"Επιχειρηματίας γεννιέσαι, δε γίνεσαι", δηλώνει ο Αμερικανός επιχειρηματίας, επενδυτής και φιλάνθρωπος John Roa που ξεκίνησε να χτίζει την αυτοκρατορία του από 14 ετών, αγαπάει την Ελλάδα και προτρέπει τους νέους enterpreneurs να "αγκαλιάσουν" την αποτυχία και να προσφέρουν λύσεις σε υπαρκτά προβλήματα

Όσοι δε γνωρίζουν τον John Roa (Τζον Ρόα) από τις επενδύσεις δεκάδων εκατομμυρίων του στη Μύκονο, είχαν την ευκαιρία να τον γνωρίσουν το περασμένο σαββατοκύριακο στο τριήμερο Πανόραμα Επιχειρηματικότητας 2018 που διεξήχθη με επιτυχία στο Μέγαρο Μουσικής.

Στόχος του πολυήμερου συνεδρίου ήταν να ενημερώσει τους νέους μας για τις τάσεις και ευκαιρίες για επιχειρηματικότητα και απασχόληση που προσφέρουν δεκαπέντε κλάδοι της οικονομίας και ταυτόχρονα να αναδείξει την «Αλλη Ελλάδα» της καινοτομίας και της εξωστρέφειας, με παραπάνω από 200 εισηγητές και ηγέτες στον τομέα της νεοφυούς επιχειρηματικότητας (enterpreneurship).

Ένα από τα πλέον κατάλληλα άτομα στον πλανήτη προκειμένου να εμπνεύσει τους νέους Έλληνες που θέλουν να τολμήσουν σε κάποιο επιχειρηματικό εγχείρημα στην Ελλάδα της κρίσης. Ο Τζον ξεκίνησε να ασχολείται στα 13 του με τους υπολογιστές, το hardware, τον προγραμματισμό, ακόμη και με το χάκιγκ, και όλα αυτά λόγω της αγάπης του για τα ηλεκτρονικά videogames.

Σπούδασε αρχικά σε ένα τεχνολογικό Ινστιτούτο και στη συνέχεια σε ένα business school, ενώ ήδη από την ηλικία των 14 του έκανε τα πρώτα του επιχειρηματικά βήματα, φτάνοντας να έχει δημιουργήσει έκτοτε έξι επιχειρήσεις, μεταξύ αυτών και τη Roa Ventures, που χρηματοδοτεί κυρίως επιχειρήσεις σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης, έργα και πειράματα σε εταιρείες lifestyle.

«Το να πω ότι έπρεπε να βρω τον τρόπο να γίνω επιτυχημένος θα ήταν ευφημισμός. Αν δεν το έκανα, θα ήμουν σε μια πολύ κακή θέση για χρόνια, ίσως για δεκαετίες. Αυτού του είδους η πίεση είναι που χρειάζεσαι μερικές φορές για να βρεις την επιτυχία.

Οι πιο καλές επιχειρήσεις δημιουργούνται σε εποχές απελπισίας, όταν χρειάζεται να πετύχεις, όχι απλώς γιατί το θέλεις, αλλά γιατί δεν έχεις άλλη επιλογή» λέει, σε συνέντευξή του ο Αμερικανός επιχειρηματίας, επενδυτής και φιλάνθρωπος.

Οι επενδύσεις στην Ελλάδα και η αγάπη του Ρόα για τη Μύκονο

Οι επενδύσεις του Ρόα στην Ελλάδα περιλαμβάνουν ακίνητα στο νησί της Μυκόνου, το οποίο επισκέπτεται κάθε καλοκαίρι για διακοπές, καθώς και τα πολυτελή χειροποίητα γυαλιά ηλίου "Ellison" επίσης στην Ελλάδα, ενώ "σκανάρει" συνεχώς την ελληνική αγορά για τον εντοπισμό περισσότερων επενδυτικών ευκαιριών.

Ο John Roa είναι επίσης ιδιοκτήτης του beach club «Santana», που άνοιξε τον Ιούλιο στη Μύκονο κι ενός καταστήματος λιανικής στο νησί, έχει αναπτύξει υπηρεσία concierge για VIPs, celebrities και ταξιδιώτες πολυτελείας στον κυκλαδίτικο προορισμό, ενώ παράλληλα κάνει brokering για μια πολύ δημοφιλή γκαλερί του Λονδίνου, που θέλει να έχει παρουσία εκεί, αλλά και για εταιρεία μόδας, ταχέως ανερχόμενη σε Λονδίνο και Παρίσι, που θέλει να διοργανώνει events στο νησί των ανέμων.

Όπως αναφέρει ο Τζον, «αν θέλω να είμαι ειλικρινής, πρέπει να πω ότι δεν κάθισα και ανέλυσα μια σειρά από ξένες αγορές για επενδύσεις με ένα business plan. Δεν ήταν καθόλου έτσι. 'Εχω πολλούς Ελληνες φίλους και συναδέλφους από το Σικάγο, που είναι πολύ μεγάλο hub για τους Ελληνοαμερικάνους, έτσι είχα "έκθεση" στην ελληνική κουλτούρα κι επιχειρηματικότητα κτλ.

