Περιβάλλον αστάθειας και κλυδωνισµών προκαλεί στην παγκόσµια αγορά αλλά και στους Έλληνες εξαγωγείς προϊόντων η δασµολογική πολιτική του Ντόναλντ Τραµπ. Την ίδια στιγµή, αβέβαιο διαγράφεται το τοπίο σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές προϊόντων που σχετίζονται ακόµα και έµµεσα µε τις Ηνωµένες Πολιτείες, κάτι στο οποίο αναφέρθηκε ο πρόεδρος του Οµίλου Φουρλής, Βασίλης Φουρλής. 

*Διαβάστε ακόμα: Ελληνικό ελαιόλαδο: Το "δώρο Τραμπ" στην Τουρκία και οι προκλήσεις στις εξαγωγές

Στο "στόχαστρο" των δασμών Τραμπ, φέτα και ελαιόλαδο 

Στον τοµέα των τροφίµων, ένα από τα προϊόντα που αναµένεται να αντιµετωπίσουν τις επιπτώσεις της πολιτικής Τραµπ είναι η φέτα. Σε επικοινωνία µας µε τον πρόεδρο του Συνδέσµου Ελληνικών Βιοµηχανιών Γαλακτοκοµικών Προϊόντων, Χρήστο Αποστολόπουλο, ο ίδιος επισηµαίνει ότι η φέτα αποτελεί το κύριο εξαγωγικό γαλακτοκοµικό προϊόν της Ελλάδας. «Οι Ηνωµένες Πολιτείες αποτελούν την πέµπτη χώρα βάσει ποσοτήτων στην οποία πωλείται η φέτα, µε ποσοστό 8%-9% των συνολικών εξαγωγών της να διοχετεύεται στη συγκεκριµένη αγορά. Πιο συγκεκριµένα, οι συνολικές εξαγωγές φέτας ανά τον κόσµο είναι 95.000 τόνοι, εκ των οποίων οι 6.500 τόνοι καταλήγουν στην Αµερική. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σηµασία είναι το γεγονός ότι τα τελευταία τέσσερα χρόνια οι εξαγωγές φέτας στην Αµερική έχουν διπλασιαστεί, κάτι που σηµαίνει ότι αποτελεί µια πολύ δυναµική αγορά για εµάς. Πλέον, η φέτα καταναλώνεται όχι µόνο από τους Ελληνες οµογενείς της Αµερικής, αλλά και από τους Αµερικανούς πολίτες. Ωστόσο, η αύξηση τιµής που θα επιφέρει η επιβολή των δασµών δεν θα µπορεί να γίνει εύκολα αποδεκτή από µη παραδοσιακούς καταναλωτές της φέτας, όπως µπορεί να συµβεί στην περίπτωση των Ελλήνων οµογενών, δεδοµένου ότι οι Αµερικανοί δεν διαθέτουν τη γνώση για τη µοναδικότητα και την αξία του προϊόντος. Εκτιµώ, εποµένως, ότι θα εµφανιστεί υστέρηση των πωλήσεων φέτας ήδη από τους πρώτους µήνες εφαρµογής των δασµών».

Ο κ. Αποστολόπουλος εκτιµά ότι θα µπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να υπάρξει εξαίρεση της φέτας από το δασµολογικό πλαίσιο του Αµερικανού προέδρου, εφόσον το ζήτηµα ανέλθει στην ατζέντα διµερών συζητήσεων και γίνει σαφές ότι το ελληνικό τυρί δεν επηρεάζει όσες αµερικανικές βιοµηχανίες παράγουν προϊόντα που µιµούνται τη φέτα. «∆εδοµένου ότι η παραγωγή των προϊόντων που ονοµάζονται φέτα είναι δεκαπλάσια στην Αµερική και καθότι οι πωλήσεις φέτας δεν πρόκειται να αυξηθούν σηµαντικά, δεδοµένου ότι η Ελλάδα δύναται να παράγει συγκεκριµένες ποσότητες, είναι γεγονός ότι δεν απειλούνται οι αµερικανικές επιχειρήσεις. Αυτοί που θα ζηµιωθούν θα είναι οι καταναλωτές των Ηνωµένων άλλη πλευρά του Ατλαντικού». Υπενθυµίζει ότι παλαιότερα, σε αντίστοιχη περίπτωση, ενώ αρχικά είχε επιβληθεί δασµός στη φέτα, στη συνέχεια άρθηκε, δεδοµένου ότι η Ελλάδα κατάφερε να πείσει τους Αµερικανούς για την αξία που αυτή έχει, καθώς και για το γεγονός ότι δεν απειλείται η αµερικανική παραγωγή τυροκοµικών προϊόντων, η οποία µιµείται το δικό µας προϊόν. Σηµειώνει ότι η Ελλάδα έχει διαθέσει σηµαντικά κεφάλαια για την προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου στις ΗΠΑ, µια προσπάθεια που κινδυνεύει να χαθεί υπό αυτές τις συνθήκες.

