Αισιόδοξη πως το bull market θα συνεχιστεί εμφανίζεται η Goldman Sachs σε νέα της έκθεση. Όπως χαρακτηριστικά δηλώνει: “Bull markets don’t die of old age!”, πράγμα που σημαίνει ουσιαστικά πως μια έντονα ανοδική αγορά (bullish) δεν φθίνει απαραίτητα με την πάροδο του χρόνου, αλλά πιθανόν λόγω άλλων παραγόντων.

Κάθετη ότι δεν θα υπάρξει bear market στις μετοχές το 2018 δηλώνει η Goldman Sachs σε νέα έκθεσή της. Όπως σημειώνει ωστόσο υπάρχουν κίνδυνοι καθώς αυτή που ζούμε είναι ήδη μια από τις μεγαλύτερες και ισχυρότερες bull markets στην ιστορία, παρά τα πολλά προβλήματα που αντιμετώπισε η Ευρώπη από την εποχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Αλλά η... ηλικία από μόνη της είναι απίθανο να αποτελέσει την αιτία μιας ισχυρής διόρθωσης.

Είναι αλήθεια ότι πολλοί από τους παράγοντες που τείνουν να εμφανίζονται όταν βρισκόμαστε κοντά στην κορυφή μιας αγοράς ταύρων είναι σε ισχύ. Η παγκόσμια δυναμική ανάπτυξης, και ειδικά στην Ευρώπη, βρίσκεται κοντά στα υψηλά επίπεδα ρεκόρ. Οι αποτιμήσεις των μετοχών είναι υψηλές σύμφωνα με τις περισσότερες μετρήσεις, εκτός από το όταν συγκρίνονται με τα κρατικά ομόλογα. Στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουμε πλήρη απασχόληση (συχνά ένας κίνδυνος για τις μετοχές, καθώς συνδέεται με την άνοδο των μισθών και την πίεση των περιθωρίων).

Η G.S αναμένει ότι η ευρωπαϊκή καμπύλη αποδόσεων θα γίνει πιο απότομη φέτος και ότι δεν θα υπάρξουν αλλαγές στα επιτόκια της ΕΚΤ μέχρι το β' εξάμηνο του 2019. Ο χαμηλός πληθωρισμός αναμένεται να συνεχιστεί και να συμβάλει στην επέκταση του οικονομικού κύκλου και του κύκλου κερδοφορίας. Οι κίνδυνοι διόρθωσης θα γίνουν ορατοί μόνο όταν οι αγορές θα αρχίσουν να επαναξιολογούν τις κινήσεις στα αμερικάνικα επιτόκια και τα risk premium των ομολόγων, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα υπάρξει bear market (πτώση> 20%). Πάντως η G.S δεν αναμένει ότι η Ευρώπη θα υπεραποδόσει διεθνώς όπως συνέβη το μεγαλύτερο μέρος του 2017, ωστόσο εκτιμά ότι θα έχει αξιοπρεπείς αποδόσεις φέτος, με τον δείκτη STOXX Europe 600 να αγγίζει τις 420 μονάδες (συνολική απόδοση 11,1%) και τον EuroStoxx 50 τις 3950 μονάδες (+16,1%).

Ο δείκτης S&P 500 είναι πιθανό να απολαύσει ένα ακόμη έτος καλής ανάπτυξης κερδών, χάρη εν μέρει στον πιθανό αντίκτυπο της φορολογικής μεταρρύθμισης. Οι ασιατικές αγορές επωφεληθούν από το σκηνικό της ισχυρής παγκόσμιας ανάπτυξης, τις πιο χαλαρές οικονομικές συνθήκες στην εγχώρια αγορά και την αύξηση της κερδοφορίας.

Η Ευρώπη έχει πιθανώς λίγο περισσότερες πιθανότητες να υπεραποδόσει των ΗΠΑ, δεδομένου ότι δεν αναμένεται μία απότομη άνοδος του ευρώ από τα τρέχοντα επίπεδα κοντά στο 1,20 έναντι του δολαρίου και δεδομένου ότι το μεγαλύτερο μέρος του αντίκτυπου των φορολογικών περικοπών έχει ήδη αποτιμηθεί στην αμερικανική αγορά, αντίθετα με τον αντίκτυπο ενός αυστηρότερου νομισματικού περιβάλλοντος. Επίσης, οι ευρωπαϊκές εταιρείες τείνουν να είναι πιο εκτεθειμένες στην παγκόσμια ανάπτυξη.

