σχεδιασµός του υπουργείου είναι να προβλέπονται στα τοπικά πολεοδοµικά σχέδια, κατόπιν διαβούλευσης µε τις τοπικές κοινωνίες, µια διαδικασία που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. «Οι άδειες που έχουµε τώρα στα γραφεία µας και ήταν έτοιµες να ξεκινήσουν πετιούνται στον κάλαθο των αχρήστων», τονίζει ο κ. ∆ηµήτρης Καψιµάλης, πρόεδρος της Ενωσης Οµοσπονδίας Κατασκευαστών Κτιρίων, σηµειώνοντας ακόµη ότι «ένας, δύο, δέκα δήµαρχοι έχουν µεγαλύτερη εξουσία από την κεντρική κυβέρνηση».

Παράλληλα, ο κ. Καψιµάλης θέτει και το εξαιρετικά σηµαντικό ζήτηµα ενδεχόµενης αύξησης των τιµών των ακινήτων για αγορά και ενοικίαση. Σύµφωνα µε τον κόσµο της αγοράς, οι τιµές των νεόδµητων διαµερισµάτων θα αυξηθεί, ενώ αν υπάρξουν µεγάλες αυξήσεις τιµών στα νεόδµητα θα επηρεαστούν και αρκετά οι τιµές παλαιότερων διαµερισµάτων σε συγκεκριµένες περιοχές που παρουσιάζουν ήδη αυξηµένη ζήτηση. Οι εξελίξεις µετά την ανακοίνωση ωστόσο του ΣτΕ καθιστούν επιτακτική την επιτάχυνση της πολεοδοµικής µεταρρύθµισης, προκειµένου να εξαλειφθούν οι παθογένειες δεκαετιών στην Πολεοδοµία και τη Χωροταξία.

Μεγάλο βήµα

Το πρώτο µεγάλο βήµα προς αυτή την κατεύθυνση συντελείται µε το Κτηµατολόγιο, που θα προσφέρει έναν ακριβή χάρτη της δηµόσιας και ιδιωτικής περιουσίας και αναµένεται να έχει ολοκληρωθεί το 2025, ενώ στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται το Πρόγραµµα «Κωνσταντίνος ∆οξιάδης», που περιλαµβάνει τα τοπικά πολεοδοµικά και χωροταξικά σχέδια, ώστε να οργανωθούν µε συγκροτηµένο σχεδιασµό, που υλοποιείται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι όροι δόµησης, στο πλαίσιο της µεγάλης πολεοδοµικής µεταρρύθµισης. Το πλάνο για το Πρόγραµµα Πολεοδοµικών Μεταρρυθµίσεων «Κωνσταντίνος ∆οξιάδης» του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προϋπολογισµού άνω των 600 εκατ. ευρώ, αποτελεί τον ολοκληρωµένο πολεοδοµικό σχεδιασµό που αφορά όλη την ελληνική επικράτεια και έρχεται να ενισχύσει τη µεταρρυθµιστική βεντάλια της κυβέρνησης του Κ. Μητσοτάκη, καθιστώντας τη χώρα περιβάλλον φιλικότερο στις επενδύσεις, βάζοντας τέλος στην πολεοδοµική αναρχία των περασµένων δεκαετιών.

Το πρόγραµµα εδράζεται σε πέντε πυλώνες, µε τις δράσεις του να στοχεύουν στη θεσµοθέτηση χρήσεων γης σε όλους τους δήµους της χώρας, την προστασία του περιβάλλοντος, την αποθάρρυνση της αυθαίρετης δόµησης, την αυστηροποίηση των προϋποθέσεων δόµησης στις εκτός σχεδίου περιοχές, την επίσπευση υλοποίησης επενδύσεων µε ασφάλεια δικαίου και την προσαρµογή στην κλιµατική αλλαγή. Επιπλέον τα τοµεακά υπουργεία και οι ιδιώτες επενδυτές θα γνωρίζουν εκ των προτέρων ποιες δραστηριότητες επιτρέπεται να αναπτυχθούν σε κάθε περιοχή-θέση για σωστή προετοιµασία µελετών και έργων, ενώ ο πέµπτος στόχος είναι ο εξορθολογισµός της εκτίµησης της πραγµατικής αξίας των ακινήτων των ιδιοκτητών.

Δημοσιεύθηκε στην κυριακάτικη Απογευματινή