Η Ελλάδα εξωθείται στη µεγάλη επιστροφή της στο εθνικό νόµισµα, σε σηµείο µάλιστα που εκπρόσωποι του εγχώριου επιχειρηµατικού και τραπεζικού κόσµου να θεωρούν την εξέλιξη αυτή σχεδόν δεδοµένη. Μια εξέλιξη που, πάντως, φαίνεται να βρίσκεται σε αντίφαση µε τις εκτιµήσεις ότι έστω και ένα µέλος της ευρωζώνης να επιστρέψει σε εθνικό νόµισµα, αυτό θα συνιστά την απαρχή της διάλυσης της νοµισµατικής ένωσης.

Όσοι, ωστόσο, θεωρούν σχεδόν βέβαιη την αναγκαστική επιστροφή στη δραχµή λαµβάνουν υπ’ όψιν:

1] Tη βύθιση σε ύφεση της ελληνικής οικονοµίας και την αδυναµία ανάκαµψής της από τα συνεχή µέτρα, τα οποία επιβάλλονται µε πρόσχηµα τη διατήρηση της δυνατότητας να αποπληρώνει η Ελλάδα το χρέος της (βιωσιµότητα), αλλά και την επιβίωση του ασφαλιστικού της συστήµατος

2] Tη διατήρηση του ευρώ, διεθνώς, σε «σκληρά νοµισµατικά επίπεδα», γεγονός που ακυρώνει τα όποια περιθώρια ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονοµίας, παρά τις συνεχείς µειώσεις του εργατικού κόστους, µέσω των περικοπών των µισθών

3] Tην άµβλυνση της κοινωνικής αντίστασης στο ενδεχόµενο επιστροφής σε εθνικό νόµισµα, όπως καταγράφεται πλέον από όλες τις τελευταίες έρευνες της κοινής γνώµης µε το συγκεκριµένο ερώτηµα

4] Tις συνεχώς επιβεβαιούµενες στην πράξη εκτιµήσεις ότι η Ελλάδα ήταν ανέτοιµη να γίνει µέλος της ευρωζώνης, στην οποία εντάχθηκε επί κυβέρνησης Σηµίτη µε στοιχεία για την οικονοµία που ήταν αποτέλεσµα «δηµιουργικής λογιστικής»

Ήδη, προς την κατεύθυνση της αναγκαστικής υιοθέτησης εθνικού νοµίσµατος (εξέλιξη πάντως για την οποία διατυπώνονται ποικίλες απόψεις ως προς τις επιπτώσεις της) λειτουργούν αφενός οι αφόρητες ευρωπαϊκές πιέσεις για επώδυνες µεταρρυθµίσεις, όπως ονοµάζουν έξωθεν τα σκληρά και αντικοινωνικά µέτρα. Πιέσεις που ενορχηστρώνονται υπό την κατεύθυνση του Β. Σόιµπλε. Αφετέρου, οι σταθερές εκτιµήσεις του αµερικανικού παράγοντος σύµφωνα µε τις οποίες η Ευρωζώνη έχει ζωή ενάµιση έτους, το πολύ, γεγονός που ενισχύει και την εκδοχή ότι τα κράτη της ευρωζώνης θα επιστρέψουν στα εθνικά τους νοµίσµατα.

Υπενθυµίζεται ότι περίπου πριν από δύο εβδοµάδες, ο επικρατέστερος για τη θέση του νέου πρεσβευτή της Αµερικής στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στενός συνεργάτης του Ντ. Τραµπ, Τεντ Μάλοχ, µιλώντας στο BBC, είχε πει ότι στο κοντινό µέλλον δεν θα υπάρχει Ευρωπαϊκή Ενωση όπως την ξέρουµε σήµερα. Ο Τ. Μάλοχ, ο οποίος είναι καθηγητής στο Henley Business School, είχε πει επίσης ότι «µέσα στους επόµενους 18 µήνες το ευρώ θα καταρρεύσει». Υπάρχουν, ακόµα, οι παραινέσεις του αµερικανικού νέου administration, όπως ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει βγει από το ευρώ εδώ και µία τετραετία. Σηµειωτέον ότι σε πρόσφατη συνέντευξή του σε ελληνικό Μέσο, ο Τ. Μάλοχ, ερωτηθείς σχετικώς για την πολιτική του Ντ. Τραµπ απέναντι στο ελληνικό πρόβληµα, είχε υπενθυµίσει δήλωση προ έτους του Αµερικανού νέου προέδρου ότι «οι Ελληνες χάνουν τον χρόνο τους στην ευρωζώνη».