Την ίδια στιγµή, η Ελλάδα καλείται να αντιµετωπίσει ακόµα µία πρόκληση, καθώς, τη στιγµή που η χώρα µας θα επιβαρυνθεί µε δασµό 20%, η άµε σα ανταγωνιστική στον τοµέα του ελαιολάδου Τουρκία θα επιβαρυνθεί µε µόλις 10% µε βάση τις έως τώρα εξαγγελίες του Ντόναλντ Τραµπ.


Θα μπορούσε να διαφύγει η Ελλάδα της υποχρέωσης υποβολής δασµών

Οι Ηνωµένες Πολιτείες αποτελούν τον µεγαλύτερο εισαγωγέα στο ελαιόλαδο παγκοσµίως, µε ποσότητες που ανήλθαν σε 362.618 τόνους την περίοδο 2023- 2024, ενώ δεύτερη έρχεται η Βραζιλία µε 81.194 τόνους και ακολουθεί ο Καναδάς µε 50.105 τόνους. ∆εδοµένου ότι η Ελλάδα επί του παρόντος εξάγει ελάχιστες ποσότητες επί αµερικανικού εδάφους σε σύγκριση µε τη µεγαλύτερη παραγωγό του κόσµου, που είναι η Ισπανία, εκτιµάται ότι θα µπορούσε -κατόπιν διµερούς διαπραγµάτευσης- να διαφύγει της υποχρέωσης υποβολής δασµών. Κάτι, ωστόσο, που είναι αρκετά πρόωρο για να οριστικοποιηθεί, µε τις τελικές εξελίξεις να αναµένονται το επόµενο διάστηµα, µετά και τους δασµούς που εξήγγειλε ότι θα επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση έναντι των Ηνωµένων Πολιτειών ως αντίποινα στην πολιτική Τραµπ.

Από την πλευρά της, η διευθύνουσα σύµβουλος της εταιρείας Ελληνικά Εκλεκτά Έλαια, Νίκη Γιαβρόγλου, αναφερόµενη στην εξαγωγή ελληνικού ελαιολάδου στην Αµερική, είπε ότι θα µπορούσε ίσως να εξαιρεθεί των δασµών, κάτι που είχε συµβεί και παλαιότερα. «Σε κάθε περίπτωση, το ελαιόλαδο είναι ένα προϊόν που χρειάζονται οι Αµερικανοί, οι οποίοι εισάγουν περίπου 360.000 τόνους ετησίως. Από αυτούς η Ελλάδα διαθέτει στην αµερικανική αγορά περίπου 12.000 τόνους, από τους συνολικά 70.000 τόνους που είναι οι ελληνικές εξαγωγές στο ελαιόλαδο».


