Ακρίβεια: "Καλπάζουν" οι τιμές στο κρέας - Πλήγμα από τις ανατιμήσεις στην αγορά
Τα τελευταία 5-10 χρόνια η κατανάλωση αυξάνει, ενώ η παραγωγή μειώνεται
Έρχονται νέες αυξήσεις έως και 20% στην τιµή του βόειου, η οποία εκτινάχθηκε κατά 40% τα τελευταία τρία χρόνια
Βαγγελης Μανδραβελης
Μπορεί η τιµή του λαδιού να πέφτει, αλλά η κυβέρνηση και τα υπουργεία Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης βρίσκονται µπροστά σε έναν νέο «εφιάλτη» ακρίβειας στο βοδινό κρέας και εν γένει στο αποκαλούµενο κόκκινο κρέας.
Στο βόειο κρέας, που στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα δηµοφιλές, η τιµή έχει αυξηθεί περίπου 40% τα τελευταία 2-3 χρόνια και τώρα αναµένεται να αυξηθεί περαιτέρω. Ο βασικός παράγοντας είναι η µείωση της παραγωγής, η οποία µε τη σειρά της είναι απόρροια λανθασµένων χειρισµών τόσο σε επίπεδο Βρυξελλών όσο και σε επίπεδο Αθήνας.
Σύµφωνα µε την ΕΛ.ΣΤΑΤ. η µεγάλη αύξηση φυσικά σηµειώθηκε την εποχή της µεγάλης πληθωριστικής κρίσης και συγκεκριµένα τη διετία 2022-2023. Τότε η τιµή του βοδινού ανέβηκε 30% και έκτοτε η τιµή του έχει ανατιµηθεί επιπλέον 5%. Το χειρότερο είναι ότι, σύµφωνα µε παράγοντες της αγοράς, η τιµή του θ’ αυξηθεί περαιτέρω. Αυτό δείχνουν οι τιµές των ζωντανών βοοειδών που πωλούνται στην Ευρώπη. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, µόνον πέρυσι οι ανατιµήσεις των ζωντανών µοσχαριών/ βοοειδών, ανάλογα µε τον τύπο, ανήλθαν από 20% έως 74% ανά κεφάλι.
Η πιο µεγάλη αύξηση αφορά τα βοοειδή γαλακτοκοµικού τύπου. Για τις ανατιµήσεις αυτές και εν γένει για τις ανατιµήσεις σφάγειου κόκκινου κρέατος (βόειου, χοιρινού και αιγοπρόβειου) στη χώρα µας, σύµφωνα µε τον πρόεδρο του Εθνικής ∆ιεπαγγελµατικής Οργάνωσης Κρέατος (Ε∆ΟΚ), Λευτέρη Γίτσα, ευθύνονται κατά κύριο λόγο οι Βρυξέλλες.
Οι Βρυξέλλες, σύµφωνα µε τον κ. Γίτσα, παρασύρθηκαν σε µια συµφωνία µε τις χώρες Mercosur (τελωνειακή ένωση της Νότιας Αµερικής), η οποία έγινε πρόχειρα και χωρίς διασφαλίσεις για τους Ευρωπαίους καταναλωτές. Στόχος ήταν η δηµιουργία ροών εισαγωγών φθηνού κρέατος από τη Νότια Αµερική, µε αντάλλαγµα τις εξαγωγές της ευρωπαϊκής βιοµηχανίας (αυτοκίνητα, εργαλεία κ.λπ.). Η συµφωνία στόχευε αφ’ ενός µεν στον περιορισµό των πληθωριστικών πιέσεων στην Ενωµένη Ευρώπη, αφ’ ετέρου δε στην εξεύρεση εναλλακτικών αγορών της ευρωπαϊκής βιοµηχανίας, για την οποία τότε έκλειναν οι αγορές της Ρωσίας και της Κίνας.
