Κτηματολόγιο: Επιχείρηση μείωσης τιμών των ακινήτων - Τι φέρνει το pricemap
15 ερωταπαντήσεις για το Κτηματολόγιο
Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το Κτηματολόγιο σε 15 ερωταπαντήσεις. Ο αγώνας δρόμου μέχρι το τέλος του έτους και πώς θα πέσουν οι τιμές των ακινήτων
Να φρενάρει την τρελή άνοδο στις τιμές των ακινήτων θα επιχειρήσει μέσα στο επόμενο διάστημα, μέσω του Κτηματολογίου, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Κι αυτό θα γίνει, όπως εξηγούν πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα στην εφημερίδα «Τα Νέα», με την ενεργοποίηση της εφαρμογής «pricemap», п οποία θα εμφανίζει τον μέσο όρο των πραγματικών τιμών συναλλαγής ανά περιοχή με βάση τα συμβόλαια που συντάσσονται, ώστε όλοι οι ενδιαφερόμενοι να έχουν πλήρη εικόνα των τιμών που παίζουν στην κτηματαγορά.
Διαβάστε: Κτηματολόγιο: Σε ποιες περιοχές παίρνουν παράταση οι δηλώσεις
Επιπλέον, μέσα στις επόμενες μέρες, όσοι ιδιοκτήτες δεν έχουν δηλώσει τα περιουσιακά τους στοιχεία κατά το στάδιο της κτηματογράφησης, θα μπορούν μέσω της εφαρμογής «metavoles.ktimatologio. gr» να προχωρήσουν σε μεταβολές που αφορούν την ακίνητη περιουσία τους. Σημειώνεται πως μέσω της προαναφερόμενης εφαρμογής οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να αποφεύγουν τις δικαστικές διαδικασίες, καταθέτοντας ψηφιακά τον τίτλο ιδιοκτησίας τους. Αν εγκριθεί, η εγγραφή στο Κτηματολόγιο θα διορθώνεται αυτόματα, αποτρέποντας αμφισβητήσεις περί κυριότητας από το Δημόσιο. Ακόμη, η πλατφόρμα θα προβλέπει λύσεις και για πιο πολύπλοκες περιπτώσεις όπου εμπλέκονται πολλοί ιδιοκτήτες. Εδώ, αν θα υπάρχει συμφωνία με τους όμορους ιδιοκτήτες, η διόρθωση θα γίνεται εύκολα, ενώ αν δεν υπάρχει, θα πρέπει να γίνεται προσφυγή στα δικαστήρια.
Ο έως τώρα σχεδιασμός προβλέπει την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου στο τέλος του χρόνου. Για την ιστορία, πέρασαν σχεδόν 30 χρόνια από τότε που δημοσιεύτηκε το πρώτο ΦΕΚ για την ίδρυση του Κτηματολογίου (Ιούνιος 1995) και ακολούθησαν 13 αλλαγές υπουργών και διοικήσεων. Και όπως γράφει το powergame.gr, τρεις «καυτούς» φακέλους που αφορούν το Κτηματολόγιο και πρέπει να έχουν κλείσει μέχρι τα τέλη του έτους, καθώς κάποιοι εξ αυτών σχετίζονται με συμβατικές υποχρεώσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, έχει να διαχειριστεί το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Οι τρεις εκκρεμότητες, οι οποίες όχι μόνο ρίχνουν νερό στον μύλο της χωροταξικής αβεβαιότητας, που ταλανίζει την Ελλάδα επί δεκαετίες, αλλά -το χειρότερο- δημιουργούν ανασφάλεια δικαίου στις συναλλαγές ακινήτων, αποτελούν και τα πρώτα bullets στην ατζέντα του νέου αρμόδιου υφυπουργού, Χρήστου Μπουκώρου.
Η ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, η περαίωση της ψηφιοποίησης των αρχείων των πρώην υποθηκοφυλακείων και η εξάλειψη των εκκρεμοτήτων που κληρονομήθηκαν από το κλείσιμό τους είναι τα τρία στοιχήματα που καλείται να κερδίσει ο αρμόδιος υφυπουργός, προκειμένου η Ελλάδα να αποκτήσει ένα ψηφιακό και λειτουργικό Κτηματολόγιο μέχρι τα τέλη του 2025. Δέσμευση την οποία έχει αναλάβει, άλλωστε, και προσωπικά ο ίδιος ο πρωθυπουργός και αποτελεί ζέουσα κυβερνητική επιταγή.
