Πάνω από 437.000 µικροµεσαίες επιχειρήσεις (ΜµΕ) έχουν στηρίξει µέχρι σήµερα οι κοινοτικές χρηµατοδοτήσεις του Εταιρικού Συµφώνου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) 2021-2027 και του Ταµείου Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ). Η δε συνολική δηµόσια δαπάνη που σηµειώθηκε ξεπερνά τα 7,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 4,2 δισ. ευρώ είναι χαµηλότοκα δάνεια και τα υπόλοιπα 3,5 δισ. ευρώ είναι επιδοτήσεις (µη επιστρεπτέες καταβολές). Σηµειώνεται ότι ο κύκλος ενισχύσεων δεν έχει κλείσει ακόµη, καθώς όπως φαίνεται βρίσκονται στη γραµµή παραγωγής µια σειρά δράσεων και προγραµµάτων ενίσχυσης των ΜµΕ της χώρας. Μια τέτοια δράση είναι αυτή που ανακοινώθηκε πριν από λίγες ηµέρες από τους αρµόδιους υπουργούς Κωστή Χατζηδάκη και Νίκο Παπαθανάση και αφορά τη στήριξη της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων.

Η δράση µε τίτλο ««Εξωστρέφεια Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων» δεν έχει ακόµη δηµοσιοποιηθεί, αλλά υπάρχει προδηµοσίευσή της στον ιστότοπο του ΕΣΠΑ. Σύµφωνα µε αυτή, µέσω της δράσης θα διατεθούν πάνω από 200 εκατ. ευρώ από το πρόγραµµα του ΕΣΠΑ «Ανταγωνιστικότητα», µε στόχο την ενίσχυση πρωτοβουλιών (επενδυτικών σχεδίων) επιχειρήσεων µε εξαγωγικές δραστηριότητες µε έως 200.000 ευρώ. Εποµένως πρόκειται να ενισχυθούν τουλάχιστον 1.000 µεσαίες, µικρές και πολύ µικρές επιχειρήσεις της χώρας Επίσης δεν περιλαµβάνονται επιπλέον κύκλοι ενίσχυσης ΜµΕ από τις ήδη ενεργές δράσεις και τα προγράµµατα που έχουν µεγάλη ζήτηση. Για παράδειγµα, στο ΤΑΑ έχουµε σήµερα ένα δεύτερο κύκλο ενισχύσεων επιχειρήσεων στο πρόγραµµα «Ψηφιακά Εργαλεία ΜµΕ», ύψους 42 εκατ. ευρώ, καθώς ο πρώτος κύκλος, ύψους 93 εκατ. ευρώ, εξαντλήθηκε πολύ γρήγορα.

«Πράσινη Μετάβαση» και τουρισµός

Τεράστιο ήταν το ενδιαφέρον και για τη δέσµη δράσεων του ΕΣΠΑ «Πράσινη Μετάβαση ΜµΕ». Ο προϋπολογισµός της δηµόσιας δαπάνης στο πρόγραµµα ξεκίνησε στα 400 εκατ. ευρώ, πολύ γρήγορα αυξήθηκε στα 700 εκατ. ευρώ και οι αιτήσεις που συγκεντρώθηκαν ξεπέρασαν τα 857 εκατ. ευρώ. Εκεί όµως που έγινε «χαλασµός» είναι στη νέα δράση του ΕΣΠΑ που τρέχει µε τίτλο «Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων τουριστικών ΜµΕ». Η δράση αυτή έχει προϋπολογισµό δηµόσιας δαπάνης 160 εκατ. ευρώ, αλλά σύµφωνα µε τα στελέχη του υπουργείου Εθνικής Οικονοµίας συγκεντρώθηκαν αιτήσεις για πάνω από 1,2 δισ. ευρώ! ∆ηλαδή για κάθε ένα ευρώ δηµόσιας ενίσχυσης, έχουν ζητηθεί 8 ευρώ.