Πάνω στη βιασύνη τους οι Ευρωπαίοι δεν διασφάλισαν την ποιότητα των εισαγόµενων κρεάτων. «Οι χώρες της Νότιας Αµερικής», λέει ο κ. Γίτσας, «θέλησαν να πουλήσουν στην Ευρώπη κρέατα που δεν είχαν τα κατάλληλα πιστοποιητικά ασφαλείας σχετικά µε τις ορµονοθεραπείες των ζώων ή τις αυξητικές ουσίες που επιβάλλει η ευρωπαϊκή νοµοθεσία».
Γι’ αυτό πριν από ένα µήνα η πρόεδρος της Ε.Ε., Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο Μοντεβίδεο, υπέγραψε νέα συµφωνία µε τις χώρες της Mercosur, µε την οποία αλλάζουν οι όροι εκτροφής και διαχείρισης ζώων που θα εισάγονται στην Ε.Ε. Ωστόσο θεωρείται απίθανο να συµµορφωθούν οι χώρες αυτές πριν µεσολαβήσει µια 10ετία. Από την άλλη πλευρά, οι Ευρωπαίοι παραγωγοί, κυρίως σε Γαλλία, Κάτω Χώρες και Γερµανία, βλέποντας τη συµφωνία Ε.Ε. - Mercosur να έρχεται, άρχισαν να µειώνουν την εκτροφή βοοειδών. Ετσι η παραγωγή άρχισε να µειώνεται, ενώ ταυτόχρονα οι εισαγωγές δεν είναι ικανές να καλύψουν το κενό.
Αναπόφευκτα, η τιµή του βοδινού, αντί να µειωθεί όπως ήταν ο αρχικός στόχος των Βρυξελλών, αυξάνει. Η µέση τιµή του βοδινού σφάγειου κρέατος πέρυσι αυξήθηκε κατά 20% και άλλη µια τέτοια ανατίµηση αναµένεται και φέτος. Η Ελλάδα στο προαναφερόµενο σκηνικό είναι θεατής και άµεσα εξαρτηµένη από τις εισαγωγές κρέατος. Το εµπορικό ισοζύγιό της είναι βαριά ελλειµµατικό, αφού το 2023 ξεπέρασε το 1,5 δισ. Μάλιστα το έλλειµµα τα τελευταία 5-10 χρόνια επιδεινώνεται, καθώς η κατανάλωση κρέατος στη χώρα µας αυξάνει, ενώ η παραγωγή µειώνεται. Σύµφωνα µε το ReportLinker, η κατανάλωση βόειου κρέατος στην Ελλάδα αναµένεται να φθάσει τους 167.000 τόνους έως το 2026, ελαφρώς αυξηµένη από τους 165.000 τόνους το 2021.
Από την άλλη πλευρά, η παραγωγή βόειου κρέατος στην Ελλάδα αναµένεται να µειωθεί στους 17.900 τόνους έως το 2026, από 29.600 τόνους το 2021. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το 2021, σύµφωνα µε το ReportLinker, η Ελλάδα κατετάγη µε βάση την παραγωγή βόειου κρέατος στην 110η θέση, δίπλα στην Γκάνα. Τα παραπάνω δικαιολογούν το υψηλό εµπορικό έλλειµµα που εµφανίζει η χώρα στο κόκκινο κρέας, και το οποίο, όπως αναφέρει ο κ. Γίτσας, στο µέλλον θα διογκωθεί. Και αυτό ισχύει όχι µόνον για το βοδινό, αλλά και για το αιγοπρόβειο, αλλά και το χοιρινό. Ειδικά για το βόειο κρέας ο ίδιος βλέπει την τιµή του στα επόµενα 2-3 χρόνια ακόµη και στα 25 ευρώ το κιλό.