Ο πρώτος «ενεργός» πονοκέφαλος για το Κτηματολόγιο αφορά τον μηδενισμό των εκκρεμοτήτων των υποθηκοφυλακείων, με την Τεχνητή Νοημοσύνη να προσφέρει χείρα βοηθείας στην εξάλειψή του. Η κατάργηση 392 υποθηκοφυλακείων άφησε πίσω της ένα βαρύ φορτίο, καθώς περισσότερες από 350.000 εκκρεμότητες λίμναζαν εδώ και χρόνια, δημιουργώντας σοβαρά εμπόδια στις συναλλαγές για χιλιάδες πολίτες. Η δεύτερη «καυτή πατάτα» αφορά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης σε όλη τη χώρα έως το τέλος του 2025. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το έργο έχει φτάσει πλέον στο 60% σε περαιωμένες μελέτες, ενώ το 90% των ιδιοκτησιών σε όλη τη χώρα διαθέτει Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ). Η έτερη -και ιδιαίτερα- καυτή πατάτα αφορά την ψηφιοποίηση των 600 εκατ. σελίδων αρχείων των υποθηκοφυλακείων. Το εξαιρετικά φιλόδοξο έργο, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, έχει περάσει το ήμισυ της υλοποίησης, καθώς έχουν ήδη ψηφιοποιηθεί πάνω από 320 εκατ. σελίδες, ενώ οι εναπομείνασες πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2025.
15 ερωταπαντήσεις για το Κτηματολόγιο
Πάντως, με μερικές ενδεικτικές ερωταπαντήσεις, η εφημερίδαα «Τα Νέα» επιχειρεί να λύσει απορίες των ιδιοκτητών ακινήτων:
1. Είχα υποβάλει προς μεταγραφή το συμβόλαιό μου στο υποθηκοφυλακείο προ μηνών. Ο καιρός περνάει και δεν έχω κάποιο νέο. Τι πρόκειται να γίνει;
Το 2024 καταργήθηκε και το τελευταίο από τα 392 υποθηκοφυλακεία της χώρας. Η συνολική ευθύνη για τις συναλλαγές ακινήτων ανήκει πλέον αποκλειστικά στο Κτηματολόγιο, το οποίο «κληρονόμησε» σχεδόν 300.000 αμετάγραφα συμβόλαια, δηλαδή συμβόλαια που είχαν πληρωθεί τα τέλη τους, είχαν υποβληθεί στο υποθηκοφυλακείο ακόμα και πριν από μία δεκαετία, αλλά δεν είχαν ελεγχθεί νομικά επί χρόνια. Σήμερα καλείται το Κτηματολόγιο, με τη βοήθεια και της Τεχνητής Νοημοσύνης, να διεκπεραιώσει όλον αυτόν τον όγκο εκκρεμοτήτων.
2. Έχω δηλώσει, αλλά βλέπω λάθη στην καταγραφή της ιδιοκτησίας μου στο Κτηματολόγιο. Τι μπορώ να κάνω;
Με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης το 2025, ειδικά σε παλιές μελέτες που δεν υπήρχαν τα σημερινά τεχνολογικά εργαλεία, υπάρχουν λάθη, όπως για παράδειγμα η καταγραφή του εμβαδού ενός ακινήτου, ή ακόμα και ορισμένα πρόδηλα (προφανή) λάθη π.χ. στο ονοματεπώνυμο του ιδιοκτήτη. Σύντομα, όπως προαναφέρθηκε, θα τεθεί σε λειτουργία μία νέα πλατφόρμα (metavoles.ktimatologio.gr), ένα ψηφιακό εργαλείο στο οποίο εξωδικαστικά θα μπορούν όλοι να διορθώνουν εύκολα και ψηφιακά την καταγραφή της ιδιοκτησίας τους, έτσι ώστε να μην ταλαιπωρούνται δικαστικά.
3. Δεν έχω δηλώσει την ακίνητη περιουσία μου στο Κτηματολόγιο. Έχω ακόμη περιθώριο να το κάνω;
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους ορισμένοι ιδιοκτήτες δεν έχουν ακόμα δηλώσει την ακίνητη περιουσία τους (από αμέλεια, έλλειψη τίτλων, κληρονομιές, παρανόηση με το Ε9 κ.λπ.). Σε όλη την επικράτεια, είτε στις παλαιές περιοχές Κτηματογράφησης, είτε στις τρεις τελευταίες περιοχές όπου πρόσφατα δόθηκε παράταση μέχρι τις 30 Μαΐου 2025 (Κέρκυρα, Θεσπρωτία, Κρήτη), οι πολίτες θα μπορούν να διορθώνουν εξωδικαστικά την παράλειψη δήλωσης ιδιοκτησίας μέσω μίας απλής ψηφιακής διαδικασίας στην πλατφόρμα metavoles.ktimatologio.gr, προσκομίζοντας τον μεταγεγραμμένο τίτλο τους.
4. Έχω καταθέσει ένσταση και αναμένω πολλά χρόνια το αποτέλεσμά της.
Εκκρεμεί η εξέταση 200.000 ενστάσεων, τα αποτελέσματα των οποίων θα επηρεάσουν και πολλαπλάσια γειτονικά ακίνητα. Παρ' όλα τα κίνητρα που δόθηκαν και παρότι η εξέταση των ενστάσεων αυτών γίνεται πλέον ψηφιακά, υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις. Η προηγούμενη αλλαγή και η ηλεκτρονική ανάρτηση των εκθέσεων σε συνδυασμό με τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια.
5. Δεν έχω δηλώσει την ακίνητη περιουσία μου στο Κτηματολόγιο. Έχω ακόμη περιθώριο να το κάνω;
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους ορισμένοι ιδιοκτήτες δεν έχουν ακόμα δηλώσει την ακίνητη περιουσία τους (από αμέλεια, έλλειψη τίτλων, κληρονομιές, παρανόηση με το Ε9 κ.λπ.). Σε όλη την επικράτεια, είτε στις παλαιές περιοχές Κτηματογράφησης, είτε στις τρεις τελευταίες περιοχές όπου πρόσφατα δόθηκε παράταση μέχρι τις 30 Μαΐου 2025 (Κέρκυρα, Θεσπρωτία, Κρήτη), οι πολίτες θα μπορούν να διορθώνουν εξωδικαστικά την παράλειψη δήλωσης ιδιοκτησίας μέσω μίας απλής ψηφιακής διαδικασίας στην πλατφόρμα metavoles.ktimatologio.gr, προσκομίζοντας τον μεταγεγραμμένο τίτλο τους.
6. Έχω καταθέσει ένσταση και αναμένω πολλά χρόνια το αποτέλεσμά της.
Εκκρεμεί η εξέταση 200.000 ενστάσεων, τα αποτελέσματα των οποίων θα επηρεάσουν και πολλαπλάσια γειτονικά ακίνητα. Παρ' όλα τα κίνητρα που δόθηκαν και παρότι η εξέταση των ενστάσεων αυτών γίνεται πλέον ψηφιακά, υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις. Η προηγούμενη αλλαγή και η ηλεκτρονική ανάρτηση των εκθέσεων σε συνδυασμό με τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια, τόσο όσων ιδιοκτητών κατέθεσαν ένσταση, όσο και των θιγόμενων ιδιοκτητών, δεν είχαν το αναμενόμενο αποτέλεσμα και θα χρειαστούν πολλά έτη προκειμένου να ξεκαθαρίσει το τοπίο.
7. Τι γίνεται στην περίπτωση που το Δημόσιο έχει υποβάλει ένσταση και διεκδικεί το ακίνητό μου;
Το Δημόσιο διεκδικεί χιλιάδες δημόσια κτήματα, και κατά συνέπεια πολλαπλάσια επηρεαζόμενα γεωτεμάχια, ενώ πολλές φορές οι Διευθύνσεις Δασών ήταν υποχρεωμένες από τον νόμο να υποβάλουν ενστάσεις για χιλιάδες αποχαρακτηρισμένα στρέμμα- τα γης, επειδή δεν είχαν ενημερωθεί για τις αποφάσεις των Επιτροπών Αντιρρήσεων κατά του Δασικού Χάρτη. Αντίστοιχα υπάρχουν χιλιάδες ακίνητα που δεν δηλώθηκαν από το Δημόσιο, είτε γιατί δεν ήταν υποχρεωμένο στα πρώτα προγράμματα, είτε λόγω υποστελέχωσης.
8. Τι ισχύει για όσα ακίνητα δεν δηλωθούν στο Κτηματολόγιο;
Από την αρχή του Κτηματολογίου μέχρι σήμερα έχουν συλλεχθεί 31 εκατομμύρια δικαιώματα, εκ των οποίων το 35% πέρασε στο λειτουργούν Κτηματολόγιο αναδεικνύοντας 334.000 άγνωστα γεωτεμάχια. Στο τελευταίο πρόγραμμα κτηματογράφησης συλλέχθηκαν 20 εκατομμύρια δικαιώματα και παραμένουν άγνωστα περίπου τρία εκατομμύρια γεω τεμάχια. Η έλλειψη ιδιοκτήτη είναι ένας πονοκέφαλος για το αρμόδιο υπουργείο, ενώ προς το παρόν δεν μεταβιβάστηκαν στο Δημόσιο, όπως προέβλεπε ο νόμος, καθώς δεν υπάρχει και μηχανισμός «υποδοχής» και αξιοποίησής τους.
9. Πότε θα λήξει η προθεσμία των κάθε είδους διορθώσεων και θα οριστικοποιηθούν οι εγγραφές;
Στις αρχές του 2026 λήγει η προθεσμία διόρθωσης των αρχικών εγγραφών για τα παλαιά Κτηματολογικά Γραφεία (και μία οκταετία από την έναρξη λειτουργίας των νέων) και από τότε και μετά όλοι οι τίτλοι θα θεωρούνται οριστικοί ενώ χιλιάδες ακίνητα θα περάσουν οριστικά στο Δημόσιο, το οποίο πρέπει να προετοιμαστεί για την «υποδοχή» τους.
10. Γιατί τα Δωδεκάνησα είναι «ειδική περίπτωση»;
Μέχρι πριν από λίγους μήνες η Ρόδος και η Κως εξακολουθούσαν να λειτουργούν με το σύστημα του Ιταλικού Κτηματολογίου. Πλέον υπάρχει μία ειδική ψηφιακή εφαρμογή (12n.ktimatologio.gr) μέσω της οποίας κάνουν τις πράξεις τους συμβολαιογράφοι, δικηγόροι και πολίτες, ενώ εντός του 2025 θα ψηφιοποιηθούν εκατομμύρια σελίδες του Κτηματολογικού Γραφείου Ρόδου και θα στελεχωθεί με 30 άτομα για να λυθούν οι όποιες εκκρεμότητες.
11. Τι γίνεται με τις καθυστερήσεις στα Κτηματολογικά Γραφεία;
Παρότι έχει υπάρξει πρόοδος, ακόμα και με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης, ουσιαστικά σε πάρα πολλά από τα 92 Κτηματολογικά Γραφεία της χώρας χρειάζονται από εβδομάδες μέχρι και αρκετούς μήνες προκειμένου να ολοκληρωθεί μία αγοροπωλησία και μία μεταγραφή ακινήτου, με αποτέλεσμα τόσο οι πωλητές όσο και οι αγοραστές να φτάνουν σε απόγνωση.
12. Έχω καταθέσει αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη και αναμένω πολλά χρόνια το αποτέλεσμά της. Τι γίνεται εδώ;
Η κατάσταση έχει ως εξής: από τις συνολικά περίπου 400.000 αντιρρήσεις πολιτών που βρίσκονται σε εκκρεμότητα τα τελευταία έξι χρόνια έχουν ήδη βγει αποφάσεις για περίπου 80.000 αντιρρήσεις, εκ των οποίων 50% έως και 80% είναι απορριπτικές.
13. Πώς μπορώ να αξιοποιήσω τον θεσμό;
Κατά την κτηματογράφηση, είναι πολύ πιθανό να έχουν σημειωθεί σφάλματα τα οποία αποκλίνουν από την πραγματικότητα, με αποτέλεσμα να οδηγούνται πολλοί ιδιοκτήτες στα δικαστήρια για την επίλυση των μεταξύ τους διαφορών. Προκειμένου να διευκολύνει το κράτος τος τους τους πολίτες πα και να μην ταλαιπωρούνται στις αγοραπωλησίες, δι · δίνεται η δυνατότητα να επιλύονται οι διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών με τη συνδρομή ιδιωτών διαμεσολαβητών (π.χ. μηχανικών) πιστοποιημένων στην κτηματολογική διαμεσολάβηση. Μέχρι τώρα, ο θεσμός αυτός δεν έχει αξιοποιηθεί όσο θα έπρεπε.
14. Πότε θα ενεργοποιηθεί η επιβολή προστίμων;
Η επιβολή προστίμων για εκπρόθεσμες δηλώσεις ιδιοκτησίας προβλέφθηκε με τους πρώτους νόμους του Κτηματολογίου (νόμος 2308/1995) και αργότερα ορίστηκε από 50 έως 250 ευρώ, ποσό που αργότερα αναμορφώθηκε (300 έως 2.000 ευρώ), χωρίς ωστόσο μέχρι τώρα τα πρόστιμα να ενεργοποιηθούν. Προ Πενταετίας ορίστηκε το 2020 ως καταληκτική προθεσμία για την εφαρμογή των προστίμων, που υπολογίζονται με βάση την αξία του ακινήτου αλλά και τον χρόνο καθυστέρησης για την υποβολή της δήλωσης ιδιοκτησίας, αλλά διαρκώς αναβάλλονται.
