Σε µια νέα, δυναµική παρέµβαση για την αντιµετώπιση της στεγαστικής κρίσης προχωρά το υπουργείο Εθνικής Οικονοµίας και Οικονοµικών, µειώνοντας δραστικά τον χρόνο εκκαθάρισης των σχολαζουσών κληρονοµιών από τα 10-15 χρόνια που απαιτούνται σήµερα σε µόλις 6 µήνες.

Το νέο σχέδιο προβλέπει την επιτάχυνση της διαδικασίας για περίπου 8.000 σχολάζουσες κληρονοµιές, µε στόχο την άµεση αξιοποίηση ακινήτων που σήµερα παραµένουν ανεκµετάλλευτα, τη στιγµή που χιλιάδες πολίτες βρίσκονται αντιµέτωποι µε τη στεγαστική ανέχεια.

Ακίνητα: Ξεμπλοκάρουν 8.000 για κοινωνικές κατοικίες - Τι περιλαμβάνει το σχέδιο του Υπουργού Οικονομικών

Η στεγαστική κρίση στην Ελλάδα έχει λάβει δραµατικές διαστάσεις, µε τις τιµές των ενοικίων να έχουν εκτοξευθεί και την προσφορά προσιτών κατοικιών να µειώνεται συνεχώς.  Την ίδια στιγµή, χιλιάδες ακίνητα που θα µπορούσαν να συµβάλουν στην αποσυµφόρηση της αγοράς κατοικίας παραµένουν σε αδράνεια λόγω χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών.

Με τη νέα ρύθµιση, που θα περιληφθεί σε νοµοσχέδιο του υπουργού Κωστή Χατζηδάκη για τα ιδρύµατα, τις κοινωφελείς περιουσίες, τις σχολάζουσες κληρονοµιές και τις δωρεές προς το ∆ηµόσιο, η κυβέρνηση επιδιώκει να µετατρέψει αυτή την ανεκµετάλλευτη περιουσία σε εργαλείο κοινωνικής πολιτικής.

 

Επιτάχυνση σε τέσσερα βήματα

 Σύµφωνα µε το σχέδιο που παρουσιάζουν σήµερα τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», η διαδικασία εκκαθάρισης βήµα προς βήµα έχει ως εξής:

  1. ∆ιαπίστωση απουσίας κληρονόµων:
    Μέσω του Μητρώου Πολιτών, το ∆ηµόσιο θα επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχουν άλλοι συγγενείς που θα µπορούσαν να κληρονοµήσουν, αξιοποιώντας τη διαλειτουργικότητα µε το υπουργείο ∆ικαιοσύνης για αυτόµατη ενηµέρωση σχετικά µε αποποιήσεις κληρονοµιάς.
  2. Πρώτη εκτίµηση αξίας:
    Πιστοποιηµένοι εκτιµητές από το σχετικό µητρώο (εταιρείες ή φυσικά πρόσωπα) θα πραγµατοποιούν άµεση πιθανολόγηση της αξίας της περιουσίας πριν από τον ορισµό κηδεµόνα και εκκαθαριστή.
  3. Επιτάχυνση εκκαθάρισης ανάλογα µε την αξία:
    - Για περιουσίες έως 20.000 ευρώ: Η εκκαθάριση θα γίνεται από τις αποκεντρωµένες υπηρεσίες µε τη συνδροµή ιδιωτικής εταιρείας. 
    - Για περιουσίες από 20.000 έως 1 εκατ. ευρώ: Την ευθύνη θα έχουν λογιστές, δικηγόροι και ελεγκτικές εταιρείες.
    - Για περιουσίες άνω του 1 εκατ. ευρώ: Η διαδικασία θα ανατίθεται αποκλειστικά σε ελεγκτικές εταιρείες.
  4. Αξιοποίηση ακινήτων:
    Τα ακίνητα που θα αποµένουν µετά την εκκαθάριση θα αξιοποιούνται άµεσα για κοινωνική κατοικία, ενίσχυση ευάλωτων οµάδων και προγράµµατα προσιτής στέγασης.

Αδιέξοδο και ατέρμονες καθυστερήσεις

Η σηµερινή διαδικασία χαρακτηρίζεται από ατέρµονες καθυστερήσεις, µε αποτέλεσµα ακίνητα να παραµένουν επί χρόνια εγκαταλελειµµένα, ενώ η στεγαστική κρίση επιδεινώνεται.