Ενα µε δύο ευρώ ακριβότερα θα κοστίσει φέτος ο πασχαλινός οβελίας, αναφέρουν τα στελέχη της αγοράς. Επίσης διαβεβαιώνουν τους καταναλωτές ότι πρέπει να είναι εφησυχασµένοι αναφορικά µε τις ασθένειες των αιγοπροβάτων που σηµειώθηκαν πριν από µερικούς µήνες, καθώς -όπως σηµειώνουν- έχει «καθαριστεί» το εγχώριο ζωικό κεφάλαιο. Φέτος το Πάσχα πέφτει µαζί µε το Πάσχα των Καθολικών. Ολα όµως δείχνουν ότι δεν θα υπάρξει πρόβληµα προσφοράς. Οι εισαγωγές, για άλλη µια φορά, θα καλύψουν την όποια αυξηµένη ζήτηση υπάρξει. Οι τιµές ωστόσο θα είναι «τσιµπηµένες», όπως και πέρυσι που τον Απρίλιο του 2024 η τιµή του αρνιού ήταν 8%-9% υψηλότερη από το Πάσχα του 2023. Φέτος αναµένεται αύξηση κατά περίπου 5%- 7%, µε τη λιανική τιµή του, σύµφωνα µε τον πρόεδρο της Ε∆ΟΚ, Λ. Γίτσα, να κυµαίνεται στα 14-16 ευρώ το κιλό.
Στο βόειο κρέας, που στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα δηµοφιλές, η τιµή έχει αυξηθεί περίπου 40% τα τελευταία 2-3 χρόνια και τώρα αναµένεται να αυξηθεί περαιτέρω. Ο βασικός παράγοντας είναι η µείωση της παραγωγής, η οποία µε τη σειρά της είναι απόρροια λανθασµένων χειρισµών τόσο σε επίπεδο Βρυξελλών όσο και σε επίπεδο Αθήνας.
Σύµφωνα µε την ΕΛ.ΣΤΑΤ. η µεγάλη αύξηση φυσικά σηµειώθηκε την εποχή της µεγάλης πληθωριστικής κρίσης και συγκεκριµένα τη διετία 2022-2023. Τότε η τιµή του βοδινού ανέβηκε 30% και έκτοτε η τιµή του έχει ανατιµηθεί επιπλέον 5%. Το χειρότερο είναι ότι, σύµφωνα µε παράγοντες της αγοράς, η τιµή του θ’ αυξηθεί περαιτέρω. Αυτό δείχνουν οι τιµές των ζωντανών βοοειδών που πωλούνται στην Ευρώπη. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, µόνον πέρυσι οι ανατιµήσεις των ζωντανών µοσχαριών/ βοοειδών, ανάλογα µε τον τύπο, ανήλθαν από 20% έως 74% ανά κεφάλι.
Η πιο µεγάλη αύξηση αφορά τα βοοειδή γαλακτοκοµικού τύπου. Για τις ανατιµήσεις αυτές και εν γένει για τις ανατιµήσεις σφάγειου κόκκινου κρέατος (βόειου, χοιρινού και αιγοπρόβειου) στη χώρα µας, σύµφωνα µε τον πρόεδρο του Εθνικής ∆ιεπαγγελµατικής Οργάνωσης Κρέατος (Ε∆ΟΚ), Λευτέρη Γίτσα, ευθύνονται κατά κύριο λόγο οι Βρυξέλλες.
Οι Βρυξέλλες, σύµφωνα µε τον κ. Γίτσα, παρασύρθηκαν σε µια συµφωνία µε τις χώρες Mercosur (τελωνειακή ένωση της Νότιας Αµερικής), η οποία έγινε πρόχειρα και χωρίς διασφαλίσεις για τους Ευρωπαίους καταναλωτές. Στόχος ήταν η δηµιουργία ροών εισαγωγών φθηνού κρέατος από τη Νότια Αµερική, µε αντάλλαγµα τις εξαγωγές της ευρωπαϊκής βιοµηχανίας (αυτοκίνητα, εργαλεία κ.λπ.). Η συµφωνία στόχευε αφ’ ενός µεν στον περιορισµό των πληθωριστικών πιέσεων στην Ενωµένη Ευρώπη, αφ’ ετέρου δε στην εξεύρεση εναλλακτικών αγορών της ευρωπαϊκής βιοµηχανίας, για την οποία τότε έκλειναν οι αγορές της Ρωσίας και της Κίνας.