Αναμονή έως τον Μάιο

Στο πλαίσιο ενηµέρωσης της Ένωσης Θεσµικών Αναλυτών, ο Βασίλης Φουρλής, πρόεδρος του Οµίλου Φουρλής, αναφέρθηκε στο διακύβευµα του κόστους που µπορεί να προκύψει για εισαγόµενα προϊόντα εξοπλισµού για µεγάλες εγκαταστά σεις logistics, µία εκ των οποίων κατασκευάζει και η Trade Estates ΑΕΕΑΠ, εταιρεία στην οποία διατηρεί ποσοστό συµµετοχής ο όµιλος. «Εάν η παγκόσµια ύφεση που λέγεται ότι επέρχεται δυσκολέψει τα πράγµατα, είναι κάτι που µένει να αποδειχθεί προσεχώς. Οι δασµοί που επιβάλλονται σε παγκόσµιο επίπεδο θα µπορούσαν να αυξήσουν το κόστος και στον τοµέα των κατασκευών και της προµήθειας πρώτων υλών. Για παράδειγµα, τα logistics centers που αναπτύσσονται στην Ελλάδα το τελευταίο διάστηµα είναι εξοπλισµένα µε ραφιέρες. Μόνο τα συγκεκριµένα υλικά στην περίπτωση του logistics center που κατασκευ άζει η Trade Estates και θα στεγάσει το κέντρο διανοµής Μεσογείου του Οµίλου Inter IKEA θα κοστίσουν πάνω από 5 εκατ. ευρώ. Υπάρχουν Τούρκοι, Ελληνες, Ιταλοί παραγωγοί. Ωστόσο, δεν έχουµε καταλήξει στο από πού θα τα προµηθευτούµε και σε τι κόστος. Είναι κάτι που θα εξαρτηθεί από τις διεθνείς συνθήκες».

Ως προς την προµήθεια εµπορευµάτων για λογαριασµό των αλυσίδων Intersport και Foot Locker, τα οποία διαχειρίζεται ο όµιλος, ο Βασίλης Φουρλής σηµείωσε: «Όταν κάποια στιγµή επιβλήθηκαν δασµοί στην εισαγωγή προϊόντων από την Κίνα, τόσο από την Αµερική όσο και από άλλες χώρες, οι δύο προαναφερόµενες εταιρείες αθλητικών µετέφεραν την παραγωγή τους από την Κίνα στο Βιετνάµ. Με τα νέα δεδοµένα, ο Τραµπ επέβαλε δασµούς 35% στην εισαγωγή προϊόντων από το Βιετνάµ στις Ηνωµένες Πολιτείες. Αυτό σηµαίνει ότι τα προϊόντα της Nike και της Adidas που παράγονται στο Βιετνάµ θα ακριβύνουν στις Ηνωµένες Πολιτείες. Πρόκειται, ωστόσο, για έναν παράγοντα που δεν φαί νεται αυτή τη στιγµή να επηρεάζει την Ευρώπη. Όµως, εάν οι εταιρείες αυτές αναγκαστούν να µεταφέρουν τα εργοστάσιά τους εκτός Βιετνάµ, κανείς δεν ξέρει τι θα µπορούσε να σηµάνει µία τέτοια κίνηση για την εφοδιαστική αλυσίδα. Θα µπορούσαν να υπάρξουν καθυστερήσεις στις παραδόσεις των προϊόντων; Επίσης, πολλές χώρες εισάγουν πρώτες ύλες από την Αµερική. Και πολλές χώρες έχουν επιβάλει δασµούς στην Αµερική ως αντίποινα στην πολιτική δασµών του Τραµπ. Άρα, θα µπορούσαν να αυξηθούν οι πρώτες ύλες που κατευθύνονται από την Αµερική προς άλλες χώρες και, εποµένως, να αυξηθούν οι τιµές στα τελικά προϊόντα. Σε κάθε περίπτωση, είναι νωρίς για να διακινδυνεύσω κάποια πρόβλεψη. Θα χρειαστεί να περιµένουµε έως τον Μάιο, οπότε και ελπίζω να έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο».

Γιάννης Παπαργυρίου: Προσωρινή αναστολή παραγγελιών στην αγορά του κρασιού

Σε πρακτικό επίπεδο, επικρατεί πλήρης αναστολή παραγγελιών στην αγορά του κρασιού. Κάτι που είχε ήδη ξεκινήσει να γίνεται αισθητό το τελευταίο χρονικό διάστηµα. Αυτή τη στιγµή, το τοπίο είναι εντελώς ασαφές. Κανείς δεν γνωρίζει ποιες ακριβώς είναι οι προθέσεις του Ντόναλντ Τραµπ αλλά και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε επιβολή δασµών ως αντίποινα στην πολιτική του Αµερικανού προέδρου. Επί του παρόντος, γίνονται συµφωνίες σε πολύ υψηλό επίπεδο κι εµείς είµαστε ο τελευταίος τροχός της αµάξης.