Αυτό όμως που οδήγησε στην επένδυση δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένα ταξίδι διακοπών στη Μύκονο. Προσγειωθήκαμε στη Μύκονο και είδαμε μια πολύ αληθινή και πολύ επικερδή ευκαιρία, και την εκμεταλλευτήκαμε."

"Ως πρόσωπο έχω ήδη επενδύσει 10 εκατ. ευρώ στη Μύκονο για να οικοδομήσω μια βίλα για προσωπική χρήση και όλο αυτό πήγε τόσο καλά, που μίλησα σε κάποιους επιχειρηματίες από τον χώρο του real estate. Σε λιγότερο από έναν χρόνο χτίζουμε δεύτερη πολυτελή βίλα στο νησί και τώρα είμαστε σε διαδικασία σχηματισμού ενός real estate fund, πολλών εκατομμυρίων ευρώ, για να δημιουργήσουμε περισσότερες βίλες πολυτελείας και ενδεχομένως ένα ξενοδοχείο.

Κοιτάζουμε σε όλη την Ελλάδα, αλλά και σε ανερχόμενες περιοχές όπως το Μαυροβούνιο και η Κροατία. Πιθανώς πάνω από το μισό μου χαρτοφυλάκιο έχει σήμερα ελληνική "σκοπιά". Εντελώς ξαφνικά. Δεν υπήρχε κάποιο master plan, αλλά έτσι λειτούργησε», συνεχίζει ο Ρόα.

"Η Ελλάδα της κρίσης προσφέρει ευκαιρίες, αρκεί να θες να πετύχεις"

Ο νεαρός επιχειρηματίας, ο οποίος έχει μπει μάλιστα και στη λίστα Crain 40 under 40 (με τους 40 κορυφαίους επιχειρηματίες κάτω των 40 ετών), θεωρεί ότι εν μέσω της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και παρά τις δύσκολες συνθήκες, οι άνθρωποι που «έχουν το πακέτο», μπορούν να πετύχουν πολλά.

Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι οι επιχειρήσεις που είχαν δημιουργηθεί κατά τη Μεγάλη 'Υφεση στις ΗΠΑ, αλλά και στην προ δεκαετίας ύφεση, παραμένουν από τις δυναμικότερες της χώρας. «Νομίζω ότι το ίδιο ισχύει για κάθε οικονομικό κλίμα, οπουδήποτε στον κόσμο. Ενώ (σε περιόδους κρίσεων) δεν υπάρχει τόση πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια, ενώ δεν υπάρχουν τόσες επιχειρήσεις που ν' αγοράζουν από startups, όποιες και αν είναι οι προκλήσεις, αυτές δεν σε σταματούν από το να δημιουργείς εξαιρετικές επιχειρήσεις που έχουν ωφελιμότητα» λέει και προσθέτει: «(...) Βοηθά να είσαι απελπισμένος, σε πολύ δύσκολη θέση.

Αν έχεις την πολυτέλεια να πας αργά και να πάρεις τα πράγματα όπως έρχονται, αν έχεις τα χρήματα ή κάποιο εναλλακτικό εισόδημα, θα είναι δύσκολο να ξεκινήσεις μια επιχείρηση και να το κάνεις πολύ καλά».

Ερωτηθείς αν συμμερίζεται το ρητό του Γουίνστον Τσόρτσιλ ότι η επιτυχία συνίσταται στο να προχωράς από αποτυχία σε αποτυχία χωρίς να χάνεις τον ενθουσιασμό σου, ο ίδιος απαντά: «Αυτό είναι εξαιρετικά αληθές. Ως επιχειρηματίας πρέπει όχι απλώς να είσαι ΟΚ με την αποτυχία, αλλά να την απολαμβάνεις, να την αγκαλιάζεις και να συνειδητοποιείς ότι δεν είναι ταμπού, για την ακρίβεια μπορεί να είναι κάτι διασκεδαστικό, αν αντιληφθείς πώς να αποτύχεις σωστά.

Επιχειρηματίας γεννιέσαι, δεν γίνεσαι

Για τον Τζον Ρόα, που η επιχειρηματικότητα υπήρχε κατά τα φαινόμενα «στο αίμα του», αλλά όχι στη στενή οικογένειά του (ο πατέρας του, μετανάστης από τη Βενεζουέλα, εργαζόταν σε τμήμα συναρμολόγησης αυτοκινητοβιομηχανίας και η μητέρα του έμεινε σπίτι μεγαλώνοντας τα παιδιά) επιχειρηματίας γεννιέσαι. Δεν γίνεσαι. Κι αυτό το γεγονός κρίνει σε μεγάλο βαθμό τις πιθανότητες επιτυχίας ενός επιχειρηματικού εγχειρήματος.

