Δεν θέλω να δω και τέταρτη ανακεφαλαιοποίηση της Εθνικής Τράπεζας, δηλώνει στους Financial Times ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας Λεωνίδας Φραγκιαδάκης. Κάθε φορά που ο επικεφαλής της Εθνικής σηκώνει το βλέμμα από το γραφείο του, βλέπει μια συλλογή από τρία καμπανάκια, καθένα από τα οποία αντιπροσωπεύει ένα επώδυνο επεισόδιο στην πρόσφατη ιστορία της τράπεζάς του, αναφέρει το δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας, εξηγώντας ότι τα καμπανάκια αυτά δίνονται από το Χρηματιστήριο Αθηνών κάθε φορά που μια εταιρία εκδίδει νέες μετοχές.

Στην περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας, τα τρία καμπανάκια αντιπροσωπεύουν τις φορές που η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Ελλάδας βάσει ενεργητικού ανακεφαλαιοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της εξαετούς κρίσης της Ελλάδας. Η Εθνική δεν είναι η μόνη – και οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες της Ελλάδας έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της κρίσης, σημειώνει το δημοσίευμα.

Οι πιστωτές της χώρας γνωρίζουν ότι το κλειδί για την εκκίνηση της οικονομικής ανάκαμψης της Ελλάδας βρίσκεται στα χέρια των τραπεζών καθώς η χώρα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τραπεζικό δανεισμό. Σύμφωνα, ωστόσο, με τους FT, το πώς θα επιτευχθεί αυτό είναι ένας γρίφος που τόσο οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής όσο και οι τράπεζες παλεύουν να επιλύσουν.

Παρά τις επανειλημμένες ανακεφαλαιοποιήσεις, οι τράπεζες βαρύνονται με ένα από τα υψηλότερα επίπεδα μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ευρώπη. Αυτό ξεπερνά την δυνατότητά τους να δώσουν νέα δάνεια στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, επισημαίνουν οι FT.

Σύμφωνα με τον Λεωνίδα Φραγκιαδάκη, «η κατάσταση ήταν πιο ξεκάθαρη» σε άλλες χώρες που πρόσφατα βρέθηκαν αντιμέτωπες με αντίστοιχα υψηλή έκθεση σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Στην Ισπανία και την Ιρλανδία, για παράδειγμα, ο μεγαλύτερος όγκος των ‘κόκκινων δανείων’ ήταν στον τομέα ακινήτων. Στην Ελλάδα, η κατάσταση είναι περισσότερο πολύπλοκη, με πολλά καταναλωτικά, στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια να μην εξυπηρετούνται. Μια ακόμα ιδιαιτερότητα είναι ότι η Ελλάδα προσπαθεί να προχωρήσει σε ξεκαθάρισμα των ‘κόκκινων’ δανείων σε μια περίοδο ύφεσης.

Αυτά δεν είναι τα μοναδικά προβλήματα: οι τράπεζες προσπαθούν να θέσουν σε τάξη τα του οίκου τους μετά την περσινή αιμορραγία που υπέστησαν, όταν οι καταθέτες έσπευσαν να εκταμιεύσουν τα χρήματά τους υπό τον φόβο ότι η χώρα θα μπορούσε να επιστρέψει στη δραχμή.

Οι επικεφαλής των τραπεζών και οι φορείς υπεύθυνοι για τη χάραξη της πολιτικής συμφωνούν ότι το πρόβλημα των ‘κόκκινων’ δανείων είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί στον τραπεζικό τομέα. Εφόσον δεν υπάρχει μαγική λύση, η προσέγγιση στο πρόβλημα πρέπει να γίνει από πολλές πλευρές.

Μια πρωτοβουλία που έχει δρομολογηθεί είναι μια μεταρρύθμιση της εξαιρετικά περίπλοκης νομοθεσίας για τις κατασχέσεις, προκειμένου να επιταχυνθούν οι αναδιαρθρώσεις των επιχειρήσεων. Συζητούνται επίσης μεταρρυθμίσεις προκειμένου να καταστεί ευκολότερη η επίτευξη εξωδικαστικών συμφωνιών αναδιάρθρωσης.

Άλλο ένα κομμάτι του πάζλ, συνεχίζει το δημοσίευμα, είναι να δημιουργηθεί μια δευτερογενής αγορά για το μη εξυπηρετούμενο χρέος που θα έδινε στις ελληνικές τράπεζες περισσότερες ευκαιρίες να μειώσουν την έκθεσή τους και επίσης να διερευνήσουν άλλες διόδους συνεργασίας με επενδυτικές εταιρίες.

Προς αυτή την κατεύθυνση έχουν ήδη γίνει κάποια βήματα. Η αμερικανική επενδυτική εταιρία KKR και οι ελληνικές Alpha Bank και Eurobank ανακοίνωσαν τον Μάιο τη σύσταση κοινοπραξίας ου θα προσφέρει βοήθεια και πιθανώς νέα κεφάλαια σε μεγάλες εταιρίες με υψηλά χρέη.

Σύμφωνα με τραπεζίτες και φορείς χάραξης της πολιτικής, αυτό συνιστά ένα πρώιμο παράδειγμα μιας τάσης που πρέπει να συνεχιστεί. «Η θέσπιση πολιτικών που στηρίζουν την ταχεία εκκαθάριση των τραπεζικών ισολογισμών είναι (…) κρίσιμη», προειδοποίησε τον Σεπτέμβριο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. «Η ανάπτυξη εν τέλει εξαρτάται από τον δανεισμό σε δυναμικές επιχειρήσεις, η οποία συγκρατείται αν οι τράπεζες αντ’ αυτών κρατήσουν στη ζωή μη παραγωγικές και χρεωμένες εταιρίες».