Ταυτόχρονα, οι µεγάλες εταιρείες που σχετίζονται µε τον χώρο της οινοποιίας και του κρασιού στη Γαλλία και την Ιταλία πιέζουν έντονα τις κυβερνήσεις τους προκειµένου να µην υπάρχουν επιπτώσεις στη δουλειά µας. Σας θυµίζω ότι, για παράδειγµα, στη Γαλλία υπάρχουν πολύ µεγάλοι όµιλοι, όπως η Louis Vuitton Moet Hennesy, που παράγουν, µεταξύ άλλων, τις σαµπάνιες Moët και Veuve Cliquot και επηρεάζονται εντονότατα.

Αυτό που ελπίζουµε είναι ότι θα επιτευχθεί µια συµφωνία που θα µας επιτρέψει να λειτουργήσουµε κάποια στιγµή στο µέλλον χωρίς προβλήµατα. Όσο συνεχίζεται η αβεβαιότητα, οι επιπτώσεις είναι πολύ έντονες για την αγορά. Πρόκειται για απρόβλεπτες καταστάσεις, που στον κλάδο του οίνου δεν είχαµε ζήσει ποτέ ξανά.

Στο εσωτερικό της Ελλάδας γίνονται διάφορες ζυµώσεις µεταξύ οινοποιητικών και εµπορικών επιχειρήσεων, προκειµένου να γίνει ανταλλαγή απόψεων και ενηµέρωση για το πού βρισκόµαστε. Ωστόσο, κάθε στιγµή που περνάει ανατρέπονται τα δεδοµένα.

Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι η Αµερική είναι πολύ µεγάλη αγορά για το ελληνικό κρασί, καθώς η χώρα µας έκανε πωλήσεις περίπου 19 εκατ. ευρώ το 2024, ποσό το οποίο φέτος δεν αποκλείεται να µειωθεί ακόµα και στο 1 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για µια χώρα στην οποία δόθηκε µεγάλη βαρύτητα από την ελληνική οινοποιία µε προωθητικές ενέργειες και καµπάνιες για την προώθηση του ελληνικού κρασιού τα προηγούµενα χρόνια. Αυτό που εξετάζουµε είναι να διασώσουµε ό,τι µπορούµε. ∆ασµοί στα επίπεδα του 20% είναι κάτι µε το οποίο θα µπορούσαµε να συνεχίσουµε να υπάρχουµε. Υπό την προϋπόθεση ότι το συγκεκριµένο ποσοστό δεν θα αυξηθεί περαιτέρω. Ακόµα ένα ζήτηµα που αντιµετωπίζει ο κλάδος µας σχετίζεται µε την τεράστια πίεση που θα υπάρξει στον χώρο µας µε τη συσσώρευση κρασιού σε µεγάλες παραγωγικές χώρες, όπως η Γαλλία και η Ιταλία. Αυτό το κρασί θα πρέπει να διοχετευθεί κάπου. Το υπερπλεόνασµα κρασιού, κατ’ επέκταση, θα πιέσει σε µεγάλο βαθµό τις τιµές των κρασιών, δηµιουργώντας συνθήκες υπερπροσφοράς και µειωµένης ζήτησης, καθότι δεν υπάρχουν έτοιµες εναλλακτικές αγορές για να απευθυνθούµε προκειµένου να αντισταθµίσουµε τις απώλειες τζίρου της Αµερικής. Σε κάθε περίπτωση, οι προοπτικές είναι ζοφερές µε βάση τα δεδοµένα που διαµορφώνονται αυτή τη στιγµή.

*Πρόεδρος Συνδέσµου Μικρών Οινοποιών Ελλάδας


Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά