Σε αναμμένα κάρβουνα κάθονται στις Βρυξέλλες, διαπιστώνοντας ότι, ενώ ο χρόνος κυλάει, πλέον, αδυσώπητα, στην Αθήνα κάποιοι πρωτοκλασάτοι υπουργοί μοιράζουν δεξιά αριστερά υποσχέσεις περί χαλάρωσης, κοινώς στρώνουν το τομάρι πριν σκοτώσουν την αρκούδα.

Το οξύμωρο, συνάμα εκνευριστικό, είναι ότι ενώ ο Ευ. Τσακαλώτος και όλα τα υπόλοιπα βασικά στελέχη της διαπραγματευτικής ομάδας μετράνε τις κουβέντες τους μία-μία και προσπαθούν να κρατούν χαμηλά τους τόνους -αν και οι πρώτες εξαγγελίες για το Αναπτυξιακό Σχέδιο έχουν προκαλέσει ήδη τους πρώτους αρνητικούς ψιθύρους στο στρατόπεδο των δανειστών-, άλλοι υπουργοί ανοίγουν με χαρακτηριστική ευκολία συζήτηση για το πώς θα χαλαρώσει η εποπτεία μετά τον Αύγουστο και πώς θα πάρει η κυβέρνηση τα... κλειδιά της Βουλής, προκειμένου να περνάει όσες διατάξεις κρίνει εκείνη αναγκαίες.

Αν και ειδικά οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν ότι η γλώσσα που χρησιμοποιείται στο εσωτερικό της χώρας πολλές φορές χαϊδεύει αυτιά, ενόψει δύσκολης συνέχειας, επισημαίνουν ότι τα λανθασμένα μηνύματα φτάνουν και στις αγορές, ειδικά σε μια περίοδο όπου καταγράφονται σημαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των προαπαιτούμενων και είναι όλα στον «αέρα» αναφορικά με το πώς ακριβώς θα περάσει η Ελλάδα στη μεταμνημονιακή περίοδο και πώς θα υλοποιηθεί η δέσμευση για ελάφρυνση του χρέους.

ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ

Όπως παρατηρούν πηγές που βρίσκονται κοντά στις διαπραγματεύσεις, όλο αυτό το γαϊτανάκι των περίεργων δηλώσεων αλείφει βούτυρο στο ψωμί του ΔΝΤ, που έχει στηρίξει εν πολλοίς τους υπολογισμούς του για χαμηλά πλεονάσματα στο ότι ο μεταρρυθμιστικός οίστρος της κυβέρνησης θα ξεφουσκώσει και λόγω των επικείμενων εκλογών, αναδεικνύοντας έτσι παράλληλα τα δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, που δεν μπορούν να λυθούν εν μιά νυκτί, ως διά μαγείας. Το «κόκκινο πανί» -ειδικά για το ΔΝΤ- είναι όλη αυτή η συζήτηση που άνοιξε άτσαλα για τις περικοπές των συντάξεων και το κατά πόσο μπορούν να αποφευχθούν, αν βρεθούν δημοσιονομικά ισοδύναμα.

Αν και αρμόδιες πηγές από το υπουργείο Οικονομικών παραδέχονταν σε ανύποπτο χρόνο ότι δεν είναι ακόμα ώριμες οι συνθήκες για να γίνει μια τέτοια συζήτηση/διαπραγμάτευση με τους δανειστές, πρώτος ο Π. Καμμένος δήλωσε ευθέως αυτό που προφανώς συζητείται κεκλεισμένων των θυρών του υπουργικού συμβουλίου: η κυβέρνηση δεν θέλει να πάει σε εκλογές με κομμένες τις συντάξεις.

Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Είτε θα μπει σε μια τέτοια διαπραγμάτευση με τους δανειστές, θέτοντας σε κίνδυνο τα χρονοδιαγράμματα της συνολικής συμφωνίας, είτε θα προσφύγει σε εκλογές πριν από την Πρωτοχρονιά του 2019. Όπως σημειώνουν ευρωπαϊκές πηγές, στο θέμα των συντάξεων για μια ακόμα φορά στελέχη της κυβέρνησης δείχνουν αδιάβαστα.

Η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, που οδηγεί σε μειώσεις ως 18% στις κύριες και επικουρικές συντάξεις, δεν αντιμετωπίζεται από τους δανειστές -ούτε καν από το ΔΝΤ- ως δημοσιονομικό μέτρο, δηλαδή ως μέτρο που θα αποφέρει στα κρατικά ταμεία περί το 1,8 δισ ευρώ, αλλά ως βαθιά διαρθρωτική μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό σύστημα.

Τουτέστιν, ακόμα κι αν μπορούσε η κυβέρνηση να βρει δημοσιονομικά ισοδύναμα, ούτε καν οι Ευρωπαίοι θα ήταν πρόθυμοι να αποδεχτούν την αναστολή της περικοπής των συντάξεων, αφού, όπως αποτυπώνεται σε όλες τις τελευταίες Εκθέσεις, η Ελλάδα είναι μία από τις τέσσερις χώρες της Ε.Ε. που σε βάθος περίπου 30 ετών θα αντιμετωπίσει τρομακτικά προβλήματα λόγω της πλήρους ανατροπής στη σχέση εργαζομένων-συνταξιούχων.  

ΜΙΚΡΟ ΚΑΛΑΘΙ  

Κι ενώ ο Ε. Τσακαλώτος ελπίζει σε μια πλήρη στροφή της ευρωζώνης σε πολιτικές πιο χαλαρής δημοσιονομικής πειθαρχίας, ποντάροντας στον οίστρο του Ε. Μακρόν και στον προβληματισμό που δημιουργούν φαινόμενα αντιευρωπαϊσμού ανάλογα με αυτά που «γέννησαν» το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ιταλία, δεν είναι λίγοι εκείνοι που προβλέπουν ότι για μια ακόμα φορά θα βρει εφαρμογή η ιστορία του Χότζα, που γέμισε ένα δωμάτιο με ζώα κι όταν έβγαλε μερικά μόνο από αυτά, φάνηκε ότι πήρε «αέρα» ο χώρος.

Αυτήν τη στιγμή το ΔΝΤ φροντίζει να κρατά ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο να απαιτήσει την πρόωρη μείωση του αφορολογήτου, σε ένα δίδυμο πλήγμα για μισθωτούς και συνταξιούχους, ενώ οι Ευρωπαίοι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να καλλιεργούν αυτό το σενάριο, προκαλώντας εκνευρισμό στην Αθήνα. Ποιο είναι το καλύτερο σενάριο για την ελληνική πλευρά;

Στις κρίσιμες διαπραγματεύσεις του Μαΐου, το ΔΝΤ να κάνει πίσω στο θέμα του αφορολογήτου, αλλά να θεωρήσει αυτονόητο ότι δεν θα εφαρμοστεί ούτε ένα από τα αντίμετρα της κυβέρνησης -δηλαδή κοινωνικές παροχές και φορολογικές ελαφρύνσεις- νωρίτερα από το 2023.  

Δημοσιεύθηκε στο «moneypro» της εφημερίδας «Παραπολιτικά», Μ. Παρασκευή 2018