Βιασύνη και εξάρτηση
Πάνω στη βιασύνη τους οι Ευρωπαίοι δεν διασφάλισαν την ποιότητα των εισαγόµενων κρεάτων. «Οι χώρες της Νότιας Αµερικής», λέει ο κ. Γίτσας, «θέλησαν να πουλήσουν στην Ευρώπη κρέατα που δεν είχαν τα κατάλληλα πιστοποιητικά ασφαλείας σχετικά µε τις ορµονοθεραπείες των ζώων ή τις αυξητικές ουσίες που επιβάλλει η ευρωπαϊκή νοµοθεσία».Γι’ αυτό πριν από ένα µήνα η πρόεδρος της Ε.Ε., Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο Μοντεβίδεο, υπέγραψε νέα συµφωνία µε τις χώρες της Mercosur, µε την οποία αλλάζουν οι όροι εκτροφής και διαχείρισης ζώων που θα εισάγονται στην Ε.Ε. Ωστόσο θεωρείται απίθανο να συµµορφωθούν οι χώρες αυτές πριν µεσολαβήσει µια 10ετία. Από την άλλη πλευρά, οι Ευρωπαίοι παραγωγοί, κυρίως σε Γαλλία, Κάτω Χώρες και Γερµανία, βλέποντας τη συµφωνία Ε.Ε. - Mercosur να έρχεται, άρχισαν να µειώνουν την εκτροφή βοοειδών. Ετσι η παραγωγή άρχισε να µειώνεται, ενώ ταυτόχρονα οι εισαγωγές δεν είναι ικανές να καλύψουν το κενό.
Αναπόφευκτα, η τιµή του βοδινού, αντί να µειωθεί όπως ήταν ο αρχικός στόχος των Βρυξελλών, αυξάνει. Η µέση τιµή του βοδινού σφάγειου κρέατος πέρυσι αυξήθηκε κατά 20% και άλλη µια τέτοια ανατίµηση αναµένεται και φέτος. Η Ελλάδα στο προαναφερόµενο σκηνικό είναι θεατής και άµεσα εξαρτηµένη από τις εισαγωγές κρέατος. Το εµπορικό ισοζύγιό της είναι βαριά ελλειµµατικό, αφού το 2023 ξεπέρασε το 1,5 δισ. Μάλιστα το έλλειµµα τα τελευταία 5-10 χρόνια επιδεινώνεται, καθώς η κατανάλωση κρέατος στη χώρα µας αυξάνει, ενώ η παραγωγή µειώνεται. Σύµφωνα µε το ReportLinker, η κατανάλωση βόειου κρέατος στην Ελλάδα αναµένεται να φθάσει τους 167.000 τόνους έως το 2026, ελαφρώς αυξηµένη από τους 165.000 τόνους το 2021.
Από την άλλη πλευρά, η παραγωγή βόειου κρέατος στην Ελλάδα αναµένεται να µειωθεί στους 17.900 τόνους έως το 2026, από 29.600 τόνους το 2021. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το 2021, σύµφωνα µε το ReportLinker, η Ελλάδα κατετάγη µε βάση την παραγωγή βόειου κρέατος στην 110η θέση, δίπλα στην Γκάνα. Τα παραπάνω δικαιολογούν το υψηλό εµπορικό έλλειµµα που εµφανίζει η χώρα στο κόκκινο κρέας, και το οποίο, όπως αναφέρει ο κ. Γίτσας, στο µέλλον θα διογκωθεί. Και αυτό ισχύει όχι µόνον για το βοδινό, αλλά και για το αιγοπρόβειο, αλλά και το χοιρινό. Ειδικά για το βόειο κρέας ο ίδιος βλέπει την τιµή του στα επόµενα 2-3 χρόνια ακόµη και στα 25 ευρώ το κιλό.