15. Τι γίνεται με τους ομογενείς που έχουν χάσει προθεσμίες;
Το Κτηματολόγιο εκτός από τους ιδιοκτήτες ακινήτων που ζουν στη χώρα μας, αφορά και τους (Έλληνες και μη) ιδιοκτήτες οι οποίοι ζουν στο εξωτερικό, δηλαδή εν δυνάμει 20.000.000 ανθρώπους. Υπάρχουν πολλοί ομογενείς, (ιδίως σε Αυστραλία, ΗΠΑ) οι οποίοι παραπονούνται για έλλειψη ενημέρωσης, από τις πρεσβείες ή τα προξενεία, έχουν μπερδευτεί από τις συνεχείς παρατάσεις, έχουν χάσει προθεσμίες και θεωρούν ότι (χρόνια τώρα) το επίσημο κράτος δεν έχει μεριμνήσει για τη συστηματική και ολοκληρωμένα ενημέρωσή τους.
Διαβάστε: Κτηματολόγιο: Σε ποιες περιοχές παίρνουν παράταση οι δηλώσεις
Επιπλέον, μέσα στις επόμενες μέρες, όσοι ιδιοκτήτες δεν έχουν δηλώσει τα περιουσιακά τους στοιχεία κατά το στάδιο της κτηματογράφησης, θα μπορούν μέσω της εφαρμογής «metavoles.ktimatologio. gr» να προχωρήσουν σε μεταβολές που αφορούν την ακίνητη περιουσία τους. Σημειώνεται πως μέσω της προαναφερόμενης εφαρμογής οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να αποφεύγουν τις δικαστικές διαδικασίες, καταθέτοντας ψηφιακά τον τίτλο ιδιοκτησίας τους. Αν εγκριθεί, η εγγραφή στο Κτηματολόγιο θα διορθώνεται αυτόματα, αποτρέποντας αμφισβητήσεις περί κυριότητας από το Δημόσιο. Ακόμη, η πλατφόρμα θα προβλέπει λύσεις και για πιο πολύπλοκες περιπτώσεις όπου εμπλέκονται πολλοί ιδιοκτήτες. Εδώ, αν θα υπάρχει συμφωνία με τους όμορους ιδιοκτήτες, η διόρθωση θα γίνεται εύκολα, ενώ αν δεν υπάρχει, θα πρέπει να γίνεται προσφυγή στα δικαστήρια.
Ο έως τώρα σχεδιασμός προβλέπει την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου στο τέλος του χρόνου. Για την ιστορία, πέρασαν σχεδόν 30 χρόνια από τότε που δημοσιεύτηκε το πρώτο ΦΕΚ για την ίδρυση του Κτηματολογίου (Ιούνιος 1995) και ακολούθησαν 13 αλλαγές υπουργών και διοικήσεων. Και όπως γράφει το powergame.gr, τρεις «καυτούς» φακέλους που αφορούν το Κτηματολόγιο και πρέπει να έχουν κλείσει μέχρι τα τέλη του έτους, καθώς κάποιοι εξ αυτών σχετίζονται με συμβατικές υποχρεώσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, έχει να διαχειριστεί το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Οι τρεις εκκρεμότητες, οι οποίες όχι μόνο ρίχνουν νερό στον μύλο της χωροταξικής αβεβαιότητας, που ταλανίζει την Ελλάδα επί δεκαετίες, αλλά -το χειρότερο- δημιουργούν ανασφάλεια δικαίου στις συναλλαγές ακινήτων, αποτελούν και τα πρώτα bullets στην ατζέντα του νέου αρμόδιου υφυπουργού, Χρήστου Μπουκώρου.
Η ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, η περαίωση της ψηφιοποίησης των αρχείων των πρώην υποθηκοφυλακείων και η εξάλειψη των εκκρεμοτήτων που κληρονομήθηκαν από το κλείσιμό τους είναι τα τρία στοιχήματα που καλείται να κερδίσει ο αρμόδιος υφυπουργός, προκειμένου η Ελλάδα να αποκτήσει ένα ψηφιακό και λειτουργικό Κτηματολόγιο μέχρι τα τέλη του 2025. Δέσμευση την οποία έχει αναλάβει, άλλωστε, και προσωπικά ο ίδιος ο πρωθυπουργός και αποτελεί ζέουσα κυβερνητική επιταγή.
Ο πρώτος «ενεργός» πονοκέφαλος για το Κτηματολόγιο αφορά τον μηδενισμό των εκκρεμοτήτων των υποθηκοφυλακείων, με την Τεχνητή Νοημοσύνη να προσφέρει χείρα βοηθείας στην εξάλειψή του. Η κατάργηση 392 υποθηκοφυλακείων άφησε πίσω της ένα βαρύ φορτίο, καθώς περισσότερες από 350.000 εκκρεμότητες λίμναζαν εδώ και χρόνια, δημιουργώντας σοβαρά εμπόδια στις συναλλαγές για χιλιάδες πολίτες. Η δεύτερη «καυτή πατάτα» αφορά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης σε όλη τη χώρα έως το τέλος του 2025. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το έργο έχει φτάσει πλέον στο 60% σε περαιωμένες μελέτες, ενώ το 90% των ιδιοκτησιών σε όλη τη χώρα διαθέτει Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ). Η έτερη -και ιδιαίτερα- καυτή πατάτα αφορά την ψηφιοποίηση των 600 εκατ. σελίδων αρχείων των υποθηκοφυλακείων. Το εξαιρετικά φιλόδοξο έργο, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, έχει περάσει το ήμισυ της υλοποίησης, καθώς έχουν ήδη ψηφιοποιηθεί πάνω από 320 εκατ. σελίδες, ενώ οι εναπομείνασες πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2025.