Απαντώντας σε ερώτημα σχετικά με το αν έχει εντοπίσει κοινά χαρακτηριστικά στις νεοφυείς επιχειρήσεις που δεν αποδεικνύονται θνησιγενείς, σημειώνει: «Δεν γνωρίζω τις στατιστικές στην Ελλάδα, αλλά στις ΗΠΑ το 90% των startups αποτυγχάνουν τον πρώτο χρόνο και το 99% μετά από δέκα χρόνια. Υπάρχουν πολύ κοινά στοιχεία που κάνουν τη διαφορά μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας. Το πρώτο είναι: ιδρύονται οι επιχειρήσεις από αληθινούς επιχειρηματίες;

Υπάρχουν άνθρωποι που θεωρούν ότι όλοι είναι (δυνητικά) entrepreneurs, ότι όλοι μπορούν να γίνουν αν προσπαθήσουν. Άλλοι άνθρωποι πιστεύουν ότι επιχειρηματίας πρέπει να γεννηθείς. Εγώ πιστεύω περισσότερο αυτή την πλευρά. Οι (πετυχημένοι) άνθρωποι που έχω συναντήσει είναι καθαρόαιμοι entrepreneurs, υπάρχουν σημάδια γι' αυτό από την εποχή που ήταν παιδιά.

Να δίνετε λύσεις σε αληθινά προβλήματα του ανθρώπου/καταναλωτή

Το πρώτο χαρακτηριστικό λοιπόν που εντοπίζω είναι ότι πίσω από τις επιτυχημένες επιχειρήσεις βρίσκονται αληθινοί επιχειρηματίες. Γι΄αυτό, όταν πάω να επενδύσω κάπου για παράδειγμα, ολόκληρη η πρώτη συνέντευξη με ένα άτομο δεν είναι για την επιχείρησή του ή για το προϊόν του, αλλά για το άτομο ώς ανθρώπινο ον».

Το δεύτερο χαρακτηριστικό, προσθέτει, είναι το ποιο πρόβλημα προσπαθεί να λύσει η startup και πόσο αληθινό είναι αυτό το πρόβλημα.
«Είναι ειλικρινά ενδημικό στην τεχνολογία ότι πολλές επιχειρήσεις προσπαθούν να λύσουν ένα πρόβλημα που δεν υπάρxει ή που το "φτιάχνουν" μεγαλύτερο από ό,τι πραγματικά είναι.

Ειδικά στην Αμερική, όπου η τεχνολογία είναι τόσο καυτή τάση και όπου όλοι θέλουν να δημιουργήσουν την επόμενη πετυχημένη εφαρμογή ή το επόμενο ιnstagram ή facebook... Είναι τόσο εύκολο να κάνεις ένα app! Προσλαμβάνεις έναν developer, έναν designer και το έχεις.

Επειδή τα εμπόδια είναι τόσο χαμηλά (οι επιχειρηματίες συχνά) δεν μελετούν, για να δουν αν όντως υπάρχει πραγματική ανάγκη (για αυτό το προϊόν) ή αν απλώς είναι μια ενδιαφέρουσα ιδέα, που δεν θα γίνει ποτέ επιχειρηματική ευκαιρία.

Οι επιχειρηματίες που επενδύουν τον χρόνο για να κάνουν την (αναγκαία) έρευνα και να αξιολογήσουν πραγματικά μια ανάγκη, είναι πάντα πιο πετυχημένοι».

Τα μελλοντικά σχέδια για Ελλάδα

Ερωτηθείς ποια είναι τα μελλοντικά του σχέδια για την Ελλάδα απαντά ότι δεν έχει πλάνα: «Κυνηγώ ό,τι είναι συναρπαστικό σε κάθε δεδομένη στιγμή. Αλλά έχω πολλές προσδοκίες (για την αγορά της Ελλάδας). Ελπίζω ότι μπορούμε να βρούμε πολύ περισσότερα να κάνουμε εδώ. Γιατί απολαμβάνω το να κάνω δουλειές στην Ελλάδα. Έχουμε ήδη κάνει πολλή δουλειά για να θέσουμε θεμέλια για επιχειρηματικά, νομικά δίκτυα και networking.

Έχουμε πολλούς φίλους και συνεργάτες εδώ, που είναι σαν οικογένεια για εμάς τώρα και ξέρουμε ότι μπορούμε να κάνουμε δουλειές υπεύθυνα και με ασφάλεια εδώ, σε σύγκριση με άλλους ξένους επενδυτές που ίσως βλέπουν πολύ ρίσκο στην ελληνική αγορά. Σκοπεύουμε να κινηθούμε μπροστά επιθετικά με το real estate πολυτελείας.

Υπάρχουν πάντα συζητήσεις για εγχειρήματα στον χώρο της φιλοξενίας και του τουρισμού. Έχουμε βλέψεις να κάνουμε πολλές δουλειές εδώ στην Ελλάδα».