Οι σχολάζουσες κληρονοµιές είναι περιουσίες για τις οποίες δεν υπάρχουν κληρονόµοι ή οι κληρονόµοι τις έχουν αποποιηθεί. Σήµερα µπορεί να χρειαστούν έως και πέντε χρόνια για να αναγνωριστεί µια περιουσία ως σχολάζουσα και να περάσει στο ∆ηµόσιο, ενώ η διαδικασία εκκαθάρισης συχνά διαρκεί άλλα πέντε ή περισσότερα χρόνια. Ως αποτέλεσµα, χιλιάδες ακίνητα παραµένουν ανεκµετάλλευτα και φθείρονται, ενώ η στεγαστική αγορά στερείται πολύτιµων πόρων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι µέχρι η αρµόδια ∆ιεύθυνση να ενηµερωθεί πως κάποιος είναι άκληρος ή ότι οι κληρονόµοι έχουν αποποιηθεί την κληρονοµιά, µπορεί να περάσουν έως και τρία χρόνια. Ακόµα και τότε, όµως, το ακίνητο παραµένει σε εκκρεµότητα και δεν αξιοποιείται, καθώς πρέπει να οριστούν εκκαθαριστές και κηδεµόνες. Επιπλέον, η διαδικασία της εκκαθάρισης µπορεί να κρατήσει άλλα πέντε ή περισσότερα χρόνια. ∆ηλαδή, επί µία δεκαετία το ακίνητο παραµένει κλειστό και κανείς δεν πληρώνει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτό.

Με βάση την ισχύουσα νοµοθεσία, κάθε πρόσωπο που γνωρίζει στοιχεία ή πληροφορίες σχετικά µε περιουσίες του Κώδικα Κοινωφελών Περιουσιών και Σχολαζουσών Κληρονοµιών οφείλει να το δηλώσει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση στη ∆ιεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών του υπουργείου Οικονοµικών, προκειµένου να τις αναλάβει το κράτος.

 Στην περίπτωση που δεν βρεθούν κληρονόµοι οι οποίοι θα αποδεχθούν την κληρονοµιά, το ∆ηµόσιο αναγνωρίζεται ως «εξ αδιαθέτου» κληρονόµος της. Σε αυτές τις περιπτώσεις µπορεί να χρειαστεί να περάσουν ακόµα και 15 χρόνια µέχρι να ολοκληρωθεί και να αναγνωριστεί το κληρονοµικό δικαίωµα στο ∆ηµόσιο.


Χαμένη Ευκαιρία 5 δισ. ευρώ

Μια πρώτη εκτίµηση ανεβάζει την αξία των ακινήτων που εµπίπτουν στην κατηγορία των σχολαζουσών κληρονοµιών στα 5 δισ. ευρώ, συµπεριλαµβανοµένων των καταθέσεων στις τράπεζες.

Επιπλέον, στις σχολάζουσες κληρονοµιές εντάσσονται και περιουσιακά στοιχεία, όπως αυτοκίνητα και έργα Τέχνης, αυξάνοντας την εκτιµώµενη αξία ακόµα υψηλότερα. Ωστόσο, το 98% αυτών των περιουσιών εκποιείται για την κάλυψη χρεών, µε αποτέλεσµα το ∆ηµόσιο να µην αξιοποιεί ουσιαστικά αυτή την ακίνητη περιουσία.

Η προωθούµενη µεταρρύθµιση στοχεύει στη ριζική αλλαγή του τοπίου. Η εκκαθάριση των σχολαζουσών κληρονοµιών µέσα σε 6 µήνες σηµαίνει ότι χιλιάδες ακίνητα θα µπορούν να ενταχθούν άµεσα σε προγράµµατα στέγασης. Οι κλειστές και εγκαταλελειµµένες κατοικίες µπορούν να µετατραπούν σε κοινωνικές κατοικίες, διαµερίσµατα προσιτού ενοικίου και υποδοµές για άτοµα που έχουν ανάγκη.

Με την ψήφιση του νοµοσχεδίου αναµένεται να ξεκινήσει η σταδιακή αποδέσµευση χιλιάδων ακινήτων, που µπορούν να δώσουν ανάσα στη στεγαστική κρίση, να µειώσουν τα ενοίκια και να προσφέρουν λύσεις σε όσους δυσκολεύονται να βρουν προσιτή κατοικία στην ελληνική αγορά.


Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα Παραπολιτικά