15 ερωταπαντήσεις για το Κτηματολόγιο
Πάντως, με μερικές ενδεικτικές ερωταπαντήσεις, η εφημερίδαα «Τα Νέα» επιχειρεί να λύσει απορίες των ιδιοκτητών ακινήτων:
1. Είχα υποβάλει προς μεταγραφή το συμβόλαιό μου στο υποθηκοφυλακείο προ μηνών. Ο καιρός περνάει και δεν έχω κάποιο νέο. Τι πρόκειται να γίνει;
Το 2024 καταργήθηκε και το τελευταίο από τα 392 υποθηκοφυλακεία της χώρας. Η συνολική ευθύνη για τις συναλλαγές ακινήτων ανήκει πλέον αποκλειστικά στο Κτηματολόγιο, το οποίο «κληρονόμησε» σχεδόν 300.000 αμετάγραφα συμβόλαια, δηλαδή συμβόλαια που είχαν πληρωθεί τα τέλη τους, είχαν υποβληθεί στο υποθηκοφυλακείο ακόμα και πριν από μία δεκαετία, αλλά δεν είχαν ελεγχθεί νομικά επί χρόνια. Σήμερα καλείται το Κτηματολόγιο, με τη βοήθεια και της Τεχνητής Νοημοσύνης, να διεκπεραιώσει όλον αυτόν τον όγκο εκκρεμοτήτων.
2. Έχω δηλώσει, αλλά βλέπω λάθη στην καταγραφή της ιδιοκτησίας μου στο Κτηματολόγιο. Τι μπορώ να κάνω;
Με την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης το 2025, ειδικά σε παλιές μελέτες που δεν υπήρχαν τα σημερινά τεχνολογικά εργαλεία, υπάρχουν λάθη, όπως για παράδειγμα η καταγραφή του εμβαδού ενός ακινήτου, ή ακόμα και ορισμένα πρόδηλα (προφανή) λάθη π.χ. στο ονοματεπώνυμο του ιδιοκτήτη. Σύντομα, όπως προαναφέρθηκε, θα τεθεί σε λειτουργία μία νέα πλατφόρμα (metavoles.ktimatologio.gr), ένα ψηφιακό εργαλείο στο οποίο εξωδικαστικά θα μπορούν όλοι να διορθώνουν εύκολα και ψηφιακά την καταγραφή της ιδιοκτησίας τους, έτσι ώστε να μην ταλαιπωρούνται δικαστικά.
3. Δεν έχω δηλώσει την ακίνητη περιουσία μου στο Κτηματολόγιο. Έχω ακόμη περιθώριο να το κάνω;
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους ορισμένοι ιδιοκτήτες δεν έχουν ακόμα δηλώσει την ακίνητη περιουσία τους (από αμέλεια, έλλειψη τίτλων, κληρονομιές, παρανόηση με το Ε9 κ.λπ.). Σε όλη την επικράτεια, είτε στις παλαιές περιοχές Κτηματογράφησης, είτε στις τρεις τελευταίες περιοχές όπου πρόσφατα δόθηκε παράταση μέχρι τις 30 Μαΐου 2025 (Κέρκυρα, Θεσπρωτία, Κρήτη), οι πολίτες θα μπορούν να διορθώνουν εξωδικαστικά την παράλειψη δήλωσης ιδιοκτησίας μέσω μίας απλής ψηφιακής διαδικασίας στην πλατφόρμα metavoles.ktimatologio.gr, προσκομίζοντας τον μεταγεγραμμένο τίτλο τους.
4. Έχω καταθέσει ένσταση και αναμένω πολλά χρόνια το αποτέλεσμά της.
Εκκρεμεί η εξέταση 200.000 ενστάσεων, τα αποτελέσματα των οποίων θα επηρεάσουν και πολλαπλάσια γειτονικά ακίνητα. Παρ' όλα τα κίνητρα που δόθηκαν και παρότι η εξέταση των ενστάσεων αυτών γίνεται πλέον ψηφιακά, υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις. Η προηγούμενη αλλαγή και η ηλεκτρονική ανάρτηση των εκθέσεων σε συνδυασμό με τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια.
