Στάση πληρωμών έχουν κηρύξει τα νοικοκυριά με τους δανειολήπτες να επιλέγουν να μην πληρώνουν τα δάνειά, με αποτέλεσμα να έχουν φτάσει τα κόκκινα δάνεια στα 100 δις ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 2,5 δισ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2017.
Τα δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση πάνω από 2 χρόνια σχεδόν διπλασιάσθηκαν, καθώς ενώ έφταναν σε ποσοστό στο τέλος του 2015 το 28,7%, στο τέλος του 2016 εκτοξεύθηκαν στο 52,3%. Από αυτά σε καθυστέρηση άνω των δύο ετών είναι το 58% των στεγαστικών δανείων, το 52% των επαγγελματικών και το 34% των καταναλωτικών δανείων.
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση οι τράπεζες έχουν επιστρατεύσει τις εισπρακτικές εταιρείες προκειμένου να εισπράξουν τα χρήματά τους από τους αφερέγγυους δανειολήπτες.
Ποια όμως είναι τα δικαιώματα των δανειοληπτών; Τι μπορούν να κάνουν αν τα τηλέφωνα που δέχονται είναι σε καθημερινή βάση ή είναι πολύ «πιεστικά;

Σύμφωνα με την ΕΚΠΟΙΖΩ, όταν οι εταιρείες επικοινωνούν με τους δανειολήπτες θα πρέπει:

• Να σας καλούν 1 φορά ανά δύο ημέρες ή πιο αραιά
• Να σας καλούν κατά τις εργάσιμες ημέρες 9:00 – 20:00
• Να εμφανίζεται ο τηλεφωνικός αριθμός κλήσης. Να μην σας καλούν δηλαδή με “απόκρυψη”
• Ο υπάλληλος της εταιρείας να αναφέρει το ονοματεπώνυμό του, την ιδιότητά του, την επωνυμία της εταιρείας, τον αριθμό μητρώου με τον οποίο έχει καταχωρηθεί στο αρμόδιο Υπουργείο, καθώς και το σκοπό της επικοινωνίας
• Να σας ενημερώνουν ότι η κλήση καταγράφεται και τα στοιχεία διατηρούνται για 1 έτος. Στη συνέχεια καταστρέφονται, εκτός αν ζητήσει τη διατήρησή τους ο οφειλέτης ή η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, οπότε και πρέπει να παρασχεθούν εντός 10 ημερών. Τα αρχεία αυτά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον σας
• Να σας καλούν αποκλειστικά και μόνο για ενημέρωση και διαπραγμάτευση των όρων πιθανής ρύθμισης
• Σε περίπτωση γραπτής επικοινωνίας, να φαίνονται πάνω στο έγγραφο όλα τα στοιχεία της εταιρείας (επωνυμία, διεύθυνση, τηλέφωνο κλπ.) και σε καμία περίπτωση να μην χρησιμοποιείται η επωνυμία της τράπεζας
Οι εταιρείες ενημέρωσης απαγορεύεται:
• Να καλούν πριν να περάσουν 10 μέρες από όταν έγινε ληξιπρόθεσμο το ποσό
• Να καλούν για οφειλές που βρίσκονται σε ρύθμιση, όσο καιρό αυτή τηρείται
• Να εισπράττουν με οποιοδήποτε τρόπο ληξιπρόθεσμες οφειλές
• Να προβαίνουν σε τηλεφωνικές απειλές, προσβολές, παραπλανητική πληροφόρηση και άσκηση σωματικής ή ψυχολογικής βίας
• Να σας δυσφημίζουν στο οικογενειακό/εργασιακό σας περιβάλλον ή να απειλούν ότι θα το κάνουν
• Να ενοχλούν τα οικεία σας πρόσωπα
• Να σας καλούν στην εργασία, εκτός και αν είναι το μοναδικό τηλέφωνο που έχετε δηλώσει για επικοινωνία
• Να παριστάνουν ότι είναι υπάλληλοι της τράπεζας, δικηγόροι, δικαστικοί επιμελητές κλπ.
• Να αναθέτουν σε άλλη εταιρεία ή φυσικό πρόσωπο, εκτός των υπαλλήλων τους, την ενημέρωσή σας για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές
• Να αναθέτουν σε δικηγόρους και δικαστικούς επιμελητές τη δικαστική διεκδίκηση της οφειλής
• Να σας επιβαρύνουν με έξοδα
• Να σας επισκέπτονται κατ' ιδίαν
Άλλες χρήσιμες πληροφορίες που θα πρέπει να έχετε υπόψη σχετικά με τις εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών:
• Πριν η τράπεζα αναθέσει σε εισπρακτική εταιρεία την ενημέρωσή για κάποια ληξιπρόθεσμη οφειλή, θα πρέπει να έχει επιβεβαιώσει με κάθε διαθέσιμο τρόπο τις οφειλές με τον οφειλέτη, να έχει ταυτοποιήσει το πρόσωπό του και να τον έχει ενημερώσει για τη διαβίβαση των δεδομένων του στην εταιρεία ενημέρωσης
• Απαγορεύεται η τράπεζα να αναθέσει την ενημέρωση για την ίδια οφειλή σε περισσότερες της μίας εταιρείες ενημέρωσης
• Ο οφειλέτης έχει δικαίωμα να του παρασχεθούν χωρίς επιβάρυνση από την εταιρεία ενημέρωσης πλήρη και ακριβή αναλυτικά στοιχεία για το ύψος και την προέλευση της οφειλής εντός 10 εργασίμων ημερών από την αίτησή του
• Σε περίπτωση που ο οφειλέτης καταλήξει σε κάποια ρύθμιση της οφειλής του με την εταιρεία ενημέρωσης, θα πρέπει να του κοινοποιηθεί εντός 10 ημερών το πρακτικό του διακανονισμού. Απαγορεύεται να επιδεινωθεί με αυτόν τον τρόπο η θέση του οφειλέτη
• Απαγορεύεται η τράπεζα να εκχωρεί σε εταιρεία ενημέρωσης ή οποιονδήποτε άλλο τρίτο ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις προς είσπραξη. Αυτό σημαίνει ότι μόνος αρμόδιος για να εισπράξει τα ληξιπρόθεσμα ποσά είναι η τράπεζα
Σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων, μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης ύψους από 5.000€ έως 500.000€. Εάν υπάρξει υποτροπή, το ανώτατο όριο προστίμου διπλασιάζεται και ο Υπουργός μπορεί να διατάξει διαγραφή της εταιρείας από το μητρώο για 1 έως 6 μήνες. Σε περίπτωση δε περαιτέρω υποτροπής, μπορεί να διατάξει την οριστική διαγραφή της εταιρείας.
Εκτός των παραπάνω εταιρειών ενημέρωσης, πολύ συχνά οι τράπεζες συνεργάζονται με δικηγόρους και δικηγορικές εταιρείες που αναλαμβάνουν να καλούν τους οφειλέτες. Στις περιπτώσεις αυτές, παρ' όλο που οι δικηγόροι και οι δικηγορικές εταιρείες λειτουργούν ουσιαστικά ως εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών, δεν υπάγονται στον σχετικό νόμο κι επομένως δεν ισχύουν γι' αυτούς οι υποχρεώσεις και περιορισμοί που αναφέραμε.