Εξώσεις στην Αθήνα εξαιτίας του Airbnb
Μένουν άστεγοι οι μόνιμοι ενοικιαστές μετά την άνοδο των τιμών βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Την έξωση των ενοίκων από τα σπίτια τους έχουν αρχίσει να απαιτούν µία σειρά από ιδιοκτήτες ακινήτων στην Αθήνα, προκειµένου να µεταβιβάσουν τη διαχείρισή τους σε κάποια από τις εταιρείες που αναδύθηκαν τα τελευταία χρόνια και οι οποίες ειδικεύονται στην αγορά του Airbnb. Η δηµοφιλής ηλεκτρονική πλατφόρµα βραχυχρόνιας µίσθωσης ακινήτων εισήλθε στην ελληνική αγορά το 2012 και επισηµοποιήθηκε έναν χρόνο µετά.
Έκτοτε, πολλά είναι τα προβλήµατα που έχει προκαλέσει στην αγορά της ενοικίασης κατοικιών και του τουρισµού, µε τις εξώσεις των ενοίκων να είναι το πιο πρόσφατο.
Η πρόσφατη επιθετική τακτική των εταιρειών διαχείρισης εξηγείται µόνο εν µέρει από το νέο νοµικό καθεστώς που τις περιβάλλει. Η λειτουργία της SmartBnb, της Guesteasy, της EasyBnb, της CloudKeys και άλλων επισηµοποιήθηκε µε το άρθρο 111 του νόµου 4446/2016, όπου για πρώτη φορά ορίστηκε νοµικά η έννοια του «διαχειριστή ακινήτου βραχυχρόνιας µίσθωσης».
Οι διαχειριστικές εταιρείες ακινήτων ήταν όµως το µόνο πράγµα που επιβίωσε από το νοµοσχέδιο. Τον περασµένο Μάρτιο, έναν µήνα µετά την προβλεπόµενη εφαρµογή του νόµου, µία εµβόλιµη τροπολογία σε νοµοσχέδιο παρέπεµψε τη νοµοθετική ρύθµιση στις καλένδες, µέχρι την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργείων Οικονοµικών, Οικονοµίας και Τουρισµού που θα καθόριζε τις περιοχές στις οποίες θα εφαρµόζονταν οι περιορισµοί, αλλά και το εύρος τους.
Η ΚΥΑ που εκκρεµεί µέχρι σήµερα αναµένεται µετά την ενεργοποίηση της ηλεκτρονικής εφαρµογής του «µητρώου ακινήτων βραχυχρόνιας διαµονής», που σχεδιάζεται από τα αρµόδια υπουργεία σε συνδυασµό µε την ΑΑ∆Ε. ∆εν έχει ακόµα ξεκαθαριστεί αν στην ΚΥΑ θα περιλαµβάνεται ο αρχικός περιορισµός των 90 και 60 ηµερών κάθε χρόνο, για βραχυχρόνιες µισθώσεις σε αστικά κέντρα και πολυσύχναστα νησιά αντίστοιχα.
Όσο, δε, καθυστερεί η έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης, µεγαλώνει και το τίµηµα ενός τέτοιου περιορισµού, καθώς η βιοµηχανία γύρω από τη µαζική διαχείριση αυξάνεται µε αλµατώδεις ρυθµούς: στην αγορά εισέρχονται πλέον και εταιρείες real estate µε παρακλάδια που ασχολούνται µε το Airbnb, αλλά και ενηµερωτικά σάιτ για ιδιοκτήτες και διαχειριστές, εξειδικευµένοι φωτογράφοι και σύµβουλοι ακινήτων, ακόµα και εναλλακτικές υπηρεσίες ταξί, όπως η ελληνική Welcome, που αναλαµβάνουν τη µεταφορά των ενοικιαστών από το αεροδρόµιο στο Airbnb κατάλυµά τους.
Παρότι το Airbnb ξεκίνησε ως πλατφόρµα υπενοικίασης δωµατίων στα σπίτια των χρηστών, η µεγάλης κλίµακας διαχείριση ακινήτων αποτελεί πλέον τον κανόνα διεθνώς. Έρευνα του Αµερικάνικου Συλλόγου Ξενοδόχων, τον Μάρτιο, έδειξε ότι το 86% του περυσινού κύκλου εργασιών της Airbnb, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 4,6 δισεκατοµµύρια δολάρια, αφορούσε άδειες κατοικίες που διαµορφώθηκαν ειδικά για ενοικίαση µέσω της πλατφόρµας.
Περίπου οι µισές ανήκουν σε διαχειρίστριες εταιρείες σαν αυτές που έχουν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται και στην Ελλάδα, µε τα ζητήµατα της φορολογίας και των ζηµιών στην αγορά ενοικίων να παραµένουν ανεπίλυτα.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Μήνα τον µήνα ανανεώνεται πλέον η διαµονή στο σπίτι της για την 37χρονη Κατερίνα, κάτοικο Εξαρχείων, από τις αρχές του καλοκαιριού. Μόλις τρεις µήνες µετά την είσοδό της στο νέο της σπίτι, ο ιδιοκτήτης άρχισε να της ζητάει να το εγκαταλείψει, καθώς έκρινε πιο συµφέρουσα την πρόταση που του έκανε εταιρεία διαχείρισης ακινήτων, να εισαγάγει το σπίτι στο Airbnb. Ο εκπρόσωπος της εταιρείας διαχείρισης που επισκέφτηκε την γκαρσονιέρα των 20 τ.µ., στην οποία µένει η Κατερίνα από τον Ιούνιο, αρκέστηκε σε µία επιθεώρηση της κατάστασης του σπιτιού. ∆εν διευκρίνισε ποτέ στη σηµερινή ένοικο την εταιρεία για την οποία εργάζεται ούτε επιχείρησε να ανοίξει διάλογο.
Τώρα, η Κατερίνα θα παραµείνει στο σπίτι µέχρι ο ιδιοκτήτης να µαζέψει τα απαιτούµενα χρήµατα για να ανανεώσει τη διακόσµηση και την επίπλωση, ανεβάζοντας την αξία του στο Airbnb. Η προτίµηση στο Airbnb δεν πλήττει µόνο τους πρόσφατους ενοικιαστές.
Υστερα από 8 χρόνια διαµονής, η Ντανιέλα έλαβε τελεσίγραφο να έχει αδειάσει το σπίτι της στο Μετς µέχρι τον Μάρτιο, παρότι υπήρξε απολύτως τυπική στις υποχρεώσεις της όλα αυτά τα χρόνια. Ακόµα και η πρότασή της για σηµαντική αύξηση του ενοικίου βρήκε «τοίχο».
Ο ιδιοκτήτης του σπιτιού είναι αποφασισµένος να ακολουθήσει την πιο προσοδοφόρα οδό, να παραχωρήσει δηλαδή τη διαχείριση του ακινήτου σε εταιρεία, η οποία θα αναλάβει τη διαµόρφωσή του και την ένταξή του στο Airbnb.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά», Σάββατο 16 Δεκεμβρίου 2017