5. Δεν έχω δηλώσει την ακίνητη περιουσία μου στο Κτηματολόγιο. Έχω ακόμη περιθώριο να το κάνω;
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους ορισμένοι ιδιοκτήτες δεν έχουν ακόμα δηλώσει την ακίνητη περιουσία τους (από αμέλεια, έλλειψη τίτλων, κληρονομιές, παρανόηση με το Ε9 κ.λπ.). Σε όλη την επικράτεια, είτε στις παλαιές περιοχές Κτηματογράφησης, είτε στις τρεις τελευταίες περιοχές όπου πρόσφατα δόθηκε παράταση μέχρι τις 30 Μαΐου 2025 (Κέρκυρα, Θεσπρωτία, Κρήτη), οι πολίτες θα μπορούν να διορθώνουν εξωδικαστικά την παράλειψη δήλωσης ιδιοκτησίας μέσω μίας απλής ψηφιακής διαδικασίας στην πλατφόρμα metavoles.ktimatologio.gr, προσκομίζοντας τον μεταγεγραμμένο τίτλο τους.
6. Έχω καταθέσει ένσταση και αναμένω πολλά χρόνια το αποτέλεσμά της.
Εκκρεμεί η εξέταση 200.000 ενστάσεων, τα αποτελέσματα των οποίων θα επηρεάσουν και πολλαπλάσια γειτονικά ακίνητα. Παρ' όλα τα κίνητρα που δόθηκαν και παρότι η εξέταση των ενστάσεων αυτών γίνεται πλέον ψηφιακά, υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις. Η προηγούμενη αλλαγή και η ηλεκτρονική ανάρτηση των εκθέσεων σε συνδυασμό με τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια, τόσο όσων ιδιοκτητών κατέθεσαν ένσταση, όσο και των θιγόμενων ιδιοκτητών, δεν είχαν το αναμενόμενο αποτέλεσμα και θα χρειαστούν πολλά έτη προκειμένου να ξεκαθαρίσει το τοπίο.
7. Τι γίνεται στην περίπτωση που το Δημόσιο έχει υποβάλει ένσταση και διεκδικεί το ακίνητό μου;
Το Δημόσιο διεκδικεί χιλιάδες δημόσια κτήματα, και κατά συνέπεια πολλαπλάσια επηρεαζόμενα γεωτεμάχια, ενώ πολλές φορές οι Διευθύνσεις Δασών ήταν υποχρεωμένες από τον νόμο να υποβάλουν ενστάσεις για χιλιάδες αποχαρακτηρισμένα στρέμμα- τα γης, επειδή δεν είχαν ενημερωθεί για τις αποφάσεις των Επιτροπών Αντιρρήσεων κατά του Δασικού Χάρτη. Αντίστοιχα υπάρχουν χιλιάδες ακίνητα που δεν δηλώθηκαν από το Δημόσιο, είτε γιατί δεν ήταν υποχρεωμένο στα πρώτα προγράμματα, είτε λόγω υποστελέχωσης.
8. Τι ισχύει για όσα ακίνητα δεν δηλωθούν στο Κτηματολόγιο;
Από την αρχή του Κτηματολογίου μέχρι σήμερα έχουν συλλεχθεί 31 εκατομμύρια δικαιώματα, εκ των οποίων το 35% πέρασε στο λειτουργούν Κτηματολόγιο αναδεικνύοντας 334.000 άγνωστα γεωτεμάχια. Στο τελευταίο πρόγραμμα κτηματογράφησης συλλέχθηκαν 20 εκατομμύρια δικαιώματα και παραμένουν άγνωστα περίπου τρία εκατομμύρια γεω τεμάχια. Η έλλειψη ιδιοκτήτη είναι ένας πονοκέφαλος για το αρμόδιο υπουργείο, ενώ προς το παρόν δεν μεταβιβάστηκαν στο Δημόσιο, όπως προέβλεπε ο νόμος, καθώς δεν υπάρχει και μηχανισμός «υποδοχής» και αξιοποίησής τους.
9. Πότε θα λήξει η προθεσμία των κάθε είδους διορθώσεων και θα οριστικοποιηθούν οι εγγραφές;
Στις αρχές του 2026 λήγει η προθεσμία διόρθωσης των αρχικών εγγραφών για τα παλαιά Κτηματολογικά Γραφεία (και μία οκταετία από την έναρξη λειτουργίας των νέων) και από τότε και μετά όλοι οι τίτλοι θα θεωρούνται οριστικοί ενώ χιλιάδες ακίνητα θα περάσουν οριστικά στο Δημόσιο, το οποίο πρέπει να προετοιμαστεί για την «υποδοχή» τους.