Η αντίθετη άποψη

Την ίδια στιγμή, μερικοί από τους μεγαλύτερους «παίχτες» των διεθνών χρηματαγορών σημαίνουν «συναγερμό», κόντρα στον παγκόσμιο εφησυχασμό που επικρατεί σχετικά με τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας. Blackrock, Citigroup και Pacific Investment Management, παρότι συμφωνούν πως υπάρχουν λόγοι αισιοδοξίας, προειδοποιούν τους πελάτες τους εγκυμονούν πλέον κίνδυνοι που θα μπορούσαν να δώσουν τέλος στη ραγδαία οικονομική άνθηση και την επενδυτική ευφορία στις αγορές.

Κύριος ανασταλτικός παράγοντας μπορεί να αποτελέσει ο πληθωρισμός. Η τελευταία έκθεση της Wall Street Journal για την αγορά εργασίας έδειξε πως ανεργία χαμηλότερη του 3% σε ορισμένες πόλεις των ΗΠΑ έχουν οδηγήσει πολλές επιχειρήσεις/εργοδότες στο να αυξήσουν τους μισθούς, προκειμένου να προσελκύσουν ή να διατηρήσουν τους εργαζομένους τους. Αν αυτό διαδοθεί, και δεδομένου ότι 38 πόλεις και πολιτείες αύξησαν τον κατώτατο μισθό από την 1η Ιανουαρίου, ο πληθωρισμός ίσως επιταχυνθεί με γρηγορότερο ρυθμό από ότι αναμένεται, και το ίδιο θα συμβεί φυσικά και στα επιτόκια, γεγονός που θα αποτελέσει δυσάρεστη έκπληξη για τους επενδυτές.

Καθοριστικό ρόλο θα παίξει βεβαίως και η πολιτική. Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί πρόκειται να «συγκρουστούν» με φόντο τους λεγόμενους «Ονειροπόλους» (περίπου 800.000 μη καταγεγραμμένα νεαρά άτομα τα οποία γλίτωσαν την απέλαση με εκτελεστική εντολή του Ομπάμα το 2012), τους σκληρότερους μεταναστευτικούς νόμους, καθώς και το «Τείχος» του Τραμπ (το οποίο και πλέον θα πληρώσουν οι αμερικανοί φορολογούμενοι, όχι το Μεξικό).

Όλα αυτά θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε τέλμα την κυβέρνηση, με την όποια προσωρινή «επιδιόρθωση» να κρατά μέχρι και μετά τα μέσα του έτους.
Τέλος οι γεωπολιτικές ανησυχίες δεν θα πρέπει να παραλειφθούν. Το ενδεχόμενο πολέμου –ακόμα και πυρηνικού- (βλέπε Βόρεια Κορέα), παρότι μικρό, δυστυχώς αυξάνεται. Ο ειδικός σε θέματα πολέμου, Γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ, δήλωσε πως η πιθανότητα ο Πρόεδρος Τραμπ να ασκήσει στρατιωτική βία θα αυξανόταν από το 30% στο 70%, εάν ο Κιμ Γιογκ Ουν εκτελέσει και άλλη μία πυρηνική δοκιμή. Ταυτόχρονα υπάρχουν κι άλλες «εστίες». Οι εγχώριες διαμάχες ίσως παρακινήσουν το Σιιτικό Ιράν να εντείνει την αντιπαράθεσή του με τη Σουνιτική Σαουδική Αραβία. Ένας πόλεμος στην Υεμένη θα προβεί ιδιαίτερα επικίνδυνος, ενώ οι τιμές του πετρελαίου θα αυξηθούν απότομα.

Την περασμένη Δευτέρα μια «επιθετική καταστολή» των συναλλαγών στην Κίνα οδήγησε σε έντονη νευρικότητα τις αγορές, η οποία επεκτάθηκε από τις μετοχές μέχρι και τα κρυπτονομίσματα, ενώ μένει να φανεί το πώς θα εξελιχθεί αυτό. Ένας «πόλεμος εμπορίου» με την Κίνα θα οδηγούσε σε κάτι παραπάνω από μια ισχυρή διόρθωση στις αγορές.