Είναι σαφές πως ο µεγάλος όγκος της νέας επιχειρηµατικής δραστηριότητας είναι εστιασµένη στον τουριστικό τοµέα, αφού υπάρχει αντίστοιχη δράση ενίσχυσης για ΜµΕ γενικά («Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων ΜµΕ»), όπου η ζήτηση είναι χαµηλότερη. Φυσικά και εκεί η ζήτηση είναι πολύ µεγαλύτερη από την προσφορά, αφού οι αιτήσεις έχουν ξεπεράσει τα 290 εκατ. ευρώ, όταν ο προϋπολογισµός είναι στα 190 εκατ. ευρώ. Τέλος, µεγάλη ζήτηση έχουν και τα δάνεια του ΕΣΠΑ και του ΤΑΑ, καθώς δίνονται µε πολύ ευνοϊκούς όρους. Το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ, που ξεκίνησε πριν από ένα χρόνο, έχει διαθέσει µέχρι σήµερα δάνεια πάνω από 1 δισ. ευρώ (δηµόσια και ιδιωτική χρηµατοδότηση) και εκτιµάται ότι θα φτάσει τα 2,5 δισ. ευρώ. Το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ διαθέτει 500 εκατ. ευρώ τα οποία -µοχλευµένα µε τα κεφάλαια των τραπεζών- εκτιµάται ότι θα ξεπεράσουν τα 2 δισ. ευρώ. Ηδη ο προϋπολογισµός για το σκέλος των δανείων (ΤΕΠΙΧ IIILoans) ύψους 200 εκατ. ευρώ έχει εξαντληθεί και τώρα αυξάνεται κατά 100 εκατ. ευρώ.

Απορρίψεις λόγω λαθών

Ωστόσο, όπως επισηµαίνουν παράγοντες του υπουργείου Οικονοµικών, καθώς οι προσκλήσεις και τα δάνεια εστιάζονται σε όλο και µικρότερες επιχειρήσεις (π.χ. 1 έως 9 εργαζόµενοι), οι λάθος αιτήσεις είναι πολλές, µε αποτέλεσµα πολλές να απορρίπτονται. Τα λάθη δεν έχουν να κάνουν µε την επιλεξιµότητα των επιχειρήσεων να συµµετάσχουν στα διάφορα προγράµµατα, αλλά είναι συνήθως τυπικά, π.χ. δεν έχουν όλα τα δικαιολογητικά που απαιτεί η γραφειοκρατία του προγράµµατος. Τα λάθη αυτά είναι και αποτέλεσµα της πληµµελούς προετοιµασίας των εταιρειών στην υποβολή των προτάσεων. Αυτό συµβαίνει επειδή χαµηλώνει ο πήχυς των επιχειρήσεων που µπαίνουν στα διάφορα χρηµατοδοτικά προγράµµατα, µε αποτέλεσµα οι µικροί της αγοράς να µην έχουν τη δυνατότητα να προσλάβουν συµβούλους που θα τους κάνουν µια καλή πρόταση. Ετσι, η σύνταξη των προτάσεών τους γίνεται εκ των ενόντων, ή χωρίς τη δέουσα προσοχή, µε αποτέλεσµα να υπάρχουν πολλά λάθη και αστοχίες. Πάντως χάρη στο ΤΑΑ και το ΕΣΠΑ σήµερα «βρέχει» χρήµα σε ΜµΕ, αλλά και µεγάλες επιχειρήσεις.

Οπως παρατηρούσε στέλεχος συµβουλευτικής εταιρείας, το ζητούµενο των διοικήσεων των επιχειρήσεων σήµερα δεν είναι αν θα βρουν χρηµατοδότηση (δάνειο ή επιδότηση), αλλά ποιο πρόγραµµα θα επιλέξουν έτσι ώστε να µεγιστοποιήσουν το αποτέλεσµά τους. Στο πλαίσιο αυτό δεν υπάρχουν οι πόροι, κυρίως οι άνθρωποι που θα µπορούσαν να υποστηρίξουν τον τεράστιο όγκο προτάσεων που υποβάλλονται καθηµερινά στα διάφορα προγράµµατα του ΕΣΠΑ και του ΤΑΑ.

Δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη Απογευματινή