Ως προς τις θέσεις του εγχώριου επιχειρηµατικού περιβάλλοντος, υπενθυµίζεται ότι προ τριετίας, και ενώ κορυφωνόταν η κρίση, είχαν αρχίσει ζυµώσεις µεταξύ συγκεκριµένων επιχειρηµατιών για τη δηµιουργία «κόµµατος της δραχµής», µε τις προσπάθειες να γίνονται σε δύο κατευθύνσεις. Στην εξεύρεση αξιόπιστου, πολιτικώς, προσώπου για να ηγηθεί του νέου κόµµατος και στην προσέλκυση βουλευτών από το ευρύτερο πολιτικό φάσµα, ώστε να προσελκυσθούν ψηφοφόροι από όλους τους χώρους – και, κυρίως, από εκείνους που, καλώς ή κακώς, έχουν πειστεί ότι µεγαλύτερες πιθανότητες εξόδου από το αδιέξοδό της έχει η ελληνική οικονοµία µε ένα εθνικό νόµισµα που θα επιτρέπει σε µια κυβέρνηση τη διαµόρφωση µιας νοµισµατικής πολιτικής η οποία δεν θα υπαγορεύεται έξωθεν.

Υπενθυµίζεται ότι αρκετές φορές έχει γίνει συζήτηση, κυρίως από τους θιασώτες της δραχµής, περί ενός µικτού νοµισµατικού συστήµατος, της ευρωδραχµής, που θα αποτελεί το plan B, σε περίπτωση ανάγκης. Θα πρόκειται, δηλαδή, για νόµισµα περιορισµένου χρόνου, για να βγει η χώρα από την οικονοµική καχεξία στην οποία βρίσκεται. ∆εδοµένης, πάντως, της ανυπαρξίας παραγωγικής βάσης στη χώρα, το βέβαιο είναι ότι ένα τέτοιο διπλό νοµισµατικό σύστηµα θα διαρκέσει επί πολύ και όχι για περιορισµένο χρόνο. Το περίεργο είναι ότι και µέσα στη Νέα ∆ηµοκρατία έχουν διατυπωθεί στο παρελθόν θέσεις περί διπλού νοµίσµατος! Οταν, επί Αντώνη Σαµαρά, η Ν.∆. παρουσίαζε το οικονοµικό της πρόγραµµα, ο καθηγητής ∆ηµήτρης Τσοµώκος, υποψήφιος τότε σε µη εκλόγιµη θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας και συνεργάτης του συµβούλου του πρώην πρωθυπουργού, Ι. Μουµούρα, είχε κάνει αναφορά στη σκοπιµότητα της υιοθέτησης ενός διπλού νοµίσµατος!

Ερώτηµα το ποιος θα διαχειριστεί το Grexit

Ανεξαρτήτως της επιβεβαίωσης ή µη των παραπάνω προοπτικών, που για άλλους είναι καταστροφικές και για άλλους -κυρίως από τον χώρο της Αριστεράς, αλλά και από την Ακρα ∆εξιάσωτήριες για να ορθοποδήσει η Ελλάδα, προκύπτει ένα µεγάλο ερώτηµα. Που δεν έχει σχέση µε τις επιπτώσεις για την ελληνική οικονοµία, το χρέος και το βιοτικό επίπεδο της κοινωνίας και την αγοραστική της δύναµη, θέµατα που αποτελούν τις άµεσες και βραχυπρόθεσµες συνέπειες. ∆ιατυπώνεται συγκεκριµένα ένα ακόµη πιο καίριο ερώτηµα, που έχει να κάνει µε τις ειδικές συνθήκες που θα αντιµετωπίσει η χώρα. Συνεργάτες και συχνοί συνοµιλητές του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραµανλή, µιλώντας για το σχετικό θέµα µε τα «Π», διετύπωναν την εξής σοβαρή άποψη, µε βάση την εµπειρία των τελευταίων ετών από τη λειτουργία του πολιτικού συστήµατος: Ποιος είναι ικανός να διαχειριστεί µια επιστροφή στο εθνικό νόµισµα, που είναι και το σοβαρότερο και πιο επικίνδυνο πρόβληµα;