10. Γιατί τα Δωδεκάνησα είναι «ειδική περίπτωση»;
Μέχρι πριν από λίγους μήνες η Ρόδος και η Κως εξακολουθούσαν να λειτουργούν με το σύστημα του Ιταλικού Κτηματολογίου. Πλέον υπάρχει μία ειδική ψηφιακή εφαρμογή (12n.ktimatologio.gr) μέσω της οποίας κάνουν τις πράξεις τους συμβολαιογράφοι, δικηγόροι και πολίτες, ενώ εντός του 2025 θα ψηφιοποιηθούν εκατομμύρια σελίδες του Κτηματολογικού Γραφείου Ρόδου και θα στελεχωθεί με 30 άτομα για να λυθούν οι όποιες εκκρεμότητες.
11. Τι γίνεται με τις καθυστερήσεις στα Κτηματολογικά Γραφεία;
Παρότι έχει υπάρξει πρόοδος, ακόμα και με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης, ουσιαστικά σε πάρα πολλά από τα 92 Κτηματολογικά Γραφεία της χώρας χρειάζονται από εβδομάδες μέχρι και αρκετούς μήνες προκειμένου να ολοκληρωθεί μία αγοροπωλησία και μία μεταγραφή ακινήτου, με αποτέλεσμα τόσο οι πωλητές όσο και οι αγοραστές να φτάνουν σε απόγνωση.
12. Έχω καταθέσει αντίρρηση κατά του δασικού χάρτη και αναμένω πολλά χρόνια το αποτέλεσμά της. Τι γίνεται εδώ;
Η κατάσταση έχει ως εξής: από τις συνολικά περίπου 400.000 αντιρρήσεις πολιτών που βρίσκονται σε εκκρεμότητα τα τελευταία έξι χρόνια έχουν ήδη βγει αποφάσεις για περίπου 80.000 αντιρρήσεις, εκ των οποίων 50% έως και 80% είναι απορριπτικές.
13. Πώς μπορώ να αξιοποιήσω τον θεσμό;
Κατά την κτηματογράφηση, είναι πολύ πιθανό να έχουν σημειωθεί σφάλματα τα οποία αποκλίνουν από την πραγματικότητα, με αποτέλεσμα να οδηγούνται πολλοί ιδιοκτήτες στα δικαστήρια για την επίλυση των μεταξύ τους διαφορών. Προκειμένου να διευκολύνει το κράτος τος τους τους πολίτες πα και να μην ταλαιπωρούνται στις αγοραπωλησίες, δι · δίνεται η δυνατότητα να επιλύονται οι διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών με τη συνδρομή ιδιωτών διαμεσολαβητών (π.χ. μηχανικών) πιστοποιημένων στην κτηματολογική διαμεσολάβηση. Μέχρι τώρα, ο θεσμός αυτός δεν έχει αξιοποιηθεί όσο θα έπρεπε.
14. Πότε θα ενεργοποιηθεί η επιβολή προστίμων;
Η επιβολή προστίμων για εκπρόθεσμες δηλώσεις ιδιοκτησίας προβλέφθηκε με τους πρώτους νόμους του Κτηματολογίου (νόμος 2308/1995) και αργότερα ορίστηκε από 50 έως 250 ευρώ, ποσό που αργότερα αναμορφώθηκε (300 έως 2.000 ευρώ), χωρίς ωστόσο μέχρι τώρα τα πρόστιμα να ενεργοποιηθούν. Προ Πενταετίας ορίστηκε το 2020 ως καταληκτική προθεσμία για την εφαρμογή των προστίμων, που υπολογίζονται με βάση την αξία του ακινήτου αλλά και τον χρόνο καθυστέρησης για την υποβολή της δήλωσης ιδιοκτησίας, αλλά διαρκώς αναβάλλονται.
15. Τι γίνεται με τους ομογενείς που έχουν χάσει προθεσμίες;
Το Κτηματολόγιο εκτός από τους ιδιοκτήτες ακινήτων που ζουν στη χώρα μας, αφορά και τους (Έλληνες και μη) ιδιοκτήτες οι οποίοι ζουν στο εξωτερικό, δηλαδή εν δυνάμει 20.000.000 ανθρώπους. Υπάρχουν πολλοί ομογενείς, (ιδίως σε Αυστραλία, ΗΠΑ) οι οποίοι παραπονούνται για έλλειψη ενημέρωσης, από τις πρεσβείες ή τα προξενεία, έχουν μπερδευτεί από τις συνεχείς παρατάσεις, έχουν χάσει προθεσμίες και θεωρούν ότι (χρόνια τώρα) το επίσημο κράτος δεν έχει μεριμνήσει για τη συστηματική και ολοκληρωμένα ενημέρωσή τους.
