Μεγάλες αλλαγές έρχονται στα προνοιακά επιδόματα: έπειτα από μια μελέτη και επισκόπηση του εύρους και του βάθους των επιδομάτων, που κράτησε πολλούς μήνες, η κυβέρνηση θα είναι πλέον πολύ σύντομα έτοιμη να προχωρήσει στη μεταρρύθμιση του καθεστώτος των προνοιακών επιδομάτων, τα οποία χορηγεί το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας μέσω του ΟΠΕΚΑ.

Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα δύσκολο στη διαχείριση και ευαίσθητο κοινωνικά θέμα, το οποίο βούληση του Μεγάρου Μαξίμου είναι να προχωρήσει με τη μέγιστη δυνατή προσοχή. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο αρχικός, πρώιμος προγραμματισμός ήθελε το σχετικό νομοσχέδιο να εισάγεται προς παρουσίαση στη χθεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, αλλά κρίθηκε ότι δεν ήταν ώριμο ακόμη να συζητηθεί σε αυτό το επίπεδο. Η μελέτη, που έγινε από κυβερνητικά στελέχη και εμπειρογνώμονες, έδειξε, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι υπάρχουν σημαντικές στρεβλώσεις, αδυναμίες και κενά και ότι το σύστημα ως έχει ίσως δημιουργεί τελικά περισσότερες αδικίες και ανισότητες από αυτές που προορίζεται να αντιμετωπίσει.

Το πεδίο εφαρμογής της μεταρρύθμισης είναι κατά βάση τα τρία μεγαλύτερα επιδόματα βάσει προϋπολογισμού και αριθμού δικαιούχων: Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, επίδομα στέγασης και επίδομα παιδιού.

Τα βασικά στοιχεία των αλλαγών που έχουν σχεδιαστεί είναι τα ακόλουθα:
  • Αύξηση του ποσού και των τριών επιδομάτων.
  • Εισαγωγή του κριτηρίου απαλλαγής ποσοστού του εισοδήματος από μισθωτή εργασία ως προς το εισοδηματικό όριο (employment income disregard), με διεύρυνση δηλαδή στην πράξη των εισοδηματικών κριτηρίων. Οπως εξηγεί αρμόδιος κυβερνητικός παράγοντας, με τον τρόπο αυτόν ο δικαιούχος, που είναι μισθωτός και δεν έχει τη δυνατότητα απόκρυψης εισοδήματος, θα δικαιούται το επίδομα ακόμα κι αν έλαβε μια αύξηση ή βρήκε μια άλλη δουλειά με καλύτερες απολαβές.
  • Εξορθολογισός έσω της εισαγωγής ή της βελτίωσης περιουσιακών κριτηρίων, που είναι και το στοιχείο που θα συγκεντρώσει ίσως τις περισσότερες συζητήσεις.

Άμεσα

Αμεσα θα δουν οι δικαιούχοι σημαντικές αυξήσεις στα επιδόματα που λαμβάνουν. Ειδικότερα, αυξάνεται το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα από 216 ευρώ σε 250 ευρώ, ενώ υπάρχει προσαύξηση για κάθε παιδί, που ανεβαίνει από 54 ευρώ σε 75 ευρώ. Ανάλογα αυξάνονται τα εισοδηματικά όρια, αλλά ε στοχευένα κριτήρια ακίνητης, κινητής περιουσίας και καταθέσεων. Αυξάνεται επίσης το επίδομα στέγασης από τα 70 ευρώ που είναι σήμερα σε 125 ευρώ και 75 ευρώ αναλόγως της εισοδηματικής κλίμακας, αλλά ε στοχευένα κριτήρια ακίνητης περιουσίας και καταθέσεων, ενώ εισάγεται και κριτήριο κινητής περιουσίας. Παράλληλα, ενοποιούνται η δεύτερη και η τρίτη εισοδηματική κλίμακα του επιδόματος παιδιού σε μία.

Ετσι, αυξάνεται το επίδομα παιδιού της τρίτης κλίμακας από τα 28 στα 45 ευρώ ανά παιδί και 90 ευρώ για το τρίτο παιδί και για κάθε επόμενο. Η πρώτη κλίμακα αυξάνεται έτσι ώστε το ποσό ενίσχυσης να εξισωθεί ε τη νέα κλίμακα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος σε 75 ευρώ και περαιτέρω σε 150 ευρώ για το τρίτο παιδί και τα επόμενα. Επιπλέον, εισάγονται περιουσιακά κριτήρια κινητής και ακίνητης περιουσίας, που σήμερα δεν υπάρχουν και τα οποία θα είναι διευρυμένα σε σχέση με τα άλλα επιδόματα. 

Από 15 Μαρτίου η προπληρωμένη κάρτα

Η καταβολή επιδομάτων μέσω προπληρωμένης κάρτας είναι άξονας της συνολικής μεταρρύθμισης στο κομμάτι των επιδομάτων και θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται από τις 15 Μαρτίου. Αποσκοπεί, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στη διαφάνεια, αλλά και στην καταπολέμηση της μαύρης οικονομίας: έτσι, το κράτος συμβάλλει στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής. Το σύνολο του ποσού θα καταβάλλεται στην προπληρωμένη κάρτα και οι ωφελούμενοι θα έχουν δικαίωμα ανάληψης έως και 50% αυτού μέσω ΑΤΜ. Σε όλα τα επιδόματα, όπως έχει τονίσει η αρμόδια υπουργός, Σοφία Ζαχαράκη, καταλήγει ένα σημαντικό ποσοστό του ΑΕΠ, γύρω στο 3%. Μόνο ο ΟΠΕΚΑ για τα τέσσερα επιδόματα που θα μπαίνουν στην προπληρωμένη κάρτα -παιδιού, γέννησης, αναδοχής, Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα- καταβάλλει περίπου 1,5 δισ. ευρώ. Από τον Μάρτιο, ο δικαιούχος, για παράδειγμα, του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος θα μπορεί να σηκώσει από την τράπεζα έως και το μισό του ποσού, ενώ για το υπόλοιπο θα είναι υποχρεωμένος να κάνει χρήση της προπληρωμένης κάρτας.

Τέλος, τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ, μαζί με αυτά του υπουργείου Εργασίας και όλα συνολικά τα επιδόματα που δίνει το κράτος (όπως, π.χ., θέρμανσης), θα ενταχθούν στο εθνικό μητρώο δικαιούχων επιδομάτων που σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών, στηριζόμενο στο αντίστοιχο μοντέλο του Ηνωμένου Βασιλείου, που προσφέρει καλύτερη και πιο αποτελεσματική εποπτεία.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά